Pedaqoji Universitet yeni inkişaf mərhələsində

Tarix boyu Azərbaycan ziyalıları xalqımızın gələcəyi, inkişafı, bir xalq, bir millət olaraq var olması, ayaqda durması üçün ən vacib amil olaraq elmi, təhsili seçiblər.

Nizami Gəncəvi, İmadəddin Nəsimi, Məhəmməd Füzuli, Şah İsmayıl Xətai kimi orta əsrlərdə yaşayıb-yaradan tarixi şəxsiyyətlərimiz qüvvəti, qüdrəti elmdə görür, yazdıqları əsərlərdə daim bunu diqqət yetirməyin zəruriliyini vurğulayırdılar.

Sonrakı yüzilliklər də isə Molla Pənah Vaqif, Molla Vəli Vidadi, Seyid Əzim Şirvani, Mirzə Fətəli Axundzadə, Mirzə Ələkbər Sabir, Cəlil Məmmədquluzadə və digər maarifçi ədiblərimiz Azərbaycan-türk-müsəlman balalarının oxuması, müasir dünyaya inteqrasiya etməsi üçün bütün məhrumiyyətlərə baxmayaraq əllərindən gələni edib və nəticədə məktəb yarada biliblər. Növbəti mərhələdə isə Hacı Zeynalabdin Tağıyev, Ağa Musa Nağıyev kimi xeyriyyəçilər xalqımızın, təhsilimizin parlaq gələcəyinə naminə ölkədə müasir tipli təhsil ocaqlarının əsasını qoyub, neçə-neçə gənc azərbaycanlıların xaricdə təhsil almasına vəsilə olublar. Bu qədər zəhmətin, əzmkar, məqsədyönlü və yorulmadan aparılan mübarizənin nəticəsi olmalı idi, oldu da. Elm üçün, təhsil üçün qəlbi təşnə olan xalq və bu xalqın qəhrəman oğulları, elə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin sərmayəsi ilə yetişən Nəriman Nərimanovun imzası ilə 1921-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu yaradıldı. Bu İnstitut görkəmli ziyalılarımızın uzun illər apardığı gərgin, səmərəli zəhmətin bəhrəsi, ən böyük arzusu idi. Seyid Əzim Şirvaninin, Mirzə Ələkbər Sabirin, Cəlil Məmmədquluzadənin, Sultan Məcid Qənizadənin və minlərlə azərbaycanlının arzusu idi. Hazırda Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti (ADPU) adını daşıyan ali təhsil ocağı min illər boyu bu torpaqlarda yaşayan Azərbaycan xalqının və bu xalqın yolunda bir şam kimi əriyən müəllimlərin əsəridir.

İndi bu elm ocağı, bu təhsil qalası 95 yaşını qeyd etməyə hazırlaşır. Az zaman deyil, 100 ilə beş il qalır. Yarandığı bu bir əsirlik zamanı onilliklərə bölsək və hər on ilə ayrı-ayrılıqda baxsaq universitetin nə qədər böyük uğurlar əldə etdiyinin şahidi olarıq. Qətiyyətlə deyə bilərik ki, ADPU Azərbaycan maarifi tarixinin yüzillik salnaməsidir. Biz bu salnamənin səhifələrində Ü.Hacıbəyli, M.Quliyev, V. Xuluflu, B. Çobanzadə, F. Rzabəyli, C.Hacıyev, M.Mehdizadə, M.Vəkilov və digər yüzlərlə ziyalıların imzasını görə bilirik.

ADPU Azərbaycan təhsilinin, mədəniyyətinin və tarixinin canlı əfsanəsidir. Mübaliğəsiz demək olar ki, ADPU tariximizə adını şərəflə yazmış bir çox insanların çalışdığı, auditoriyalarında nəfəs aldığı bir elm məbədgahıdır. ADPU-nun hər daşı, hər pilləsi, hər auditoriyası tarixin canlı şahididir. Bu tarixin ən şanlı, ən parlaq səhifəsi 1971-ci ilin dekabr ayına təsadüf edir. Məhz bu zaman kəsiyində ümummilli liderimiz Heydər Əliyev ADPU-da kollektiv qarşısında hərtərəfli və dərin məzmunlu nitq söyləmiş, Azərbaycan müəlliminə ən yüksək dəyər vermişdi. Dahi rəhbər ADPU-nun fəaliyyətini dərindən təhlil edərək, professor-müəllim heyəti qarşısında duran vəzifələrdən danışmışdı. İki il sonra ADPU bir daha tarixin canlı şahidinə çevrildi. Xalqın müəllimi, ulu öndər yenidən bu elm ocağına gəldi. Rəhbərin növbəti gəlişi, tələbələr, professor-müəllim heyəti qarşısında çıxışı böyük ruh yüksəkliyi, coşqu ilə qarşılanmış, xüsusilə gənclərin yaradıcılıq əzminin artmasına səbəb olmuşdu. Əminliklə söyləmək olar ki, ötən əsrin 70-80-ci illərində ADPU ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə respublikamızda aparılan təhsil siyasətinin hərəkətverici qüvvəsinə çevrilmişdi. ADPU sözün həqiqi mənasında öz qızıl dövrünü yaşayırdı.

