Milli dəyərlərə sadiqlik və
peşəkarlıq örnəyi
Hər
insanın iki dünyası var: yaşadığı dünya
və yaşatdığı dünya. İnsanın
ağlı, zəkası, mənəvi fəzilətləri və
özünü ifadə forması yaşadığı
dünyada yeni bir dünya yaradır. Bu mənada, insan həm də
mövcud olduğu zamanın, tarixin, mədəniyyətin məhsuludur.
Dünyada
həm də yaratmaq naminə yaşamaq, Azərbaycanı
Rusiya mətbuatında layiqincə təmsil etmək,
Qarabağ həqiqətlərini
dünyaya yaymaq, öz qələmi ilə düşmənlə
vuruşmaq, vətənin dərdinə yanmaq, bu günün və
sabahın modelçilərini yetişdirmək... Bu, kamillik
zirvəsinə yüksələn 65 yaşlı
yazıçı-publisist, Vasif
Səmədovun ömür yoludur.
Azərbaycanın
Əməkdar jurnalisti, “Kamil sənətkar”, “Qızıl qələm”,
“Zərdabi”, “ Araz” mükafatlarına sahib, “Oqonyok”
jurnalının laureatı, Amerika Biblioqrafiya İnstitutunun
Direktorlar Şurasının tərtib etdiyi “Dünyanın 1000 nüfuzlü
şəxsi” adlı biblioqrafik sorğu kitabında jurnalistika
üzrə Azərbaycanı təmsil edən Vasif Səmədov
heç də hamar olmayan, şərəfli bir ömür
yolu keçib.
Ömür
kitabını səhifələyirik: Masallıda yaşanan
uşaqlıq və ilk gənclik çağları, ADU-nun
Jurnalistika fakültəsindən keçən tələbəlik,
Ukraynada keçən əsgərlik illəri, “Azərbaycan
pioneri”nin səhifələrindən başlanan, Azərbaycan
Dövlət Radio və Televiziya Verilişləri Komitəsindən,
“Azərbaycan gəncləri”, “Kommunist”, “İzvestiya”, “Possiyski
fermer” qəzetlərindən keçən, “Oqonyok”dan və
“Literaturnaya qazeta”dan şaxələnən jurnalistlik fəaliyyəti,
“Oqonyok” jurnalının və “Literaturnaya qazeta”nın Mərkəzi,
Qərbi Asiya ölkələri üzrə xüsusi
müxbiri və müxbir bürosunun müdiri,
“Kaspiyan-İzvestiya” Beynəlxalq İnformasiya Agentliyinin təsisçisi
və prezidenti...
Azərbaycan
jurnalistikasının görkəmli nümayəndəsi Vasif
Səmədov 45 ildən artıq
fəaliyyəti dövtündə xalqımızın
dünəni və bu günü haqqında həqiqəti, Azərbaycan
elm və mədəniyyətinin uğurlarını, bu nailiyyətlərin
qazanılmasında müstəsna xidmətləri olan həmvətənlərimizi
dünyaya tanıtdırmış, ermənilərin
apardığı məkrli siyasətə qarşı vətəndaş
təəssubkeşliyi ilə
mübarizə aparmış bir qələm
adamıdır. Onun bir neçə
dilə tərcümə olunmuş, müxtəlif ölkələrin
geniş oxucu kütlələrinə
çatdırılmış, 20 Yanvar faciəsini təsvir edən
“Müdaxilə”, Azərbaycanın milli qəhrəmanlarının,
müqəddəs şəhidlik zirvəsinə yüksələn
vətən övladlarının həyat yolunu əks etdirən
“Təki Vətən yaşasın”, “Vətən
üçün lazım gəlsə” kitablarının
tarixi, siyasi, tərbiyəvi dəyəri olduqca böyükdür. Publisistik
yaradıcılığı ilə yanaşı pedaqoji fəaliyyətlə
məşğul olan Vasif müəllim öz zəngin təcrübəsini
təəbələrlə bölüşməkdən
heç zaman yorulmayıb. O, beynəlxalq jurnalistikanın nəzəri
məsələlərinə dair elmi məqalələrin,
“Beynəlxalq kütləvi informasiya vasitələri” dərsliyinin müəllifidir.
