Ramin Aslanov:
"Fotoqrafiyada özümü tapmışam"
"BU PEŞƏ MƏNƏ
SAĞLAM MÜHİT QAZANDIRIB, GÖZƏL İNSANLAR
TANIDIB"
Fotoqrafiya yaradıcılıq təxəyyülü, zəngin
fantaziya və sonsuz məhəbbət tələb edən incəsənətin
bir sahəsidir. Çox da qədim tarixə malik olmayan bu
sənət növünə maraq son illərdə həm
dünyada, həm də ölkəmizdə artmaqdadır.
Müsahibim adını fotoqraf, foto-jurnalist kimi təsdiqləmiş
Ramin Aslanovdur.
Ramin sənətini sevən, onu layiqincə təmsil
edən gənclərdəndir. Bu dəfə bir neçə
suallıq söhbətimiz zamanı fotoqrafiyanın
özünün rəsmini çəkməyə
çalışdıq:
- Ramin bəy, söhbətimizə
fotoqrafiya ilə tanışlığınızdan
başlayaq... Peşəniz
ixtisasınızdırmı?
-
Fotoqrafiyaya gəlişim heç bir planla bağlı
olmayıb. Hardasa, 5-6 il öncə hobbi
kimi başlamışam. Mənim
üçün yurdum Gədəbəy çox böyük
anlam ifadə edir. 3 yaşımdan 7-8
yaşıma qədər rayonda nənə-babamın
yanında qalmışam. Orada mənim
qaldığım otağın pəncərəsi
böyük bir tarixə malik Alban kilsəsinə
açılırdı. O kilsə mənim tarixə, təbiətə
olan sevgimin mənbəyidir. Oraları gəzdikcə
məndə qəribə maraq yaranırdı, ətrafda
gördüyüm hər şey haqqında babama sual verirdim.
O da səbrlə mənə hər şey haqqında
danışırdı. İllər keçdikdən
sonra Bakıya qayıtdım, hər dəfə yayda ora
gedirdim. Oralar mənə o qədər
maraqlı gəlirdi ki, Bakıya qayıtdıqdan sonra dostlarıma
danışırdım, amma bəs etmirdi, onlara bu gözəllikləri
göstərmək istəyirdim. İlk
fotoaparatı almağıma köməkçi anam oldu. Anamın yığdığı cüzi məbləğə
aldığım o kiçik aparat mənim böyük
uğurlara addımım oldu. İlk
çəkdiyim şəkillərim elə Gədəbəydə
heyranı olduğum həmin yerlərin şəkilləri idi
ki, dostlarıma göstərmək üçün çəkirdim.
Ona görə də bu sənətdə əldə
etdiyim hər şeyi Gədəbəyə və anama
borcluyam.
- Fotoqrafiya da rəssamlıq kimi zəngin
xəyal dünyası tələb edir. İlk
şəkillərini çəkən Raminlə indiki fotoqraf
Raminin xəyalları arasında nə kimi fərqlər var?
- Əvvəlcə onu deyim ki, fotoqrafiya, dediyiniz kimi, bu mənada
rəssamlığa oxşasa da, rəssamlıq daha
ağır və çətin sənətdir. Çünki
bizim müəyyən səbr, gözləmə və ya ani
şərait nəticəsində bircə düymənin
köməyi ilə aldığımız kadrı rəssam əldə
etmək üçün günlərlə, bəlkə də
aylarla çalışmalı olur. Bu mənada
rəssamlıq daha böyük fantaziya və səbr tələb
edir. O ki qaldı bu sənətə ilk
başladığım zamanlara, onda ən çox
yağışlı, çiskinli havalarda şəkil çəkməyə
meyl edirdim. Həm həmin havalarda ətrafda insanlar az olur, mane olan olmur, həm də təbiətin
rəngləri daha canlı, daha gözəl
görünür. Hər zaman ən xırda
detallar axtarmışam. İndi isə əlbəttə,
xəyallarım daha başqa, daha zəngindir. Çünki ən azından indi fotoqrafiya hobbi
deyil, sənətimdir.
- Hansı mövzulu fotolara
üstünlük verirsiniz?
- Tarixi
abidələri, ölkəmizin səfalı guşələrini,
təbiəti çəkməyi çox sevirəm.
- Dediniz ki, tarixi abidələrə
marağınız var. Bəs, bu abidələr sizə
maraqlı kadr kimi lazım olur, yoxsa onun tarixi, yaranması ilə
də maraqlanırsınızmı?
- Əvvəllər gözəllik üçün,
maraqlı kadr kimi çəkirdim. Ancaq sonradan onlarla
maraqlanmağa, tarixini araşdırmağa başladım.
