"Azərbaycan
qadını bütün dünyada nüfuzlu mövqeyə
yüksəlib"
BDU-nun KAFEDRA
MÜDİRİ, PROFESSOR İRADƏ HÜSEYNOVA
ÖLKƏMİZİ BEYNƏLXALQ FORUMDA TƏMSİL EDİB
Bu yaxınlarda Rusiya Federasiya Şurasının və MDB dövlətlərinin Parlamentlərarası Assambleyasının təşkilatçılığı ilə II Avrasiya Qadınlar Forumu keçirilib.
Sankt-Peterburq şəhərinin mədəni-tarixi mərkəzində
təşkil olunan Forumda 110 dövlət və bir çox
nüfuzlu aparıcı təşkilatların (UNESCO,
BRİKS, UNİDO və s.) nümayəndələri təmsil
olunublar.
Bakı Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinin
"Qafqaz xalqları tarixi" kafedrasının müdiri,
tarix elmləri doktoru, professor, YAP Siyasi Şurasının
üzvü İradə Hüseynova Azərbaycan nümayəndə
heyətinin tərkibində II Avrasiya Qadınlar Forumunda
ölkəmizi təmsil edib.
Bizimlə
söhbətində İ.Hüseynova dünyanın ən məşhur
və tanınmış xanımlarının, ictimai xadimlərinin
qatıldığı forumda ikinci dəfə iştirak
etdiyini bildirdi: "Birinci dəfə üç il öncə 2015-ci ilin sentyabr ayında I
Avrasiya Qadınlar Forumunda da ölkəmizi təmsil etmək mənə
qismət olmuşdu. Bu il Tavrida
sarayının Duma zalında keçirilən plenar iclası
Rusiya Federasiya Şurasının sədri Valentina Matvienko
açdı. Sonradan biz müxtəlif
mövzuları əhatə edən seksiyalarda öz
çıxışlarımızı etdik. Foruma Rusiya Federasiyasının prezidenti Vladimir Putinin
gəlişi bizim üçün xoş sürpriz oldu.
Vladimir Putin böyük bir məruzə ilə
çıxış etdi. O,
çıxışında müasir, sürətlə dəyişən
dünyada qadınların özlərini müxtəlif sahələrdə
çox uğurla və aktiv təmsil etdiklərini,
sülhün, təhlükəsizliyin möhkəmlənməsində
getdikcə daha əhəmiyyətli rol oynadıqlarını,
həmçinin, vacib sosial-iqtisadi, humanitar məsələlərin
həllində onların fəaliyyətlərinin təqdirəlayiq
olduğunu vurğuladı. Sonra o, bizimlə görüşdü və
geniş fikir mübadiləsi aparıldı".
İ.Hüseynova
toplantıda elm, təhsil sahəsi üzrə olan seksiyada
"Azərbaycan Respublikasının timsalında
qadının qlobal təhlükəsizliyin təminatında və
davamlı inkişafında rolu" mövzusunda məruzə
edib: "Çıxışımda Azərbaycanda gender bərabərliyinin
qorunmasının dövlətinin prioritet məqsədlərindən
biri olduğunu vurğuladım. Həmçinin,
Şərqdə ilk dəfə Azərbaycan Demokratik
Respublikasının qadın hüquqlarını
tanımasını və qadınlara seçkidə
iştirak etmək - seçmək və seçilmək
hüququ verməsini tarixi hadisə kimi dəyərləndirdim.
Ölkəmizdə bu sahədə aparılan
uğurlu siyasətin nəticəsidir ki, Azərbaycan
qadını bütün dünyada nüfuzlu mövqeyə
yüksəlib, bunun sayəsində bizim qadınlar ictimai fəallığı
ilə beynəlxalq aləmdə sayılıb-seçilir.
Azərbaycanda uğurlu gender siyasətinin əsası
Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev tərəfindən
qoyulub. Onun qadınlara verdiyi böyük qiymət
Azərbaycan qadınının cəmiyyətimizdəki dəyərini
daha parlaq təcəssüm etdirdi. Bundan
başqa, Ulu Öndər Heydər Əliyevin 2000-ci ilin mart
ayında dövlət siyasətində qadınların rolunun
daha da artırılmasına dair fərmanını orada diqqətə
çatdırdım. Bu fərman Azərbaycan
qadınlarına hakimiyyətin bütün sferalarında
öz hüquq və vəzifələrini demokratik dəyərlərə
əsaslanaraq icra etmək imkanını daha da genişləndirib.
