Milli Ordumuzun aprel sınağı:Vətənpərvərliyin Qarabağ vəhdəti və yeni qəhrəmanlıq salnaməsi

82 YAŞLI ŞAHMAR QULİYEV FÜZULİYƏ QAYITMAĞA HAZIRLAŞIR

1993-cü ildə Qarabağ və ətraf rayonlarımız işğal olunandan bəri başımıza gələn faciələrin, Xocalıda törədilən müsibətlərin, Meşəli, Cəmilli, Malıbəyli, Kərkicahan və sair kəndlərdə əhaliyə edilən zülmün, diri-diri yandırılan günahsız insanların ah-naləsinin yerdə qalmayacağını, düşməndən qisas alınacağını səbirsizliklə gözləyirdik.

Bəzilərinə hər gün ekranlardan eşitdiyimiz "Allah qoysa tezliklə Qarabağa qayıdacayıq" kəlməsinə sanki adiləşmiş və ilbəil çadır şəhərciyini əvəz edən təzə binalardakı mənzillərin rahatlığı, azad sahibkarlıq mühitində qazanılan pul-para gözümüzü tutmuş kimi görünürdüsə, sən demə, millətin torpaq həsrəti, yurda qayıtmaq istəyi, geri alınan bircə qarış yer hər şeydən müqəddəs imiş. 4 günlük aprel müharibəsində o torpaqlara dönmək üçün hətta canından keçməyə hazır olan hər bir azərbaycanlının bir göz qırpımında yumruq kimi birləşməsinin şahidi olduq...

1992-ci ilin oktyabrında Musa Nağıyev adına Təcili Yardım Xəstəxanasının Travmatologiya şöbəsində yaralı əlindən tərpənmək olmurdu. Qarabağda könüllü döyüşən kiçik qardaşım İsmayıl Osmanov 20 Yanvar batalyonunda Fərrux yüksəkliyində qrad "yağışı"na düşmüş, Ağdamda ayağı amputasiya olunmuş və Bakıya gətirilmişdi. Onunla yanaşı 14 nəfər (bəzilərinin iki ayağı üzülmüşdü) eyni palatada yatırdı. Xəstəxananın həyətində, dəhliz və palatalardakı ah-nalə səsləri, yaralıların iniltiləri, sağ qalmasına şükür edib yarımcan övladının telini sığallayan ürəyi paramparça anaların üzgün baxışları, itkin düşən döyüşçülərin yaxınlarının cəbhədən gətirilən yaralının başının üstündə dayanıb travmatik şokdan ayılmasını səbirsizliklə gözləməsi, özünə gələn kimi "filankəsi gördünmü", "bəs o necə oldu" deyib sorğu-sual etməsi və sair səhnələri heç vaxt unuda bilmədiyim real həyatın gerçəklikləri idi. Şahidiyəm ki, qardaşım vücudunun ağrısı bir yana, döyüş yoldaşının ölüm xəbərini dilə gətirməkdə acizlik çəkdiyi üçün ayağına ümidlə gəlmiş ataya yalanlar uydurmağa çalışırdı...

Qəlbi yaralı qardaşım aylarla, illərlə xəstəxana həyatı yaşamalı oldu. Onunla bərabər müalicə ocaqlarını gəzdikcə hər birində müharibədən əlil qayıdan gənclərlə qarşılaşırdım. O zaman kimə baxırdınsa məyusluq, canlarında qəlpə gəzdirən bu gənclərin sifətlərində bir məzlumluq, uduzmuş, məğlub olmuş kimi görünən bir ifadə vardı. Yaralıların, şəhidlərin sayı artdıqca, torpaq və insan itkisi qamətimizi əyir, anaların harayı ürəyimizi ağrıdırdı...

Ancaq savaşda itkilərimizin çox olmasına baxmayaraq ümidlərimiz ölməmişdi. Müharibənin ağrısını ailəsində yaşayan bir jurnalist olaraq çoxları kimi mən də gələcəyə inamla baxaraq illərlə radiodakı hər söhbətimdə, hər kəlməmdə qəti əminliklə ermənidən intiqam alacağımızı söyləmişəm. Çünki müsahiblərimin baxışlarında ümid işığını, intiqam odunu alovlandıracaq qığılcımları görürdüm...

