Köhnə dost

...Mən 57-də doğulmuşam və 59 yaşım var. O isə 59-da doğulub və 57 yaşı var.

Doğma şəhərim Sumqayıtda, 35 dərəcə istidə, binasının divarında 35, qapısının üstündə 116 yazılmış ünvanımda oturub onun haqqında qeydlərimi ipə-sapa düzmək istəyirəm. Baxıram, 59 və 57-nin də cəmi qapımın nömrəsinə bərabərdir - 116 eləyir.

Deyəcəksiniz ki, bu rəqəm manipulyasiyalarının mətləbə nə dəxli var? Mətləb birinin ad günüdür və deməli, rəqəmlərsiz ötüşmək olmaz. Adətən ad günü arzuları sonda rəqəmə bağlanmırmı, “günahkar”a 100 il sağlam ömür diləmirikmi? Məncə, rəqəmlər olmasa, hərflər dul qadın kimi görünər.

Bəs, o kimdir? Tələsməyin. Vaxtilə televiziyada işləyəndə birisi haqqında oçerk yazmaq lazım gəldimi, Moskvanın “Mavi işıq” verilişindəki kimi, ilk abzaslarda adını çəkmədən ondan bəhs edər və tamaşaçını bir müddət intizarda saxlayardıq. Başqa sözlə, qəhrəmanı novellavari formada təqdim edərdik. İndi də mən, deyəsən, onun haqqında yazıma həmin cür başladım. Amma bu istidə sizi çox əndişədə qoymadan qəhrəmanımı artıq təqdim edirəm: İlqar Musa oğlu Həsənov! Avqustun 24-ü doğum günü olan İlqar Həsənov!

Bu, o İlqardır ki, Azərbaycanın çağdaş jurnalistika aləmində özü boyda ad-sanı var. El arasında da, elitar aləmdə də çoxlarının dostudur. Azərbaycan boyda hörmət-izzət sahibidir. İlqarın yaxında olması adamda inam, güvən yaradır. Çünki o, etibarlı arxadır, səmimi silahdaşdır. Bilmirəm, kimin sözüdür, deyir ki, silahdan dost olmaz, dostdan silah olar...

Yenidən qayıdaq rəqəmlərə. Bəzi rəqəmlərin düşərli-düşərsiz olması da məlumdur. Məsələn, çoxlarının nəhs saydığı 13 rəqəmi mənim üçün həmişə düşərli olub. İlk mətbu yazım 13 yaşımda Sumqayıtın şəhər qəzetində çıxıb. Universitetə qəbul siyahısında adım 13-cü yazılıb. Hər ayın həmin günü kefim kök olur və sair... İlqara gəlincə isə, onun da ilk yazısı 13 yaşındaykən dərc olunub. Özü də Gəncə şəhər qəzetində çalışan hələm-hələm jurnalistin qapısından içəri keçə bilmədiyi dondurma sexindən olub həmin yazısı.

Özü danışıb ki, qəzetə nəsə yazmaq üçün rəisinin zəhmli bir adam olduğu həmin sexin qapısına gedib. Soruşublar, nə istəyirsən? Cavab verib ki, rəisə deyin, müxbir gəlib. İsrar etdiyini görüncə rəisə məlumat veriblər. Yeniyetmə müxbiri içəri buraxdıran rəis də onun bu cəsarətinə görə müsahibə verməyə razılaşıb. Sonda isə İlqara “rüşvət” olaraq 5-10 dənə dondurma verib. Dondurmaları dostlarına paylayan İlqar sonra sexdən yazdığı xəbəri redaksiyaya aparıb. Bığlı-saqqallı jurnalistlər onun bu fərasətinə “afərin” deyərək yazısını qəzetdə dərc eləyiblər. Necə deyərlər, siftəsi uğurlu alınıb.