Həyat yolu heç bir zaman hamar, dərəsiz-təpəsiz olmur. ADPU-nun da keçdiyi 95 illik bu ömür yolu asan və hamar olmayıb. Müstəqilliyin ilk illərində bütün sahələrdə olduğu kimi ADPU-da da bir durğunluq yaşandı. 1993-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin böyük siyasətə qayıdışı, Azərbaycanı xilas etməsi bütünlükdə dövlətin xilası ilə bərabər onun təhsilini, mədəniyyətini də xilas etmiş oldu. Bu dirçəliş Azərbaycan pedaqoji təhsilinin öncülü olan ADPU-nun da yenidən inkişafına, yeni-yeni nailiyyətlərinə səbəb oldu. 1998-ci ildə Təhsil İslahat Komissiyası, 1999-cu ildə Təhsil İslahat Proqramı, ümummilli lider Heydər Əliyevin imzaladığı məlum fərmanlar milli təhsil siyasətinin idealoji əsaslarını yaratmaq, təhsilimizin beynəlxalq təhsil sisteminə inteqrasiyasına təkan verməklə yanaşı, ölkəmizdə müəllim kadrlarının hazırlanmasında əvəzssiz rolu olan Pedaqoji Universitetin inkişafı üçün də zəmin yaratdı.

Ümummilli liderin layiqli davamçısı Pre

zident İlham Əliyevin rəhbərliyi və şəxsi təşəbbüsü ilə həyata keçirilən islahatlar, genişmiqiyaslı infrastruktur layihələri isə xalqımızın sosial rifahının yüksəlməsi ilə yanaşı təhsil sistemini də köklü surətdə inkişaf etdirib. Ölkə başçısının 2013-cü il 24 oktyabr tarixli "Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası" təhsilimizə göstərilən qayğının növbəti bariz nümunəsidir.

ADPU respublikamızda həyata keçirilən bu təhsil siyasətinin tərkib hissəsi-strateji əhəmiyyətə malik olan elm və təhsil məbədidir.

İlham Əliyevin 2016-cı il 23 iyun tarixində tanınmış elm və təhsil xadimi, professor Cəfər Məmməd oğlu Cəfərovun ADPU-ya rektor təyin olunması barədə imzaladığı Sərəncam dövlət başçısının ADPU-ya göstərdiyi diqqət və qayğının əyani təzahürü kimi qarşılandı. Qazanılmış uğurlar, əldə edilmiş müəyyən nailiyyətlərə baxmayaraq ADPU-nun yeniliyə, müasirliyə, inkişafa, qabaqcıl dünya universitetləri sırasına çıxmaq ehtiyacı bu təyinatı zəruri etmişdi. Təhsil ictimaiyyəti, universitet kollektivi tərəfindən razılıq hissi ilə qarşılanan bu təyinat dövlətin müəllim hazırlığına, təhsilimizə göstərdiyi diqqət və qayğısı olmaqla yanaşı, universitet rəhbərliyi və kollektiv qarşısına qoyulan mühüm, kompleks islahatların uğurla reallaşacağından xəbər verir.

ADPU-nun professor-müəllim heyəti, tələbələr yeni təyinat xəbərini mediadan aldıqdan sonra həyəcanla universitet rektorunu-professor Cəfər Cəfərovun universitetə gəlişini gözləyirdilər. 24 iyun 2016-cı il tarixində, səhər saat səkkiz tamamda ADPU-nun əsas giriş qapısından sadə geyimli bir müəllim universitetə daxil oldu. Bu müəllim bir əsrlik tarixi keçmişə malik ADPU-nun yeni rektoru, professor Cəfər Cəfərov idi. ADPU-nun yeni rektoru, professor Cəfər Cəfərov Prezident İlham Əliyevin ona etimad göstərərək təyin etdiyi vəzifəyə, müəllim hazırlayan ali məktəbin rəhbəri vəzifəsinə belə bir sadəliklə, yeniliklə başladı.

