Generalımız: "Hücum əmrini
gözləyirik!"
DÜŞMƏNDƏN AZAD EDİLMİŞ SƏNGƏRLƏRDƏN REPORTAJ
- Salam,
Rey! Hardasan?
- Salam!
Evdə...
- ...Tez gəl
bura, şad xəbər olacaq!
Bu dialoqum keçmiş döyüşçülərin
"komutan" deyə çağırdığı,
ömrünü orduya həsr etmiş, Qarabağ müharibəsinin
o ağrılı-acılı günlərində erməni
işğalçılarına qarşı
döyüşmüş, yaralanmış polkovnik Xətai
Baxışovla idi. Həmişə görüşüb, çay
içib dərdləşdiyimiz yerə
çağırırdı məni - özü də şad
xəbər var mesajı ilə...
Beynimdə yalnız döyüşlə bağlı
müxtəlif fikirlər dolaşa-dolaşa deyilən yerə
çatdım. Burada onunla yanaşı keçmiş Qarabağ
savaşından istefada olan peşəkar tankçı,
polkovnik-leytenant Nazim Bayramov, jurnalist həmkarım Rəşad
Süleymanov, Qarabağ savaşının gənc
araşdırmaçısı Tofiq Şahmuradov da (son anda bu
günlərdə dünyaya göz açan körpəsinin
səhhəti pisləşdiyinə görə səfərə
gedə bilmədi - R.K.) var idi.
Və məlum
oldu ki, keçmiş döyüşçülərin cəbhəyə
səfəri gözlənilir...
... Əslində 1991-94-cü illərdə ermənilərə
qarşı döyüşmüş zabit və əsgərlərin
ön cəbhəyə çağırılması təklifi
müxtəlif vaxtlarda zaman-zaman səsləndirilib və hər
bir döyüşçü bunu gözləyirdi. Nəhayət, Müdafiə Nazirliyi bunu indi məsləhət
bildi. Səhəri gün nazirlikdə
ön cəbhəyə gedəcək şəxslər müəyyənləşdirildi
və səfər tapşırığı verildi.
Vəziyyət elə gətirdi ki, mən qrupla
Bakıdan Müdafiə Nazirliyinin ayırdığı
avtobusla bir yerdə çıxa bilmədim. Onlara Beyləqan
rayonunun Daşburun qəsəbəsində qoşuldum.
Hərbi formada olan döyüşçülərin
(keçmiş döyüşçü yazmağa adamın
əli gəlmir - R.K.) üzlərindən sevinc
yağırdı. Eləsi var idi ki, lap uşaq kimi sevinirdi...Niyə də
olmasın, axı onlar uzun illərdir bu
çağırışı gözləyirdilər!..
Avtobusumuz "N" saylı hərbi hissəyə
üz tutdu. Bizi burada hərbi hissə komandirinin təlim-tərbiyə
işləri üzrə müavini ("zampolit"i - R.K.), I
Qarabağ müharibəsindən keçmiş polkovnik
Elçin Kərimov qarşıladı. Elə
ilk tanışlıqdan Kərimovun necə mehriban, öz
işini bilən, çox gözəl natiqlik qabiliyyəti
olan, savadlı və bir peşəkar hərbçi
olduğuna şahid olduq. Azərbaycanın,
Qarabağın tarixini gözəl bilən Kərimov səfər
boyu görüşlərimizdə real vəziyyəti və
bizim tapşırığımızı çox qısa,
aydın şəkildə çatdırırdı. Biz
- hər biri 6 nəfərdən ibarət qruplara
bölündük. Bizim 6 nəfərlik qrupumuza
polkovnik Xətai Baxışov rəhbərlik edirdi. O,
bizi 3 nəfərlik 2 qrupa böldü. "Qarabağ Qaziləri"
İctimai Birliyinin sədri, Qarabağ döyüşlərində
bir ayağını itirmiş Etimad Əsədov, "Vətən
Müharibəsi Əlilləri" İctimai Birliyinin sədri,
Qarabağ döyüşlərində hər iki
gözünü itirmiş (Bir gözü 5 faiz görür -
R.K.) Firudin Məmmədov və mən oldum.
