Milli mədəniyyətimizin və incəsənətimizin layiqli təmsilçisi

Xalq şairimiz Osman Sarıvəlli ocağının layiqli varisi, musiqişünas, fəlsəfə elmləri doktoru, professor Babək Qurbanov, 25 ildən artıqdır ki, qardaş Türkiyədə Azərbaycan fəlsəfə elmini, musiqi mədəniyyətini və incəsənətini şərəflə, vicdanla əzmli çalışmaları ilə təmsil edən, geniş erudisiyaya malik qüdrətli alim kimi tanınır.

On yeddi ildir, bu azman alimi, xüsusilə də onun geniş şaxəli yaradıcılığını və fəaliyyətini yaxından müşahidə edən şəxs olaraq tanıdığım üçün özümü bəxtəvər sanıram. Bu illər ərzində fərqli elm sahələri üzrə (ədəbiyyat, tarix, klassik musiqi, xalq musiqisi, estetika, fəlsəfə, rəssamlıq, künoşünaslıq, kulturoloji və s.) neçə-neçə elmi məqalələrinin, yazıb nəşr etdirdiyi qiymətli kitablarının araya-ərsəyə gəldiyinə şahid və heyran olmuşam. Səmimiyyətimlə etiraf etməliyəm ki, Babək müəllimi ilk vaxtlar filosof kimi tanısam da, illər keçdikcə bu əhatəli işlərinə görə də nəzərimdə gah filoloq, gah tarixçi, gah musiqiçi (skripka, fortepiano ifaçısı), gah da yazıçı, ən sonda isə həm bəstəkar, həm də şair kimi tanımış oldum. Yeri gəlmişkən qeyd etməliyəm ki, alimin bu ilin fevral ayında işıq üzü görmüş "Əsərlər məcmuəsi" adlı 40-cı kitabı (ön sözün müəllifi bu sətirlərin müəllifidir) məhz onun 55 illik musiqi yaradıcılığının tamamından ibarət töhfədir. 41-ci kitabı isə ilk dəfə ruscadan Azərbaycan dilinə tərcümə etdiyi (tərcüməçilik sahəsində 8-ci kitabı) Kalmık xalqının qəhrəmanlıq dastanı olan "Canqar"dır. Fəxarətlə deyə bilərəm ki, hər iki kitabın yayımlanması barədə məlumat Qaziantep Universitetinin xəbər mərkəzində 5 aprel və 31 may 2017 tarixlərində işıqlandırıldıqdan sonra mətbuat səhifələrində, yerli qəzetlərdə ("Milliyət", "Olay", "Yeni Şəfəq" və s.) də Türkiyə oxucularının diqqətinə bir daha çatdırıldı.

Babək müəllimin həyatında pedaqoji fəaliyyət önəmli yer tutmaqdadır. 55 illik müddətdə minlərlə tələbə məhz onun sinfindən məzun olmuş, yeni həyata vəsiqə almışlar. Bir çox tələbələr isə Babək müəllimin xeyir duası ilə elmi fəaliyyət sahəsinə gəlmiş, sonraları namizədlik və doktorluq dissertasiyalarını uğurla müdafiə etmiş, dosent və professor səviyyəsinədək yüksələ bilmişlər. Qeyd etməliyik ki, 2009-cu ildən Qaziantep Universitetinin Türk Musiqisi Dövlət Konservatoriyasında çalışan Babək Qurbanovun elmi rəhbərliyi ilə Hakan Tatyüz, Savaş Ekici və Gültəkin Şener 2012-2013-cü illərdə Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasında namizədlik dissertasiyalarını uğurla müdafiə edərək sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru elmi adını aldılar. Babək müəllim məhz bu fəaliyyətinin nəticəsində 33 insanı elmi sahəyə yönləndirməyə müvəffəq olub. Bu mənada, Babək müəllimi "musiqimizin və fəlsəfə elmimizin bağbanı" adlandırsam, daha dəqiq xarakterizə etmiş olaram. Yeddi yüzə yaxın elmi məqaləyə və 41 kitaba imza atmış Babək Qurbanovun zəngin düşüncə aləmi zaman-zaman müxtəlif qəzetlərdə, dərgilərdə, radio və televiziyada, beynəlxalq simpoziumlarda (Azərbaycan, Bolqarıstan, Rusiya, Türkiyə və s.) aktual mövzulardakı çıxışları ilə elm aləminin təmsilçilərinin nəzər-diqqətini özünə çəkib. Bu il aprel ayının 25-28-də Niğdə şəhərinin Xalisdəmir Universitetində keçirilən IV Uluslararası Türk Dünyası simpoziumunda Babək müəllimin maraqlı çıxışına olan yüksək münasibət, onun rəyasət heyətinə dəvət olunaraq elmi məclisi idarə etməsi də görkəmli alimə hörmət və ehtiramın təzahürüdür.

