"Ürəyimdir yazanım"

"Sözü nə qədər ki, deməmişəm o mənim qulumdur, elə ki, dedim, oldu ağam". Bəli, sözünün qulu olmaq da, ağası sayılmaq da jurnalist, şair, yazıçı taleyidir. Bu taleyi qəbul edən S.Vurğun demişkən "...əmrə peşiman ola bilməz". Əli Nəcəfxanlı da taleyinə, Allahın verdiyi istedada qaildir, şükür-sənalıdır. Söz onunçun ən qiymətli sərvətdən dəyərlidir, parlaqdır, nurludur, ürək rahatlığıdır. Çünki kamalın bəzəyi dil, dilin bəzəyi sözdür.

İnsan öz əqli ilə məsləhətləşib sözə başlayanda nitqi rəvan, sözü kəsərli, inandırıcı, cəmiyyət üçün faydalı olur. Yazdığı əsərlərin oxucular tərəfindən qəbul olunması da Əlidə istedadın, özünəsadiqliyin, sözə ürəyiaçıqlığın bəhrəsidir.

"Hər zaman sözünün bil məqamını" aforizminə söykənc olan yazıları yaşanmış ömrün salnaməsini yaradır, bu günümüzün əks-sədasıdır, ritmini canlandırır, bir-birindən fərqli və oxşar saatların, dəqiqələrin, göy qurşağının ilməsini, naxışını vurur. Həyatın gah sakit, gah təlatümlü, dağ çayı kimi coşqun nəbzi qələmini bərk-bərk "qucaqlayan" barmaqları altında döyündükcə zamanın həqiqətləri açılır, mətləblərə, olaylara aydınlıq gəlir.

Oxucu ilə ürək-ürəyə, göz-gözə oturub danışanda fikirlərini, qənaətini böləndə müəllif özünü təsdiq edir, imzasının etibarını artırır. Əgər qəlbini oxucu qəlbinin döyüntüsünə kökləyə bilirsə, yazdığı sahibini tapır. Kitabını "müəllifi mənəm, sahibi-sizlər..." sözönü ilə başlayan Ə.Nəcəfxanlı müqəddəs "Qurani Kərim"dən xeyir-dua götürür. Qələmin tükənməz qədir-qiymətini verən Yaradanın bəşərə göndərdiyi "And olsun qələmə və qələmə alınanlara!" mesajı sözün ucalığıdır, böyüklüyünün görüntüsüdür.

Bütün bunların fövqündə jurnalist öz söz ömrünü səhifələyir. İlk sözünə etinasızlıq göstərilməsindən danışır, uşaq çağlarında "Azərbaycan pioneri"qəzetinə yazdıqlarına ögey münasibəti giley-güzarla xatırlayır. Belədə deyirlər ki, saqqalım yox idi, sözüm ötmürdü...

Elə həmin narazılıq özü ilə böyüyür, inadına söykənib, qəlbinin çağırışına qoşulub "tələblərə uyğun yazılar" yazıb tanınan jurnalist olur. Sözünün pərvanəsinə dönür. Pərvanə kimi alovu, yanğını vücuduna, qəlbinə yaxın buraxır ki, "yaxını-uzağı gəzib öz ömrünün reportajını yazsın".

Kitabın "Vətənimiz-canımız və tənimiz" hissəsində toplanan mövzular qələm müqəddəsliyinin davamı, uğurlu axarıdır. "Ata-babamızın əyildiyi canamaz, alnını qoyduğu möhürdü Vətən!" Türbətdi, tutiyadı Vətən torpağı! Vətən arxalı olanlar ata arxalıdır. "Məmməd Araz demiş: "Vətən mənə oğul desə, nə dərdim?.." -Dedi eee, intəhası bizim hay verən səsimiz zəif çıxdı..."

Sözü tez-tez Azərbaycanın ağrılı yerinə gətirir: "Sayaq ki, hesab dərsi - hesabat vaxtıdı:

Olsa da Vətənin sərhədi bəlli,

Yaddadı torpağın yarısı, yadda...

Qəliz bir tənlikdi üç-dörd əməlli:

Vurursan, bölürsən, üstə gəlirsən -

Yarısı yazılır, yarısı yadda...

