Azərbaycan Mədəniyyətlərarası
Dialoq Forumuna uğurla evsahibliyi etdi
TƏRƏFDAŞ TƏŞKİLATLAR, XARİCİ ÖLKƏLƏRİN RƏSMİ NÜMAYƏNDƏLƏRİ IV BAKI FORUMUNUN FƏALİYYƏTİNİ YÜKSƏK QİYMƏTLƏNDİRİRLƏR
Azərbaycan 4-cü Ümumdünya Mədəniyyətlərarası
Dialoq Forumuna uğurla evsahibliyi edib.
Mayın 4-dən 6-dək
davam edən forum çərçivəsində beynəlxalq tərəfdaşlarla
birgə, ümumilikdə
40-dək sessiya və
tədbir keçirilib. Bu sessiyalar insan təhlükəsizliyi, davamlı
inkişaf, miqrasiya, mədəniyyətlər və
dinlərarası dialoq,
ekstremizmə qarşı
mübarizə, qaçqın
və miqrantlara münasibət, gənclərin
və təhsilin mədəniyyətlərarası dialoqda rolu, ərzaq təhlükəsizliyi
mövzularını əhatə
edib.
Tədbirdə iştirak etmək üçün 120 ölkədən
geniş nümayəndə
heyətləri Azərbaycana
səfər edib. Ümumilikdə, tədbirdə iştirak edənlərin sayı
1500 nəfərdən çox
idi. Bolqarıstanın
vitse-prezidenti, UNESCO, İSESCO, İslam Əməkdaşlıq
Təşkilatı, Azərbaycan
və Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı,
Ərəb Maqreb Birliyi, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq
Şurası və
TÜRKSOY-un baş katibləri,
Mali prezidenti və birinci xanımı, Efiopiya və Ruandanın birinci xanımları, Türkiyə,
Rusiya, Gürcüstan,
Qətər, Makedoniya,
Misir, Efiopiya, İraq, Cənubi Sudan,
Sudan, Mavritaniya, Monteneqro,
Seyşel Adaları, Tacikistan və Keniyanın mədəniyyət
nazirləri Bakı Forumunun nüfuzlu qonaqları sırasında
idi.
Dünya miqyasında nüfuzlu beynəlxalq tədbirlər
sırasında özünə
layiqli yer tutan bu forum prezident İlham Əliyevin qlobal miqyaslı təşəbbüsüdür. Dövlət başçısı İlham
Əliyevin məqsədyönlü
siyasəti nəticəsində
ölkəmiz dünyanın
mühüm mədəniyyət
və mədəniyyətlərarası
dialoq mərkəzlərindən
birinə çevrilib.
Təsadüfi deyil ki, forumun və
prosesin tərəfdaşları
UNESCO, BMT-nin Sivilizasiyalar
Alyansı, Dünya Turizm Təşkilatı, Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı
Təşkilatı, Avropa
Şurası, ISESCO kimi
nüfuzlu beynəlxalq
təşkilatlardır.
Ölkə prezidenti İlham
Əliyev IV Bakı Forumunun rəsmi açılış mərasimində
çıxış edərək
qeyd edib ki, Azərbaycanda multikulturalizm dövlət
siyasətidir: "Eyni
zamanda, bu, bizim həyat tərzimizdir. Multikulturalizmin nisbətən yeni
və bəzən çətin tələffüz
edilən termin olmasına baxmayaraq, multikulturalizm ideyaları hər zaman ölkəmizdə mövcud
olub. Tarixi dönəmdən və siyasi sistemdən asılı olmayaraq, xalqımız hər zaman istər ölkədə,
istərsə də onun hüdudlarından kənarda multikulturalizmi fəal müdafiə və təşviq edib. Əslində, 2011-ci ildə ilk dəfə mədəniyyətlərarası
dialoq forumunun təşkil edilməsi ideyası tariximiz, reallığımız və
həmçinin belə
məsələlərin müzakirəsi
üçün geniş
formatın yaradılması
arzumuzdan qaynaqlanırdı.
Bu gün buna
əvvəlkindən daha
çox ehtiyac var. Təəssüf olsun ki, bu gün
dünyada narahatlıq
doğuran bəzi tendensiyalar mədəniyyətlərarası
dialoqla deyil, özgələşmə ilə
nəticələnir. Biz
mütəmadi surətdə
bunun şahidi oluruq. Dünyanın müxtəlif yerlərində
münaqişə, qarşıdurma
və vətəndaş
müharibələrinin səbəbi
müxtəlif din və
etnik qrup nümayəndələrinin arasında
anlaşmanın olmamasıdır.
