Xoşməramlı mesaj, Pendikdən Əskişəhərə, ilk görüş - I yazı

"Türkiyə Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) təşəbbüsü ilə yaradılan və Türkiyə Respublikası tərəfindən maliyyələşdirilən Mövlanə Mübadilə Proqramına qatılmaq istəyən professor-müəllim və doktorantlar! Sənədlərin qəbul müddəti başa çatır. Lütfən tələsin!"

Sosial şəbəkələrdə aktivliyi ilə seçilən təkcə Bakı Dövlət Universitetinin Mətbuat və informasiya şöbəsi, "Bakı Universiteti" qəzeti deyil, aktiv olan həm də universitetin 17 fakültəsinin hər biri, mərkəzlər, qurumlar, o cümlədən, gənc, işgüzar, perspektivli kadrlardan ibarət Beynəlxalq Proqramlar Departamenti və onun əməkdaşlarıdır. Bu və bunun kimi onlarla tələsdirici elan da onlara məxsusdur. Departament sadəcə elan etmir, onun xəbərini, yenilənməsini, vaxt azlığını, yer məhdudiyyətini də gündəlik olaraq səhifələrində, otaqları önündəki lövhələrdə dəyişirlər. Dəyişmək istədikləri həm də universitet kollektivini xarici ölkə universitetləri və dünyanın aparıcı elm-təhsil qurumları ilə ikitərəfli əməkdaşlığa cəlb edərək beynəlxalq təhsil proqramlarında iştiraklarını təmin etmək, bununla da Azərbaycan haqqında, onun təhsil və elmi barədə xarici təhsil müəssisələrini məlumatlandırmaq, dili və ədəbiyyatı, mədəniyyəti, tarixi barədə rəy yaratmaqdır. Hazırda dünyanın 100-ə yaxın aparıcı universiteti ilə ikitərəfli münasibətlər quran Bakı Dövlət Universiteti nüfuzunun Avro - Atlantik elm və təhsil məkanında artırılmasında, Avropa Birliyinin və dünyanın aparıcı dövlətlərinin elm və təhsil sahəsində ayrılmış qrantlarının əldə edilməsində, imzaladığı anlaşma və əməkdaşlıq müqavilələrindən irəli gələn şərtlər və iştirakçısı olduğu proqramlar vasitəsilə hər bir əməkdaşının beynəlxalq aləmə çıxışında, onları təcrübə mübadiləsinə cəlb etməkdə maraqlıdır. Təbii ki, Bakı Dövlət Universitetində onlarla belə beynəlxalq proqram var və yazının girişində qeyd etdiyim Mövlanə Mübadilə Proqramı onlardan biridir.

Mövlanə Mübadilə Proqramı nədir və ona kimlər müraciət edə bilər?

Türkiyə ali təhsil müəssisələrinin müəllim və tələbə heyətinin dünyanın müxtəlif qitələrində yerləşən universitetlərində, eyni zamanda, həmin universitetlərdə fəaliyyət göstərən akademik heyətin, bakalavriat, magistratura və doktorantura tələbələrinin Türkiyənin müxtəlif universitetlərində təcrübə keçməsi və təhsilini davam etdirməsi proqramıdır. Proqramın əsas məqsədi Türkiyə universitetləri ilə dünya ali təhsil ocaqları arasında müəllim-tələbə mübadiləsini həyata keçirmək, mədəniyyətlərarası dialoqun güclənməsinə dəstək göstərməkdir. Proqrama hər il onlarla BDU əməkdaşı müraciət edir ki, onlar arasından seçildiyimə, Türkiyənin Əskişəhərində yerləşən ən köklü Anadolu Universitetinin İletişim bilimləri (Jurnalistika) fakültəsində iki həftəlik təcrübə, mühazirə oxumaq imkanı qazandığıma görə özümü şanslı hesab edirdim. Bəs nəticə necə olacaqdı? İki həftə müddətində gözləntilər özünü doğruldacaqdımı?

