Sevgi açarı

Poeziyanı müxtəlif mövzulara bölmək mənə həmişə qeyri-ciddi görünüb. “Təbiət şeirləri”, “sevgi şeirləri”, “vətən şeirləri”... Guya sevgisiz və ya vətənsiz şeirlər də var.

Amma o bölgüylə yanaşsaq, mənim yaxın günlərdə çapdan çıxacaq “Sevgi açarı” adlı yeni kitabımdakı şeirləri, yəqin ki, “sevgi şeirləri” adlandırmaq olar.

Burda oxuculara tanış olan şeirlərimlə yanaşı, müxtəlif vaxtlarda, xüsusən də, gənclik illərimdə yazdığım və bu günəcən heç bir kitabımda çap olunmayan bir çox sevgi şeirlərim ilk dəfə işıq üzü görür.

Bu kitabda dünya poeziyasından dilimizə çevirdiyim bir neçə sevgi şeirini və son illərdə yazdığım “Xəyanət” adlı kinopovestimi də oxuyacaqsız.

Kitabdan bir neçə şeiri “525-ci qəzet”in oxucularına təqdim edirəm.

SEVGİ AÇARI

Hər yolun öz sonu var,

hər evin öz açarı.

Ayrılığa dözməyi

hərə bir cür bacarır.

Çoxdu hirsi, acığı

yarı yolda sönənlər.

Bir vaxt çırpıb çıxdığı

qapılara dönənlər.

Səhər-səhər, obaşdan

qapıları döyənlər.

Pıçıltıyla yavaşdan:

- Aç, gəlmişəm, - deyənlər.

Sonra açılan qapı

və qapıda dayanan

bir köynəksiz, yad kişi.

Və onun arxasından

qorxa-qorxa boylanan

Bir vaxt hər kirpiyini

sevə-sevə öpdüyün

bir cüt gözün təşvişi.

... Yox, köhnə sevgilərə

qayıtmaq dəlilikdi.

Yatan evi yuxudan

oyatmaq dəlilikdi.

Çoxdandı ki, bu evdə

yoxdu səni gözləyən.

Şəklini tumarlayıb

körpətək əzizləyən.

Şəklin çoxdan cırılıb,

verilibdi yellərə.

Burda hər şey yaddı, yad;

kar qapı, kor pəncərə.

Girsən, səni tanımaz

bu evin bir güzgüsü.

Bu evdə gəzən indi

özgəsidi, özgəsi.

Daha burda

dayanıb-durmağa nə ehtiyac?

Bu qapıdan

başını birdəfəlik götür qaç.

“Hər yolun öz sonu var”, -

axı kim deyib bunu?

Kim nə bilir hardadı,

yolun əvvəli, sonu?

Bütün yollar qarışıb,

əriyib bir-birində.

Əvvəli, sonu yoxdu

bütün sevgilərin də.

Neçə ürəyə düşür

bir sevginin açarı.

Bir qapı bağlanırsa,

başqa qapı açılır.

İndi səni gözləyən

bir qapı var hardasa;

görmədiyin bir evin

sənə həsrət qapısı.

Orda bir qız darıxır, -

səni tanımasa da,

səni sevməkdən ötrü

tanrı seçib o qızı.

Ömründə görmədiyin

o ev sənin evindi.

Get, o evdə yolunu

gözləyəni sevindir.

1977

TOY

Sən getdiyin yolu azıb,

başqa yola çıxmısan.

Hara gedirdin, qadası,

gəlib hara çıxmısan?

Bu nə toydu, atam oğlu?

Bir ölən eşqin yası...

Sən sevən qız başqasıydı,

sən alan qız başqası.

Bu səs-küylü toy axşamı

qardaş-bacın oynayır.

Səndən başqa burda hamı

əl-qol açıb oynayır.

Əllərə bax, bu əllərə;

yellənir qanad kimi.

Müğənni də qalxıb zilə,

şahə qalxan at kimi.

Yox!.. Bu toyun səndən ötrü

bir damcı sevinci yox.

Oturmağa gücün çatmır,

qaçmağa da gücün yox.

Rəhmin gəlir yanındakı

bu yad qıza, şad qıza.

Ağ gəlinlik donundakı

bu yazıq, xoşbəxt qıza.

Bu qız sənə yadsa əgər,

yüz yol öp, nə xeyri var?

Sənə doğma olacaqmı

o doğduğu balalar?!.

... Bəlkə tale görüşdürüb,

rast salıb fələk sizi.

İkinizə bəs eləyər

tək bu qızın sevgisi.

O sevgiylə qızınarsan

ən soyuq havalarda.

O sevginin işığında

böyüyər balalar da.

Dur, bu qızla oyna görüm

ömrün bu xoş anında.

Kim bədbəxt olar, kim, -

bu cür xoşbəxt qızın yanında?!..

1973

SON GÖRÜŞ

Bu vaxtsız sevginin əcəli yetdi,

Buydu qismətimiz -

ya tez, ya da gec.

Hərə öz dərdini apardı-getdi,

Bəs niyə dərdimiz azalmadı heç?

Dünya dağılmadı biz ayrılanda,

Göylər bir az yağış çilədi ancaq.

Mən sənə xoşbəxtlik dilədim onda,

Sən mənə rahatlıq dilədin ancaq.

Rahatlıq dilədin ev-eşiyimə,

körpəmin beşiyinə.

Nəvəsi dizinin üstünə çıxan

atama, anama da.