Mayın 10-12-də İstanbulda, Mərmərə Universitetində keçirilən Beynəlxalq Musiqi Simpoziumunda Babək müəllimin çıxışı və onun bəstələrindən olan "Keşkə", "Şərq Romansı", "Qocalma gözəl" adlı əsərlərini tarda çaldığım zaman məni pianoda müşayiət etməsi iştirakçıları heyrətləndirdi.

Professor Həqiqət Məhərrəmovanın 2001-ci ildə Atatürk Universitetinin Böyük səhnəsində Babək müəllimin "Marş", "Fəza" adlı bəstələrini pianoda ilk dəfə necə coşqu ilə çalmasını heç unutmuram. Dosent Tamilla Qasımovanın 2002-ci ildə TRT-nin "Əzgi günü" proqramında "Skertso", "Xəyal", "Səhrada" adlı əsərlərini, 19 dekabr 2016-da Harran Universiteti Konservatoriyasının dosenti Əfqan Zəki Salehin onun "Şəhidlərin xatirəsinə" adlı əsərini Qaziantep Universitetinin "Mavera Konsert Salonu"nda mükəmməl ifa etməsi də böyük rəğbət doğurdu. Bu barədə Qaziantep Universitetində yayımlanan dərginin 4-cü nömrəsinin 53-54-cü səhifələrində "...Senfonik dokunuşlarla muhteşem gece" başlıqlı yazı da verildi. Babək müəllimin bu uğurlu əsərinin arxasında onu bir bəstəkar kimi yetişdirən Xalq artisti, professor Cövdət Hacıyevin əməyinin dayandığını da qeyd etməliyik. Hələ tələbəlik illərində o dönəmdə Konservatoriyanın rektoru olmuş Cövdət Hacıyevdən bir müddət bəstəkarlıq dərsi alması, onun bu sahəyə dərindən vaqif olmasına təkan verib. Babək müəllimin dəyərli bəstəkarlıq fəaliyyəti 40-cı kitabında öz əksini tapıb. O dönəmdə bəstəkarlıqla yanaşı, 12 il skripka təhsili alması da qiymətli faktdır. Təsadüfi deyil ki, Türkiyənin skripka mütəxəssisi professor Əli Uçan 4 cildlik "Skripka məktəbi" adlı kitabını, rəy verməsi üçün, imzalı şəkildə Babək müəllimə göndərib. Babək müəllim bu kitabı təhlil etdikdən sonra Ərzurumun yerli qəzetlərindən birində gözəl bir məqalə yazaraq fikirlərini geniş diqqətə çatdırıb.

Yeri gəlmişkən, yaxın keçmişə dair maraqlı bir məqam: 1990-cı illərdə Babək müəllimin Bakı Musiqi Akademiyasında bəstəkarlıq kafedrasında dövlət imtahan komissiyasına başqan kimi dəvət edilməsi o dönəmdə dərs deyən müəllimlər - Cövdət Hacıyev, Arif Məlikov, Xəyyam Mirzəzadə, Süleyman Ələsgərov, Vasif Adıgözəlov, Elmira Abbasova, Fərəc Qarayev kimi məşhur bəstəkarlar tərəfindən çox xoş qarşılanıb.

