Şəhidlər verdik,
Azadlıq qazandıq
Siseronun
bir kəlamını
xatırlayıram: "Mən
ya vətənimin rifahı üçün
yaşamalı, ya da onunla birlikdə
məhv olmalıyam".
Tarix deyir ki, Siseron
bu kəlamı deməmişdən çox-çox
əvvəllər xalqımızın
tale cığırdaşı olub.
Şəhidlik xalqın yaşam,
var olma düsturudu...
Gülüstan müqaviləsi ilə ikiyə bölünmüş
xalqımızın azadlıq
mübarizəsi yerə-göyə
sığışmırdı. İmperiyanın nə gücü-qüdrəti,
nə silahı-yarağı,
nə cəza üsulları xalqımızın
iradəsini sarsıtmağa
qadir deyildi, "Yatmış vulkan" (M.Araz) oyanmışdı.
Xalq zülm, əsarət, milli gözəgötürməzlik
buxovunu sındırmaq,
dağıtmaq üçün
ayağa qalxmışdı.
İmperiya bu hərəkatı
özünə dar ağacı bilirdi. Belə olmasaydı bu həddə quduzlaşmazdı; son nəfəs
ərəfəsində canlılar
bir qədər dirçəlir, son nəfəsin
ömrünü uzatmaq
üçün hər
şeyə əl atır...
1990-cı ilin 19 yanvar
gecəsi qaranlığın
o üzündən bir
işıq sızırdı. O işıq
xalqın Vətən
sevgisiydi, milli heysiyyət nuruydu. Küçələrə axışanlar
bu işığın,
bu nurun zərrələriydi...
O gecə Azərbaycanımızın
sərhədlərinin o üzünə
daş ələnməliydi,
ələnmədi. Sərhəddin bu üzünə güllələr ələndi.
O gecə gördüyünü
öldürən, bir
güllə mənziliycə
uzaqda olanları, ağacı, daşı-divarı,
ötüb keçən
maşınları yaralayan
Ölüm əlində
qırmızı bayraq,
şəhərimizə girdi.
Şəhərə girən
kimi də əl-qol açdı, yaraqsız olduğumuzu görüb daha da quduzlaşdı...
İki yüz illik əsarət zənciri qırılmaqdaydı. Xalq azadlıq
mücadiləsi üçün
Cavanşir hünəriylə,
Xətai cəsarətiylə,
Cavadxan qətiyyətiylə
ayağa qalxmışdı.
Bu nəhrin, bu
axının qarşısını
almağa imperiyanın
gücü çatmayacaqdı.
Axı:
Zülmün topu var, gülləsi var, qələsi varsa,
Haqqın
da yenilməz qolu vardır, dönməz üzü vardır!
Xalq xalq olduğunu zaman anlamında dünəninə
dirsəklənib təsdiqləyirdi. Hər ürək
bir qəzəb kürəsiydi, hər ürək bir sevgi beşiyiydi. Bu qəzəb imperiyaya ünvanlanmışdı, bu
sevgi Vətənin adına ad olmuşdu...
...Küçələr səngəriydi,
barrikadaydı. İmperiyanın döyüş texnikalarının
bu gecəki gəlişinin qarşısını
bu səngərlər,
bu barrikadalar əngəlləyə bilməyəcəkdi.
Bu, imperiya xislətinə,
müstəmləkəçiliyi davam etdirmək arzusuna xalqın etirazıydı.
Rus ordusu nələr törətmədi? Görünməmiş vəhşilik elədi rus ordusu. Yüzlərlə günahsız vətəndaşımız
qətlə yetirildi, yaralandı. Yaralılara kömək
eləyənlərimiz, "Təcili yardım" maşınlarımız güllələndı.
Rus imperiyası xalqımızın
milli mücadilə, azadlıq istəyi önündə nə qədər gücsüz olduğunu təsdiqlədi.
Xalqlar həbsxanası
olan SSRİ xalqımızın
iradəsi qarşısında
diz çökürdü. Oğullarımızı,
qızlarımızı, həkimlərimizi
şəhid eləsə
də diz şökürdü...
19 yanvar gecəsi bu biçim vəhşiliyin üstünü
ört-basdır edə
bilməyəcəkdi...
Qanlı şənbə gecəsi dünyaya da, tarixə də barmaq qıcadı: "Zamanında qılıncı yağı boynunda itilənən xalqın min-min illik şərəfli tarixini nədən unutdunuz? Qılınc çalanların qollarını bir müddət zülümlə, səbrlə korşaltmışdınız. O babanız öldü!"...
Babəkin qolu o gecə kəsildi, Nəsiminin dərisi o gecə soyuldu. Koroğlu o gecə qocaldı. Cavid o gecə şərə düşdü. Məmməd Əmin o gecə "Azərbaycan!" deyib gözlərini yumdu. O gecə bir daha təsdiqləndi ki, torpaq, uğrunda ölən varsa, Vətəndi...
O gecə atılan 60 min güllə azadlıq hərəkatımızı səksəndirə bilmədi...
O gecə də, o gecəyə əmzik verənlər də zaman-zaman lənətlənəcək...
Milli ruhun, milli-xəlqi heysiyyətin imperiya xislətinə meydan oxuduğu o gecədən 25 il keçir. Neçə 25 illər keçsə də nə o gecə, nə də o gecə şəhid olanlarımız unudulmayacaq.
Xəlil Rza Ulutürk deyirdi: Boğmaq mümkün olmayacaq aşıb-daşan ruhumuzu. İmperiya anladı ki, bu xalqın azadlıq istəyini boğa bilməyəcək. Boğa bilmədi də! Şəhidliyimiz azadlıq mübarizəmizin imzası oldu....
O gecənin nələr çəkdiyi gecənin qaranlığı çəkiləndən sonra bilinəcəkdi, arşını əyilən dünya "ölüm mənimiydi..." deyibən saçını yolan anaları görəcəkdi, üz-gözünə əl atan bacıları görəcəkdi, bağrına daş bağlayıb göz yaşını kirpiklərində donduran ataları görəcəkdi. Hökumət Evindən Dağüstü Parkacan çiyinlərdə aparılan şəhidlərimizə qədərsiz ehtiramı da görəcəkdi. Gəmilərin sahilə çırpılan hönkürtüsünü də eşidəcəkdi. Onda dərk edəcəkdi ki, bu millətə zaval yoxdu. Qısqırdılmış Ölüm məğlub olub qayıtdı...
Şəhidlər verdik, azadlıq qazandıq...
Rəşid FAXRALI
525-ci qəzet.-
2015.- 20 yanvar.- S.8.