İki məntəqə var, biz gedən
yolda - cənnət içimizdi, cəhənnəm -
çöldü!
Hamı
çəkilsin
Yaşım
bircə an yaşında,
canım
sudu, bir də ki, qan...
Hamı
çəkilsin başımdan,
bir mən
qalım, bir də anam.
Cənnət
qabarır döşümdən -
körpə qanmaz nədir günah...
Hamı
çəkilsin başımdan,
bir mən
qalım, bir də Allah.
Allah da,
anam da boşuna
çapırsa altımda kəhər...
Hamı
çəkilsin başımdan,
bir mən
qalım, bir də dəftər.
Uçsun
kəpənək, yansın şam,
yellənsin beşikdə eşqim...
Hamı
çəkilsin başımdan,
bir mən
qalım, bir də heç kim.
Lütf
edin, məzarım daşında
ömürüm gül açsın ağ-ağ...
Hamı
çəkilsin başımdan,
bir mən
qalım, bir də torpaq!
2015
Kimi oyadım
Daş
kimi bərkiyib döşəli taxtım,
qüssə dev-dev gəlir...
necə
cəng edim?
Mən
kimi oyadım bu gecə vaxtı,
gecənin bu vaxtı kimə zəng edim?
Canım
can möhtacı,
canım
can acı;
Səbr yox üfüqün oyaq vaxtına.
Bəlkə
sevgilimə telefon açım -
gördümmü heç onun oyaq vaxtını?..
Axı nə
mənası... durum, geyinim,
yuxudan
oyadım narı, noxudu?-
Mənzili
çöllərdi çöl çiçəyinin,
küknar
ağacının qapısı yoxdu.
Dünyada
nə qədər qapı var - bağlı,
döyməyə bir qapı yoxdu bu gecə,
gen sinəm
açıqdı...
o
da ki, dağlı;
sinəmə sancılan oxdu bu gecə.
Qarışıq,
dolaşıq...
ruhumun
saçı!
Xirqədən içəri, dondan içəri.
Tək mənim
darvazam taybatay açıq -
bəlkə əcəl keçə ondan içəri...
Ha yana yollayım didərgin baxtı,
başımı salmağa bir damım varmı,
Mən
kimə zəng edim bu gecə vaxtı,
Allahdan savayı adamım varmı?
2015
Vaqifin
nağılı
Sənə
min şükür, xuda;
doğulcağın çağladım...
Nənəm
dedi: Namxuda,
çağa qəşəng ağladı,
demək,
yaxşı çağadı.
Anam dedi:
- Dincəlmir,
nəyə yollasan gedir,
işi
dəndi, başaqdı,
yarıdır haçan gedir,
Vaqif yaxşı uşaqdı.
-
Danışır göylər ilə;
zehni qəmə
tək iti,
hafizəsi kirgitdi,
məktəbdə söylədilər, -
- Vaqif
yaxşı sagirddi.
Boy-buxun
soy iləndi!
Çıxdım
kəndin üzünə,
Çox
analar boylandı,
eyham
vurdu qızına:
- Vaqif
yaxşı oğlandı.
- Sədaqətdi
çeşidi;
beş
işinin beşi də
külfətidi, işidi, -
bunu
xanmım dedi:
-Vaqif
yaxşı kişidi.
- Kölgəsi
qalın olsun, -
dilə
gəldi yadlar da, -
fağır-fuğura damdı,
adı
qalsın adlarda,
Vaqif
yaxşı adamdı...
Dördü
mindi belinə,
nəvənin biri düşdü,
Qırmanc
alıb əlinə
hirsi belə
bölüşdü:
- Dəh-dəh,
dəh-dəh, uç, atım!
Beşi
birdən gülüşdü:
- Vaqif
yaxşı qocadı...
... Dəfn günü mürdəşir
qopardı ayrı həşir:
- Pakdan pakdı sinəsi,
görünməyib beləsi,
bu ki, cənnət gülüdü,
Allah rəhmət eləsin,
Vaqif yaxşı ölüdü!
2015
Ocaq başında
Qatillə arabir arşın;
can... və
arxada divar...
Həyatın,
əziz qardaşım,
belə
də bir şəkli var!