Bizim multikulturalizm siyasətimiz xalqımız
tərəfindən tam dəstəklənir
və 2016-cı il Azərbaycanda "Multikulturalizm İli" elan edilmişdi. Bu il isə
ölkəmizdə "İslam
Həmrəyliyi İli"
elan edilib. Azərbaycanda gündəlik həyatın
bu hər iki çox vacib elementinin birləşməsi, ilk növbədə,
cəmiyyətimizin vəziyyətini,
dövlət siyasətimizi
nümayiş etdirir, eyni zamanda, regionda
daha da yaxşı
anlaşmaya səbəb
olur".
Xalqımızın çoxəsrlik tolerant və
mehriban birgəyaşayış
ənənələri dünya
sivilizasiyaları arasında
münasibətlərin tənzimlənməsində
və inkişafında
nümunə kimi göstərilir. Ümumdünya Mədəniyyətlərarası
Dialoq Forumu öz fəaliyyəti ilə bütün dünyada mədəniyyətlərarası
dialoqun əhatə dairəsini artıraraq, fərqli fikir və konsepsiyalar arasında ziddiyyətlərin
aradan qaldırılması,
xalqlar arasında dialoq və qarşılıqlı anlaşmanın
dəstəklənməsı üçün mühüm
beynəlxalq platformaya
çevirilib.
Beynəlxalq səviyyəli tədbir
olan IV Ümumdünya
Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu öz
ətrafında hökumət
başçılarını, nazirləri, müxtəlif
beynəlxalq təşkilatların
rəhbərlərini, yüksək
vəzifəli siyasətçiləri,
mədəniyyət işçilərini,
xoşməramlı səfirləri,
jurnalistləri, ziyalıları
birləşdirir, müxtəlif
milli, mədəni, dini, etnik mənsubiyyətlərə
məxsus insanları bir araya gətirir,
bu insanlar arasında qarşılıqlı
fəaliyyət, səmərəli
və intensiv dialoqun yeni, zəruri forma və səviyyələrini yaradır.
IV Bakı Forumunda
iştirak edən tərəfdaş təşkilatlar,
xarici ölkələrin
rəsmi nümayəndələri
forumun fəaliyyətini
yüksək qiymətləndiriblər.
UNESCO-nun baş direktoru İrina Bokova bildirib ki, Ümumdünya
Mədəniyyətlərarası Dialoq
Forumu çərçivəsində
indiyədək aparılan
müzakirələr artıq
bəhrəsini verməkdədir.
SİA-nın məlumatına
görə, o bildirib ki, forum başlanandan indiyədək onun coğrafiyası çox genişlənib: Forum çərçivəsində
Azərbaycanın böyük
dəstəyi ilə iki tədbir keçirilib. UNESCO, ümumilikdə forum çərçivəsində
13 tədbir keçirib
və təşkilatdan
25 nəfər burada iştirak edib. Belə bir tədbirin bu gözəl ölkədə, Şərqlə
Qərbin qovuşuğunda
keçirmək maraqlıdır.
Bu, Azərbaycanın uğurudur. Mən forumdan çox
nikbinliklə ayrılıram
və gələcəyə
inamla baxıram".
ISESCO-nun baş direktoru Əbdüləziz bin Osman
əl-Tuveycri isə forumun yüksək səviyyədə təşkilinə
görə prezident İlham Əliyevə, birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevaya və Azərbaycan xalqına təşəkkür
edib: "Forum əslində
bir başlanğıcdır.
Biz ISESCO olaraq tərəfdaşlığı davam etdirməliyik. Forumda hər kəs fəal iştirak etdi. Bakı prosesi mühüm
platformadır. Azərbaycanda mövcud olan tolerantlıq, müasirlik dünya ölkələri
üçün bir modeldir. Biz Azərbaycanın
bu təşəbbüsünü
dəstəkləyirik"
Dünya
Turizm Təşkilatının
baş katibi Taleb Rifai söyləyib
ki, Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu artıq
ənənəyə çevrilib:
"Biz düzgün vaxtda,
düzgün məkanda
lazımi mövzunu müzakirə etdik. Bu iş davam etdiriləcək
və gələcək
nəsillər üçün
faydalı olacaq. Azərbaycan müstəqil dövlət
kimi gənc olsa da, eyni
zamanda, müasir ölkədir. Bakıda təşkil
edilən forumda iştirak etməyimizdən
qürur duyuruq".
