O, Azərbaycanda yaşamır, amma Azərbaycanla yaşayır

Fikrət Qocanın Günayı

Gör nə şıltaqdır Günayım,

Tez küsər, tez də barışar.

Gah bir nəğməyə dönər o,

Bəzən od olar, alışar...

Fikrət Qoca

Qəribədir, çoxları Amerika Birləşmiş Ştatlarını yaşamaq üçün ən münasib ölkə hesab edir. Əsl həqiqətdə isə vəhşi kapitalizmin sərt qayda və qanunlarının tüğyan elədiyi bu məmləkətdə yaşamaq, uğur qazanmaq elə də asan deyil. Burada yurd salan soydaşlarımızın çətinliklərə sinə gərərək qazandıqları uğurları görəndə adamın ürəyi dağa dönür və sevinirsən ki, Azərbaycanın övladları heç də aciz deyillər.

Onlar buraya arzularının qanadlarında gəliblər...

O, uzun illərdir Azərbaycanda yaşamır, amma Azərbaycanla yaşayır...

İçində bir Azərbaycan var, Azərbaycan boyda...

Azərbaycana aid nə varsa ona doğma, əzizdir. Evində hara baxsan, Azərbaycanı xatırladan nəsə görəcəksən. Azərbaycanla nəfəs alır...

O da, arzularının qanadlarında gəlib bu məmləkətə. Deyir ki, uşaq vaxtlarımda Allahdan diləyirdim ki, uzaq ölkələrdən birində evim olsun, yaşamağa da şərait. Sanki Allah məni eşitdi, arzum çin oldu...

Haqqında söhbət açdığım şəxs ötən əsrin yetmiş-səksəninci illərində adı mahnı qanadlarında dillərə qonan, "Günayım" mahnısının qəhrəmanı Qocayeva Günay Fikrət qızıdır. Bu mahnı üç böyük sənətkarın - Fikrət Qoca, Ramiz Mirişli, Flora Kərimovanın müştərək məhsulu olduğundan dillər əzbəri olub.

O, 1972-ci ildə Bakı şəhərində dünyaya gəlib. Orta məktəbi bitirdikdən sonra BDU-nun Şərqşünaslıq fakultəsinə qəbul olunub. 1993-cü ildə oranı türkoloq kimi başa vurub. Bir müddət Azərbaycan Yazıçılar Birliyində kitabxanaçı, sonradan kitabxana müdürəsi vəzifələrində çalışıb. 2004-cü ildən ABŞ-ın İndiana Ştatında yaşayır. Ailəlidir, Pərviz adında oğlu var...

Artıq on dörd ildir ki, burada yaşayır. Həyat yoldaşı Corc milliyyətcə ingilis olsa da, İslam dinini qəbul eləyib, azdan-çoxdan azərbaycanca danışa bilir. Deyir ki, İslamı əvvəlcə Günaya olan məhəbbətindən qəbul etsə də, sonradan kamil din olduğunu dərk edərək sevib.

İngilislər evində qonaq qəbul etməyi, qonaqlıq verməyi xoşlasalar da, qonağın evdə qalmasını elə də xoşlamırlar. Uzaqdan gələn qonaq hökmən mehmanxanada yerləşməlidir. Dörd gün Günay xanımgildə qonaq olduq. Corc bizə əsl Azərbaycan qonaqpərvərliyi göstərdi və gəlişimizdən məmnun olduğunu daima nümayiş elətdirdi. Avtomobili ilə bizi ştatın baş şəhəri İndianapolisin gəzməli-görməli yerlərinə aparır, nəvazişini əsirgəmirdi...

Günay xanım evdə yemək bişirməyi çox xoşlayır. Böyük mətbəxində ərsəyə gətirdiyi milli xörəklərimizdən təam edərkən adama elə gəlirdi ki, sanki uzaq Amerikada yox, doğma Azərbaycandadır...

