“Xocalı Simfoniyası”
Poemadan parçalar
İlahi! Sən
Onlara rahatlıq ver...
İlahi! Təskin
et!..
Sən onlara səma nəğmələri
göndər,
təsəlli səp...
***
Yox, Rüzgar! O cürə əsmə sən!
Torpaqda...
Torpağın altında
dipdiri ölülər
var!
Diksinə bilər
Onlar...
Alt-üst etmə torpağı ,ey Rüzgar,
Onlar onsuz da yazıq!
Tələf olubdur, Onlar!
***
Orda Ölülər
yatır...
Orda Ölülər
dipdiri! Oyaqdır,Ölülər...
Zikkələri,səsləri oyaqdır!
Onların sümük
xatirəsində,
indi yalnız
diri-diri
torpağa əndərilmiş
Böyük Hürkü,
şaşqın qışqırıqlarının
yaddaşı
yaşayır!
Bir də ki... “ Lənət
sənə Faşizm!”-
“Lənət sənə, lənət sənə!..” - hayqırıqları
yaşayır!..
***
İndi Onlar dərin uğultularda
Simvolik Marsilyoza
vıyıltısı oxuyur...
Sivil dünya bir şey anlasın
deyə!
Xor oxuyurlar Onlar
Vəhşətə!!!
Dünya bir şey eşidə bilsin deyə!
***
Hə,Rüzgar! Eşidə
bilirsənmi,
Səslərin ən mükəmməli
Əsrin Simfoniyasını? - Ölülər
himnini!-
Onlar yerin mantiya
qatından
Məkrin Oyun işinin
məcmusunu-
məşum nəğmələrinin
Odasını oxuyur...
***
Al Onların Güclü Faciəsini
qarışdır fırtınalı
hirsinə, Səsləri....
Apar ötür onlara da -
O tay, bu tay Okeanı zəbt edib oturmuş,
Zorunlara! Atları
Əflatun Fironlara da!
***
Bəli, cahan!
O torpağın adı Məlul Xocalı!
Çəpəri qalın
çəkilib...
Hərdən soruşuram
Ondan
xəyalən:
“-Xocam!.. Məğlubum!.. Necəsən?
Yoxsa dağ çəkdi sinənə
tarixi dilənçi
-
Bəd Qonşu?-
Drammatik “Yazıq
Erməni” ilə
Məşhur Qırmızı Qospodin?” -
O! Qospodi! Nə nazik əndişədə
olmuşdur
Köhnə Sovet humanisti?-
Motoatıcı daşıyan
kütləvi qırğın
maşını?-
“Möhtəşəm” bir
Alay!!!
***
Ah, mənhus düşüncə!
Necə yəni,
Allah yaradanı sən,
Bir gecədə yox edəsən?!
Əhsən,ey İnsan,əhsən,
Sən bu antik işinlə
Xirosima dəhşəti,
Xatın faciəsini də
Çox-çox arxada qoydun!
***
Bəs əsiri-yesirlər? Bir deyil, on deyil,
Min-mindir,yüz
mindir əsirlər!
Sarsılan, əzilən
həyatlar -
yüz min,yüz
min,
yüz min,yüz
min...yüz mindir!
***
Ah! Boğulur,cocuqlar,
Yorulur torpağın
altında
Cocuqlar!
Əlləri,qolları yorulur...
Heç bir şey anlamır,Cocuqlar!
Cocuqlar top-top oynamaq
istəyir,
torpağın altında.
Cocuqlar birtəhər
ovunar
Havasız...
Torpağın altında...
Ancaq ki, ana məməsi istəyir
körpələr torpağın
altında!
Heç bir şey anlamır inqaaalar!..
inqalar ana döşü əvəzinə
İndicə torpağı
əməcəklər!..
***
Ah, Rüzgar! Dostum ol!...
Bura bax...
Sən torpağı
süpürüb ötəndə,
şayəd görə
bilirsənmi hərdənbir
belibükük əkinçi-biçinçi
kölgələri...
Öpə bilirsənmi
sən arada,
boşuna yellənən
sünbüllü zəmiləri?
