Şəxsiyyətin harmoniyası

...Orta məktəbdə ədəbiyyat dərslərində bədii əsərlərlə tanış olan şagirdlər, kinofilmlərə baxan yeniyetmələr gözəl düşüncələr, ülvi xəyallarla yaşamağa başlayır, özlərini gələcəkdə bədii əsərlərin qəhrəmanları kimi görmək istəyir, müsbət obrazlara bənzəməyə çalışırlar. Belə hissləri mən də keçirmişəm. Bu mənada Süleyman Rəhimovun "Mehman", Mehdi Hüseynin "Alov", eləcə də Cəmşid Əmirovun, İlyas Əfəndiyevin əsərlərinin baş qəhrəmanları o zamankı dövrümüzdə yeniyetmələrin sevimli personajları idi. Elə indi də gənclər hüquq-mühafizə orqanlarında işləməyə daha çox üstünlük verirlər. Bizim vaxtımızda bu, daha çox romantik hisslərlə bağlı idi. İndi zaman dəyişib. Gənclər peşə, ixtisas seçəndə təkcə romantik duyğuları nəzərə almırlar.

...Qələm adamı ilə tanışlıq qəzetdən, məqalədən, kitabdan başlayır. Mən onunla tanış olmağa gedəndə barəsində kifayət qədər məlumatım var idi. Təkcə onu demək bəs edər ki, o, artıq dördüncü rayon idi ki, prokuror işləyirdi. Bilirdim ki, bədii, publisistik və elmi yazılar yazır, bir neçə kitabı çıxmışdır. Peşəkar hüquqşünas, tanınmış simadır. Mənim üçün maraq doğuran əsas məqam bu idi ki, prokuror işlədiyi rayonlarda onu həmişə "Mehmana" bənzədiblər...

Ancaq qəlbimin hansısa bir küncündə bir hiss baş qaldırıb mənə pıçıldayırdı: "Mehman varsa deməli "Qaloş" da olacaq, hələ onun havadarı da". Allahdan istəyirdim ki, "Mehman"a bənzəsə də eyni taleyi bölüşməsinlər. Hətta, müxtəlif zaman kəsiklərində yaşasalar da belə...

...Şəxsi tanışlıq məndə böyük təəssürat yaratdı. Ləyaqətli bir prokurorla tanış olmuşdum. Həqiqətən müasir dövrün "Mehman”ını görürdüm. Süleyman Rəhimovun qəhrəmanı kimi yaşayan, işləyən, düşünən Mobil İsmayılov...

Ayrılanda bir-birimizə kitablarımızı bağışladıq. Sonralar arabir görüşür, əsasən yaradıcılıqla bağlı, eləcə də həyati söhbətlər edirdik.

Mobil İsmayılovun görünən zahiri tərəfindən, eləcə də iç dünyasından qəzetlərdə çox yazılar gedib. Əslində yazılanlar hələ azdır. Yəqin ki, yenə də yazılacaq. Mənim də ürəyim doludur. Mən də onun daxili aləmindən danışmaq istəyirəm. Hərtərəfli dünyagörüşünə malik Mobil müəllimlə istənilən mövzuda söhbət etmək mümkün idi. O, daxilən çox zəngin, səmimi, fərqli mədəniyyət sahibidir. Onun üçün həyatda əsas məsələ mənəvi amillərdir. Bu adam heç vaxt şəxsi mənafe güdmürdü. Bir də ki, mən onda liderlik keyfiyyətləri müşahidə edirdim. İnsanlar onunla daim təmasda olmaq istəyirdilər.

Biz "ziyalı" sözünü tez-tez işlədirik. Ziyalılıq özündə mənəviyyat anlayışına daxil olan ən gözəl keyfiyyətləri birləşdirir. Mobil İsmayılov şəxsiyyətində və fəaliyyətində əxlaq prinsiplərini qoruyub saxlayan nadir ziyalılarımızdandır. Onunla hər bir ünsiyyət insanın qəlbindəki işığı daha da artırır, müsbət emosiyalara kökləyir.

Mobil müəllimi yaxından tanıyanlar, onun dostları deyirlər ki, zaman onu dəyişdirə bilməyib. Hansı şəraitdə olursa-olsun o, daim ziyalı missiyasını yerinə yetirməyi bacarır.

Yazılar, kitablar da adamlar kimidir, ya onlarla dost olursan, özünə həmsöhbət tapırsan, ya da uzaqlaşırsan...