Nə fərqi
əli bıçaqlı
bacın,
oğlun, ya qızındı,
kimdi
haqlı, kimdi haqsız? -
dünya
işi çox uzundu...
Divara dirənmiş
hamı!..
İmdad
divar daşındadı,
Allahdı
vuran adamı -
düşmən ocaq başındadı...
2015
Biz gedən
yol
Nə
olar, qoy baxım ayrı baxımdan,
daş
dələn nəzərlər daşıma batmır.
Allah,
ağzımı əy, keç günahımdan,
o
dünya söhbəti başıma batmır.
O
dünya söhbəti başıma batmır -
bəlkə, mətləb iri,
başım xırdadı?
Mənim
axirətə qüdrətim çatmır;
Kotanım
ilişir... şum
axırdadı!
Hanı
süd arxı ki, deyim:
-Buyur
iç...
Ürküt
taleyini, tut
arığından,
cəhənnəm alovu püskürdümü heç
məzar
uçuğundan, gor
yarığından?
Axirət
peçinə yarmaça basan
şeytanı, qulu da görən olmayıb.
Hanı əhlət daşı, hanı qır qazan? -
Körpü heç, qılı da görən
olmayıb.
Mömünlər
qaçdımı pisin yanından,
behiştdə əl-ayaq yuyan çıxdımı?
Çürümüş
sür-sümük, cism yanından
heç
denən bircə yol tiyan çıxdımı?
Qoca can
can atmaz boş əmək üçün,
Suyun
ortasına od əkim, olmaz!
Əsl həqiqəti
tərpətmək üçün
məzar
açmalıyam, oda ki, olmaz!
Yaşasın
Peyğəmbər, sağ olsun molla -
insan
oğlu, qardaş, öl oğlu öldü.
İki məntəqə
var, biz gedən yolda -
cənnət içimizdi, cəhənnəm - çöldü!
2015
Ana yasaq
Kimsə
söyləməsin ağ eləyirəm;
bəni
adəm nədi,
bəni heyvana
anasından əvvəl ölməyi
yasaq eləyirəm!
Analardan əvvəl
ölməsin qızlar -
analar
yetim qalar...
Analardan əvvəl
ölməsin atalar-
anaların sinəsi
kimsəsiz sinə daşıtək
parçalanar, çat-çat olar!
O ki
qaldı namuslu oğula -
onun
anasından əvvəl
ölməyə haqqı yoxdu,
Çünki
namuslu
oğul çiynində çatılmalıdı
anaların son taxtı;
oğulun
çiynidi ananın bəxti!
... Analar
ölməsin həyatdan qabaq-
analardan
əvvəl nənələr ölsün,
analardan
qabaq babalar ölsün,
fərəhsiz, korocaq balalar ölsün,
ölsün qoca dərdlər, bəlalar ölsün.
Analardan
qabaq Allah ölməsin -
sonacan
yaşasın ana canında;
yoxsa kim
şivən qoparar,
kim dizinə
döyər, kim üz cırar,
ətirli,
təzə-tər ehsan halvasını
kim
çalar Allahın ehsanında?
2015
Baxış
fərqi
Canım
kökdən gələn borca bələnib,
bənzətmə köhnədi il baxımından.
Bülbülü
boyalı sərçə bilənin
kordu bəbəkləri
gül baxımından.
Getdi
min-min memar -
saraylar qurub...
Ruhlar məskəni
di qızaran qürub!
Diriyəm,
gör neçə məntəqə durur,
vaxt mənə
işləyir yol baxımından.
Dözümüm
çətirdi qızmara, qara -
cınqırım çıxmayıb, çəkiblər dara...
Nə
olsun xırdayam, qarışqalara
qiymət
qüsurludu fil baxımından.
Dünyanın
malını nadan dərd eylər -
Yaradan fanini sonda pərt eylər.
Olsa da
arada qalın pərdələr
simsaram
tanrıyla tül baxımından.
Olanım-olmazım
sözdür həyatda -
qəlbim
dil-dil ötür sinəmin altda...
Bəlkə
də qalaram ədəbiyyatda
ana ətri
verən dil baxımından.
2015
Səs-küy
Ana qalxar
ata ləkdən
hökküldüyə-hökküldüyə.
Cucuqlar
baxar bələkdən
cükküldüyə-cükküldüyə.