Bəs
O Nəhəng Ananı-Ən Nəhəng
Qüssəni
Gördünmü?
Görmədiiiiin?..
O sənə heç bir şey demədiii?
Demədimi,
Bütün Oyaq Kölgələr - hamısı
Ah?!..
Yox! Dedi! Mən eşidirəm Onu!
Eşidə bilirəm
Onların hamısını!
Bir-birinin ətəyini
dartışdıran
Heç bir şey anlamadan
burnunu qurdalayıb
zırıldayan uşaqların
Ölüm Şərqilərini
Mən eşidə
bilirəm!
***
İlahi! Sən
Onu sakit et!
Gözlərində alov var,
Alov alışır
Onun, bu ilahi Fosforun...
Bütün sümüklərində;
Xocalı yanırmış,
Xocalı alovda...
Of, allah, allah, allah,
Xəritənin göbəyi
- Qədim Mesopotamiya -
Bağdad da yanırmış!..
Onun göz çuxurlarında...
Bir yandan da çəkic döyür beynində,
Ona yad ahənglər.
Ağır qalay kimi basır,
Cənghacəng-canqacunq səslər...
Yorur Onu yeknəsəq yad ahəng!
Onun qulaqlarında
yerlə-yeksan olub qalmış
uşaqlarının səsi,
yiyəsiz avazlar,
toz kimi, qum kimi ələnən
azan səsləri
yaşayır!
***
İlahi! Kömək
ol! O təkdir!.. Anadır...
Tək qalıb...
torpağın üstündə...
Biçarədir...
O elə köməksiz, elə müti ki!...
O Ruhdur!.. Güc gəlib
torpağa...
Gəlib ki, oxusun
Laylasını üst qatda!..
Gəlib ki,
Eşitsin Onu Dünya üst qatda!..
Onunla bərabər
hönkürsün
bu məşum
nağıla
İnsan olan bəşər də!...
Axı qalın
yorğan çəkir,
Nəhəng faciə
üstünə
Üst Qatlar!
***
Və son nəqarat,
son epiloq kimi O,
elə hey hayqırsın:
Cavabdehsiz!
Cavabdehsiz, Cavabdehsiz,
Cavabdehsiz, belində
hərb gəzdirən
Cahanşümul Şümürlər!
Müntəzirsiz cavaba, Cahan Goreşənləri!
Dünyanı bazar bilən
Müsrəsna “Alış-veriş
Əmiləri!..”
***
Ah, göyərçin
balaları neylədiz?
Neylədiz, Nəfəsləri?
Əmilər!..
Hanı Səslərrr?!.
Amma sərçə
deyildi Onlar,
Əmilər!
***
Heç girirmi yuxunuza
sönən işıqlar,
həyatlar,
lal baxan ləpirlər...
Üşüdürmü Sizləri
hərdənbir
xərək-xərək Ölülər?
Təbəssümü qəfil
kirimiş olan
Uşaqların məzlum pıçıltıları?
Əmilər!!!
***
Ah, yetim baxır nəbatat...
O küknar hələ də ağlayır...
Yonur tökür saçlarını yoncalar,
o balaca qız üçün.
Çöl boyu qaçışan
“can gülüm can” oynayan uşaqlarçün
Darıxır yoncalar...
ağaclar!
Bu ayrılıq felinə Sizsiniz günahkar,
Bəşəri Zalımlar!
***
Əl çəkin!
Qırın hərbin
belini!
Dağıdın təbilini
siz onun!
Doğrayın müharibə
sözünü,
Siliniz lüğətlərdən!
İnsanı düşünün! Ürəksiz Məliklər!
Dünya Kələkbazları!
Dü-şü-nünn!!!
Dünya yalnız sizin deyil!
Düşünün!!!
Düşünməyə çox dəyər!..
***
Ah, yetim baxır o Bağçabağ...
O qızın qıvırcıq tellərindəki
yaş danəciklərini...
parıltını...
danələri...axtarır... Bağçabağ!..
Ah, nə yazıq!..
***
İlahi! Sən
onları rahat et...
Nurəngiz GÜN
525-ci qəzet.-
2017.- 25 fevral.- S.23.