Tale elə gətirdi ki, Qarabağ faciəsi nəinki cəbhədən əlil qayıdan əsəbi qardaşımın gərginliyinin, eyni zamanda ailə həyatım da ən başlıca mövzusuna çevrildi. Füzulidən qaçqın düşən, varını yoxunu kənddə qoyub gələn, Saatlının düzündə çadır quran bir ailənin gəlini oldum. Həyat yoldaşım ali məktəbi yarımçıq qoyub, kəndi, torpağı uğrunda döyüşlərdə digər oğullarımız kimi könüllü iştirak etsə də, torpağı qorumaq, məlum səbəblərdən işğalın qarşısını almaq mümkünsüz idi.

Çadırda xəstə düşən, sonra da paytaxta gələn və tələbə yataqxanasının darısqal otağına sığınan Şahmar ata vaxtilə əsgərlikdə aldığı zəngli divar saatını kənddən özüylə götürmüşdü. Hər saatın tamamında səsi ətrafa yayılan əqrəblərin irəliyə doğru hərəkəti kişini xəyalən geriyə aparır. Obasından, kənd-kəsəyindən, həyətindəki quyunun ürək sərinlədən suyundan, bağındakı barından, anbardarı olduğu kəndinin sarı zəmilərindən, yayda kölgəsində oturduğu üzüm çardağının salxımlarına payızda geydirdiyi kağız torbalardan çıxarılan təptəzə qalmış meyvələrinin qışın oğlan çağında ağzına dad gətirməsindən, süfrəsini bəzəməsindən, tövləsindəki 50-dən artıq iribuynuzlu malqaranın ətindən, ağartısından və sair söhbətlər açırdı. Gözümüzün qarşısında gilə-gilə əriyən bu müdrik qocanın titrək səsini, təəssüratlarını həyəcansız dinləmək, qəlbinin iniltisini eşitməmək, gözündəki kədəri görməmək mümkün deyildi. Mənə ən çox təsir edən məqam isə Füzulinin qaçqın camaatının ölüsü düşəndə dəfn etdikləri qəbiristanlığa əmanət qoyulması idi. Mərhumun qulağına "qayıdanda səni də götürəcəyik" kəlməsini pıçıldayıb torpağa tapşırırdılar...

Qərib həyatı yaşayan Şahmar ata yurd xiffəti çəkə-çəkə qəm-qüssədən taqəti üzülmüş, ömrünün sonuna sayılı günlər qaldığını düşünərək, kəndə dönmədən öləcəyini güman edirdi. Gözlərinin işığını qaytarmaq üçün əməliyyat etdirmək istəyimizə də etinasız yanaşır, "daha bu yaşdan sonra görmək nəyimə lazımdır, bundan sonra görməsəm də olar, hara baxacam ki..." deyə gileylənirdi...

Azərbaycanda daxili sabitliyin pozulması ermənilərin əlqolunu açmışdı. Xalqımızın siyasi lideri Heydər Əliyevin hakimiyyətə ikinci gəlişi və uzaqgörən siyasəti müharibənin gedişatını dəyişdi. Onun təkidli tələbi ilə tərəflər arasında atəşkəsə nail olundu. 12 may 1994-cü il Ermənistanla Azərbaycan arasında atəşkəs haqqında saziş - "Bişkek protokolu" qüvvəyə mindi. Ölkəmizdə ordu quruculuğu istiqamətində dövlət tərəfindən mühüm işlər görüldü. Büdcədən ilbəil qazanılan gəlir hesabına orduya ayrılan maliyyə vəsaiti artdıqca bu sahəyə diqqət prioritet vəzifələrdən biri oldu. Müdafiə Sənayesi Nazirliyi yaradıldı, silah istehsalına başlanıldı. Azərbaycanın öz məhsulu olan müasir silahlar beynəlxalq sərgilərin qalibi oldu. Eyni zamanda aparılan xarici siyasət nəticəsində ölkələrlə hərbi sahədə əməkdaşlığımız gücləndi. Dünyanın istənilən dövlətindən ən müasir hərbi texnikanı almaq gücünə malik olan ölkəyə çevrildik. Nəticədə qüdrətli Azərbaycan ordusu yarandı.

Nəhayət aprel ayının əvvəllərində Azərbaycan ordusunun cəbhədə dönüşə nail olması hamı kimi 82 yaşlı qocaya da qol-qanad verdi. Ayağı-ayağına dolaşan Şahmar atanın yerişi, baxışı dəyişdi, qaməti dikəldi. İndi də gözünün açılmasını istəyir ki, kəndə qayıdanda oraları əməlli-başlı görsün, torpağını qarış-qarış gəzə bilsin.

Şahmar ataya bu inamı Azərbaycan ordusunun aprel qələbəsi, Murad Mirzəyev, Samit İmanov, Şükür Həmidov və digər qeyrətli oğullarımızın cəsarəti verdi.