Məmnunluq hissi ilə qeyd etmək
lazımdır ki, bu gözəl ənənələr Azərbaycana
böyük məharətlə rəhbərlik edən
Prezident İlham Əliyevin fəaliyyətində də
qabarıq surətdə öz əksini tapıb. Biz Azərbaycan qadınları üçün
çox gözəl bir nümunə var ki, o da Azərbaycanın
Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevadır. Onun çoxşaxəli və uğurlu gələcəyə
yönəlmiş müstəsna əhəmiyyət kəsb
edən fəaliyyəti hər birimiz üçün örnəkdir.
Bütün xalqımız Mehriban xanım
Əliyevanın cəmiyyətimizin ən kövrək sahələrinə,
xüsusən qadınlarla bağlı məsələlərə
necə nəcibliklə diqqət göstərdiyinin
şahididir. Mən Təhsil nazirinin
müavini olduğum illərdə Mehriban xanım
Əliyevanın kimsəsiz qadınlara böyük
qayğı göstərdiyini, hər cür şəraitlə
təmin olunmalarına çalışdığını dəfələrlə
görmüşəm. Eyni zamanda,
xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərinin
qorunması, elmimizin, təhsilimizin inkişafı sahəsində
də Mehriban xanım Əliyevanın fəaliyyəti biz Azərbaycan
qadınları üçün böyük bir nümunədir.
Bu gün Azərbaycan qadını həyat
yoldaşı, ana olmaqla bərabər, gənc nəslin
yetişdirilməsində, cəmiyyətin inkişafında
mühüm rola malikdir, kişilərlə çiyin-çiyinə
böyük əmək fəaliyyəti ilə məşğul
olur. Bir sözlə, müstəqil Azərbaycanın
inkişafında öz dəyərli töhfələrini
verir".
İ.Hüseynova bildirib ki, Forumun sonunda Rusiya Federasiya
Şurasının sədri Valetina Matviyenkonun rəhbərliyi
ilə iştirakçılar tərəfindən yekun sənəd
qəbul edilib, sonra forum çərçivəsində
geniş konsert keçirilib, tarixi məkanlar ziyarət
olunub".
Professorun fikrincə, bu kimi beynəlxalq tədbirlərdə
qadınlarımızın iştirakı, öz mövqeyini
ortaya qoyması, həm milli-dövlətçilik nöqteyi-nəzərindən,
həm də qadınların sosial hüquqlarını
müdafiə etmək, onların geniş mənada
ictimai-siyasi sferada təmsil olunması cəhətdən
çox vacibdir".
Bu il
özünün elmi fəaliyyətilə əlaqədar əlamətdar
hadisələr gerçəkləşdiyini deyən
İ.Hüseynova fevralda "Elm və təhsil" nəşriyyatında
"Qafqaz xalqlarının tarixi" fundamental dərsliyinin
çapdan çıxdığını bildirdi: "Bu nəşr
bütün dünyanın geosiyasəti üçün
mühüm bir regionda xalqların tarixi inkişafının
bütün dövrlərini və çoxsaylı millətlərin,
xalqların və qrupların etnik rəngarəngliyini
özündə ehtiva edir. Fundamental dərslik
Qafqaz xalqlarının qədim zamanlardan müasir
günümüzədək bir dövrünü kompleks şəkildə
əks etdirir. 1248 səhifədən ibarət
irihəcmli dərslik oxuculara və Qafqaz xalqlarının
tarixi-mədəni irsi ilə maraqlanan, dünyanın
inkişafında, bir-birini əvəzləyən nəsillər
silsiləsində bu xalqların yerini və rolunu
aydınlaşdırmaq istəyən hər kəsə
kömək edəcək. Qafqazın tarixi
müstəqil həyat və mədəniyyət hüququnu əsrlər
boyu qoruyan xalqların tarixidir. Qafqaz xalqları,
onları bir-birindən ayıran müxtəlif həyat şəraitinə,
inkişaf sürətinə və məsafə
uzaqlığına baxmayaraq, çoxsaylı tellərlə
bağlıdırlar. Onların bəziləri
təsərrüfatçılıq, mədəniyyət və
dövlət quruculuğunun inkişafında oxşar mərhələləri
tez, digərləri gec keçiblər, bir-birinin
ixtiralarını və əmək vərdişlərini mənimsəyiblər,
öz ənənələrini və dünyagörüşlərini
formalaşdırıblar. Bu kitab bizim kim
olduğumuzu, tarixi köklərimizin haradan
qaynaqlandığını, Avropa və Asiya tarixində Qafqaz
xalqlarının tutduğu yeri başa düşməyə
kömək edəcək. Dərslikdə Qafqaz
regionunda baş verən hadisələr və faktlar sistemləşdirilib,
kompleks və əsaslandırılmış şəkildə
obyektiv şərh edilib. Akademik tərzdə
yazılmış əsərdə lüzumsuz
ideologiyalaşdırmaya, ehkamçılığa və mifləşdirməyə
yol verilməyib.
