Çilovdan yazıram yazdıqlarımı

 

(“Ada, adanın adamı, dəniz, külək və göyüzü  silsiləsindən)

 

Çilovdan yazıram yazdıqlarımı,

Helikopterlə uçub gəlirəm

həftədə bir kərə

Çilov adasından Pirallahıya

ordan şəhərə

Hər gün qulaqlarımda helikopter səsi

 

2013

 

                 ***

 

Burda körpüləri çoxdan söküblər,

uçulub tökülüb estakadalar.

Burda balıqçılar vaxt öldürürlər -

kütüm, kifal, berj tapılar.

 

Dənizin dibi aydın görünməz -

balıqqulağı,  süngərlər.

Gözü ayağının altını görmür

Uçan təyyarələr, üzən gəmilər.

 

Burada adamlar... qaraqabaqdı -

Bir üzü olur, bir üzü qara.

Adamın gülməyi  gəlir, hərdənbir

Sifəti  qarsımış bu  adamlara.

 

Hərdən bu adamlar baş girliyirlər,

bir az oxşayırlar qara buluda.

Ağına-bozuna baxmır nədənsə,

Bir ayağı suda, biri quruda.

 

 

           ***

 

Tarlası yox, zəmisi yox,

Qurdu yox, quşu yox.

Bir ağız gülləyə tuş olar

Durna dimdiyiadlanan yerdə

Vəhşi ördəyi, qazı.

 

Dənizin kölgəsi düşər adaya,

buludu ayrıdı, günəşi ayrı -

Qabığı partlamış nardı göyüzü.

 

Xoruzun banı yox səhərlərində,

İl bizi çanaqsız, ziyili qansız,

İtləri zarıncı, pişiyi mavrıdı Adanın.

 

Yazı iydə ətirlidi, payızı yovşan,

Qışı qar-çovğunlu, səsli, haraylı.

Gündüzü mələklər dilli, ağızlı,

gecəsi Allahdan xəbərsiz fələk.

 

Dalğalar yalquzaq kimidi burda,

elə səssiz-səssiz insan ovunda.

Dənizin dəlilik vaxtına düşsə

sonu qərənfildi sahil boyunda -

Ya adsız məzardı yol kənarında.

 

               ***

Suya təslim olub qumsallı torpaq,

Üşüyür, isinir, amma bətnindən

dəvətikanı çıxır yerin üstünə...

 

              ***

 Qapqara örtüklü yollar uzanır

gecənin adamsız izinə düşür.

Telsiz dirəklərin lampa işığı

Zeytun bağlarının gözünə düşür.

 

Elə uzaq deyil

Bu yolun uzunluğu,

Oqtayın dükanıdı

köhnə parkın ayağı -

Əvəzin quzuluğu,

bir şəhid qəbridi -

yolun sonluğu...

 

              ***

Allahın altında

Bir axşam  gedib gözünlə görəsən,

Biləsən Çilovdan nələr danışır

yerli adamlar.

- Dənizində adam batır...

- Nöyüt düşüb girovuna...

- Toruna yosun dolaşır...

- Xərçənginin rəngi çıxıb tilovuna...

 

               ***

Allahından dönüb, dinindən dönüb

canından bezib özünü dənizə atıb bu Ada -

dalğaların qoynuna...

 

xəbərin olmadı sənin, Alyona

Tabut düzəltdilər qız kölgəsinə.

Qara bağladılar salxım söyüdə.

 

Sarı-sısqa hörüyünün altında -

karsetli kürəyində

soyuq su ilanları,

qarnı yarılmış kütüm balıqları,

xırda-xırda pulcuqları...  

 

Qız bala, yalqız bala,

dənizi sevmək sənəmi qalıb...

 

                 ***

Burda evliliyini evə dəyişir

tənha qadınlar,

gülüşlə yola verir sevgisinin  yasını,

özü çoxdan unudub sevgi əlifbasını.

 

Sevə bilməz yenidən - unudub eşq dərsini,

tənhalıq nigah evi,

üzüyü saxta,

gəlinlik paltarı

koftası-baftası

baş örtüyü-fatası,

çantası

isti oda-yengəsi...

cehizi - nişastalı, soyuq yataq dəstləri...