Vaxtilə Qarabağı könüllülərdən ibarət dəstələr müdafiə etməyə çalışırdısa, bu gün müasir silahlarla təchiz olunmuş nizami hərbi Azərbaycan ordusunun peşəkar əsgər və zabit heyəti formalaşıb.

Deyirlər ki, orduda ruh yüksəkliyi olmasa qələbədən söhbət gedə bilməz. Əsgər kimin və nəyin uğrunda mübarizə apardığını bilməlidir. Ermənidən fərqli olaraq bizim əsgər öz torpağının azadlığı uğrunda döyüşür.

Aprelin əvvəllərində qəhrəmanlarımız yeni salnamə yaratdılar. Xüsusi təyinatlı qüvvələrin zabiti, polkovnik-leytenantı Murad Mirzəyev adlı qəhrəmanımızın varlığından xəbər tutduq.

1976-cı ildə Sabirabadın Muğan Gəncəli kəndində anadan olan Murad hərbi sahəni seçəndə bilirdi ki, bu yolun sonu ölüm ola bilər. O uşaqlıqdan hərbçi olmaq arzusunda olmuş, müqəddəs sandığı sənətə könüldən bağlanmışdı. Xüsusi təyinatlı qüvvələrdə xidmət etmək də hər oğulun hünəri deyil. Şəxsi istəklə yanaşı, dözümlülük, möhkəm iradə, xüsusi peşəkarlıq və s. keyfiyyətlər əsas meyar hesab olunur.

Murad Mirzəyev 1998-ci ildə Türkiyədə Ali Hərbi Məktəbi bitirib, ABŞ, Rumıniya, İordaniya kimi ölkələrdə təlimlər keçib geriyə peşəkar hərbçi kimi dönmüşdü. Yaxın qohumu, Azərbaycanlıların və digər Türkdilli Xalqların Əməkdaşlıq Mərkəzinin sədri İlham İsmayılov deyir ki, Türkiyədə 600 nəfər arasında ən yüksək göstəriciyə nail olmuşdu. Ölkənin 9-cu prezidenti Süleyman Dəmirəl tərəfindən "Qılınc" mükafatı ilə təltif edilmişdi. Məhz onun xüsusi planına əsasən ordumuz yüksəklikləri ələ keçirməyi bacarıb.

Hərb sənətini o qədər sevirdi ki, oğlu Nurlanı da hərbçi yetişdirəcəyini deyirmiş. İki yaşlı uşağı hərbi helikopterdə səmalara qaldıranda yüksəlikdən baxmağın əzəmətini oğul balasına təlqin etməyə çalışmışdı.

Onun müavini Samit İmanov Neftçalada göz açıb. Ali Hərbi Məktəbi fərqlənmə diplomu ilə bitirib.

Türkiyədə "Daxili təhlükəsizlik əməliyyatlarının planlaşdırılması və icrası", "Komando təlimi və paraşütdən sərbəst atlamaq" kurslarında, habelə "Anadolu-2007", "Anadolu Qartalı-2007" birgə taktiki təlimlərində, Pakistanda "Ləpirçi və antiterrorist", İsveçrə krallığında "Dağ təlimi", Ruminiyada "Dağa dırmanma üzrə təlimatçı" kurslarında iştirak edib. Xüsusi təyinatlı hərbi hissədə qrup komandirinin müavini, qrup komandiri, bölük komandiri, dəstə komandiri və hərbi hissənin qərargah rəisi, hərbi hissə komandirinin müavini vəzifələrində çalışıb...

2016-cı il aprelin əvvəlində Samit İmanovun və komandiri Murad Mirzəyevin başçılıq etdiyi qruplar Talış yüksəkliyindəki erməni postlarını darmadağın edib, xeyli sayda düşmən əsgərini məhv edirlər. Murad Mirzəyev ona döyüş bölgəsindən uzaqlaşmağı əmr etsə də o meydanda komandirini tək qoymur. Hər ikisi Talış kəndi uğrunda həyatını qurban verir. Murad Mirzəyevin cansız bədəni düşmən nəzarətində olan ərazidən Qırmızı Xaç Komitəsinin vasitəçiliyi ilə götürülür...

Samit əvvəllər də bir neçə döyüşlərdə öz xidməti vəzifəsini layiqincə yerinə yetirmişdi. 2014-cü il avqust ayında rəhbərlik etdiyi dəstə 20-yə yaxın ermənini məhv edərək əməliyyatdan zəfərlə geriyə qayıtmışdı...