Çoxillik elmi-tədqiqat və pedaqoji fəaliyyətimin
bəhrəsi olan "Qafqaz xalqlarının tarixi" kompleks
sistemləşdirilmiş nəşrdir. Dərslik yeni
reallıqlar, əsaslı şəkildə dəyişmiş
geosiyasi şərtlər nəzərə alınmaqla,
innovativ əsasda hazırlanıb. Bəzi
xalqların etnik müstəsnalığına sosial
sifarişlərin qarşısını almaq məqsədi
daşıyan kitab "Biz sülh tərəfdarıyıq.
Azərbaycanda, bütün Qafqaz regionunda və
bütün dünyada sülhün bərqərar olması
bizim ən ümdə arzumuzdur", - deyən Azərbaycan
xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin irəli
sürdüyü sülhməramlı "Ümumqafqaz
evi" ideyasını obyektiv əks etdirir".
Bir
neçə ay öncə isə İ.Hüseynova Türk
Dünyası Araşdırmaları Beynəlxalq Elmlər
Akademiyasının həqiqi üzvü seçilib və həmin
akademiyanın "Beynəlxalq Qızıl ulduz"
mükafatına layiq görülüb:
"Düşünürəm ki, bu, Azərbaycan
ziyalısına, xüsusən ziyalı xanıma verilən dəyər
və göstərilən yüksək etimadın nəticəsidir.
Bu cür önəmli bir mükafata layiq
görülmək və belə bir mühüm akademiyaya həqiqi
üzv seçilmək çox qürurverici və məsuliyyətlidir.
Məni buna layiq görən hər kəsə təşəkkür
edirəm".
İ.Hüseynova Ümummilli lider Heydər
Əliyev irsinin tədqiqi yönündəki fəaliyyətindən
də söz açıb: "Hələ 18
yaşım olanda, ikinci kursda oxuyarkən Kənd Təsərrüfatı
gününə həsr edilmiş Ümumrespublika
müşavirəsi keçirilirdi. 1981-ci il oktyabr
ayının 10-da Respublika sarayında gənclər adından
respublika rəhbəri Heydər Əliyevin
qarşısında məruzə etmək üçün mən
seçilmişdim. Bu, mənim üçün böyük
bir tarixi hadisə idi. O zamandan mən böyük bir ictimai və
elmi fəaliyyətə məhz Ulu öndər Heydər
Əliyevdən vəsiqə aldım.
Sonradan onunla bir neçə dəfə
görüşdük. Mən ümummilli lider haqqında hələ
onun sağlığında "Müstəqil Azərbaycan
dövlətinin yaranması və möhkəmləndirilməsində
Heydər Əliyevin rolu" adlı ilk doktorluq
dissertasiyasını müdafiə etdim. O, özü
dissertasiyamın gedişatı ilə yaxından
maraqlanırdı. Bu elmi işim
üçün Rusiyanın və Azərbaycanın,
Naxçıvanın Milli Məclis arxivlərində, eləcə
də onun zəngin həyat və fəaliyyət yoluna dair ən
dəyərli sənədlər üzərində
araşdırmalar apardım. Sonra Ulu
öndər Heydər Əliyevin dövlətçilik və
siyasi fəaliyyətinə həsr edilmiş elmi monoqrafiyalar və
dərsliklər yazdım. Beləliklə, "Dövlətçilik
naminə", "Müstəqilliyimizin təminatçısı",
"Müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu",
"Qeydar Aliev - ot politiçeskoqo rukovoditelya k
obşenatsionalnomu lideru", "Tarix. Zaman.
Düşüncələr. I cild" monoqrafiyalar, "Heydər Əliyev və
Qafqazda sülh prosesi" adlı fundamental dərslik, postsovet
məkanında ilk dəfə olaraq "İstoriçeskaya
ensiklopediya Kavkaza" adlı ensiklopedik nəşr meydana gəldi.
Mən elmi fəaliyyətimin bu istiqamətə
yönəlməsi, belə lazımlı nəşrlər
ortaya qoymağımla fəxr edirəm.
Şahanə
MÜŞFİQ
525-ci qəzet 2018.- 21 noyabr .- S.4.