Könül Vəlibəyli: “Ötən 10 ilimin ən gözəl bəhrəsi..."

CÜMHURİYYƏT İLİNDƏ MİLLİ GEYİMLƏRİMİZƏ GÖSTƏRİLƏN CİDDİ MÜNASİBƏT VƏ GENİŞ İCTİMAİ RƏĞBƏT OLDU”

2018-ci il Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasının 100 illik yubiley ili kimi əlamətdardır.

Bu münasibətlə cari il Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə “Cümhuriyyət İli” elan olunub.

İstər Azərbaycanda, istərsə də ölkəmizin hüdudlarından kənarda bu tarixi hadisə ilə bağlı müxtəlif tədbirlər, layihələr həyata keçirilir. Hər bir qurum öz sahəsi üzrə bu ilə töhfə verməyə çalışır. Bakı Milli Geyim Evi də bu sırada özünəməxsus yer tutur.

Mərkəzin rəhbəri Könül Vəlibəyli ilə bu mövzuda söhbətləşmişik:

- Könül xanım, Bakı Milli Geyim Evi olaraq, Cümhuriyyət ilində gördüyünüz böyük işlərlə tez-tez gündəmə gəldiniz. Bu ildə fəaliyyətiniz necə başladı və necə davam edir?

- Artıq 2017-ci ildən Bakı Milli Geyim Evi olaraq Cümhuriyyət ilinə hazırlaşmağa başlamışdıq. Çünki keçən ildən bilirdik ki, bu il ölkəmizdə çoxsaylı dövlət tədbirləri keçiriləcək və bu, təkcə ölkəmizdə deyil, digər ölkələrdə də təşkil olunacaq. Buna görə də artıq bir ilə yaxındır ki, biz hazırlaşırdıq. İlin əvvəli, əsasən də Novruz bayramından bir çox xarici ölkələrdəki səfirliklərdən təkliflər gəlmişdi. Onlar deyirdilər ki, Cümhuriyyətimizin yubileyi ilə bağlı keçiriləcək tədbirlərdə qonaqları məhz milli geyimlərimizdə qarşılamaq istəyirlər. Əlbəttə ki, bu, mənimçün çox böyük fəxr və qürurdur. Bu gün bizim milli geyimlərimizi təkcə sənətçilər deyil, artıq diplomatlarımız, millət vəkillərimiz, cəmiyyətdə yüksək statusa malik ziyalılarımız da geyinmək istəyirlər. Təkliflərdən dərhal sonra onlar milli geyimlər hazırlamağa başladıq. Həmin ərəfələrdə bir qrup ziyalı xanımlarımız Sidney şəhərində keçirilən qurultaya qatıldılar. Orada böyük beynəlxalq konfrans keçirildi. Onların içərisində həkimlər, alimlər, müxtəlif yaşda olan fəal xanımlarımız vardı və biz onlar üçün də son dərəcə həvəslə uyğun geyimlər hazırladıq.

Hələ iyun ayının əvvəli olmağına baxmayaraq, bizim artıq iki ölkədə böyük dəfiləmiz keçirilib. Həmçinin, bu ərəfədə Azərbaycan Diplomatik Akademiyasında çox gözəl məzun gecəsi və Cümhuriyyətimizin 100 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirildi. Oradakı müəllimlər, tələbələr bizim milli geyimlərimiz, kəlağayılarımız, araqçınlarımızla göründülər. Cümhuriyyət ilində milli geyimlərimizə göstərilən ciddi münasibət və geniş ictimai rəğbət ötən 10 ilimin ən gözəl bəhrəsi oldu. Mən indi bunu böyük fəxr və məsuliyyət hissilə deyirəm.

- Bu il hansı ölkələrdə dəfilələriniz oldu?

- Bu il üçün bizim ilk dəfiləmiz Cənubi Koreyanın Seul şəhərində oldu. Bu barədə bizə təklif Seul Moda Assosiasiyasından gəldi. Onlar dedilər ki, biz istəyirik Koreya və Azərbaycan milli geyimlərindən ibarət bir dəfilə təşkil edək. Biz də bu təklifi böyük məmnuniyyətlə qəbul etdik və burdan ora 35-ə yaxın milli geyim apardıq. Onun hardasa 10-u kişi, 25-ə yaxını isə qadın geyimləri idi. Koreyalılar həmin dəfilədə bizim Azərbaycan milli geyimlərimizi geyindilər. Həqiqətən də çox gözəl və fərqli idi. Doğrudur, mən Amerikada bizim “Arşın mal alan” əsərimiz səhnələşdirilərkən də xaricilər üçün milli geyimlərimizi hazırlamışdım. Amma həmin gün koreyalı gənclər bizim geyimlərimizi çox gözəl və yüksək səviyyədə təqdim etdilər. Mən başda Azərbaycanın Koreyadakı səfiri Rəmzi Teymurov olmaqla bu dəfilənin təşkilində əməyi olan hər kəsə təşəkkür edirəm. Rəmzi bəyin həyat yoldaşı Könül xanım da ictimai məsələlərdə olduqca aktiv, dövlətimizi, dövlətçiliyimizi sevən, təbliğ edən bir xanımdır. O, həm də çox gözəl pedaqoqdur. Orada universitetlərin birində pedaqoji fəaliyyətlə məşğuldur.