İlk ismarıc

Beynəlxalq Proqramlar Departamentinin müdiri Elmira İsmayılova və əməkdaşı Leyla Nağıyevadan gəldi: "Təbriklər, YÖK təsdiqləyib". Təxminən on dəqiqədən sonra ona bənzər başqa bir mesaj Anadolu Universitetinin Beynəlxalq Əlaqələr şöbəsindən göndərildi: "Sizin iki həftəlik Mövlanə Mübadilə Proqramında iştirakınız təsdiq edilib. Şöbəmizdə bu proqrama məsuliyyəti Lili Feng Bəxtiyar daşıyır. O, tez bir zamanda sizinlə əlaqə saxlayacaq". İstər səfər öncəsi yazışmalarımızda, istərsə də Anadolu Universitetində olduğum müddətdə və geri dönüşümdən sonrakı mesajlarda bu ali təhsil ocağının ünsiyyətdə olduğum bütün əməkdaşlarında işlərinə sonsuz sevgi, məsuliyyət, dəqiqlik və tələbkarlıq hiss etdim. Dəqiqlik və məsuliyyət o həddə idi ki, yola çıxmamışdan öncə iki həftəlik müddət üçün ən xırda nüansın belə dəqiqləşdirilməsi cavabsız suallar buraxmamışdı.

Bülənt Ərtəkin nə yazmışdı?

Yazmışdı ki, "Mən İletişim Bilimləri fakültəsinin dekan müaviniyəm. Beynəlxalq Əlaqələr şöbəsindən sizin haqqınızda məlumat verilib. Vaxt razılaşdırılıb, dəvət məktubunuz hazırlanıb. Dərslərdən əlavə təqdimat, seminar istəyiniz olarsa, mövzuları ilə birlikdə göndərməyinizi xahiş edirəm". Qaydasına düşməyən iş qalmayıb. Anadolu Universiteti onunla bağlı bütün işləri tamamlayıb. Dərs günləri və saatları bəlli, proqram tam hazırdır. Vaxt da yetişib. "Xarici təcrübənin öyrənilməsi, mübadilə prosesi, birgə tədqiqat işlərinin aparılması vacib məsələlərdir. Bakı Dövlət Universiteti xarici ali təhsil ocaqları ilə ikitərəfli əməkdaşlıq və memorandumlar imzalayanda, məhz, bu məqamlara üstünlük verir. Ümid edirəm ki, iki həftəlik bu zaman kəsiyi zəngin məlumatların əldə edilməsində və sonradan dərs prosesində tətbiqində köməyiniz olacaq". Bakı Dövlət Universitetinin rektoru, akademik Abel Məhərrəmov xaricə səfər edən bütün əməkdaşlara öz tövsiyələrini verir, uğurlar arzulayır. Bundan öncəki səfərlərdə, elə indi də, rektorun bu tapşırıqları, dosenti olduğum Beynəlxalq jurnalistika kafedrasının müdiri, professor Həmid Vəliyev və müəllim həmkarlarımın istək, arzu və təlimatları 14 gün müddətində köməyimə çatmadı desəm, səhv etmiş olaram.

Sabiha Gökçən-Pendik-Əskişəhər

İstanbuldan Asiyaya keçməyin ən optimal variantı seçilmişdi. Atatürk Hava limanı qədər böyük və təmtəraqlı olmasa da, narahat da deyildi. Ən rahatı isə Hava Limanı önündən Pendikə aparan yol idi. Pendik Asiya tərəfdən Ankaraya işləyən sürət qatarı stansiyasının başlanğıcıdır. Gündə beş dəfə İstanbul-Ankara xətti üzrə hərəkət dən qatarın qiyməti 40 lirədir. Rahatlığına, təmizliyinə, əsasən də xidmətə söz yoxdur. Yaşlı insanlara, yükü ağır sərnişinlərə, səhhətində problem olanlara xüsusi diqqətlə yanaşırlar. İstanbuldan Əskişəhərə olan beş saatlıq avtobus yolunu iki saata qət edən qatardan bu müddət boyunca yaşıllığa bürünən regionların, şəhər və kəndlərin, dağ və düzənliklərin gözəlliklərini seyr etməyin ayrıca və unudulmaz zövqü vardı...