Mənim Mobil müəllimlə münasibətlərim çox keçmədi ki, dostluğa çevrildi. Və mən Mobil İsmayılovun daxili aləminə daha dərindən bələd oldum. Həssas, diqqətcil, təvazökarlıq kimi şəxsi keyfiyyətlərə malik Mobil müəllimin özünə, işinə qarşı çox ciddi, tələbkar olduğunu da sezirdim.

Mobil İsmayılov şəxsiyyəti getdikcə məni daha çox heyrətləndirirdi. Tez-tez baş tutan söhbətlərimiz məni hər dəfə məftun edirdi. Mən bu dərəcədə geniş mütaliəli, erudisiyalı, çox dəyərli bir qanun keşikçisinə ilk dəfə idi ki, rast gəlirdim: gözəl insan, sədaqətli dost, səmimi yoldaş, yüksək intellektə və dinləmə mədəniyyətinə malik müsahib, etibarlı sirdaş, heç kəsin təsəvvür belə edə bilmədiyi qədər sadə və təvazökar bir qanun keşikçisi -bir prokuror.

2012-ci ildə Mobil müəllimin atası-tanınmış dövlət xadimi olmuş, Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi işlədiyi dövrlərdə Zəngilan, Ağcabədi və Beyləqan rayonlarında raykom katibi işləmiş mərhum Vahid İsmayılov barəsində poemam işıq üzü gördü. Bu poema mənim qəlbimin səsi, vicdanımın harayı sayəsində ərsəyə gəldi. Çoxlarına bəllidir ki, keşməkeşli həyat yolu keçən, ömrü faciəli sonluqla bitən mərhum Vahid İsmayılov böyük şəxsiyyət olmaqla yanaşı, həm də yüksək əxlaqi dəyərlərə malik şərəf və ləyaqət sahibi olmuşdur. Mobil İsmayılov da məhz bu nəhəng bulağın göz yaşıtək dupduru, büllur kimi pak çeşməsidir.

Yazılan nə varsa, əgər şəxsiyyəti tamamlamırsa, səmimi qəbul edilə bilməz...

Mobil İsmayılovun uğurlu örnəkləri ilə fəxr etdiyimiz bir vaxtda qəflətən eşitdim ki, Mobil müəllim gözlənilmədən prokurorluq orqanlarından getməsinə qərar verib. Öz təşəbbüsü ilə öz raportu əsasında... Zamanın çətinliklərinə baxmayaraq mən Mobil İsmayılovu həmişə nikbin görmüşəm. Ona görə də onun bu gedişinə əvvəl həm təəccübləndim, həm də çox təəssüfləndim. Daha sonda isə içimdə acı bir qəhər baş qaldırdı. Desəm ki, prokurorluğun ən samballı isimlərindən biri getdi, şişirtməyə yol vermərəm. Hər dəfə söhbətlərimizdə bu məsələyə toxunuruq. Mənim maraq dolu suallarıma Mobil müəllim: "-İndi hamı hər şeyi bilir. Bir də ki, mənim barəmdə qəzetlərdə gedən yazılarda bütün bu suallara cavab tapmaq mümkündür"-deyə təbəssümlə cavab verir. Özü bu barədə açıq danışmaq istəməsə də Mobil müəllimin qəfil gedişinin səbəblərini təxminən mən də anlayıram. Əlbəttə, bu başqa bir mövzunun söhbətidir. Hər halda böyük amala, məqsədə xidmət edən bir şəxsin gözlənilməz bu addımı... Nə isə... Barmaqla sayılacaq prokuror, kişi getdi... Amma niyə?! Mənim tanıdığım Mobil müəllim o kişiliərdən biri, bəlkə də birincisi idi. O, bu addımı atmazdı. Onun buna bir azərbaycanlı oğlu kimi mənəvi haqqı da yox idi. Ən azı ona görə ki, o, öz xalqına qəlbən bağlı, onu sevən, özünü sevdirməyi bacaran, geniş xalq kütləsinin, o cümlədən ziyalıların və xüsusilə də yazarların -qələm sahiblərinin böyük rəğbətini qazanmış bir prokuror, bir insan idi. Ulu Öndər demişkən o, ömrünün qalan hissəsini də hüquq-mühafizə orqanlarında yüksək post tutmaqla -çalışmaqla öz xalqına bağışlamalı idi. O, bunu öz istəyinə müvafiq olmasa belə, onu bir qanun keşikçisi kimi, qəlbən sevən geniş xalq kütləsinin, dəyərli ziyalıların istəyi müqabilində etməli idi. Bir qələm sahibi kimi ancaq təəssüflənirəm, həm də daha çox. İncikdimi, deyə bilmərəm? Bəlkə həqiqəti görməyə adət etməmiş gözlərin bəd nəzərlərindənmi, ölmüş vicdanlarının harayını eşitmək istəməyən tıxanmış qulaqların karlığındanmı, korşalmış düşüncələrdənmi, ilahi ədaləti öz istədiklərinə alət edənlərin biganəliyindənmi, yoxsa daşlaşmış qəlblərin bəhrələndiyi allahsızlıq sindiromundanmı küskün idi, demək çətindir. Bəlkə də elə öz qəlbinin səsinə, harayına qulaq asıb bu orqandan uzaqlaşmaq, dincəlmək istədi?! Belə tez? Başa düşə bilmirəm! Ancaq xalqımızın və dövlətimizin Mobil müəllim kimi çox dəyərli insanlardan kifayət qədər bacarıqlı qanun keşikçilərindən həmişə ehtiyacı olub və bu gün də var. Heç bir halda onun öz tutduğu mövqeyindən uzaqlaşması məqbul hesab edilə bilməz. Bu Sizin istəyiniz, bəlkə də dolayısı yolla istəyinizdir, Mobil müəllim. Bəs görəsən hüquq-mühafizə orqanlarının yüksək qüdrət sahibləri bu gedişlə niyə belə tez razılaşdılar -qərar verdilər?! Qoy bütün qanunun keşiyində dayanan el oğullarımız məndən inciməsinlər. Onların da nə gözəl qanun keşikçisi, nə də gözəl insan olmalarına kölgə salmaq niyyətində deyiləm. Həm də bu fikirdən çox-çox uzağam. Ən azı ona görə ki, bu külək, heç kəsin gözləmədiyi halda onu da cənginə alıb apara bilər. Gözəl qanun keşikçisi də olmaq olar, gözəl insan da. Ancaq öz peşə mədəniyyətini ən yüksək əxlaq dəyərləri ilə birləşdirib onun zirvəsində dayanan bir prokuror kimi işlədiyi bütün rayonlarda geniş xalq kütləsinin dərin rəğbətini qazanmış Mobil İsmayılov olmaq çətindir.