Digər qrupda isə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
Asif (Fred) Məhərrəmov adına
Fondun rəhbəri, Qarabağ qazisi Ədalət Məhərrəmov,
digər qazilərimiz Ali Mehtiyev və Habil Bayramov oldu. Onlar bir, biz isə digər istiqamətə yollandıq.
"Eşq olsun ordumuza!"
İlk səfərimiz 2-4 apreldə işğaldan azad
edilmiş yüksəkliklər olduğundan "komutan"
bizi tək buraxmadı. Üzü dağa qalxmağa
başladıq...Yol boyu burada necə ağır bir
döyüşün olduğunu göstərən -
torpağın barını yarmış mərmi izləri də
bizi müşayiət edirdi. Bir ayağı
olmayan E.Əsədov qabaqda, onun ardınca isə F.Məmmədovla
mən gedirdim. Bu da son post! Buradan
düşmən mövqeləri açıq-aydın
görünür. Ancaq buranı görəndə
anlamaq olar ki, ordumuz necə vacib bir strateji yüksəkliyi azad
edib. Özü də bir təpə yox ha, bir neçə
böyük silsilə azad edilib! İçimizdə təkrarlanan
- "Eşq olsun ordumuza!" alqışı dilimizə
keçir...
Ön postda zabit və əsgərlərimizlə
görüşürük. İlk
görüşdüyüm zabit polkovnik Şükür Həmidov
oldu. Son əməliyyatlarda ona Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı adı verilib. Çox
iradəli, prinsipial bir zabitdir Həmidov. Onunla
söhbət zamanı Milli Ordumuzun əsgər və zabitlərinin
şücaətlərini dinlədikcə ürəyimizdə
qürur hissi daha da artdı. Onlar bizi isti
samovar çayına qonaq da etdilər. Əsgərlərimizin
yeni qurduğu səngər və "blindaj"ları da gəzdik.
Onların yatacaqları ilə tanış
olduq. Düşmənlə üzbəüz bir
mövqedə, özü də çox qısa zamanda
yaradılmış bu şərait çox mükəmməl
idi. Yəni əsgər və zabitlərimizə
nə lazımdırsa, o şərait yüksək səviyyədə
yaradılıb. Öz səngərdə
olan zabit və əsgərlərimizin psixoloji
hazırlığı, ruh yüksəkliyi bizi valeh etdi.
Minaya
düşən "Mayk" adlı itin hekayəti
Növbəti gün başqa bir istiqamətdə ön
səngərdə zabit və əsgərlərimizlə
görüşdük. Səhər saatlarında səngərlərə
çatdıq. Biz ora çatanda artıq
günəş öz şəfəqlərini yamyaşıl
otların, təpələrin üzərinə
salmışdı...Bizi ordumuzun kapitanı müşayiət
edirdi. Bir neçə səngərə
baş çəkib zabit və əsgərlərimizlə
söhbətləşirik.
Bu arada qeyd edim ki, həm Etimad Əsədovun, həm də
Firudin Məmmədovun natiqlik qabiliyyəti, ünsiyyətcil
olmaları münasibət qurmaq üçün bizim
işimizi asanlaşdırırdı. Biz döyüşlər
zamanı qarşılaşdığımız maraqlı
hadisələrdən, müxtəlif vacib məqamlardan
danışırdıq. Tövsiyələrimizi
verirdik. Onlar da xidmətdə olduqları
zaman rastlaşdıqları maraqlı hadisələrdən
söz açırdılar. Əsgərlərimizin
yanında bir neçə it və onun balalarının
olması Etimadla Firudinin diqqətini cəlb etdi.