Peşəkar jurnalistlik İlqarın xarakterinin birmənalı mübahisə doğurmayan cəhətidir. İki daşın arasında olsa belə, operativ informasiyanı dizinin üstündəcə yazıb göndərir. Özü də hadisələri fəhmlə duyur. Bilir ki, nə vaxt harda olmalıdır - əks təqdirdə “qatar” gedəcək. O da ki, arxadan bağrı çatlaya-çatlaya, qaranəfəs əl eləyənlərdən deyil.

İlqarın dövlətçilik mövqeli məqalələri - müqəddəs nəsnə, nostalji yazıları - xiffət rəsmləri, məhkəmə salonundan reportajları - şərin ifşası, qəribə talelər barədə qeydləri - qismətin istehzası kimi diqqət çəkir. Əsas olan faktlara peşəkar jurnalist yanaşmasıdır. O, yazanda nə üzgörənlik edər, nə də haqqı nahaqqa verər. Duzu, istiotu da qədərində işlədər. Nəyinsə xatirinə əqidəsindən dönməz, düşüncəsindən daşınmaz. Bəzən reportajlarında qarşı tərəflərin də fikirlərini təqdim eləyir, öz qənaətlərini də. Axırda oxucu, bilirsiniz, kimə daha çox inanır? Əlbəttə, İlqara! Çünki onun arqumentləri daha güclü, söylədikləri daha gerçək təsir bağışlayır. Bu üstün keyfiyyət heç də hər jurnalistin qələminə xas deyil. Məndən olsa, “İlqar Həsənov” imzalı örnək yazıları sidq-ürəklə universitetin Jurnalistika fakültəsinin seminar dərsləri üçün başlıca təlim vasitəsi seçərəm. Bax, bu olar əsl təcrübə məktəbi!

Daha nə yazım onun haqqında? Yeddi il öncə, 50 yaşının tamamında bütün gücümü vurub bildiklərimi qələmə almışam. “Ürəyimdir yazanım” adlı kitabımda da çıxıb. Yəni, o, mənim üçün bir növ tam kəşf olunmuş planetdir. Bəs, onda niyə təzədən qələmə sarıldım? Görünür, həm də ona görə ki, İlqar mövzusunun maraq dairəsində olduğu minlərlə oxucunun bu yazını gözləri ilə “öpəcəyinə” inanıram.

Əslində, İlqar Həsənov sanki bir radiodur - hansı dalğanı tutsan, dinləməyə maraqlı bir şey tapılacaq... Mərc gəlirəm: haqqında çoxsaylı yazılar olan tək jurnalist elə İlqardır ki, var. Bəlkə də dünya miqyasında. Başqa birisini misal çəkə bilsəniz, bir qonaqlıq məndən!

“Vətən eşqi maya kimidir, südü xarab olanlarda tutmaz”. Bu baxımdan İlqar şəksiz vətənpərvərdir. Böyük Azərbaycan sevdasının misli yoxdur. Kefinə düşdümü, qəfildən durub Daşkəsənə, Gəncəyə, Yardımlıya... getməkləri var onun. Bu gün burdadır, sabah sorağı, kim bilir, hardan gələcək. Həm də hara getsə, özü ilə işıq aparır. Lap dinamo kimidir - vurhay hərəkər enerjisini işıq enerjisinə çevirir.

Yuxarıda bildirdim ki, mən İlqardan iki yaş böyüyəm. Amma həmişə onu özümdən böyük hesab etmişəm. Müdrik, ağayana davranışları, təmkini, qətiyyəti, minnətsiz yaxşılıqları, qocafəndi təhər-tövrü onu böyük göstərir. Ağıl yaşda deyil ki...