Məsələn, Gədəbəydə
"Qaçaq Məcidin yaylağı" deyilən yerlər
var ki, mən uşaq olanda babam oralar haqqında mənə məlumat
verərdi. Qaçaq Məcid həmin tərəflərdə
öz igidliyi, qəhrəmanlığı ilə ad
çıxarmış şəxsiyyətdir. Bir az böyüdükdən sonra oraları
yaxşı tanıyan kənd sakinlərinin köməyi ilə
getdim və uşaqlığımdan babamdan nağıl kimi,
rəvayət kimi eşitdiyim həmin yerləri öz gözlərimlə
gördüm, şəkillərini çəkdim. Amma bu gün düşünürəm ki, bölgələrimizin,
abidələrimizin tarixini özündə əks etdirən
kitablar da çap olunmalıdır. Bəli,
var belə kitablarımız, ancaq yetərli deyil. Bir kitabda bütün Azərbaycanı əks etdirmək
mümkün deyil. Bizim elə zəngin təbiətimiz,
tariximiz var ki, onun əksi üçün cildlərlə
kitablar lazımdır. Özüm Gədəbəydən
olduğum üçün ora gedəndə çəkmək
şansım olur, amma istərdim elə imkan yaransın ki,
başqa bölgələrimizin də gözəlliklərini
çəkib göstərə bilim. Əgər
bunu mən bacarmasam da, istərdim elə bir layihə olsun ki,
Azərbaycanın hər rayonuna, bölgəsinə aid kitab
çap olunsun, həmin kitabda yer alacaq şəkillərin
çəkilməsini isə mən və mənim kimi fotoqraf
dostlarım təmənnasız yerinə yetirərik.
Sizin vasitənizlə bu layihəni həyata keçirə biləcək
insanlara səslənmək istərdim ki, tariximizi yaşatmaq,
ona sahib çıxmaq üçün bu, əvəzsiz bir
işdir. Mən də öz üzərimə
düşən hər şeyi etməyə hazıram. Məsələn, bu yaxınlarda eyniadlı əsər
əsasında "Əli və Nino" filmi çəkildi.
Orada bizim tariximiz, tarixi yerlərimiz elə
gözəl əks olunmuşdu ki. Hətta Azərbaycanda
ilk dəfə Gədəbəydə yaradılan qatar yolunu da əks etdirmişdilər. Mən hər dəfə ora gedəndə o yerləri
gəzirəm, çəkirəm, düşünürəm
ki, İlahi, mən necə böyük bir tarixin, gözəlliyin
arasında böyümüşəm. Bunları
bilmək, bunları dünyaya çatdırmaq çox
qürurverici bir hissdir.
- Hər bir fotonun hekayəsi
varmı?
- Məncə,
hər bir fotonun hekayəsi olur. Çünki
foto həyatın hər hansı bir anının əksidir.
- Bu zamana qədər öz
yaradıcılığınızda ən maraqlı hesab
etdiyiniz çəkilişləriniz hansı olub?
- Qalalar,
dağlar, təbiət mənzərələrini çəkmişəm.
Amma mənim üçün ən özəl
şəkillər 2015-ci ildə Avropa Oyunlarındakı
çəkilişlərim olub. Bu, həm
özümün, həm də çoxlarının xoşuna
gəlmişdi. Bütün sosial şəbəkələrdə,
saytlarda, portallarda öz çəkdiyin şəkilləri
görmək çox qürurvericidir. Ancaq
təəssüf ki, bəzi insanlar, bəzi saytlar şəkillərdən
imzasız, istinadsız götürüb istifadə edirlər.
Bu, da ən azından əməyə hörmətsizlikdir.
- Bu sənətə gələrkən
kimlərdən bəhrələnmisiniz?
- Fotoqraf
Şahin Sərkərovu özümə müəllim hesab
edirəm. Fotoqrafiyaya ilk başladığım
vaxtlarda onun təcrübəsindən bəhrələnmişəm,
elə indi də bəhrələnirəm, öyrənirəm.
Rauf Umudov isə müəllimimin müəllimi
olub. Onunla da bu sənətlə
bağlı maraqlı müzakirələrimiz olub, dəyərli
məsləhətlərindən yararlanmışam.
- Fotossesiyalar edirsinizmi?
- Bəli,
edirəm. Toylar, nişan, ad günü və
ya şəxsi fotossesiyalar olur. Heç zaman
özümü reklam etməmişəm. Sosial
şəbəkələrdə yalançı kütlə
yığmaq marağım olmayıb. Ancaq
hərdən lazım olur.
- İnsanlarla işləmək
çətin deyil ki?