Azərbaycanın
jurnalistika tarixində özünəməxsus yeri və
çəkisi olan Vasif Səmədov informasiya
blokadasını qıran, Qarabağ həqiqətlərini
dünyaya yayan ilk jurnalistlərimizdəndır. Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin
və professor Nurəddin Rzayevin “Azərbaycan
jurnalistikasının dünyada səsi” adı məqaləsində
qeyd edildiyi kimi, Vasif Səmədov bu sahədə müstəsna
yaradıcılıq və təşkilatçılıq fəaliyyəti
ilə seçilən, böyük və danılmaz xidmətləri olan bir söz adamıdır.
“Oqonyok”
jurnalının və “Literaturnaya qazeta”nın xüsusi
müxbiri kimi Vasif Səmədov müstəqil Azərbaycan
dövlətinin formalaşması və möhkəmlənməsi
sahəsində uğurlarımızın və mövcud
problemlərimizin, xüsusilə Qarabağ probleminin tarixi ədalət
prinsipi əsasında həlli, ölkəmizin beynəlxalq
nüfuzunun artırılması istiqamətində respublika rəhbərliyinin
apardığı siyasətin düzgün, qərəzsiz
işıqlandırılmasında öz
prinsipiallığı və obyektivliyi ilə seçilib.
Akademik Cəlal Əliyevin qeyd etdiyi kimi, V.Səmədov öz
yazıları ilə xalqının, ölkəsinin mənafeyinə
xidmət edən vətəndaş mövqeyini, jurnalist
obyektivliyini və fədakarlığını, yüksək
intellekt və mədəniyyətini daim təsdiq edib,
geniş oxucu kütləsinin rəğbətini, məhəbbətini
qazanıb.
Vaxtilə
“Literaturnaya qazeta”nın baş redaktoru olmuş Lev
Quşşinin dediklərinə diqqət yetirək: “Vasif Səmədov
jurnalistikaya yeni münasibətdə bizim hamımız
üçün müəyyən dərəcədə
nümunə, örnək oldu: elə bir münasibət ki,
burada yazının özü deyil, məhz son nəticə
– oxucu marağı,
sözün kəsəri və səmərəliliyi önə
çıxır”.
Xalq
yazıçısı Anar Vasif Səmədovun jurnalistlik fəaliyyətinin
iki məqamına toxunaraq göstərir ki, o həm
istedadlı və işgüzar qələm sahibi, həm də
dərdlərimizlə tək qaldığımız dövrdə
Qarabağ ağrımızla bağlı keçmiş
SSRi-nin mərkəzi mətbuatında işıq üzü
görən yazıların müəllifi – vətənpərvər jurnalistdir.
Vətənpərvərlik
Vasif Səmədov publisistikasının əsas mövzusu təşkil
edir. 1990-cı ilin Qanlı Yanvar günlərində informasiya
blokadasına salınmış, təcrid edilmiş Azərbaycanın
gerçəkliklərini, ölkədə baş verən
misli görünməmiş faciələr haqqında həqiqətləri
keçmiş SSRİ-nin ən çox oxunan mətbu
orqanlarından biri olan “İzvestiya” qəzeti vasitəsi ilə
dünyaya car çəkmək bacarığı, peşəkarlığı
və jurnalist ləyaqəti bu dəyərli insanın vətən
sevgisini əks etdirirdi. Ermənilərin anti-Azərbaycan təbliğatının
hökm sürdüyü bir vaxtda – 1996-cı ildə “Oqonyok”
jurnalının bütöv bir nömrəsinin Azərbaycan
Respublikasına, onun bu gününə və tarixinə,
nailiyyətlərinin və problemlərinin təhlilinə həsr
edilməsi, ən əsası Ermənistanın Azərbaycana
qarşı hərbi təcavüzü və ərazisinin 20
faizinin işgal edilməsi, bu təcavüzün ağır nəticələri
barədə materialların yer alması Vasif Səmədovun vətəndaş mövqeyinin bariz
nümunəsi idi. Qeyd etmək lazımdır ki, “Oqonyok” jurnalının
yüz illik tarixi ərzində bir nömrənin xüsusi
buraxılışı, həm də postsovet məkanından
olan bir respublikaya həsr
olunması ilk təcrübə, tarixi hadisə idi.
