Rus şairlərindən çevirmələr

Xalq yazıçısı Anar

Aleksandr PUŞKİN

QURANA BƏNZƏTMƏ

Yer hərəkətsizdir yaranan andan,

Göylərin tağını sən saxlayırsan

Ey böyük Yaradan, ulu Yaradan!

Sellər göylərdən axıb məhv edərdi həyatı

Əgər sən olmasaydın,

Günəş işıqlandırmazdı hər səhər kainatı

Əgər sən olmasaydın.

Yaradana dua qılaq,

O möhtəşəmdi, güclüdü, mükərrəmdi,

Küləklərə hökm edəndi O,

Bürkü gündə buludları göndərəndi O,

Mərhəmətlidi, fəzilətlidi.

Həzrət Məhəmmədə

Müqəddəs Quranı O nazil etdi.

Onun yoluyla qoşub

işığa yetdik.

(Bu şeirinin altında Puşkin qeyd edir ki, yerin hərəkətsiz olması fiziki cəhətdən yanlışdısa, poetik obrazın özü əzəmətlidir)

FAZİL XANA

Bizim sərt Şimala düşübdü yolun,

Bu yeni hünərin mübarək olsun.

O yerlərdə çox qısadır bahar,

Amma Hafizlə Sədini xatırlayırlar.

Gecə diyarıdır yurdumuz bizim,

Gecələri uzun, qaranlıq, gizlin.

Əlvan Şərq əfsanələriylə

Bəzə bizim diyarı,

Şimal qarlarında qalsın qoy izin.

(Puşkinlə yolda rastlaşan Azərbaycan şairi Fazil xan Şeyda)

HAFİZDƏN

(Fərhad bəyə)

Döyüş şöhrətinə uyma, ey cavan,

Qarabağlılarla savaşa girdiyin zaman.

Bilirəm ki, əcəl qarşına çıxmaz,

Əzrayıl da görüb yaraşığını

canına qıymaz.

Amma qorxuram ki, cənglər içində

qeyb edəsən bir gün bu məlahəti,

utancaq rəftarı, saf məhəbbəti.

Mixail LERMONTOV

Ayrıldıq, amma ürəyimdə

Saxlamışam şəklini,

Qəlbim yenə isinir

Yada salanda səni.

Bəlkə yenə sevdalarla başımı qatım,

Qəlbimdəki o şəkli bəs hara atım?

Tərk olunmuş məbəd də - məbəddir yenə,

Yıxılan bütlər də bütdülər mənə.

Darıxıb üzülürəm, əl verməyə kimsə yox,

Qəlbim ümidsizliyə qapılan zaman

Nəyi arzulayım? Nə olsun arzular hədsiz çoxdur çox,

İllər ötüb gedir, ömrün gözəl illəri,

Bir də geri gönməyən həftələri, günləri.

Sevmək? Bəs kimi sevmək?

Müvəqqəti sevgi kimə gərəkdi?

Əbədi sevgi də olmur heç bir vaxt,

Ən çılğın sevgi də keçib gedəndi.

Öz içinə baxıb nə görəcəksən?

Keçmişdən qalmayıb əsər-əlamət,

Nə sevinc, nə əzab, nə dərd, nə möhnət.

Ehtiraslar necə? Onlar da solacaq, itib ötəcək,

Şüurun əmriylə çıxıb gedəcək.

Soyuq-soyuq baxsan ətrafa hətta

Çox boş və mənasız şeymiş həyat da...

Nikolay NEKRASOV

Dünən axşam altıda

küçəyə çıxdığım vaxt

gördüm qamçılayırlar

cavan kəndli qadını,

Çıqqırın çıxarmırdı

Eşidilirdi yalnız amansız şallaq səsi,

Qamçıların nəğməsi.

- Bax - İlham Pərisinə bu zaman söylədim mən

Sənin doğma bacındır, incidilən, döyülən.

Afanasi FET

Sənə heç nə demədim

Niyə təlaşlanasan axı?

Susduğum məsələyə işarə də vurmadım

Onsuz da biləcəkdin bunları əvvəl-axır.

Gecənin çiçəkləri bütün günü yatırlar,

Amma meşənin üstə günəş qalxanda birdən

Ləçəklərin açırlar,

Mən də hiss eləyirəm ürəyimi beləcə

Çiçəkləyir qəfildən.

Xəstə, yorğun ürəyim hey əsir, hey titrəyir

Əsib coşan mehlərdən,

Sənə demədim bunu

Gizli saxladım səndən.

Pıçıltı, xəfif kədər,

Bülbülün cəh-cəh səsi,

Yuxulu bulaqların gümüşü titrəməsi.

Gecə işıqları, sonsuz kölgələr

Sevimli sifətin dəyişən zaman

Nələr gəlir ağla, ah nələr, nələr..

