Aysel Kərim: "Musiqidə və poeziyada həyatın ən doğma ahəngini tapmışam"

Müsahibimiz - gənc musiqişünas, bəstəkar və yazar Aysel Kərim Bakı Musiqi Akademiyasının 4-cü kurs tələbəsi, "Bir ovuc yağış" adlı şeir kitabının müəllifidir.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Gənc Ədiblər Məktəbinin məzunudur. 2014-cü ildə Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən "Gənclər mükafatı"na layiq görülüb.

- Aysel xanım, musiqiyə marağınız necə yarandı, onunla tanışlığınız nə zaman başlandı?

- Musiqini kiçik yaşlarımdan sevirdim. Bunu ailə üzvlərim və məni tanıyan hər kəs hiss edirdi. Çox zaman uşaqlar məcburən valideyn istəyinə görə Musiqi Məktəbinə gedirlər. Özlərinin həvəsi olmadan. Amma bunu əminliklə deyərdim ki, çox həvəsim vardı və musiqi ilə məşğul olmaq istəyirdim. Buna görə də valideynlərim məni Gəncə şəhərində fəaliyyət göstərən Fikrət Əmirov adına 1 nömrəli Musiqi Məktəbinə apardı. Ora imtahanla qəbul oldum. Çox maraqlı bir gün idi. Hələ də bu günə kimi müəllimlərin gözəl sözləri və reaksiyaları gözümün önündən getmir. Musiqi duyumumun çox güclü olduğunu, ümumilikdə hər bir detalı müəyyən edib razı qaldıqlarını bildirmişdilər. Bəlkə də o gün elə gözəl hisslər keçirtməsəydim, sonra bunu davam etdirmək istəməyəcəkdim. Orada 3 il təhsil aldıqdan sonra Bakı şəhərində Səid Rüstəmov adına Musiqi Məktəbində dərslərimi davam etdirməyə başladım. Orta məktəb 9-cu sinifi bitirdikdən sonra isə Milli Konservatoriya nəzdində Asəf Zeynallı adına Musiqi Kollecinə qəbul oldum. Təhsilimi tamamladıqdan sonra Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasına daxil oldum. Məzun olmağıma isə sayılı günlər qalıb.

- Bəstəkarlıq üçün musiqi təhsili kifayət edirmi?

- Bəstəkar mütləq professional musiqiyə yiyələnməlidir. Bunun üçün, təbii ki, tam ali musiqi təhsili, bəstəkarlıq dərsləri mütləqdir. İnsan musiqinin sirlərinə dərindən yiyələndikdən sonra hansısa müxtəlif janrlara müraciət edə bilər. Amma bu üzrə təhsil alan hər insan da özünə bəstəkar deyə bilməz. Biz özümüzü müəllif adlandıra bilərik. Lakin bəstəkar sözünü yaratdığımız əsərləri dinlədikdən sonra peşəkar mütəxəssislər ünvanımıza söyləyə bilərlər. Ümumiyyətlə, hər yaradıcı insana təb gərəkdir. Təb deyilən anlayış yalnız şairdə olmalı deyildir ki. Əgər yaradıcı insanın təbi yoxdursa, ərsəyə gətirilən işin gözəl nəticəsi ola bilməz. Bu, illərin sınağından keçmiş həqiqətlərdir.

- İlk bəstələdiyiniz musiqi hansı olub və ilk kim dinlədi?

- İlk bəstələdiyim əsər "Ümid" adlı müasir musiqi əsərim olub. Onu bəstələyəndə hələ 13 yaşımda idim. Amma bunu heç kəs üçün ifa etmirdim. Yalnız evdə sevimli musiqi alətim pianoda səsləndirirdim. Lakin Asəf Zeynallı adına Musiqi Kollecində təhsil aldığım illərdə artıq müəllimələrimə göstərməyə başladım. Peşəkar insanların fikri, yanaşma tərzi mənim üçün hər zaman böyük bir məktəbdir. Ona görə də müəllimlərimlə bölüşməkdən çəkinmədim. Eşitdiyim sözlər böyük stimul verirdi. Elə Asəf Zeynallı adına Musiqi Kollecində təhsil aldığım illərdə "Ümid" və "Həsrət" adlı müasir musiqi əsərlərim dinləyicilərə təqdim olundu. Musiqi Akademiyasına qəbul olduqdan sonra isə ilk əsərlərimin üzərində yenidən işləməyə başladım. Bu dəfə fərqli üslubda təqdim etdim.Daha sonra "Gülümsə", "Sevgi nağılı" kimi müasir və klassik əsərlərimi ərsəyə gətirdim. "Payızın rəngi" adlı prelüdlər müəllifiyəm. Öz sözlərimə bəstələdiyim "Qış gecəsi" və "Uzun səfər" adlı romanslarım konsertdə müvəffəqiyyətlə səsləndirilib. Böyük bir himnin söz və musiqi müəllifiyəm.