Növbəti dayanacaq Əskişəhər!

Hazırlıqlar başlayır. Elə qatardaca öyrənirik ki, Anadolu Universiteti stansiyaya çox da uzaqda deyil. Taksi ilə beş dəqiqəlik yolumuz var. Bəli beş dəqiqə. Bütün səfər boyunca, elə bu sətirləri yazdıqca belə unutmadığım beş dəqiqə. Azərbaycanı doğulub boya-başa çatdığı Əskişəhər qədər tanıyan taksi sürücüsündən eşitdiyimiz ilk söz bu oldu: "Danışıqlarınızdan azərbaycanlı olduğunuzu hiss etdim. Burada sizin ölkənizi çox sevərlər. Uğurlarınıza sevinərlər. Avropa Oyunlarının Bakıda keçirilməsi bizi nə qədər mutlu etsə də, Dağlıq Qarabağ probleminin həll edilməməsindən, şəhid xəbərlərinizdən üzülürük". Universitetə yaxınlaşanda isə dedi ki, onun ərazisi çox böyük olduğundan taksilərlə yanaşı, sərnişin avtobuslarının hərəkəti üçün hər hansı məhdudiyyət yoxdur. Hətta Əskişəhər Hava Limanı da Anadolu Universitetinin ərazisində yerləşir. Bu ali təhsil ocağının təməli

58 il öncə

Əskişəhər İqtisadiyyat və Ticarət Elmlər Akademiyası ilə qoyulsa da, 1982-ci ildə universitetə çevrilib. Qısa zamanda yalnız Türkiyənin deyil, dünyanın ən böyük universitetləri arasında müasir, dinamik və yenilikçi bir ali təhsil ocağı olaraq qərarlaşıb. 2 kampusu, 17 fakültəsi, bir Dövlət Konservatoriyası olmaqla üç ali, dörd peşə, doqquz institut və 30 araşdırma mərkəzinə ev sahibliyi edir. Anadolu Universiteti bir çox ilklərə imza atıb. Bu ilklərin başında, distant təhsil sisteminin tətbiqi və iki milyondan çox tələbəsi olan uğurlu nəticələri dayanır ki, onun tətbiqi fərqli ölkələrdə bir çox təşkilata nümunə olmaqdadır. Universitetin hər fakültəsi ayrı-ayrı binalarda yerləşir və hər bir tələbəsi üçün maksimum şərait yaradılıb. 290 mindən çox çap mənbə ilə yanaşı, bir çox elektron qaynağa da çatmanın mümkün olduğu mərkəzi kitabxana tətil günləri daxil olmaqla 24 saat tələbələrin xidmətindədir. Xüsusilə qeyd etmək istərdim ki, kitabxana gecə 12:00-01:00 radələrində tələbələrə pulsuz olaraq isti şorba, çay, qəhvə təqdim edir. Tələbələr universitet şəhərciyinin kino, teatr, konsert və sərgi salonlarında mədəni və bədii fəaliyyətləri izləmək, tamaşa etmək, beynəlxalq standartlara cavab verən idman salonlarında, tennis kortlarında, futbol meydançalarında asudə vaxtlarını səmərəli keçirmək şansına sahibdirlər.