Onların insanların sadiq dostlarına belə isti münasibətini
görən əsgərlər maraqlı və kədərli
bir hadisə danışdılar: "Postumuzda Mayk adlı bir
itimiz vardı. Çox ayıq-sayıq it idi.
Düşmənin hər hərəkətini
duyurdu, hürürdü. Bir dəfə
ermənilərin postuna tərəf getdi. Bir az keçmiş partlayış səsi
eştidik...Amma Mayk qayıtmadı. Sən demə,
Mayk düşmən minasına düşüb. Səhərə
yaxın sürünə-sürünə gəlib bizim posta
çıxdı...Mina qabaq ayağını tamamilə, arxa
ayağını isə qismən qoparmışdı... Təəssüf
ki, yaşaya bilmədi, öldü..."
Baş
Qazimiz əsgər və zabitlərə kabab çəkdi...
Əsgərlərimizlə birgə çay içdik,
düşmənin mövqeyini birgə müşahidə
etdik. Nahar
vaxtı çatırdı... Bu məqamda qeyd
edim ki, ön səngərdə əsgərlərimizə
yüksək keyfiyyətli ərzaqlardan hazırlanmış
xörəklər bişirilir. Ən
çətin posta da isti xörək
çatdırılır. Zabitlərdən
onu da öyrəndik ki, hərdən burada, əlbəttə
bir qədər arxada, kabab da çəkirlər.
Ədalətin olduğu qrup da bizim posta gəlirdi. Etimadın
xahişi ilə Ədalət gələndə qəsəbədən
quzu əti və digər ərzaqlar da gətirdi. Düzdür, bu müəyyən qaydaların
pozulmasıdır, amma yəqin ki, biz keçmiş
döyüşçülərə bu
"günah"ı bağışlayarlar. Etimad əsgərlərimizə özəl bir nahar
hazırladı - quzu və toyuq kababı. Ən
yaxşı tikələri də əsgər və zabitlərimizə
verdi. Postda olan
uşaqları da unutmadı. Onlara da isti kabab apardı...
Lələtəpə
qəhrəmanı ilə görüş...
Axşam korpus komandiri, "Lələtəpə" qəhrəmanı,
general-mayor Mais Bədirxanovla da görüşdük. O, bizə döyüş əməliyyatlarının
maraqlı məqamlarını, döyüşün taleyini həll
edən anlarından söz açdı. Əsgər və
zabitlərimizin qəhrəmanlığından ağız
dolusu danışırdı... O, böyük səbrlə, təmkinlə
döyüşçülərin tez-tez ona
ünvanladığı suallara cavab verirdi. General bildirdi ki, onlar torpaqlarımızı azad etməyə
hər an hazırdırlar. "Yetər ki, Ali Baş Komandan əmr
versin! İşğal altındakı
bütün torpaqlarımızı, qısa zamanda azad edəcəyik!"
Bu səfərdə bizim diqqətimizi çəkən ən
önəmli məqamlardan biri də, əsgərlərin və
zabitlərin bir- biri ilə yaxşı davranışı
oldu. Səmimi, qardaşlıq münasibəti qurulub.
Zabitlər əsgərlərə diqqətlə
və həssaslıqla yanaşırlar.
Həm generallarımızın, həm də zabit və
əsgər heyətinin gözlərində, ürəklərində
düşmənə nifrət, torpaqlarımızın isə
azad olunmasına istək təşnəsini gördük,
duyduq.
Xanım
aşpazlarımız hətta düşmənin mərmi atəşi
altında da çalışırlar...
E.Kərimov
2-4 aprel döyüşlərində düşmənin top,
minaatanlarının atəşi altında işləyən
qadın aşbazların fədakarlığını da
unutmadıqlarını dedi: "Bilirsiniz ki, ordumuzda xörəkləri
qadınlar hazırlayır. Həmin ağır günlərdə
ön cəbhənin arxasında onlar iş başında idilər.