Ümummilli lider Heydər Əliyev bu tarixi hadisəni təqdimat
mərasimində söylədiyi nitqdə qiymətləndirərək
demişdi: “Bu, sadəcə olaraq, jurnalın bir nömrəsi
deyil, Azərbaycan haqqında kitabdır, həm də çox
yaxşı kitabdır”.
Rusiya
Jurnalistlər İttifaqının üzvü Vladimir
Zaselskinin sözləri ilə desək, “Vasif Səmədovun
“Oqonyok” jurnalının bir nömrəsinin Azərbaycana həsr
olunması ideyası Azərbaycan və rus xalqları
arasında dostluğun sönməməsi, əksinə, daim
işıq saçması üçün çox
faydalı idi”. Onun bu addımı Azərbaycan və Rusiya
dövlətləri arasında əlaqələrin möhkəmlənməsinə
xidmət etməklə bərabər, həm də iki
qonşu xalqın mədəniyyətinin koordinasiya olunması
baxımından çox önəmli idi.
Vasif Səmədovun
publisistikasının gücü səmimiyyətində və
obyektivliyindədir. Yazıların sadə, axıcı və
lakonik dili, müqayisəli təhlil mədəniyyəti, dəmir
məntiq V.Səmədov yaradıcılığını
şərtləndirən əsas məziyyətlərdəndir.
Onun qələmindən çıxan məqalələrin
siyasi, ideoloji, mənəvi mahiyyəti, məzmun konkretliyi daim
diqqəti cəlb edib. Onun “Oqonyok” jurnalında Azərbaycan
xalqının mənəvi dəyərlərini, mental
xüsusiyyətlərini ifadə edən yazıları elmi-fəlsəfi
təhlili ilə seçilir. Yazıçı-publisistin
müxtəlif səpgili məqalələrindən milli ruh, mənəvi
dəyərlərə bağlılıq, Qarabağ dərdi,
torpaq həsrəti boylanır.
Vasif Səmədov
bu gün Qərb mediasının bizə qəbul etdirmək
istəyi “jurnalistin vətəni
olmur” fikrinin əksinə olaraq, peşəkar jurnalist olmaqdan
öncə, ləyaqətli vətəndaşdır. Almaniya
televiziyasının rejissoru
Ştefan Fişer “Stalker və
dost” adlı məqaləsində yazır: “20 il ərzində
müxtəlif “stalker”lərlə
– yaxşıları ilə də, pisləri ilə də,
vicdanlıları ilə də, vicdansızları ilə də
işləmişəm. Amma inanın, bütün bu illər ərzində
elə bir insana rast gəlməmişəm ki, öz ölkəsini,
vətənini, xalqını mənim azərbaycanlı
stalkerim Vasif Səmədov qədər ürəkdən,
candan sevsin... Vasiflə fəaliyyətimizin ilk vaxtları idi.
Onunla kabinetdə oturub söhbət edirdik. Birdən dedi: “Bura
bax, Ştefan, mən öz ölkəm haqqında, burda
baş verən hadisələr haqqında çox şey bilirəm.
Çoxunu danışacam, çoxunu sənə göstərəcəyəm.
Amma məndə elə informasiyalar var ki, onları sənə
heç zaman verməyəcəyəm!” Razılaşarsınız ki,
artıq şərhə ehtiyac yoxdur. Necə deyərlər,
no comment. Sadəcə, bir informasiyanı qeyd etmək istəyirəm
ki, həqiqi vətənpərvər Vasif Səmədovun da böyük əməyi,
xidməti olan “Odlar diyarı” filmi Almaniyada böyük
uğur qazanmışdı. Bundan başqa o, İsveçrə
televiziyasının Azərbaycana həsr etdiyi daha bir filmin
ssenari müəlliflərindən biri olub.