Ondan sonra orada keçirilən ikinci dəfiləmiz də ən az birinci qədər böyük marağa səbəb oldu. Həmin tədbirə də müxtəlif ölkələrdən yüzlərlə diplomatlar, səfirlər, səfirlik nümayəndələri, işgüzar insanlar qatılmışdılar. Orada Azərbaycan milli geyimi, milli yeməkləri çox gözəl şəkildə təqdim edildi. Onların bizə, mədəniyyətimizə qarşı bu qədər böyük marağı sevindirici idi.

Biz hələ oraya getməmişdən öncə bizə başqa bir təklif də Sankt-Peterburqdan gəlmişdi. Orada Ermitaj muzeyinin tərkibindəki Ermitaj otelində Cümhuriyyətimizin 100 illiyinə həsr olunmuş böyük tədbirdə biz 10-a yaxın milli geyimlərimizi milli musiqlərimizin sədaları altında təqdim etdik. Biz orada “Ənənədən gələcəyə” devizi altında çıxış etdik. Ənənəni Bakı Milli Geyim evi, gələcəyimizi və müasir modamızı isə tanınmış modelyer Fəxriyyə Xələfova təmsil edərək öz işlərini nümayiş etdirdilər. Orada Sankt-Peterburqun ziyalıları, alimləri, incəsənət xadimləri iştirak edirdilər.

- Sözlərinizdən belə başa düşürük ki, digər ölkələrin bizim milli geyimlərimizə qarşı böyük maraqları var.

- Bəli, elədir. Ölkə daxilində keçirilən Novruz bayramı ərəfəsi və bayramdakı tədbirlərdə sənətçilərimizi, hətta məktəblərdə balaca balalarımızı öz milli paltarlarımızla geyindirmək təbii ki, xoşdur, gözəldir. Ancaq burdan əlavə, ölkə xaricində də təbliğatın böyük üstünlükləri var. Bu mədəniyyəti təkcə biz görməli deyilik, bunu digər xalqlar, dövlətlər də görməli, bu barədə məlumatlanmalıdırlar. İndi Bakı Milli Geyim Evi Amerikadan, Meksikadan, Cənubi Koreyadan, Avstraliya, Malayziya və başqa bu kimi uzaq ölkələrdən dəfilə təklifləri alır.

Bütün fəaliyyətim boyunca bir şeyi özüm üçün təsdiq etdim ki, biz dünya üçün çox maraqlıyıq. Bizim adət-ənənələrimizi, keçmişimizi, milli-mənəvi dəyərlərimizi, musiqimizi, sənət əsərlərimizi çox sevir və dərindən maraqlanırlar. Bizim geyimlərimizi sevə-sevə təqdim etdiyimiz Əməkdar artist Fərqanə Qasımova bütün dünyada musiqimizin layiqli təbliğatı ilə məşğuldur. Bütün Türk dünyasının sevilən müğənnisi, Xalq artisti Azərin xanımın da TRT-Avaz kanalında illərdir aparıcılığını etdiyi verilişin geyimlərini biz hazırlayırıq.

Əslində, heç də böyük bir işçi qüvvəsi yoxdur burada. Çox kiçik bir kollektivlə biz bu qədər böyük işlərin öhdəsindən gələ bilirik. Çünki kollektivin hər bir üzvü öz işini sevən və peşəkar insanlardır. Bunun üçün kollektivimə minnətdaram, əlbəttə.

- Səhnə geyimləri hazırlayırsınızmı?

- Bəli. Bildiyiniz kimi, İncəsənət Universitetində Bakı Milli Geyim Evinin tədris mərkəzi fəaliyyət göstərir. Həmçinin, həmin universitetin nəzdində yaradılmış “Səda” Tədris Teatrı ilə də əməkdaşlığımız var. Onların tamaşalarında, layihələrində istifadə olunan geyimləri biz hazırlayırıq. Elə iki gün öncə premyerası keçirilən “Hərə bir qəhrəman” tamaşasının geyimlərini də biz hazırladıq. Yazıçı Qan Turalının pyesi əsasında rejissor Gümrah Ömərin quruluşu ilə hazırlanan bu tamaşa da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyinə həsr olunub. Bu tamaşa təklifi İncəsənət Universitetinin keçmiş rektoru Fərəh xanım Əliyevadan gəldi. Rollarda “Sabah” qrupunun gənc aktyorları, tələbələr rol alıb. Düşünürəm ki, çox maraqlı və önəmli bir iş ortaya qoya biliblər.

- Bəs səhnə geyimlərinin spesifikası nədir?