Nadan
daşlar baş qanadar,
qırov
tutar yaş qanadı...
körpə dizi daş qanadar
şaqqıldıya-şaqqıldıya.
Düşüb
isti həvəsinə
samavarın əvəzinə
qaynayırıq öz-özünə
pıqqıldıya-pıqqıldıya.
Səhərlər
dur, axşamlar yat -
cavanlıq da şansdı babat...
Ömrü
səssiz biçir saat
çıqqıldıya-çıqqıldıya.
Sonra yolu
baqqal tutur,
dinc
dilindən naqqal tutur,
dörd
tərəfi çaqqal tutur
vaqqıldıya-vaqqıldıya.
Nə
saçlar var, nə qotazlar...
yerə
girsin başı dazlar! -
Aralıdan
ötür qızlar
qaqqıldıya-qaqqıldıya.
Xəzəllənir
qapı-baca,
Ayaq
kötük, qollar haça...
Tufan bilib
baxır qoca
fındıq boyda şıqqıltıya.
Dəyirmanın
daşı iri,
daşın daşda qalır yeri,
Sümük
sıxır sümükləri
taqqıldıya-taqqıldıya.
Vaqif,
qatla kitabını,
yığışdır iynə- sapını,
Əzrayıl
döyür qapını
tuqqulduya-tuqqulduya...
2015
Doymamaq
Altımda
atdan doydum,
qohumdan,
yaddan doydum,
qızdan,
arvaddan doydum -
səndən doymadım, ömrüm!
Çeynəyib
əlifi, lamı
tamsındım qarışıq tamı...
paraymış bütövün tamı -
səndən doymadım, ömrüm!
Rəhm et karvan yoldaşına,
candı
dırnaqda daşınan...
Həzm
etdim kəbə daşını
səndən doymadım, ömrüm!
Yedim
savabı, günahı -
qırağa qoydum Allahı!
Dadında nə dad var axı? -
səndən doymadım, ömrüm!
2015
Birinci mərtəbə
Həyatım
boyu bir dəfə gördüyüm və görən kimi
bir könüldən min könülə aşiq olduğum,
hansı səbəbdənsə az müddət
içində unutduğum bütün gözəllərə
ithaf olunur. Bu şeiri də ona görə yazdım ki, gözəl
qızlar yeriyəndə heç olmasa ayaqlarının
altına baxsınlar...
Qənirsiz
ismi pünhan
qəfil
qarşıma çıxdı.
Ürəyim
tutmadı qan,
qanım
başıma çıxdı -
birinci mərtəbədə,
birinci mərtəbədə!
Daldım
xülya zilinə,
Tanrı verib siftəmi.
Məhəbbət
mənzilinə
sandım
dartar lift məni
birinci mərtəbədən,
birinci mərtəbədən.
Hanı
addım irəli,
hanı
bir addım geri?
A daş,
bir tərpən görüm,
yeri, a kəssək,
yeri
birinci mərtəbədə,
birinci mərtəbədə!
Kim gəlib
tapar məni -
yerə
yapışıb bədən.
Bəlkə
çırpıblar məni
yüzüncü mərtəbədən
birinci mərtəbəyə,
birinci mərtəbəyə?
Fələk
darlığa mail -
Vədi
dalanda alır...
Bəlkə
elə Əzrail
canı
alanda alır
birinci mərtəbədə?
birinci mərtəbədə...
Qafil quldu
həvəsə -
sağ
canım zədən-zədən...
Namərdəm
bir də ensəm
onuncu mərtəbədən
birinci mərtəbəyə,
birinci mərtəbəyə...
2015
Qəribə
xoşbəxtlik
Hətta
cazibə var qarada, çildə -
Vurğun kəs “niyəni”, “nədəni” sevmir.
Məcnun
min illərdi çürümür çöldə,
çünki ruhu sevir, bədəni sevmir.
Yerdi
istinadgah Yerdən uçmağa -
fərq
etməz, nəşədən, dərddən
uçmağa...
Quşa
qüvvə verir hər dən uçmağa,
əslinə qalanda quş dəni sevmir.
Varlığın,
şəksiz ki, sevgidir ilki,
odur
sulandıran qupquru tingi.
Boyuna ip
ölçün o aşiqin ki,
bürünür yorğana, kəfəni sevmir.