İlk görüş, ilk təəssürat

Beynəlxalq əlaqələr şöbəsinə getməliyəm. Amma necə? Düşünməyə macal tapmamış: "Mənim adım Həsəndir. Beynəlxalq əlaqələr şöbəsinin əməkdaşıyam. Fakültəyə getməmişdən öncə bəzi sənədləri qaydasına qoymaq üçün şöbəyə getməliyik". Şükranlarımı bildirir, ayrıca yağışlı havada çətir gətirməsinə görə də minnətdarlıq edirəm. Şöbə müdiri Kağan Özdəmirlə görüşdə isə öyrənirəm ki, şöbədə Mövlanə Mübadilə proqramına cavabdeh olan Lili xanım universitetin rektoru, professor Naci Gündoğanın rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ilə Çində səfərdədir. O gələnə kimi mənimlə şöbənin digər əməkdaşı Nurşən Okur maraqlanacaq. Şöbə əməkdaşlarının son dərəcə diqqətcil və mehriban davranışlarının təsirindən çıxmamış eyni vəziyyətlə Jurnalistika fakültəsində qarşılaşıram. Dekan müavini, dosent Bülənt Ərtəkinlə görüşdə öyrənirəm ki, Anadolu Universitetində jurnalistika ilə bağlılığın tarixi 1982-ci ildən başlayır. Zaman-zaman fakültənin və bölümlərin adında dəyişiklik və yenilənmə işləri həyata keçirilsə də, bu gün real olaraq mənzərə belədir: Fakültə Kino və Televiziya, Mətbuat və yayım, İctimaiyyətlə Əlaqələr və Reklam, Kommunikasiya dizaynı və idarəetməsi bölmələri ilə fəaliyyətdədir. Təxminən 1500-ə yaxın tələbənin təhsil aldığı fakültə klassik dərsləri saxlamaqla, müasir dövrün tələb etdiyi ixtisaslara da geniş yer verir. Tədris əsasən türk dilində olsa da, bəzi dərslər, o cümlədən, müzakirələr və diskussiyaların ingilis dilində aparılma qadağası yoxdur. Fakültədə tələbələrin təcrübəsi üçün bütün şərait yaradılıb. TV və radio studiyalar, çoxsaylı laboratoriyalar, dizayn və reklam, foto və sinema ilə bağlı texniki avadanlıqlarla təmin edilmiş zəngin auditoriyalar tələbələrin ixtiyarına verilib. Müəllimlər və doktorantların vəziyyəti daha diqqətçəkəndir. Hər biri üçün ayrı otaq və işləmək üçün bütün şərait yaradılıb. Və bu şəraiti Jurnalistika fakültəsi də daxil olmaqla universitetin hər bir fakültəsinin ayrı-ayrı binalarında yerləşməsi səbəbindən yaratmaq mümkün olub. Jurnalistika fakültəsində fərq həm də ondadır ki, tədris korpusları rəhbərlik və dörd bölümün yerləşdiyi binadan ayrıdır. Bir sözlə, nə müəllimlər tələbələrin dərs prosesinə mane olur, nə də tələbələrin səs-küyü müəllimləri narahat edir. Amma bu o demək deyil ki, onlar səs-küylü layihələrə rəhbərlik etmir, tələbələrinin qalib hisslərini bölüşmürlər.

Niyə də olmasın?!

Fakültənin dekanı, professor Halil İbrahim Gürcanın ikitərəfli əməkdaşlıq, birgə layihə və proqramlar üzərində işləmək təklifi təbii ki, diqqətçəkəndir. Diqqətçəkən həm də odur ki, fakültənin ünsiyyətdə olduğum bölüm başqanları və müəllimlərinin hər biri müxtəlif layihələr üzərində işləyir və Azərbaycana olan maraqları ortaq projelərin reallaşdırılması idyeasını ortaya qoyur. Əlbəttə ki, Bakı Dövlət Universiteti olaraq belə layihələrə göstərdiyimiz maraq və səfər öncəsi rektorumuzun bu istiqamətdəki tövsiyələri belə təkliflərin gerçəkləşdirilməsinə şübhə yeri qoymur. Mətbuat və yayım bölümünün başqanı, professor Erkan Yüksel, professorlar - Uyğur Dəmiray və Zaur Mükərrəf, dosent Alaaddin Paksoy ilə görüşlərimiz isə daha səmərəli olur. Həm bölümün dərs və iş prosesi, həm tələbələrin hazırladıqları qəzet, jurnal və broşuralarla tanış olur, eyni zamanda görüşə yaxın gələcəkdə reallaşdıracağımız bir layihə ilə yekun vururuq.

"Maraqlı fotolarınız varmı?..."

Pərvanə İbrahimova

Bakı-İstanbul-Pendik-Əskişəhər

525-ci qəzet.- 2016.- 29 aprel.- S.4