EŞQDƏ YUXU
DA BİR, YUXUSUZLUQ DA...
Türkiyəli şair, İLESAM-ın başqanı Mehmet Nuri Parmaksızın “Həsrət, eşq və sükut” kitabı “aybkitab” layihəsi üzrə nəşr olunub.
Kitabı Türkiyə türkcəsindən
Azərbaycan dilinə
gənc yazar Gülnar Səma çevirib, redaktoru şair Ələmdar Cabbarlıdır.
Kitabda yer alan esselərdən
nümunələri oxucularımıza
təqdim edirik.
EŞQDƏ YUXU
DA BİR, YUXUSUZLUQ DA...
Mən bu dünyaya həsrət içində
həsrət çəkməyə
gəlmişəm.
Gecələr həmişə
eyni...
Gecələr öz işini görür və həsrətlə dağlayır
hər nəfəsdə
ürəyimi.
Sən ağlama, mənim yarım; sən ağlama. Mən sənin yerinə
də ağlayaram xarla; çünki sən ağlayarsansa, ürəyimə axar göz yaşların; məni yandırar göz yaşların.
Anladım ki, yanmaq aşiq
üçün dərd
deyil sonlu olan dünyada. Nəhayət, tamamilə qovuşmaq olduqdan sonra aşiqin çəkdiyini
böyütməsinə nə
gərək var ki?
Eşq, özündən
sonra ancaq şükrə aşiq mənimlə yarışa
bilər və bilin ki, həsrət
belə həsrətə
ancaq mənim qədər aşiq olan bir könüllə
həsrətə alışa bilər.
Ey canıma can qatan sevgili!
İçimdəki atəş və yanğın elə böyük ki, bütün güllər və al olan hər şey sanki qırmızılığını
məndən alır.
Gözlərin; özünü
sudan alan
çiçəklər kimi
hər dəm məndə açır və səninlə şad olan könlüm
cümlə aləmə
eşq saçır.
Mən bu dünyaya həsrət içində
həsrət çəkməyə
gəlmişəm, Sevgili.
Vüsalına qovuşa bilmək mənim dərdim.
Həsrətinlə dünyada bu qədər xoşbəxt
ikən belə məhşərdə vüsalını
təsəvvür etməkdə
çətinlik çəkir
qəlbim. Ruhum sənə bəndə
olduqdan sonra səndən başqasını
arzu etməz və diləməz oldu içim.
Eşqimin ətrafı xoşbəxtlik
və dinclik divarları ilə əhatəli. Xərci şükür və təslimiyyət...
Divarlar üstündəki tikanlı
tellər həsrət
və səbirlə hörülü. Eşq ölümsüzlüyü aşılasa da, ruhuma sonlu olanda
məni yaşayan bir ölüyə çevirdi.
İçimdəki xoşbəxtlik və əmin-amanlığın tərifi
yox, Sevgili.
Sənə sevgimi və eşqimi anladacaq nə söz, nə hal, nə
də tərif tapa bilmirəm inan.
Məhşər, o qədər çox böyüdü ki içimdə; ürəyim
dünyaları içinə
alır və coşduqca coşur sənə.
Ruhumu eşqinlə, ömrümü
ömrünlə görüşdürənə
şükürlər olsun. Elə böyük
ki yaşadığım,
baxdığım hər
şeydə əvvəl
Rəbbimi, sonra səni göstərir mənə.
Şükürlərlə mənim olursan hər gecə və mən məni aşaraq, məni öldürərək,
varlığımı səndə
əridərək sənə
qaçıram həsrət
gecələrdə heca-heca.
Gözləmək və həsrət atəşdən daha yandırıcı olsa da, bunlar nədir
bilirsənmi, sevgili? Gözləmək, vüsala nərdivan.
Həsrət şükrü artıran
bir hal.
Çətin olsa da, dözə
bilmək; beləcə
gözləmək də
gözəl, çünki
ürəyim hər dəm ürəyinin içində böyüyərək
səni gözləyir.
Vüsalına dair hər gecə
içim, şükrüm
sənin üçün
yığdığım xəyallara
hər gün yeni xəyallar əlavə edir.
Bax buna görə, sevgili.
Bax buna görə; gerçək eşqə
çatanlar üçün
eşqdə yuxu da bir; yuxusuzluq
da.
Mutsuzluq iradəni
yavaş-yavaş yıxandır,
İnsana həyat verən eşqlə dolaşan qandır.
Mutlu olmaq zor sanma sevdiyin
varsa əgər
Hüznə düşən könlünü
bir təbəssümlə
qandır.
BİR
PƏNCƏRƏNİN ARXASINDAN...
Şükrün bir digər adı, xoşbəxt və sevincli yaşamaqdır.
Bir pəncərənin ardından
dünyanı izləmək
bu qədərmi gözəldir?
Bu pəncərədən
hansı əfsunlu gözəl baxdı ki sehrini qoyub
getdi; qoxusuna və gülüşünə
məni əsir etdi?
Şüşənin arxasından gördüyüm
gözəlliklərdirmi məni
məst edən, yoxsa onun gözləri
ilə dünyaya baxmağımmı?
İndi anlayıram ki; bu günə qədər susuzluq çəkən yalnız
könlüm və dilim deyilmiş. Gözlər də susarmış sonsuzluğa, lakin mən bundan bixəbərmişəm.
Bu şüşə
yoxsa bir qapı, sonsuzluğa açılan bir pəncərəmi? Ya da məhşərin
açarımı bu
şüşə?