 

Saçıyla salama gəlməyib hələ,

üzü dan yerinə ağlamaz belə,

gecəsi var, gündüzü

bircə silahı var o da göz yaşı.

 

                   ***

 Ümidinə od vurur hər gün,

hər gün arzusuna əl qatır

zibil qutusuna çevirib arxa.

Pırtlaşıq saçları həsrət  tumara -

Çilov adasında  pişik Tamara.

 

Dəniz boyunca, bostan yerində,

Özünü verib gecə qaranlığına

Turş şərab, quru balıq qatıb yavanlığına

gözünə təpir bu ara

Çilov adasında pişik Tamara.

 

Köhnə-küləş varsa

kəm olmaz ətəyindən,

torbasında süd, qatıq

pişikləri yedirdər -

gedər nahara

Çilov adasında pişik Tamara.

 

Gözünün ucuyla da baxmaz,

-Allah səni öldürsün - deyə

Yava-yava danışan astagəl adamlara,

bir əynindəki çirkli  nimdaş paltara -

Çilov adasında pişik Tamara...

 

                  ***

Allah insaf versin

qərib qocaya...

Allah insaf versin dul qadınlara.

Allah versin yenə

bir çimdik duzdan

yanıb qaralan

çanaqsız ilbizlərə,

qana yerikləyən zəlilərə.

Allah versin

sünnətə oxşayan

soxulcanın felinə düşən

kütüm balıqlarına

mal təzəyi kimi yollara döşənən pıspısalara.

 

Allah versin

dilsiz-ağızsız

su ilanlarına qırxayaqlara,

 

birillik efemerlərə,

dombalana,

şampionlara,

qazayağına

əl-ayağa dolaşan

dəvətikanına -

Allah versin torpağının yeraltı səltənətinə.

 

                    ***

 

Ayların-illərin sapı sökülən,

səksəndə-doxsanda dişi tökülən,

hələ xaç çevirən, beli bükülən,

ölmək istəmiyən qocalar ölür.

 

Qibləsi bilinmir bu məzarlığın,

qəbirlər üstündə xaç şəkilləri,

bir ana məzarına tərəf

sürünən ilbiz kölgəsi.

 

              ***

Burda ulduzlar

yuxudan ötrü ölür gecələr.

Arabasız küçələr

darıxır səhərə qədər.

 

              ***

Burda yağıntı yox, burda dar vaxtı,

Burda dan yerində günəş görünməz.

Küləklər şellənir, bulud sürünür,

Limanı şimallı, cənublu ada.

 

Dənizin dibindən Günəş çıxır,

Göylərin kölgəsi düşür sulara.

Dənizə baxanın qamaşır gözü,

Adamlar səhv salır gecə-gündüzü.

 

               ***

 Tanrı ailəsindəndi  külək,

Vətəni Xəzər,

İki qolu (növü) var -

biri xəzri, biri gilavar.

Birisi saç yolur - gözə qum dolur,

o biri küf asır, nəğmə oxuyur.

 

              ***

Yenə külək əsəcək,

Yenə fırtına var.

Gəmilərin fit səsi

Çilovda lövbər atar.

 

Yenə külək, yenə külək,

yenə külək əsəcək,

ləpələrin mahnısı

yenə kökdən düşəcək.

 

Yenə külək əsəcək,

yenə xəzri, gilavar.

Ağappaq dalğaların

Yenə köpü alınar.

 

Quzuya dönər dəniz,

Yenə dayanar külək...

Limanda qələbəlik...

Qağayılar güləcək...

 

             ***

 Göy üzü - dan yeri

təzə-təzə ağarmışdı,

Ulduzu, ayı, günəşi təzə-təzə sağalmışdı,

Qara əsmər buludları təzə-təzə sağılmışdı,

Göyüzünün göysu göyü

Göyüzünün göy süfrəsi qəttəzəcə açılmışdı.

 

Yaralara məlhəm olan

Ulu günəş göydən göyə yurd salmışdı.

Qonaqları qanadının altına almışdı

Göyüzünün mələkləri...

 

Çilov adası,  2016

 

Xosrov NATİL

 

525-ci qəzet.- 2017.-11 mart.- S.22