Təbii ki, rektor Fərhad Bədəlbəylinin diqqəti sayəsində bu əlamətdar hadisə mümkün olmuşdur.

Babək müəllim əsl pedaqoq kimi dərs dediyi tələbələrə xoş münasibət göstərməsi, bir ata nəvazişi ilə mehriban və gülərüz rəftarı, qayğılarına şərik olması ilə onların əzizinə çevrilir. Tələbələrini doğru yönləndirən, onları fərqli qaynaqlar arasında dürüst istiqamətləndirən bu mahir pedaqoq-alim öz professionallığını ustalıqla nümayiş etdirir.

Babək müəllim yüzdən artıq kitaba, elmi monoqrafiyalara ön söz yazmış, elmi işlərə rəy vermiş elm xadimi və mükəmməl oxucudur. Aşıq sənəti, aşıq musiqisi, xalq mahnıları (6 cild), xalq rəqsləri (2 cild), tar əsərləri (2 cild), saz havaları (4 cild), Şirvan aşıq havaları, saz havaları antalogiyası, Koroğlu havaları, gülməcələr-lətifələr, toy adət-ənənələri ilə bağlı yazdığım 35 kitabımdan 34-ü məhz professor Babək Qurbanovun xeyir duası ilə yayınlanıb.

İyun ayının 9-da bu parlaq şəxsiyyətin 78 yaşı tamam olur, 80-ə bir addım da yaxınlaşır. Atası Osman qağa ömürlə, yaşla bağlı məşhur misralarında:

Heç əlinə alma əsa,

Yetmişində batma yasa.

Hər kim yüz il yaşamasa,

Günah onun özündədir,

- dedi və sözünü 85 yaşına qədər tuta bildi. İcazə olarsa, mən də bu şeirə cüzi qədər düzəliş edib demək istərdim ki:

Heç əlinə alma əsa,

Səksənində batma yasa.

Babək yüz il yaşamasa,

Günah onun özündədir.

Görkəmli alimimizə, əziz eloğlumuza üz tutaraq, ad günüylə bağlı onu ürəkdən təbrik edir, can sağlığı, yeni yaradıcılıq nailiyyətləri arzulayıram. Deyirəm ki, Azərbaycanımıza başucalığı gətirdiyiniz üçün atanız Osman Sarıvəllinin çörəyi, Sayalı ananın müqəddəs südü, Vətənin torpağı, suyu, havası, naz-nemətləri sizə halal olsun, Babək müəllim!

Şəninizə yazdığım bu misralar da qoy, sizə məndən ərmağan olsun.

BU GECƏ

Mübarək şerini aldım, ay qağa,

Qəlbimə sevinci əkdin bu gecə.

Sandım zəfər marşı çaldım, ay qağa,

Sözünlə xəritə çəkdin bu gecə.

Sözünün dəyəri, qiyməti çoxdur,

Hər kəlmə mənalı, cümləsi haqdır.

Sən tək alim-insan, de varmı? Yoxdur!

Zülməti, dumanı sökdün bu gecə.

Həyatda şax gəzdin, düz, doğru durdun,

Yıxmadın bir könül, xanələr qurdun.

Çalışdın, yaratdın, özünü yordun,

Xidmətinlə saray tikdin bu gecə.

Hər tərifə layiq olan bil, sənsən,

Yetmişbeşi keçdin, gəlhagəl, səksən.

Osmanoğlu Babək, dünyada təksən,

Şeirdən mirvari tökdün bu gecə.

Mən İlqar Cəmiləm, sönməyən közəm,

Zahirdə doğruyam, batində düzəm,

İstədim şeytanın başını əzəm,

Şeytanın belini bükdün bu gecə.

Qaziantep, 3 iyun 2017

İlqar İMAMVERDİYEV

Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının və Qaziantep Universitetinin Türk Musiqisi Dövlət Konservatoriyasının professoru, sənətşünaslıq elmləri doktoru

525-ci qəzet.- 2017.- 7 iyun.- S.8.