Dünya və üqba gözəlliklərinə açılan
bu şüşə
harada deyə soruşmayın mənə? Sual edib
durmayın maraqlı gözlərlə. Deyə bilmərəm
çünki əfsun
pozular yerini söyləsəm.
Bu zamana qədər istəmədən
Rəbbim mənə nə qədər xoşbəxtliklər yaşatdı,
lakin insanın şükürlə, duayla
Xüdadan istədikləri
baş verdikdə yaşadığı dinclik
və xoşbəxtliyin
adını bilmirmişəm
mən.
Təvəkkül və səbirlə gözləmənin də
insana sonunda mütləq xoşbəxtlik
verəcəyindən xəbərsizmişəm.
Hər şey bir vəsiləymiş əslində qədərə
doğru yol alan. Və hər
şey, hər söz qədərini yaşarmış zamanı
gəlincə.
Bu dünyada
nəsibdən betəri
yoxmuş anladım; nəsibimizi axtarmaq və arzulamaq duayla, ona yaxınlaşmaq
üçün addım
imiş dua.
Şükrün bir digər adı, xoşbəxt və dinc yaşamaq.
Mən bu şüşənin və o şüşəyə
sahib olanın əsiriyəm
indi. Bu əfsunlu şüşəyə sahib olan
ürəyimə və
mənə də
sahib indi.
Bilirəm sizlər
bəlkə də, mənə Məcnuna dönmüşsünüz deyəcəksiniz,
amma bir düşünün, kim belə bir şüşəyə,
kim belə bir pəncərəyə
sahib olmaq istəməz
ki.
Özləm adlı
süvari hüzünləri
kuşanmış,
Göz yaşı tökdürdüyü
hər aşiq ona şanmış.
Eşqi təzad
sananlar haqlıymış
bə, sevgilim,
Ölüb də dirildiyim qucağındakı anmış.
ATƏŞİN,
SUYUN VƏ GÖY QURŞAĞININ SAHİBİNƏ...
Nəfəsin səsdir mənə, səsin nəfəs.
Tətikləyər gecə düşüncələrimi;
hüznün tətiyi
düşər zülmətlə,
içim yatmaz olur sevdayla.
Ağlım və fikrim sərxoş gecədir; mən sərməstəm
Leylayla. Böyük bir yanğın
var içimdə.
Sənə aidəm yar! Həm də hər
şəkildə.
Atəşin, suyun və göy qurşağının sahibi
yar!
Atəşin çöldən; suyun dənizdən, göy qurşağınsa qalu-bəladan
mürəkkəb.
Yaradanın lütfü ilə sənə çatan könlüm çatanlar məclisinin nəzakətindən
keçmiş, səninlə
eşq şərabını
içmiş bir halda.
Yalnız sənə çatmaqdır
mənim dərdim; bil ki yar,
mən səninlə hələ dünyadaykən
sonsuzluğa çatdım.
Ey vüsalı müşkül, mənim
üçün “Qızıl
Alma” olan sevgili!
Könlümdəki ümidim hər nəfəsdə dördnala
qaçaraq sənin eşq yellərinə yetişmək üçün
çalışmaqdadır.
Məni qoxunla diyar-diyar gəzdirsən də, vüsalına dair qurduğum xəyallar dua çiçəyi olaraq ərşi aləminə yüksəlməkdə. Səninlə qəlbim, ömrüm və ruhum şükür
dənizində qulac-qulac
sonsuzluğuna üzməkdə.
Əllərim hər duaya qalxdığında Mövladan
diləyimsən. Göz qapaqlarının hər açılıb bağlandığında Xudadan
istəyimsən.
Şükürlə səbirlə eşqin daşlı yollarında sənə doğru gedərkən Əl-Vəkil
olanı vəkil qıldım eşqimə. Qeyri-mümkünü olmayanı şahid qıldım sevdama.
Nəfəsin səsdir mənə, səsin nəfəs. Mən sənin səsinin səssizliyinə də aşiqəm, yarım! Susmaqlarına da vurğunam
sənin, çünki
mən Rəbbimdən
sonra yalnız səninəm.
Bir can; canı, cananı bildiyi üçün ancaq titrəyər.
Bir canan; ancaq özünə can, ömrünə və sonsuzluğuna yar olacaq olanı istər.
Canımın canı bildim; cananımı canın içindəki mən olan can bildim; mən ümidsizliyi, yarım, yalnız səninlə sildim.
Ey əlləri qalu-bəla qoxuyan!
Ey gözləri qəmər-qəmər eşqlə
baxan!
Ey sözləri atəş, gülüşü məhşər olan! Mən məftunam sənə; mübtəlayam eşqinə. Bağlıyam, bağlanmışam ürəyinə. Mən aşiqəm sənə, Rəbbimdən sonrakı sahibimə.
Sözümsən, ürəyimdəki özümsən. And yerimsən, əlimsən.
Eşqiylə göylərə yüksəldiyimsən. Səcdələrimdə yalvarış; səcdəgahımda duamsan.
Yolsan, yapışdığım budaqsan mənə. Məndə hər şey, amma hər şey Rəbbimdən sonra yalnız səndə.
Məni çözmək istərsən, gözlərdən süzülərəm,
Bəzən göz yaşım axmaz, könüldən üzülərəm.
Mən bir pətəyəm, yarım, içimdəki bal başqa,
Həsrət adlı pətəyin
özündən süzülərəm.
Mehmet Nuri
PARMAKSIZ
525-ci qəzet.- 2017.- 18 fevral.- S. 19.