Düşmənin mərmiləri düz
onların olduğu yerin ətrafına düşürdü.
İstədik onları ərazidən
uzaqlaşdıraq, amma razı olmadılar. Sonadək atəş altında öz işlərini
davam etdirdilər, zabit və əsgərlərimiz
üçün xörək hazırladırlar. Həmin günlər hamı ordumuzla birlikdə
idi".
Növbəti gün poliqonda ordu birləşmələrinin
təlimlərində iştirak etdik. Burada keçmiş
döyüşçüləri vaxtı ilə 708 saylı
briqadanın komandiri olmuş general Elbrus Orucov
qarşıladı. O, keçmiş
döyüşçüləri böyük sevinclə
qarşıladı. Biz təlimləri izlədik.
E.Orucovun təşəbbüsü ilə təklif
və tövsiyələrimizi verdik.
Sonra keçmiş döyüşçü, bir
ayağını döyüşlərdə itirmiş,
Ahıska Türkü Mürşüd Məmmədov E.Orucovun
icazəsi ilə PDM-i idarə etdi. Döyüşçülər,
əsgər və zabitlər onun bu addımını
alqışlarla qarşıladılar.
Qeyd edək ki, ordumuz hazırda dünyanın ən
müasir silahları ilə təchiz edilib. Biz
bütün bunların şahidi olduq. Böyük
ruh yüksəkliyinə malik əsgər və zabitlərimizin
gücü və peşəkarlığı sayəsində
bu silahlarla bütün Qarabağı azad etmək olar. Və
biz yaxın zamanda bunun şahidi olacağıq, inşallah!
Sonda həm şəxsi heyətin, həm də bizim
sıra düzülüşümüz oldu. Polkovnik Xətai
Baxışov, keçmiş döyüşçülərdən
Etimad Əsədov, Nazim Bayramov və Xocavənd rayon icra
başçısı, keçmiş
döyüşçü Eyvaz Hüseynov
çıxış edərək Ali Baş Komandan İlham
Əliyevin rəhbərliyi ilə ordumuzun Qarabağı
düşmən işğalından azad etməyə
hazır olduğunu bildirdi. Onlar bu işdə ordumuza
uğurlar arzuladılar!
Daha sonra Xocavənd rayonunun Qaradağlı
soyqırımı qurbanlarının şərəfinə
ucaldılmış abidəni ziyarət etdik. Abidənin üzərində
yazılmış:
Xalq vahid olsun.
Mücahid olsun.
Azad deyilsə.
Şəhid
olsun!
misraları ilk öncə Etimad Əsədovun diqqətini çəkdi.
Günün
sonunda Xocavənd rayon icra başçısı,
keçmiş döyüşçü Eyvaz Hüseynov
generallarımızın - Azərbaycan Respublikası Müdafiə
Nazirliyinin korpus komandirlərinin, keçmiş
döyüşçülərin şərəfinə ziyafət
verdi.
Belə bir səfəri təşkil etdiklərinə
görə, qrup adından Azərbaycan Respublikası Müdafiə
Nazirliyinə və polkovnik Xətai Baxışova minnətdarlığımızı
bildiririk.
Rey Kərimoğlu
Qazilər.az
saytı
P.S.Bütün görüşlərdə zabit və əsgərlər Azərbaycanın ilk hərbi diktoru, hərbi vətənpərvərlik mahnılarının ifaçısı Şəmistan Əlizamanlını da belə səfərlərdə görmək istədiklərini dedilər. Qeyd edək ki, Ş.Əlizamanlı da səfərə gedəcək nümayəndə heyətində var idi, amma onun əvvəlcədən planlaşdırılan başqa tədbirlərdə iştirakı bizimlə bir arada olmasına mane oldu. Ümid edirik ki, növbəti səfərlərdə o da bizimlə olacaq!
525-ci
qəzet.- 2016.- 11 may.- S.5