Göydə buludların dumanlı ağı

Gözlədiyim sübhün ilk şəfəq çağı.

Məndən aralanma, əzizim, heç vaxt

Bircə an belə,

Səninlə xoş keçir günlərim mənim

Məndən uzaqlaşma heç zaman belə.

Biri o birinə bu qədər yaxın

Heç kim ola bilməz. Bir bunu düşün.

Kədərlə başını əyib aşağı

Məndən uzaqlaşma, bir saat, bir gün.

Dağlara qızıl səpib

Sakitcə sönür axşam,

Hava da sərinləşdi,

Uyu, uyu, balacam.

Bülbüllər ötüb susdu,

Toranlıq düşür müdam,

Uyu, uyu, balacam.

Simlər bir-bir titrədi,

Ehtiras keçib gedir.

Yalnız qəlbimdə səssiz,

Xısın pıçıldayacam.

Uyu, uyu, balacam.

Yuxularından danış

Söylə necəydi yuxu?

Sözlərə sığmırlarsa

Oxu yuxularını

Nəğmə tək mənə oxu.

Boris PASTERNAK

HEFSİMAN BAĞI

Uzaq ulduzların sayrışmasıyla

Yolun dolayları işıqlanırdı.

Dağın ətəyində Kedron axırdı

Yollar Zeytun dağının başına dolanırdı.

Çəmənlik yarıda parçalanırdı,

Göydə Süd yoluna keçirdi ardı.

Gümüşüyə çalan zeytunlar da ki

Sanki bu boşluqda addımlayırdı.

Kiminsə sahəsi, bağıyda bura,

Tələbələrin qoyub üzü divara

Söylədi: tək qaldım həsrət qəlbimlə,

Siz də oyaq qalın, olun mənimlə.

Birovuz şeylərdən əl çəkən təkin

Artıq gərəyi yox müqavimətin,

Ataraq qüdrəti və möcüzəni

Adi bir insandı - hamımız kimi.

Viranəlik yurdu, yoxluq diyarı,

Kainat da boşdu bu gecə yarı

Heçsizliyə təslim olmuş çağ idi,

Həyat yeri yalnız bir bu bağ idi.

Zülmət boşluğuna baxdığı zaman

Əcəl piyaləsi yan keçsin deyə,

Dualar edirdi Ataya hər an.

Təsiri altında bu duaların

Keçdi o tayına uca divarın

Torpağın üstünə sərilmişdilər

Oyaq qala bilməyən yuxulu tələbələr.

Onları oyatdı: - Mənimlə birgə

Həyat sürməyiniz - Tanrı qisməti,

Yoxsa unutdunuz bu həqiqəti

İnsan oğlunun da vaxtı bitməkdə,

Özünü düşmənə təslim etməkdə.

Bunu demişdi ki, hardansa birdən

Qullar, sərsərilər çıxdı qəfildən,

Məşəllər, qılınclar qabaqlarında

Öndə də İuda - xəyanət öpüşü dodaqlarında.

Pyotr qılıncla birinin qulağın kəsdi,

Amma səs ucaldı: eləmə, bəsdi.

Dəmirlə davanı həll etmək olmaz

Heç vaxt heç zaman

Qılıncı qınına sal, ey insan.

Məgər ki, Atam mənim

qanadlı mələkləri buraya göndərməzdi

həm də - saysız-hesabsız.

Başımdan bir tük də heç qoparmadan

Düşmən qeyb olardı izsiz-soraqsız.

Fəqət həyat kitabı gəlib o yerə çatdı,

O yer müqəddəslərdən qat-qat daha qudsaldı.

Yazılanlar artıq gələcək başa,

Məqamı çatdı artıq əzəli Əmrin,

Qoy, icra olunsun bu Hökm də. Amin!

Görürsən əsirlər masal kimidir

Yürüyə-yürüyə alışa bilər.

Bu müdhiş əzəmət, qüdrət yolunda

Könüllü sonluğa razısa əgər

İnsan oğlu hər cür əzaba dözər,

Çarmıxa çəkilib qəbrə gedəcəm,

Üç gün sonra isə zühur edəcəm.

Çaylarla bərələr üzüb gedən tək

karvanlar sayağı yüzillər də ki,

Mənim hüzuruma axıb gələcək.

Tərcüməçinin qeydi: İncil əfsanəsinə görə, Hefsiman bağında Həzrət İsanı xəyanətkar İuda öpüşüylə düşmənlərə nişan verib, tanıdıb. Çarmıxa çəkilib məzara gömülən peyğəmbər üç gün sonra zühur etmişdir. Başqa şeirlərlə birlikdə “Doktor Jivaqa” romanında verilən “Hefsiman bağı” silsilənin son şeiridir.

525-ci qəzet 2017.- 23 dekabr.- S.15.