Əlbir olaq, həll eləyək!"-deyir. Müəllifin fraqmental duyğularından ibarət olan yazısında nikbin bir ruh var ki, bütün xalqımızın inamıdır. "Ali Baş Komandan bundan (Qarabağdan-R.R.) ötrü əlindən gələni edir. Dünyaya sülh niyyətimizi, eləcə də ərazi bütövlüyümüzün bərpasından ötrü işğalçıları kürüyüb atmaq əzmimizi bəyan edir".

Jurnalistin ürəyi Vətən sevgisinin ümmanı ilə çalxalanır. Vətəndaşlıq qüruru göyərən qəlbində güllü, gülüstanlı əbədi bahar lövbər salıb. "Vətən vəfadarımız" deyərək bildirir ki, "Üzeyir bəyin "Koroğlu"su, Soltan bəyin "Karvan"ı ürəyin qapısını döyür ha, bax, onda vətən eşqi alovlanır. Köhlən at görəndə qanın qaynaması, kövşən ətri duyanda hissin başdan çıxması vətənpərvərlikdir".

Onun fikrincə, Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun, Ramil Səfərovun hünəri, cəsarəti, rəşadəti Vətəndir! Ölümlə cəzalanan Ramilin Azərbaycana ekstradisiya olunandan sonra azad edilərək dövlət təltifinə layiq görülməsi köksümüzü qabardır. Bu, Azərbaycan Prezidentinin böyük vətən sevgisindən qaynaqlanır, onun hər bir vətəndaşa arxa-dayaq olması, müdrik rəhbər amalıdır...

"Yataq otağının qapısı açıq" sərlövhəli yazıda "Qanlı şənbə"-20 Yanvar hadisələri, Qarabağ nisgili, Şuşa, Laçın, Kəlbəcər dərdi, uzun zaman torpağımıza, şəhər və kəndlərimizə, sevincimizə, fərəhimizə, xoşbəxt yaşayışımıza qısqanclıqla baxmış, mədəni dəyərlərimizi: abidələrimizi, xalq musiqimizi, rəqslərimizi, folklorumuzu, milli mətbəximizin ağız dadına dönən xörəklərini, adət-ənənələrimizi oğurlayıb öz adına çıxan xəbis qonşular, az qala Şuşanı Şuşanik adına oxşarlığına görə özününkü bilib. "Şuşanik"lər kirvəmizin yerli-yataqlı xalasıdır ki, bəylərimizin, xanlarımızın məclisini rövnəqləndirib xeyli zəhmət (xeyli də ləzzət) çəkməli olublar.

Kitabın şəhər və rayonlarımıza həsr olunan hissəsini oxuyanda oxucunun qəlbi genişlənir. Uşaqlıq xatirələrinin "əlvan səhifəsi" adlandırdığı Yardımlı və onun "əyrim-üyrüm, qabağına yüyürüm" yollarının qanadında "quşuçuşu məsafəyə" müəlliflə birlikdə oxucu da qalxır.

"Yardımlı - sıldırımlı" yazısında soykökünə sadiq olan, qohumluqda, ata-qardaşlıq münasibətində qayım-qədim , duz-çörəyə sədaqətli olanlar barədə, əsrlərin sınağından çıxan dostluq haqqında ibrətamiz misallar, həyat olayları verməklə "bizi Yardımlıdan bir köynək" də uzaqlaşdıran əhvalatlar da qələmə alınır: "İlahi, hardandır bizimkilərdə bu soyuqluq? Özü də bu, zirvə qarının deyil, dərə quzeyinin soyuqluğu idi, deyəsən. Belədə adam lap iliyinə üşüyür".

Əlbəttə, bu, təbiətdən gələn soyuqluq yox, cəmiyyətdən gəlmə münasibətin buzu, donuşluğu, sükutudur...

"Son illərdə özünün intibah dövrünü yaşayan Masallı ölkəmizin ən gözəl guşələrindən birinə çevrilir. Burada görülən işlər doğrudan-doğruya göz-könül sevindirir" sözləri Masallıda son illər görülən abadlıq işlərinin təsdiqidir. Daha sonra Masallının mədəni dəyərlərindən bəhs edən müəllif yazır: "Cənub bölgəsinin hər tərəfində qədim xalq yaradıcılığının mayası qədirbilənliklə qorunur". 2012-ci ildə "Masallının Azərbaycanın folklor paytaxtı" elan edilməsindən sonra rayonda keçirilən üç beynəlxalq festivalı, orada hər dəfə 20 ölkənin iştirakını göstərir. Festival iştirakçılarının Masallıda xalqımıza xas olan qonaqpərvərlik və istiqanlılıqla, qəlb açıqlığı ilə qarşılanmasından danışılır. Göstərilir ki, "termal sularla zəngin İstisuda sərin havalı yaşıl "ada"da cənub mətbəxinin ləziz təamları təqdim edildi".