Oda tut
canını, köz uman adam,
Dəli
ruzgarlara döz, duman adam!
İçinin
nuruna göz yuman adam
Qürbətə
can atır, vətəni sevmir...
Kainat
boydadı bir sevda küncü -
Qəmim
yağlı kökə -
üstündə
küncüt!
Bütün
aşiqlərdən xoşbəxtəm, çünki,
mən
onu sevirəm, o, məni sevmir!
2015
Meşədə
axşam
İtirəm
addım-addım;
gör
haçandı düşənəm?
Yadımdan
çıxıb adım,
kollar
quduz, meşə nəm -
pis yerdə
axşamladım!
Quru mələfə
kimi
qanı
qurudur hər yan.
Qorxu kələfi
kimi
hörümçək toru hər yan-
pis yerdə
axşamladım.
Hicran
odunu udsam
dərə batar tüstümə.
Çaşıb
adını tutsam
yarğan
gülər üstümə -
pis yerdə
axşamladım!
Əcinnə
sürü-sürü,
cin su
verir qaşıqda.
Daz
başımda tel hörür
hal
qızlar sarmaşıqdan-
pis yerdə
axşamladım.
Üz
qırışım su yolu,
alnım
əcəl puçuru.
Geriyə
yol qeyb olub,
irəli
uçurumdu...
pis yerdə
axşamladım!
Dəlilər
də dar çağda
girməz
meşəyə... qansa...
Yel
çığırır çardaqda -
bəlkə şərqarışansan,
bəlkə axşamdı adın?
2015
Sahman
Hər
axşam işdən çıxıb
dərhal
evə gedirsən,
O evdə
nə var axı,
sən
orda nə edirsən?
Dəyişib
paltarını,
yuyursan əl-üzünü,
Yüngülvari
daranıb
toxdadırsan özünü...
Təsəvvürümə
görə
böyük zala keçirsən,
Su verirsən
güllərə,
bəlkə elə özün də
bir
qurtum su içirsən...
Sığallanır
çarpayı,
Döşəməni
silirsən...
Yır-yığışdan
savayı
daha nə
iş bilirsən?
Bu da həyət
-
sərindi...
Bir ovuc
günəbaxan!
Həsrətin
dişlərində
bir bax,
cırtlanır yaxam.
Əl məndən,
səndən ətək -
heçdi bu yır-yığışlar!
Bir azdan
qar gələcək,
başlayacaq yağışlar...
...Əgər
razılıq versən
yığışardım qəlbinə.
Sən ev içində sərsəm,
mən
də çöldə divanə...
2015
Qansız
savaş
Nəyim
var, paylayıb müstəntiqlərə
üstünə şər atıb tutduracağam,
Özün
bir tərəfə, nahaqca yerə
nəslinə qara qan udduracağam!
Nəmdi,
qəmsüzəndi kiprik şoqərib -
tökdün gözlərimi dik qürur ilə.
Taygöz
quldurbaşı cildinə girib
yolunu kəsəcəm
qırx quldur ilə.
Elə
hey susursan...
Ağzında dil var,
notaya
eyham yox əsnəkdən başqa.
Məni də
başdüş, ayrı nə yol var
dilini
dibindən kəsməkdən başqa?
Vuracam
düşəri, sarsılsın himi,
yerlə-yeksan olsun qalanın diki.
Amansız
savaşdan nişanə kimi
bir
saxsı parçası tapılsın təki.
Səbbin,
hövsələnin həddi var axı,
Can
hanı sülhə yol açana kimi?
Qəhr
olsun sirr qəsri-
sən ordan
çıxıb
imdada
üstünə qaçana kimi!
Səngərlər
küncündə daşa dönür can;
sümüklə gələnlər goracan gedər.
Varmı gordan sonra ayrı bir məkan? -
bu
savaş qurtarmaz, oracan gedər...
Yetər
müharibə, kəcavəm, əylən,
ədalət qıraqda, cüt can ortada.
Bir kəlmə:
- Mən səni sevirəm, - söylə,
qalxsın düşmənçilik, bu qan ortadan!..
2015
Ən
yaxşı hal
Bəlkə
də açarsan qapını döysəm -
dəhlizdə yataram...
ən
yaxşı halda.
Mənzildə
ikimiz...