Beynəlxalq Mərkəzi Asiya
Araşdırmaları İnstitutunun
direktoru Pilho Park isə qeyd edib
ki, Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu bütün
dünya xalqları üçün vacib olan bir məsələdir:
"Bu baxımdan Azərbaycan
dünya üçün
çox faydalı iş həyata keçirir. Azərbaycan, eyni zamanda,
çox mühüm coğrafi məkanda yerləşməklə dünya
üçün vacib
bir ölkədir, İpək Yolunun mühüm bir ölkəsidir. Azərbaycan artıq
bu kimi beynəlxalq
tədbirlərin təşəbbüskarına
çevrilib. Bu baxımdan Azərbaycan dünyada sülh və sabitliyin təmin olunmasına, mədəniyyətlərarası dialoqun və anlaşmanın inkişafına
mühüm töhfə
verir".
Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin İsraildəki
nümayəndəliyinin rəhbəri,
beynəlxalq münasibətlər
üzrə ekspert Arye Qut qeyd
edib ki, Azərbaycan tolerantlığı
və dini dözümlülüyü ilə
fəxr edir. O, "Trend"ə
bildirib ki, bütün xalqların, dinlərin nümayəndələri
Azərbaycanda dinc şəraitdə yaşayır:
"Bakıda keçirilən
IV Ümumdünya Mədəniyyətlərarası
Dialoq Forumu çox mühüm beynəlxalq tədbirdir. Siyasətçilər, alimlər, mədəniyyət
xadimləri və vətəndaş cəmiyyətinin
nümayəndələrinin iştirak etdiyi dünya siyasi və intellektual elitasının real meydançasıdır.
Bu gün dünyada
mühüm məsələləri
müzakirə etmək
üçün İslam,
yəhudilik və xristian dinlərinin nümayəndələrinin görüşdüyü
belə qlobal platforma praktiki olaraq yoxdur".
Arye Qut deyib ki, IV Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu bütün dünyada insanlara, ölkələrə və təşkilatlara müxtəlifliyə, dialoqa və xalqlar arasında qarşılıqlı anlaşmaya dəstək üzrə konkret tədbirlər görməyə imkan və stimul verir: "Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin forumdakı çıxışı konkret və aydın idi: mədəniyyətlərarası dialoq olmadan bütün dünya təhlükə ilə üzləşəcək".
Ekspertin sözlərinə görə, multikulturalizm Azərbaycanda həyat tərzidir: "Azərbaycanın Ermənistanla ağır və və qanlı ərazi münaqişəsinə, bir milyondan çox qaçqın və məcburi köçkün probleminə baxmayaraq, bu gün Cənubi Qafqazda lider ölkədir. Bu faktı qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanda heç vaxt anti-semitizm olmayıb, yəhudilər burada özlərini heç vaxt əcnəbi kimi hiss etməyiblər.
İsrail Azərbaycan rəhbərliyinin, şəxsən prezident İlham Əliyevin yəhudi icmasına isti münasibətini yüksək qiymətləndirir".
Macarıstanın Xarici iqtisadi əlaqələr və xarici işlər nazirliyinin mədəniyyət və elm diplomatiyası üzrə dövlət katibi İştvan İydyaro qeyd edib ki, bu gün dünyada çox hadisələr baş verir və IV Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu kimi tədbirlər qlobal problemlərin həlli üçün faydalı ola bilər: "Bu forum çox vacibdir, belə ki, dialoqsuz irəli getmək mümkün deyil. Ümid edirəm ki, forum bütün dünya insanlarını birləşdirməyə davam edəcək".
Cibuti Milli Assambleyasının sədri Məhəmməd Əli Həmid isə bildirib ki, Bakıda keçirilən forum mədəniyyətlərarası dialoqa nail olmaq üçün bizə geniş imkanlar verir: "Mədəniyyətlərarası dialoq çox vacib mövzudur. Biz öz rolumuzu dərk etməliyik. Müxtəlif müstəvilərdə əminamanlığın bərpa olunması bizim fəaliyyətimizdən asılıdır. Bu baxımdan forum böyük əhəmiyyətə malikdir. Mədəniyyətlərarası dialoqun yaranmasında parlamentlərin rolu əvəzolunmazdır. Biz ən mütərəqqi təcrübələrdən istifadə etməliyik ki, mədəniyyətlərarası dialoqa nail olaq. Bu baxımdan Bakıda keçirilən bu forum bizə geniş imkanlar verir".
Ceyhun ABASOV
525-ci qəzet.- 2017.- 9 may.- S.3.