Zabit son döyüşündə aprelin 3-dən 4-nə keçən gecə ağır yaralanır. Əsgərlərinin onu döyüş meydanından çıxarmasına etiraz edib, yaralanmış gizirin aparılmasını əmr edir. Özü isə qumbaranı sinəsi üstündə saxlayaraq düşməndən gizlənmək üçün arxası üstə kolluğa uzanır. Əsgərlərimiz onu al qan içərisində tapırlar. Zabitimiz qanaxmadan dünyasını dəyişir.

Aprelin əvvəlində daha bir igidimizin, polkovnik leytenant Şükür Həmidovun Lələ Təpə yüksəkliyinin alınmasında göstərdiyi qəhrəmanlığı da elin tarixinə yazıldı. Qubadlıda çoxuşaqlı ailədə doğulan, ailənin 9-cu övladı olan Şükür də yüksək hərbi təhsil almış peşəkar kadrlarımızdan biridir.

Murad Mirzəyev və Samit İmanov Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2016-cı il 19 aprel tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına layiq görülüblər. Xidməti dövründə Murad Mirzəyevin 9 və Samit İmanovun isə 7 medalı gəncliyə örnək olan hərbçilərimizin yüksək vətənpərvərliyindən xəbər verir.

Polkovnik-leytenant Şükür Həmidov isə ölkə rəhbərinin, Ali Baş komandanın 22 aprel tarixli sərəncamı ilə Milli Qəhrəman elan edilib.

Müharibədə yenə itkilərimiz oldu. Ancaq bu dəfə şəhidlərimizi böyük izdihamlar müşaiyət etdi. Qurbanlarımız son mənzilə qaməti dikilən bir elin çiyinlərində yola salındı. Hətta gözünün ağı-qarası olan bircə oğlunu itirən analar "təki vətən yaşasın" deyə, başını dik tutub, elini intiqama səslədi.

Haqqında danışdığım bu üç qəhrəmanımız və eləcə də neçə-neçə oğullarımız millətimizin döyüş əzmini nümayiş etdirdi. Beynəlxalq təşkilatlara, iri dövlətlərə sübut etdi ki, istənilən an torpaqların geri alınmasına hazır olan güclü ordumuz əmrə müntəzirdir. Bu dörd gün ərzində dünyanın bütün diqqəti Azərbaycana yönəldi. Donmuş münaqişə hesab edilən Qarabağ ən qaynar nöqtəyə çevrilərək beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini cəlb etdi. Dünyaya anlatmağa çalışdıq ki, müharibənin əsas səbəbkarı olan erməni hətta öz murdar əməlini gerçəkləşdirmək üçün dinc əhaliyə istifadəsi qadağan olunmuş silahları belə atmağa qadirdir. Mayın 11-də Xarici İşlər və Müdafiə nazirliklərinin təşkilatçılığı ilə Azərbaycanda akkreditə olunmuş 11 ölkədən 20-dək hərbi attaşelər ermənilərin Tərtər rayonunun Əskipara kəndində atdığı 122 mm-lik ağ fosforlu top mərmisinin düşdüyü əraziyə baş çəkib, dəhşətli faktın canlı şahidi oldular...

Dünya eşitdi, gördü və başa düşdü ki, ermənilər işğal etdikləri Azərbaycan torpaqlarından təmizlənməlidir və BMT Təhlükəsizlik Şurasının işğal olunmuş ərazilərdən ermənilərin qeyri-şərtsiz çıxarılması haqqında 1993-cü ildə qəbul edilmiş 822 (30 aprel), 853 (29 iyul), 874 (14 oktyabr), 884 (12 noyabr) saylı məlum dörd qətnaməsinin icrasının tələb edilməsinin vaxtı çatıb.

82 yaşlı Qərbənd sakini Şahmar ata indi daha çox inanır ki, tezliklə onun əsirlikdə olan yurdu azad olunacaq. "Füzuli geri alınıb" xəbərini hamıdan çox gözləyir. Çünki onu buna inandıran Azərbaycan əsgəri öz əzmkar ruhunu, gücünü, bacarığını və nəyə qadir olduğunu aprel ayında, dörd gün ərzində nümayiş etdirdi.

Şəlalə MƏHYƏDDİNQIZI

Yazı Azərbaycan Mətbuat Şurası ilə Azərbaycanlıların və Digər Türkdilli Xalqların Əməkdaşlıq Mərkəzinin birlikdə keçirdiyi, "Milli Ordumuzun aprel sınağı: vətənpərvərliyin Qarabağ vəhdəti və yeni qəhrəmanlıq salnaməsi" mövzulu müsabiqəyə təqdim olunur"

525-ci qəzet.- 2016.- 9 iyun.- S.8.