"Ürəyimdir yazanım"da Masallıda xalq sənətkarlarının, bacarıqlı əl sahiblərinin zəngin əl işləri olduğu vurğulanır: yerli rəssamların əsərləri, rayon tarix-diyarşünaslıq muzeyinin eksponatları, xalq tətbiqi sənət nümunələri, qədim dulusçuluq məişət əşyaları, milli kulinariya nümunələri, həsir nümunələri, papaqçılıq, misgərlik və xalq məişətində işlənən digər əşyalar həmişə insanların marağına səbəb olur.

"Məqamında deməsək" başlığı altında toplanmış yazılarda Sumqayıt hadisələri erməni təxribatının tərkib hissəsi kimi açılır, təhlil olunur, həmin günlərin bütün olaylarını günbəgün izləmiş sumqayıtlı müəllifin olaylara münasibəti ifadə olunur. Əli Nəcəfxanlı ümumiləşdirmə aparıb göstərir ki, Ermənistan böyük bir oyunda alətdir. "Xalq qəzeti"nin 1-2 mart 2015-ci il tarixli nömrələrində dərc olunan "Sumqayıt hadisələri - erməni təxribatının tərkib hissəsi" yazısında çox mətləblər açılır. Müəllif yazır: "...Vladimir Jirinovski SSRİ-nin çökməsinin başlanğıcı olan Sumqayıt hadisələrində, ilk növbədə, Mixail Qorbaçovu müqəssir sayaraq bildirmişdi ki, o, ABŞ-ın casusudur. Jirinovski açıq şəkildə deyib ki, "Sumqayıt faciəsində Qorbaçovla yanaşı keçmiş SSRİ DTK-si, Hərbi Sənaye Kompleksi də məsuliyyət daşıyır... Ermənistanın tanınmış siyasi xadimlərindən Paruyr Ayrikyan da etiraf edirdi ki, "Sumqayıt hadisələri Moskva tərəfindən təşkil olunmuşdu". Bu hadisələri Moskvanın törətməsini SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin o vaxtkı sədri N.Kryuçkov da etiraf etmişdi".

Kitabdakı "Həqiqət ayaqqabılarını geyinməmiş", "Əttökənlik sindromu", "Mahnı mətnləri, yoxsa mənasız söz yığını?" yazılarında həyatımızın bir sıra problemləri: "rəngli yalanların yığılıb üzü qara etməsi"..., qeybət, dedi-qodu, xeyrə mane olma, həddi aşma..., ədəbi zövqdən kənar, sözün məsuliyyəti duyulmayan, bəsit, "əndrəbadi" mahnı mətnləri kəskin tənqid olunur.

"Tanımayan tanısın", "Sərraf gözüm görən kimi tanıdı" bölümlər də böyük maraq doğurur. Əli Nəcəfxanlı əsl söz adamları olan rəhmətlik Məmməd Aslan, Novruz Nəcəfoğlu, Əşrəf Veysəlli, Ofelya Babayeva, Əvəz Mahmud Lələdağ, Sabir Yusifoğlu, İbrahim İlyaslı, Arif Fərzəli, İlqar Həsənov, İlqar Rüstəmov, Nurəddin Ədiloğlu, Həzi Həsənli, Rafiq Salmanov, Vaqif Bayramov, Əliağa Aslan və Feyzi Mustafayev yaradıcılığına, həmçinin istedadlı müğənnilər Zakir Əliyevlə Ruzə İbişovanın oxularına özəl münasibət bildirir, misallar gətirir.

Jurnalist ömrünün salnaməsi, həyatının izi, mənəviyyatının güzgüsü, gördüklərimizin əks-sədası olan "Ürəyimdir yazanım" kitabı, inanıram ki, oxucular tərəfindən maraqla qarşılanacaq, dönə-dönə oxunacaq.

Rəsul RZAYEV

"Yeni həyat" (Masallı) qəzetinin əməkdaşı

525-ci qəzet.- 2015.- 16 oktyabr.- S.8.