Bu dünyada insanın ən böyük var-dövləti, sərvəti ləyaqətlə yaşamaqdır. Siz də buna nail olmusunuz, Mobil İsmayılov! Siz işdən çıxandan sonra barənizdə fikir bildirmək istəyənlər, yazmaq istəyənlər az qala növbəyə durub. Bundan böyük xoşbəxtlik ola bilərmi, Mobil müəllim?! Sizin portret cizgilərinizi yaradanlar hələ çox olacaq.

Şəxsiyyətin harmoniyası...

Siz xarici görünüşünüzün, daxili aləminizin, həyat fəlsəfənizin və ağlınızın harmoniyasına gəlib çatdıqdan sonra prokurorluqda fəaliyyətinizi dayandırdınız ki, bu da hər adama nəsib olmur. Bax, budur bənzərsiz həyat yazısı, tale yazısı! Bax budur, həyatınızın bənzərsiz simfoniyası. Bu simfoniyaya kimlər tərəfindən, nə vaxt və necə "qara rəng"in qatılması bəlli olmur. Öz Müəllifinin şifrəsi ilə şifrələndiyindən onu bilmək də məhz ona məxsusdur. Bir nikbin adam olmaq etibarı ilə mən həmişə "İlahi ədalət"in varlığına inanır və inanmayanları ağıldan kəm, naqis insanlar adlandırmışam. Əminəm və Sizi də əmin etmək istərdim ki, insan həyatının dadlı, həzin simfoniyasına "qara rəng" qatanlar bu Böyük Varlığın, qəzəb maşının qorxunc təkərlərinin, gec yaxud da tez, giriftarı olacaqlar. Sizin düşüncələrinizin fəlsəfəsi, öz iç dünyanızın mənəvi gözəlliyi və onun zahiri təzahürü olan pak, təmiz, sadə və təvazökar insanlığınızla həmahənglik -harmoniya təşkil edir. Ömrü belə bir harmoniyada yaşamaq hər adama qismət olmur, Mobil müəllim!

Əfrahim ABBAS

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, "Qızıl qələm" mükafatı laureatı

525-ci qəzet.- 2015.- 22 yanvar.- S.8.