- "Öz sözlərim" demişkən, siz həm də Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, şeir kitabının müəllifisiniz. Ruhunuza hansı daha yaxındır: musiqi yoxsa şeir?

- Demək olar, hər ikisi. Mən onlarda həyatın ən doğma ahəngini tapmışam. Musiqinin elə qeyri-adi dili var ki, onu anlamaq üçün sadəcə hiss etmək yetərlidir. Musiqi də, poeziya da tükənməyən bir sevgidir mənim aləmimdə. Sözün gücünə hər zaman inanmışam. Şeir sanki bir çağırışdır, kimisə səsləmək, yaxud kiminsə harayına yetməkdir mənə görə. Şeir yazarkən mənən sakitləşirəm, rahatlıq tapıram daxilimdə. İçimdə gizli qalıb çözülməyən sualların, bağlı qapıların açarını tapmaqdır şeir yazmaq.

- Musiqi yazacağınız şeiri necə seçirsiniz?

- Şeirlə musiqi vəhdətdə olmalıdır. Mətnə baxan kimi ondan hansı janrda musiqi əsəri alına biləcəyini təyin edirəm. Seçdiyim şeir buna istiqamət verir. Şair Rəşad Məcidin şeirlərinə bəstələdiyim mahnılar rəğbətlə qarşılanıb. Onun şeir kitabını oxudum və şeirləri məni cəlb etdi. Bu əməkdaşlığımızın davamı da olacaq. Öz şeirlərimə də mahnılar yazmışam, dinləyicilərin ürəyincə olub.

- Gənc yaşınıza rəğmən, yetərincə tanınmış müğənnilərlə işləmisiniz. Bəs, yazdığınız mahnı üçün müğənnini hansı meyarlarla, necə seçirsiniz?

- İndi yaşın az olmağına deyil, işin nəticəsinə diqqət yetirir insanlar. Bu günə qədər gördüyüm bütün işlərdə bacarığıma inanıb addım atmışam. Mahnı ərsəyə gəldikdə isə onun hansı ifaçının səs tembrinə və ifa janrına, üslubuna uyğun olduğunu müəyyən edə bilirəm. Azərbaycanın dəyərli sənətkarları - xanəndə və vokalistləri ilə çalışmaq, təbii ki, qürurvericidir.

- Birgə işləmək xəyalı qurduğunuz müğənni varmı?

- Nədənsə belə bir xəyalım yoxdur. Qismətə inanan insan olduğuma görə, buna da fərqli yanaşıram və hesab edirəm ki, kimin qismətidirsə, mahnımı ifa etmək ona da nəsib olacaq.

- Gənc bəstəkar və musiqişünas olaraq, Azərbaycan musiqisinin xarici ölkələrdə təbliği üçün hansı işlərin görülməsini istərdiniz?

- Təbii ki, bu istiqamətdə yetərincə işlər görülür, yəqin, yeni uğurlu addımlar da atılacaq. Bu missiyanı həyata keçirən insanlar sırasında yer almaq, onlardan biri olmaq xoşbəxtlikdir. Xüsusən, muğamımızın tanıdılması yönündə önəmli işlər görülüb və bu proses davam edir. Muğam bizim mədəni-mənəvi irsimizin kodlarını yaşadır. Yazdığım elmi musiqi məqalələrimdə də bu nüansa dönə-dönə toxunuram. Hətta xüsusilə vurğulamaq istərdim ki, Bakı Musiqi Akademiyasında müəllimlərimin təklifilə muğam imtahanımızda muğamları pianoda ifa edib şeirlərimi də səsləndirdim. Bu sintez çox gözəl qarşılandı. Bir professional musiqiçi olaraq nəinki vətənimdə, hətta ölkəmizin hüdudlarından kənarda da musiqi mədəniyyətimizə faydalı olan işlər görmək istəyirəm. Bunu qarşımda dayanan ən vacib məqsədlərdən biri hesab edirəm.

Şahanə MÜŞFİQ

525-ci qəzet.- 2017.- 13 iyun.- S.7.