İlqarın məşhur gündaşları çoxdur. Söhbət onunla eyni gündə doğulanlardan gedir. Məşhur Argentina yazıçısı Borxes İlqardan düz 60 il əvvəl (1899), Fələstin Milli Muxtariyyətinin keçmiş lideri Yasir Ərəfat isə düz 30 il əvvəl (1929) məhz avqustun 24-də anadan olublar. Buraya Finlandiyanın hazırkı prezidenti Sauli Niinistönü, qırğız kosmonavt Salijan Şaripovu, Braziliya yazarı Paulo Koelyonu da qataq ki, siyahı dolğunlaşsın. Bunlar heç... amma bir braziliyalı da var ki, İlqardan düz 30 il sonra (1989) həmin gündə doğulub. O, bizim “Qarabağ”ın məşhur futbolçusu Reynaldodur və adları çəkilən sələflərindən fərqli, həm də tam real olaraq bir gündaş kimi İlqarla təbrikləşə bilmək şansına malikdir. Minnəti olsun! Jurnalistlərdən Sahib Alıyevin və Sevil Nuriyevanın da bu fürsəti var.

Köhnə dostum İlqarın haqqında əvvəl yazdıqlarımın təkrarına yol vermədən deyim ki, yaxşı jurnalist olduğu kimi, zövqlü fotoqraf da sayıla bilər. Şəxsən çəkdiyi maraqlı fotoları bizim “Xalq qəzeti”nin səhifələrində, lap elə arabir başını qatdığı “Facebook” sosial şəbəkəsində yaymağa ürək eləyir. Məsələn, İsmayıllının Basqal kəndində Ayın işığını çox gözəl çəkib. Bölgə müxbiri olduğu şimal rayonlarına gedərkən birdən maşını saxlayıb gördüyü maraqlı mənzərəni lentin yaddaşına köçürməyə də ərinməyib.

...Bu yaxınlarda İlqarla Səməd Hüseynoğlu məni Bakıdan Sumqayıta qatarla yola salmaq üçün dəmiryol vağzalına qədər ötürürdü. İlqar Cəfər Cabbarlının abidəsinin qarşısındakı göyərçin dəstəsini görcək köşkdən 1 manatlıq günəbaxan tumu aldı ki, gəlin, bu quşları yemləyək. Və Səmədlə mənim göyərçinlərə tum səpdiyimiz anı ustalıqla əbədiləşdirdi. (Pulu o xərclədi, tarixə düşən biz olduq).

İlqarın poeziyaya, musiqiyə sevgisi də özəldir. Rəhmətlik Eldar Baxışın “Sərçə balası” şeirini həmkarımız İlham Tumasın səsində telefonuna köçürüb xiridar dostları üçün səsləndirməkdən fərəh duyur. “İlahi, neyləsən, sən mənə eylə, İlahi bu qızla işin olmasın”... Nizami Gəncəvidən, Səməd Vurğundan üzü belə, çox şairlərin şeirlərini əzbər bilir. Milli musiqimizə, estradamıza vurğunluğu öz yerində, babat səsinin olmasıyla da işim yoxdur, sən demə, İlqar könlünə yatan əcnəbiləri də sevə-sevə dinləyirmiş. O gün “Facebook”da baxıb görürəm ki, fransız müğənni Co Dassenin ifasında məşhur “Əgər sən olmasaydın” mahnısını paylaşıb.

Bu dünyaya qazanca gəlsək də, hər birimiz zaman-zaman itirə-itirə gedirik. İndiyə kimi İlqar da neçə əzizini, dostunu itirib. Hamısının işıqlı xatirəsi ürəyində közərir. Bu ilin mayında anası da haqq dünyasına qovuşdu. Belə bir oğul doğan ananın məkanı yüzə-yüz cənnətdir. Cənnət - anaların ayağı altında!

İlqarın çox sevindiyi günlər də az olmayıb. Yadımdadır, böyük qızı Aygülü gəlin köçürəndə elə həzinləşmişdi ki... Artıq baba olmaq sevincini də dadıb. Digər qızı Gülşənin, oğlu İbrahimin toyları hələ irəlidədir.

Beləcə, həyat davam edir. Həmişəki kimi nikbin yaşa, gözəl yarat, yaxşı yarıt, köhnə dost!

Əli NƏCƏFXANLI

525-ci qəzet.- 2016.- 20 avqust.- S.11.