Vasif
müəllim bu gün də böyük amalı uğrunda
yazıb yaradır: yazıçı-publisistin həmmüəllif
olduğu “Leyla Əliyeva: “Xocalıya ədalət!” (Beynəlxalq
erməni terroruna qarşı yeni strateji model)”
üçcildliyi gərgin araşdırmaların, yorulmadan
aparılan tədqiqatlar nəticəsində ərsəyə
gələn dəyərli mənbədir.
Xocalı
faciəsinin əsl mahiyyətini, cinayətkarları və
onların havadarlarını dünyaya bəyan etmək, ikili
standart mövqeyində dayanmış ayrı-ayrı dövlətləri,
bəzi beynəlxalq təşkilatları haqqın səsinə
səs verməyə çağırmaq, onları beynəlxalq
qurumların qərarlarına hörmətlə
yanaşmağa çağırmaq, həm beynəlxalq
hüquq normaları çərçivəsində, həm də
əxlaqlı, saf siyasi yanaşma yolu ilə Xocalı faciəsinə
hüquqi və siyasi qiymət vermək – bu böyük və
dəyərli tədqiqatın əsas mahiyyəti budur.
Vasif
müəllimi bir jurnalist kimi xalqa sevdirən onun vətənpərvərliyi,
milli ləyaqəti, torpaq təəssübkeşliyidirsə,
bir şəxsiyyət kimi fərqləndirən, hörmət
və rəğbət doğuran isə fərdi xüsusiyyətləri,
insani keyfiyyətləridir. Vasif müəllim sədaqətli
dost, nəfsinə sahib Allah adamı, ədalətli,
sözübütöv, həssas, prinsipial,
qayğıkeş, xeyirxah, qonaqpərvər insandır. Onu səciyyələndirən,
xarakterizə edən bu xüsusiyyətləri təkcə həmvətənləri,
tanınmış Azərbaycan ziyalıları,
doğmaları və dostları deyil, həmçinin fəaliyyət
göstərdiyi kollektivin – “Oqonyok”, “Literaturnaya qazeta”,
“İzvestiya”, həmçinin digər mətbu orqanların
tanınmış simaları, səlahiyyət sahibləri, rus
jurnalistləri – Lev Quşşin, Oleq Moroz, Anatoli Orlov,
Aleksandır Sıqanov,Valeri Konovalov kimi ünlü simalar da
etiraf və təqdir edirlər. Bu insani keyfiyyətlər
kontekstində professor Cahangir Məmmədlinin
danışdığı bir detalı xatırlamaq yerinə
düşər: “Universitetin Jurnalistika fakültəsində
Vasif Səmədovla görüş keçirilirdi. Tələbələrlə
çox səmimi söhbət-dialoq vaxtı kamera yoxluğu
ucbatından görüşün lentə
alınmadığını hiss edən Vasif müəllim səhəri
gün tələbələrə bir videokamera göndərdi”.
Başqa
bir məqam. Professor Nazim Hüseynlinin onun haqqında
yazdığı bu sözləri oxuyub təsirlənməmək
olmur: “Anasına olan ölçüyəgəlməz məhəbbəti
məni Vasif müəllimə bağlayan ən böyük
amillərdən biridir. İnsan ürəyində nə qədər
böyük ana sevgisi olarmış! Onun hər
sözünün əvvəli də, axırı da
anadır”. Bəli, hər şey ilk sevgidən – ana məhəbbətindən
başlayır. Ana sevgisi böyüyərək, torpaq
eşqinə, vətən məhəbbətinə, amala, məsləyə
çevrilir.
Müdriklik
zirvəsini fəth edən Vasif Səmədovun 65 il
addımladığı ömür yollarına nəzər
saldıq. Deməyə bir
söz qalır, əziz müəllimimiz: həyat eşqiniz,
yaradıcılıq enerjiniz tükənməsin.
Leyla
RƏŞİD, BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin əməkdaşı,
doktorant
525-ci qəzet.-
2015.- 24 yanvar.- S.30.