- Biz artıq uzun müddətdir ki, səhnə geyimlərini hazırlayırıq. Azərbaycan Dövlət Akademik Rəqs Ansamblının, F.Əmirov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının, Gəncə Filarmoniyasının, Göygöl ansamblının və s. bu kimi bir neçə böyük kollektivlərin səhnə geyimlərini hazırlamışıq. Səhnə geyimlərini mən çox sevirəm. Çünki hər tamaşa özü özlüyündə bir tarixdir, hər obraz bir yaradıcılıq nümunəsidir. Bütün bunları hazırlamaq böyük əmək, diqqət və sevgi tələb edir. Çünki bu əsərlərdə həm keçmişimiz, həm müasir dövrümüz, həm də gələcəyimiz var. İndi elə bir zamanda yaşayırıq ki, gənclərimizi nə təəccüləndirmək, nə də qane etmək olur. Ona görə də bu iş ayrıca diqqət və müşahidə qabiliyyəti tələb edir. Biz Rus Dram Teatrında “Karnaval” və “Arşın mal alan” kimi iki böyük tamaşanın geyimlərini hazırlamışıq. Səhnə əsərini hazırlamaq yalnız parçayla, iynə-sapla, aksesurla deyil, həm də insanla, dövrlə, tarixlə, hadisəylə məşğul olmaqdır. Bu mənada çox maraqlıdır.

Ən böyük arzum gələcəkdə çəkiləcək hansısa tarixi filmin geyimlərini hazırlamaqdır. Bilirəm Kinostudiyada köhnə filmlərdən qalmış kifayət qədər paltarlar var. Amma çox istərdim ki, Bakı Milli Geyim evi bu cür böyük bir layihədə yer alsın. Bunun nə zamansa olacağına ürəkdən inanıram.

- İllər öncə “Sara Xatun” qadın jurnalı nəşr edirdiniz. Amma jurnal müəyyən müddət fasilədən sonra bu il yenidən çap olundu. Bu işiniz necə davam edir? Reaksiyalardan məmnunsunuzmu?

- Bu jurnal Azərbaycan mədəniyyətində, mətbuatında çox önəmli bir hadisəyə çevrilmişdi. Müəyyən səbəblərdən bir müddət nəşrini dayandırmalı olsaq da, gördük ki, buna ehtiyac böyükdür və biz bunu yenidən bərpa etdik. Jurnalın bərpası bizə itirdiyimiz dostları yenidən qaytardı. Bizi axtaran, tapa bilməyəm, geyimlərimizi əldə etmək istəyənlər bu jurnal vasitəsilə yenidən bizimlə əlaqə yarada bildilər. Məsələn, biz bu jurnalla bir layihə həyata keçirdik. Layihə çərçivəsində biz cəmiyyətimizin müxtəlif sahələrində tanınmış, öz işinin peşəkarı olan xanımlarımızla milli geyimlərdə fotosessiyalar etdik. Bu da məhz Cümhuriyyət ilinə təsadüf etdi və mən bu ildəki uğurlarımızın yarıdan çoxunu məhz bu jurnala borcluyam. Bu da mətbuatın, piarın önəmini bir daha sübut edir. Görülən işlər mütləq işıqlandırılmalıdır ki, cəmiyyət də məlumatlansın. Bu imkanı da bizim üçün “Sara Xatun” jurnalı yaratdı.

Bu jurnalla bağlı da müxtəlif təkliflər aldıq və biz gələcəkdə də bu uğurların davam edəcəyinə inanıram.

- Cümhuriyyət ilinin qalan ayları üçün hansı planlarınız var?

- Yüzdən çox geyimimiz hazırdır. Bizə xarici ölkələrdən təklif olanda mütləq canla-başla iştirak etməyə çalışırıq. Ölkə daxilində isə keçirilən tədbirlər var ki, biz o tədbirlərdə iştirak edən sənətçilərimizi. Gənclərimizi milli geyimlərimizlə təmin edirik və edəcəyik. Bakı Milli Geyim Evi ilə yanaşı, həmçinin, “Sara Xatun” jurnalımızın iki nömrəsi məhz Cümhuriyyət ilinə həsr olunacaq. Onlardan biri bizim Cümhuriyyət dövründə fəaliyyət göstərən ziyalı xanımlarımıza həsr olunacaq. Həmçinin, bildiyiniz kimi, Sara Xatun bizim ilk diplomat qadınımız olub. Biz bununla bağlı da bir layihə düşünmüşük. Yəqin ki, ölkə daxilində və xaricində fəaliyyət göstərən diplomat xanımlarımızı oxucularımız jurnalımızın səhifələrində milli geyimlərimizdə görəcəklər. Bizim gördüyümüz işlər tək bu ili əhatə etmir. Biz 10 ildir yorulmadan çalışırıq, bundan sonra da böyük ruh yüksəkliyi ilə davam edəcəyik.

Şahanə MÜŞFİQ

525-ci qəzet.- 2018.- 9 iyun.- S.12.