Bir vaxt səndən qabaq rastıma çıxan,

məni səndən alan qadınıma da.

İstədim son dəfə basım bağrıma,

Dedin:

- Nəyə lazım, yox, yaxşı deyil!..

Ağladın.

Dedim ki, kiri, ağlama!

Dedin ki, yağışdı, göz yaşı deyil.

- Bu görüş sonuncu görüşdü daha,

bu gün ayrılırıq, - deyib gəlmişdin.

Bəs niyə mənimlə bu ayrılığa

ən gözəl donunu geyib gəlmişdin?

Bəs niyə o cürə gözəldin onda?

İndi bunu necə yozum -

bilmirəm.

Bəlkə də son dəfə mənim yadımda

Gözəl qalmaq idi arzun -

bilmirəm.

Bir sevgi yarımçıq qırıldı o gün,

Yağış da kəsildi, bulud da getdi.

Bir qızla bir kişi ayrıldı o gün,

Hərəsi bir yana üz tutdu-getdi.

… O qızdan gözəl qız tapılmaz daha,

Daha o kişidən igidi yoxdu.

Amma bu dünyada xoşbəxt olmağa

Daha heç birinin ümidi yoxdu…

MƏN DƏ DƏYİŞKƏNƏM HAVALAR KİMİ

Sən mənim ömrümün həyəcanısan,

bir batan gəmidən gələn SOS kimi.

Yuxusuz gecəmin lap əvvəlində

çəkdiyim sonuncu papiros kimi.

Sən mənim dərdimə dərman deyilsən,

Sən mənim dərdimi ovutduransan.

Sən mənim sevdiyim insan deyilsən,

Mənə sevdiyimi unutduransan.

Sən susuz səhraya çilənən yağış,

qaranlıq gecədə yanan çıraqsan.

Qar basmış bir çöldə yolunu azmış

yolçunun rastına çıxan ocaqsan.

Kor olan deyiləm sənin tüstünə,

yenə öz yolumu mən gedəcəyəm.

Hələlik bir azca tutub üstünə

donmuş əllərimi isidəcəyəm.

Nə yaxşı, rastıma çıxdı bu ocaq,

bu donmuş əllərim qızındı bir az.

Heyif, bu ocağın istisi ancaq

donmuş ürəyimin buzuna çatmaz.

Yox, ocaq neyləsin?.. Onda günah yox.

Günahkar varsa da, mənəm... ocaq yox.

Öz alov dilini uzadıb necə

üzümü-gözümü yalayır yazıq.

Bu ocaq sonuncu kösövünəcən,

mənimçün yanmağa hazırdı, hazır.

Burda həmişəlik qalsaydım əgər,

Özümə ev-eşik qursaydım əgər,

Sən də bu ocağın keşik çəkəni,

Evimin xanımı olsaydın əgər, -

Lap səni sevsəm də, sevməsəm də mən,

burda yaşamağa nə vardı onda.

Bir az dincələrdim özüm-özümdən,

bir rahat həyatım olardı onda.

Amma “rahat həyat” mənlik deyil ki,

mən də dəyişkənəm havalar kimi.

Odur ki, ayrılaq, sağ-salamat qal.

Yolumdan saxlama -

məni yola sal.

Bəlkə də hardasa bir təzə sevgi

çıxacaq rastıma

CANAVAR kimi!..

1977

TƏBƏSSÜM

O məclisdə deyəsən

tək bircə mən yadıydım.

Qarışmırdım heç kəsə,

hamıdan azadıydım.

Təkliyim, tənhalığım

yoxsa dəydi gözünə?

Çiyninin üstən baxıb

gülümsədin üzümə.

O təbəssüm görəsən

nəyin işarəsiydi?

Bəlkə məni gözləyən

dərdlərin çarəsiydi.

Onda mən lap cavandım,

nə görmüşdüm mən axı?

Ömrüm hələ yavandı;

yoxdu dərdim, günahım.

Hələ dərdlər, günahlar

qabaqdaydı, qabaqda.

Üstümə qatar-qatar

gəlirdilər uzaqdan.

... O məclisdə, bəlkə də,

sən ən gözəl xanımdın.

Mən səni tanımırdım,

sən məni tanımırdın.

Heç bilmirəm kimiydin,

nəydi sənin adın da.

Amma o təbəssümün

yadımdadı, yadımda.

O təbəssüm -

Bəlkə də anlasaydım

mən dəli;

Baş tutmayan bir eşqin

əvvəliydi, əvvəli.

O ötəri, gözucu,

xilaskar təbəssümün.

O həm ana, həm bacı,

həm də yar təbəssümü.

O gündən illər keçib; -

biz bu illər uzunu

Nə bir yol rast gəlmişik,

nə görmüşəm üzünü.

Bəlkə o məclisdəki

o tənha, o tək oğlan

Sənin yadından da

lap çoxdan çıxıbdı, çoxdan.

Bəlkə xoşbəxtsən bu gün;

ər də var, ailə də.

Amma o təbəssümün

mənimlədi hələ də.

Gizlicə bağışlanan

çiçək kimi, gül kimi,

Qalıbdı bu vaxtacan

aramızda sirr kimi...

2001

“525”DƏN:

Dekabrın 15-i şair Ramiz Rövşənin doğum günüdür. Bu münasibətlə, “525-ci qəzet”in kollektivi olaraq, şairi ürəkdən təbrik edir, ona ən xoş arzularımızı bildiririk.

Ramiz RÖVŞƏN

525-ci qəzet 2018.- 15 dekabr.- S.14.