Çox da ki, təksən;
Əlindən
tutaram ən yaxşı halda...
Eşqində
cavabın tərsi nə gəzir,
“Yox”un ox -
deşməyə
tər sinə gəzir...
Savab yolun
azıb tərsinə gəzir,
günaha
çataram ən yaxşı halda.
Şəksiz
ayrılırıq sonuncu dəfə -
gərək hesab edək hər anı nəfə...
Süfrədə
soyuyar son fincan qəhvə,
başımı qataram
ən
yaxşı halda.
Dərdindən
oyaqlar yuxu bağlayıb,
Sevən
sevinməz ki...
çoxu
ağlayıb!
Şivən
qopararsan yoxu ağlayıb...
sarımı udaram ən yaxşı halda.
Yanaram,
heyrətdən buz tək olarsan,
Yetişər
son fərman...
köz
tək solarsan,
sən
həsrət divinə dustaq olarsan,
mən
yaxa didərəm
ən
yaxşı halda!
2015
Halallaşma
Qara tellər, o saç hanı? -
bürün ömrümün ağına,
Eşqinlə
solan qocanı
çatdır ölüm yatağına;
sonra
hara gedirsən, get!
Fərman
buyur, sən ey məbud,
əcəl bir an gec ötüşsün,
Ağ
güzgünü burnuma tut
son
ahımın izi düşsün;
sonra
hara gedirsən get.
Yola
tapşır yol daşını,
başa
qara bağlama sən.
Gizlincə
sil göz yaşını,
duymasınlar ağlamısan...
sonra
hara gedirsən get!
2015
Səni
sevdiyimə görə
Qohum-qardaş
küsdü məndən
Səni sevdiyimə görə.
Anam da əl
üzdü məndən
Səni sevdiyimə görə.
Buludun
gözü sulandı,
Günəş
qüruba yollandı...
Ayın
ciyəri xallandı
Səni sevdiyimə görə.
Ağız
açdı çöl üstümə,
Tikan
taxdı kol üstümə,
İt tək
hürdü yol üstümə
Səni sevdiyimə görə.
Can
odladım, közü qaldı
Pozulmayan
yazı qaldı
Təkcə
Allah razı qaldı
Səni
sevdiyimə görə...
2015
Bəlalı
baş
Alçaqdan
alçaqdı ömür -
can
tükədir boş əməyə.
qocalmışam, dilim dönmür
səni
sevirəm deməyə
Olanım
baş, bir də divar-
divar
dözməz baş döyməyə.
Alnımı
çırpdığım daşlar
alnımda gülməsə, nə var
səni
sevirəm deməyə?
Varlığımı
çəkir dərə...
kimi
çağırım köməyə?
Gərək
Allah rüsxət verə
səni
sevirəm deməyə...
2015
Son sevgi
Axır
ki, ilişir şübhəli oğru,
Bostanlar
sovulur...
gəlhagəl
deyil.
Gedirəm
sonuncu sevgimə doğru,
ölüm qucağını açıb,
gəl, deyir...
2015
Dil
ayrılığı
Latınca
cızılan ilahi bütsən,
Mən isə yazıram kirildə, gülüm.
Bizim dilimizi işdi, diriltsə
Sevgi əlifbası dirildər, gülüm!
2015
Dekabrist
Çar Rusiyası zamanı katorqaya göndərilən inqilabçıların xanımları böyük sədaqət və məhəbbət hissinin təsiri altında əzablı yollardan keçərək ərlərinin görüşünə gedirdilər...
Sibirə gedirəm Sibirə gəlir -
arvadım əl çəkmir yaxamdan rəsmən.
Haçan ki, ölürəm qəbirə gəlir,
belə çıxır ki, mən dekabristəm...
2015
Sürücü
Əlim-qolum qandallı,
ömrüm həyata sürgün,
Nə günün yarağıdı,
nəyə yarayır sevən?
Eşq hanı, ürək hanı,
bəlkə olum sürücün,
səhər işə gətirim, axşam aparım evə...
2015
Div
başı
Aşiq
udur daş, divar ;
qan-quyu
bənizində.
Heyvərə
div başı var
hər gözəlin dizində...
2015
Bəhmənli Vaqif
525-ci qəzet.- 2016.- 14 may.- S.18-19