"Bir sözüm var ürəyimdə..."
haqqında ürək sözlərim
...Şənbə günüdü,
səhər-səhər evdə
hər işə elə həvəslə yanaşıram ki. Fikrimdə Xatirə
Rəhimbəylinin şeirləri...
ürəyimdə yazmağa
başlayıram. Bir
az keçmiş
düşüncələrimi kağıza köçürürəm...
Bir oxucu kimi deyərdim ki, Xatirə xanımın şeirlərinin
ayrıca, öz havası var. Ona görə də onun bir şair
kimi səsini, nəfəsini duyursan. Sevgi şeirləri
isə başqa bir aləmdi. Oxuduqca sanki bir sevgi romanı,
ya da məhəbbət
dolu film seyr edirsən - söyləsəm,
sizə qəribə gəlməsin... Onun şeirlərini oxuduqca
sevmək necə gözəl hissdir, düşünürsən. Sevgi nə güclü duyğudur, anlayırsan.
Fəqət sevmək
nə acılar yaşadarmış insana,
bilirsən... Sevənlər
anlayar, duyar, sevə bilməyənlər
ağıl öyrədər,
məsləhət verər...
Sevgi ömrünə günəş
kimi çıxar, sonra yağış kimi tökülər üstünə və sonra da külək
olub qəlbini çırpar. İnsan xisləti
isə elədir ki, öz duyğuları,
istəkləri özünə
xoş gəlir, hər bir vəziyyətdə
özünü anlayışla
qarşılayır. Amma başqasını
anlaya bilmir, çünki özünü
onun yerinə qoymağı bacarmır.
Sözün qısası,
Xatirə xanım bu yerdə yəqin
məşhur misrasını
söyləyərdi: "Məcnunun
qadası ürəyinizə..."
...Niyə getdin axı sən,
Ruhun varı-yoxusan...
Elə şirin ağısan,
Hər gün deyirəm səni...
("Hicrin
ömrümə yağı")
Onun şeirləri
"deyir" ki, sevgi gerçək olsa da, onu
nağıla bənzədirsən. Onu ən şirin nəğmə kimi oxuyursan, ən kövrək, ürək yaxan ağı kimi deyirsən...
Bu dünyanı bir sitəmkar bilmişəm,
O baxışı könlümə
yar bilmişəm,
Mən
o yarı həmişə
var bilmişəm
Yoxmuş!
Yoxmuş!
Yoxdan ötrü ölürəm!
("Nə sualdı
gözündəki, ey
təbib?")
Xatirə xanım şeirlərində
həm də söyləyir ki, eşq onun uçuş
yeri, qol-qanad yeridi, insanın ən xoşbəxt anları sevgiylə bağlıdı. Və o xoşbəxt anlar
ömrü boyu səninlədi, sən həmişə Ona sadiqsən. Sonra O olsa da, olmasa da sən
yenə onunlasan.
Bu artıq platonik sevgidi, ruhun uçuşudu...
Bir sənə agahdı, Tanrım, bu bəndən,
Qurtula bilmir bu xatirələrdən!
O yarın adını saçıma dən-dən,
(Bir Sən bil,
bir də mən) hörsəm,
bağışla...
Yadıma
çox sevdiyim bir türkü düşdü: "Saçlarını
yol gətir..." Yəqin Xatirə xanım da bu türkünü
çox sevir, dönə-dönə dinləyir,
həm də oxuyur. Axı onun gözəl səsi də var. Çox vaxt yeni şeirlərinin müjdəçisi də
elə onun zümzümə etdiyi nəğmələr olur...
Sevgini ifadə etməkdə Söz acizdi, Xatirə xanımın şeirləri
bunu da söylədi
ki, yanan hisslərin əlindən ancaq pərvanəlik gələr...
Onun
"Söyləşmə" adlı şeiri öz oynaq ritmi,
saf uşaq duyğularını andıran,
amma "böyük"
istəyi ilə məni təsirləndirdi...
- Uçan-uçan, get yarımı gətir!
- Getmişdim, gəlmədi,
dedi: "Uzaqdı!"
Dedi: "Gözləməsin, gələn
deyiləm.
Nağıla uymasın, "Dedi:
-Uşaqdı!
Mən Məcnun
deyiləm, Kərəm
deyiləm."
Bu cavabdan sonra o,
balaca böcəkdən
ölümü gətirməsini
istəyir. Böcək də nə
yarı, nə ölümü gətirir.
Amma o, kür uşaq kimi inadından dönmür ki, dönmür:
- Uçan-uçan! Get... Yarımı
gətir...
Xatirə xanımın şeirlərinin
dili aydın, sözləri şirin (bəzən də yerindən asılı olaraq çox acı) və özülü bütöv
və gözəldi. Buna görə də onun misraları dillər əzbərinə
çevrilir. Məsələn,"Yanırıq
taleyin qəm kürəsində", "Şairin
ürəyi küsdümgülüdü",
"Sındı gözümdəki
sehrli güzgü",
"Yenə yaddaşımda
çaxdı ildırım",
"Həsrətin sıyrılmış
qılıncdı sənin",
"Alındı havası
bu kür ömrümün", "Üşüyür
xəyallarım" və
s.
Düşünürəm ki, kitabının redaktoru və ön sözünün müəllifi Ağasəfa
müəllimin yazdıqları
Xatirə xanımın
şeirləri ilə
bağlı ən gözəl "Oxucu sözü"dür. Bu bənzərsiz
"Oxucu sözü"
də onun şeirləri qədər
təsirli, yaddaqalan və dəyərlidir:
"İş belə
gətirdi, bir gün haradasa , necəsə bir şeir oxudum.
Qeyrətimi, vicdanımı imtahana
çəkdi bu şeir. Yaxamdan tutub silkələdi bu şərqi! Məni bu qarışıq
cəmiyyətdən ittiham
qırmancı ilə
qovub çıxartmaq
istədi bu Marş! Adı beləydi: "Lənət
canımızın şirinliyinə!"
Cismimiz sürünüb vara gedirsə,
Rahatlıq axtarır hara gedirsə,
Doğranıb qılıncla çıxmırsa
candan,
Dərdimiz bizimlə gora gedirsə-
Lənət canımızın şirinliyinə!
Ağasəfa müəllim onun şeirlərinin özəlliyindən
ürəkdolusu söz
açır. Çünki bu şeirlərin
bəlkə ən gözəl duyanı, hiss
edəni odur. O, adi oxucu deyil,
oxuduqlarını öz
göynəyindən keçirəndir...
Sonda o, üzünü
oxuculara tutub belə söyləyir:
"Oxumaya da bilərsiniz. Ancaq oxusanız, hərəsi
bir hadisə olan bu şeirlərə
vurulmaqdan özgə yolunuz qalmayacaq".
Doğrudan da Xatirə xanımın şeirlərinin
başqa, qəribə
cazibəsi varmış. Məncə,
bu onun poetik
gücündən, cəsarətindən,
səmimiyyətindən, bir
də min illik sevgisindən gəlir...
Mina RƏŞİD
525-ci qəzet.- 2015.- 30 oktyabr.-S.8.