- Bəzən
çətin olur. İşimə müdaxilə
edilməsini, mənə göstəriş verilməsini sevmirəm.
Daha çox uşaqların, körpələrin
və heyvanların şəklini çəkməyi
xoşlayıram. Məsələn, atlarla
bağlı çox gözəl fotossesiyam olmuşdu ki, indi də
şəhərin harasındasa o şəklin əks
olunduğu plakatları görəndə həzz alıram.
Uşaqlarla işləmək çətin olsa
da, onlarda təbiiliyi tutmaq daha rahat olur.
- Çətinlik çəkdiyiniz
çəkilişləriniz olubmu?
- Demək
olar ki, bütün çəkilişlərimdə hansısa
çətinliklərlə qarşılaşıram. Amma ən çox çətinlik çəkdiyim rəhmətlik
Xalq artistimiz, kaman ustası Habil Əliyevin dəfni zamanı
olub. Habil bəy mənim çox sevdiyim sənətkarlardandır.
Onunla vida mərasimini, dəfnini çəkməyi
mənə tapşıranda çox
sarsılmışdım. Dəfn
zamanı insanların ona olan sevgisinin, bu itki
qarşısındakı əzabının bir daha şahidi
oldum. Bacardığım qədər
çəkilişi uzaqdan aparmağa
çalışırdım ki, aparatın
işığı, səsi ilə onları narahat etməyim.
Mən orada xalqın öz sənətkarına
ürəkdən sevgisini və təbii göz
yaşlarını gördüm. Bu sevgini
qazanmaq hər adama nəsib olmur.
- Həyatın
fokusunu necə, tuta bilirsiniz?
- Mənim
üçün həyatın fokusu ailəmdir. Ailə mənimçün çox dəyərlidir.
Əgər mən onu təmin edə, ailəmi
xoşbəxt edə, onları qoruyub saxlaya və ailə məsuliyyətimin
öhdəsindən gələ bilirəmsə, demək ki, həyatın
fokusunu da tuta bilirəm.
- Sizin çəkdikləriniz
başqa fotoqrafların işlərindən nə ilə fərqlənir?
-
Fotoqrafları izləyirəm,
yaradıcılığından bəhrələndiyim,
öyrəndiklərim də var. Bayaq da adlarını çəkdim.
O qədər istedadlı gənclər var ki, adi telefonla elə
gözəl kadrlar çəkirlər, adam
heyran olur. Hər fotoqrafın öz dəsti-xətti
var. Eləcə də mənim.
- Sənətinizdən
yorulduğunuz, peşman olduğunuz anlar olurmu?
- Sənətimi çox sevirəm, ona görə də peşman olmuram. Amma fotoqrafiya maraqlı olduğu qədər də çətin sənətdir. Məni ən çox yoran isə sənətim deyil, insanlardır. Kaprizli, nə istədiyini bilməyən və bilmədiyi halda işimə müdaxilə edən insanlar yorur məni. Ancaq işləməkdən zövq aldığım insanlar da var. Bu yaxınlarda bir həkim xanımla layihəmiz oldu. O, diabet xəstələri üçün pəhriz yeməkləri kitabı hazırlayırdı. Kitabdakı şəkilləri mən çəkirdim. Onun o işə olan həvəsi, sevgisi çox gözəl idi.
- Peşəniz
sizə nə qazandırıb?
- Hər şeydən əvvəl, bu peşə mənə sağlam mühit qazandırıb, gözəl insanlar tanıdıb. Həm də bu gün mənim dolanışığım da məhz bu işlə bağlıdır. Şükür ki, mən bu işlə özümü, ailəmi dolandıra bilirəm. Sevdiyin sənətdən həm də pul qazana bilmək çox gözəldir. Mən fotoqrafiyada özümü tapmışam.
- Hədəfiniz
nədir?
- Ölkəmizin çox gözəl yerləri var ki, indi düşmən tapdağı altındadır. Təbiəti, tarixi abidələri çəkməyi sevən fotoqraf kimi tezliklə oraları lentə almağı çox arzulayıram. İnanıram ki, möhtərəm Prezidentimiz, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin uğurlu siyasəti nəticəsində həmin torpaqlar tezliklə azad ediləcək. Onda mən bir əlimdə silah, o biri əlimdə fotoaparatım, qələbə anını tarixə həkk edəcəm. Qarabağa Azərbaycan bayrağını sancacaq oğulun həmin anını ölümsüzləşdirmək, həmin anın şəkillərini çəkmək ən böyük arzum və hədəfimdir!
Şahanə
MÜŞFİQ
525-ci qəzet 2017.- 20 iyun.- S.8.