Keçdiyi həyat yolu, tarixə ümummilli lider Heydər Əliyev, Cəlil Məmmədquluzadə, Hüseyn Cavid kimi dahilər bəxş edən bir diyardan olması, dünyanın ən nüfuzlu universitetlərində təhsil alması, Nyu-York Universitetində, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı kimi mötəbər qurumlarda çalışaraq qazandığı təcrübə, elm və idarəçilikdə əldə etdiyi uğurlar ona imkan verir ki, bu nəhəng təhsil ocağını yenidən qursun, dünya universitetləri sırasına çıxarsın, universitetin uzun illərdən bəri həllini tapmayan problemlərini bağlı qapılar arxasından deyil, onun tələbələri və müəllimləri ilə birlikdə həll etsin.

23 iyun 2016-cı ildən bu yana ADPU-da bir ilk yaşanır. Universitetlə, tədrislə, müəllim hazırlığı ilə bağlı bütün məsələlər universitetin kollektivi, professor-müəllim heyəti ilə bir yerdə müzakirə olunur, on illərlə yığılıb qalan problemlər həll edilir. Hər həftənin sonuncu iş günü müəyyən bir fakültənin müəllim və tələbələri ilə görüşlər keçirilir, müəllim və tələbələrin problemləri dinlənilir. Son dörd ay ərzində professor, Cəfər Cəfərov 600 nəfərdən çox kollektiv üzvünü qəbul edib, onların qayğıları və problemləri ilə maraqlanıb.

Professor Cəfər Cəfərov ADPU-ya boş portfellə gəlməmişdi. Onun qarşısında universitetin inkişafı, yenilənməsi, dünya səviyyəli universitetlər sırasına çıxarılması ilə əlaqədar konkret fəaliyyət planı vardı. O, bir rəhbər olaraq qarşısında duran hədəfləri, gələcəkdə icra olunacaq islahatları açıq şəkildə ictimaiyyətə, professor-müəllim heyətinə, tələbələrinə bəyan etmişdi. Rektor Cəfər Cəfərov dəfələrlə bildirib ki, ADPU-da maddi-texniki bazanın möhkəmləndirilməsi, təhsilin məzmun və formasının təkmilləşdirilməsi, professor-müəllim heyəti ilə tələbə kollektivi arasında mənəvi-psixoloji mühitin sağlamlaşdırılması qarşıda duran başlıca vəzifələrdir.

ADPU-nun rektoru, professor Cəfər Cəfərov əməkdaşlar, professor- müəllim heyəti qarşısında şəffaf və obyektiv təhsil mühitinin yaradılması, yeniliyin və müasirliyin təmin edilməsi, qabaqcıl beynəlxalq təcrübənin öyrənilərək tətbiq olunması, bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğun rəqabətqabiliyyətli mütəxəssislərin hazırlanması kimi mühüm vəzifələr qoyub.

Qısa müddət ərzində çəkilən zəhmət, iradə, zəngin təcrübə öz sözünü deməkdədir. Mövlana Cəlaləddin Ruminin bir sözü var, Rumi deyir ki, yaxşı insan xoşbəxtlik, pis insan təcrübə, səhvə yol verən insan dərs, mükəmməl insan iz qoyar, gedər. Bu sözləri ADPU-nun rəhbər şəxslərinə aid etsək, tam səmimiyyətlə demək olar ki, professor Cəfər Cəfərovun qısa müddət ərzində gördüyü işlər mükəmməl insanın qoyduğu izdir.

ADPU tarixi kökləri, müəllim hazırlığı sahəsində təcrübəsi olan strateji təhsil müəssisəsidir. 2015-ci ildə Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu ADPU-ya birləşdirildi. Böyük bir kollektivi özündə birləşdirən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti hazırda 20 minə yaxın tələbənin təhsil aldığı nəhəng bir universitetə çevrilmişdir. Bu qədər geniş imkanlara, elmi resurslara malik bir elm ocağının dünya universitetləri sırasına qatılması, hazırladığı kadrların müasir tələblərə cavab verən, Azərbaycanın gələcək təhsil siyasətində yer tutacaq kadrlar kimi yetişdirilməsinə heç bir əngəl yoxdur. Başda rektor, professor Cəfər Cəfərov olmaqla universitet rəhbərliyinin, professor-müəllim heyətinin düzgün elmi əsaslara, beynəlxalq təcrübəyə söykənən idarəçilik sistemi imkan verəcək ki, ADPU öz 100 illik yubileyində Prezident İlham Əliyevin arzuladığı dünya səviyyəli bir universitetə çevrilsin. O zaman biz əminliklə deyə biləcəyik ki, S.Ə.Şirvani, M.F.Axundov, C.Məmmədquluzadə, N.Nərimanovdan gələn bu maarif işığı Azərbaycan xalqı üzərində bir günəş kimi parlamaqdadır.

Bəhram CƏFƏROĞLU

525-ci qəzet.- 2016.- 11 noyabr.- S.8.