Rus, Azərbaycan, türk dillərini mükəmməl bildiyindən Amerikaya yenicə gəldiyi vaxtlarda tərcüməçi işləyib. Bu ölkəyə pənah gətirən Axska türklərinin sənədləşmə işlərinə tərcüməçi kimi təmənnasız yardımçı olub. Sonradan foto studiya yaradaraq orada çalışıb. Musiqini çox sevir. Atasının sözlərinə ondan çox mahnı bəstələyib. Mahnıların çoxu Fikrət Qocanın sözlərinə bəstələnmiş mahnılar kitabında yer alıb. İndiananın tanınmış aranjimançılarından biri ilə xalq şairinin sözlərinə bəstələnən "Çıx get" mahnısının üzərində yenidən işləyərək fərqli üslubda bir mahnı ərsəyə gətirib, dinləyib çox xoş olduq. Bu işi davam etdirməyi, yeni mahnılar üzərində işləməyi planlaşdırır. Üstəlik atasının müxtəlif illərdə nəşr olunan şeir kitablarını ingiliscəyə çevirib ictimaiyyətə təqdim etməyi düşünür...

İndianapolis şəhərində azərbaycanlılar elə də çox deyil. Amma buna baxmayaraq tez-tez ünsiyyətdə olur, bir-birini arayıb axtarırlar. İndiana Universitetinə təhsil almağa gələn tələbələrə ana-bacı nəvazişi göstərir, Günay xanım. Əl tutur, yardım edir. Milli bayramlarımızı yığışıb birlikdə keçirirlər. Paxlava, şəkərbura, qoğalı da öz yerində...

Evləri göl qırağında olduğundan bura köçəri quşlar tez-tez gəlir. Bir də görürsən ki, Günay xanım əlində çörək qazları, ördəkləri yemləyir. Quşlar vəhşi olsalar da qorxmadan yaxınlaşır, onu dövrəyə alırlar...

Xanım-xatun qadındı. Davranışında, ən adi hərəkətlərində belə əsl xanımlara xas olan əlamətləri görməyə bilmirsən...

Çox kövrək, duyğusal insandı Günay xanım. Bir həzin musiqidən, bir qəmli xəbərdən kövrələ bilir. Azərbaycanda gedən bütün prosesləri izləyir, baş verən hadisələrlə maraqlanır. Cəbhə bölgəsindəki son olaylarda, döyüşlərdə həlak olan şəhidlərimizə kövrəlir, göz yaşlarını boğa bilmir...

ABŞ-da demək olar ki, qocalı-cavanlı qadınların hamısı şəxsi avtomobili ilə hərəkətdə olurlar. İmkanı ola-ola niyə avtomobil almadığını soruşanda 2012-ci ildə Azərbaycanda olarkən başına gələn avtomobil qəzasından danışdı. Demə, rayonlardan birindən anası, oğlu ilə birlikdə geriyə - Bakıya dönərkən sürücünü sükan arxasında yuxu tutub, maşın yoldan çıxaraq səddə dəyib. Qəzada hamı yaralanıb, lap çox zədə alan da Günay xanım olub. Odur-budur avtomobil sürməyə ürək eləmir...

Oğlu Pərvizin iyirmi yaşı var. İngilis dilində təhsil alsa, ingilislərin arasında araya-ərsəyə gəlsə də, nə danışığında, nə də hərəkətlərində hiss etməzsən ki, Azərbaycandan kənarda böyüyüb. Mədəni davranışı, şux zarafatları ilə könül oxşayır, ünsiyyət yaradır hər kəslə. Bütün gənclər kimi arzuları böyükdür. İnanırıq ki, əzm və möhkəm iradə ilə vəhşi kapitalizmin çətinliklərinə sinə gərərək böyük uğurlara nail olacaq...

Çox qonaqpərvərdi, Günay xanım. Biz İndianapolisi tərk edib Bluqminton şəhərinə getməli idik. Ayrılmaq zamanı çatanda, o da bizimlə həyat yoldaşının avtomobilinə əyləşərək İndianapolisdən Bluqminton şəhərində yerləşəcəyimiz evə qədər bizi müşaiyət elədi. Sağollaşanda qəhərini boğa bilmədi, gözləri yaşardı...

...İndiana ştatının İndianapolis şəhərində, göl qırağında bir ev var - Günay Fikrətqızının evi. Sanki o göl balaca Xəzər, o ev isə balaca Azərbaycandır...

P.S. İyunun 23-ü Günay xanımın doğum günüdür. Onu bu münasibətlə təbrik edir, cansağlığı, uzun ömür, firəvan həyat arzulayıram.

Elman ELDAROĞLU

ABŞ, İndiana

525-ci qəzet.- 2016.- 7 iyun.- S.4.