SƏNSİZ

 

Şimşəklərin qəzəbini,

küləklərin tufanını,

buludların fəryadını

Toplayıb, top kimi

Düşmənə atan gərək!

Döyüşək, vuruşaq,

Ölək, dirilək

qardaşım, atam, gərək!

Xainlərə tuşlayaq

quşların

Xəncər olmuş

lələklərini!

Beşiyində boğaq

bələklərini!

Sahibi mənəm, sənsən,

bizik

O dağların, dərələrin,

o düzlərin.

Yuxusu qaçıb gecələrin,

Açıla bilmir

gündüzləri...

Gündoğana sarı baxan

Sarıbabanın

saralıb gözləri.

Gedənlərin arxasınca

yüyürməkdən

Yorulub,

taqətdən düşüb

Qarqarçayın dizləri...

Turşsu yaylağının

yoxa çıxıb

Çiyələyi, kəkotusu,

qarağatı.

Əsir alıb

Yerlə, Göyün arasında

gün işığın.

Dərə-dərə duman qatı...

Açılmır qaşqabağı

Özünü qucaqlayıb durmuş

Kirs dağının.

Rəngi qaçıb,

Üşütmə tutub canını

İsa bulağının...

Tir-tir əsir 

dövrəsində ağaclar.

Güllələnmiş, yaralanmış

Həlak olmuş ağac var...

Torpaq altda

nizəyə dönüb

sümükləri

Baxşeyişin, Canpoladın...

Bəxtimizin qismətimiş

Sənin andın, sənin adın,

Qarabağ!

Anam torpaq!

Səngərboyu hücumları,

döyüşləri

Müsibət bil,

qiyamət bil!

Göy gurlayar,

şimşək çaxar,

dolu tökər

Bəs bu elə

Allahverdi Bağırovun

ruhu deyil?!

Otun, kolun, yarpağınam,

Şamın, piltən, çırağınam,

Mən sıyrılmış qılıncınam

Varam, diri torpağınam,

Qarabağ!

Gözlər bizi o dağ, dərə,

Gedək viran olmuş yerə.

Daş yağdırsın yurdsevənlər

Bu ulaşan köpəklərə,

Qarabağ!

Ən qalib səs - əsgər səsi!

Səngər səslər hər bir kəsi.

Sənsiz daha fırlanmasın,

Dayansın qoy Yer kürəsi,

Qarabağ!

 

“AĞDAMIN BAMƏZƏ ADAMLARI” SİLSİLƏSİNDƏN

 

I. Forslu Rəşid

Boy-buxunu, sir-sifəti

yerində,

Yaraşıqlı bir kişiydi

   Rəşid kişi.

Ağdam bazarında 

  alırdı, satırdı,

Bilən yoxuydu

   nəydi işi...

Forslu Rəşiddeyərdilər adını.

Forslu Rəşidburdan gəldi,

Forslu Rəşidburdan getdi...

Salam verməzdi hər yetənə

Amma deyirdilər:

 - bu kişi comərddi...

Bir görərdin

 quş südüsatılan

      Ağdam bazarında

Səhər-səhər çıxdı qarşına

Üz-gözünü saqqal basmış,

Əynində nimdaş paltar,

Yəqin ki, cibləri - boş.

Başda - dimdikli şapka

Ayaqda - köhnə qaloş...

Heç soruşan olmazdı

Kişi əhvalın necə...

Pıçıldaşardı bazar:

“…uduzub keçən gecə”...

Babalı Sərvərin boynuna”.

Guya yığışıb nəsə

     oynayırlar gecələr...

Axı uduzanın

    kef-əhvalı necə olar?..

...Bir görərdin

  bazarı başına götürüb

Forslu Rəşidin uzunboğaz

    çəkməsinin cırıltısı.

Başda - heyvagülü papaq,

Sir-sifəti tərtəmiz, ağappaq.

Salam verə-verə

                     dolaşır bazarı...

Ta dərdi, azarı...

   bəs necə?..

, deməli əli gətirib

   keçən gecə...

Eh, o bəxtəvər günlərdə

      ayrı bir ovqat vardı...

İynədən gülləyədək

   tapılan

   Ağdam bazarı

Rəşidsiz darıxardı...

II. Pota Çərkəz

Pota Çərkəzi görmüşdüm,

Kəmərini

Palıd gövdəsinə  

dolasaydılar

çatardı...

Yekə ayaqqabısı,

paltarı vardı.

Bu paqonlu kişi

Ağdam bazarının

şefiydi.

Elə bil gecələr

bazarda yatardı, eviydi...

Bir yay səhəri

görsə yaxşıdı,

Cavan bir oğlan

Təsadüfən, ya qəsdən

Oturub piştaxta üstə

nəsə yeyir.

Öz-özünə dedi:

- Yox, belə olmaz, xeyr!

Çığırdı oğlanın üstünə:

- Mal satılan yerdə

çörək yeyirsən?

Gözlə, açılsın

çayxana,

deyək kənardan baxana...

Oğlan gülümsədi:

- Yevlaxda qatardan düşmüşəm

Maşında yolları

Sürətlə keçmişəm.

müddətdi həsrətəm

Bahar nənənin

təndir çörəyinə.

Ziba xalanın qaymağına.

Yaxın gəl çörək kəsək,

Ya mən gəlim ayağına.

Yox, - dedi Pota Çərkəz -

Pozmusan qayda-qanunu...

Gedək şöbəyə,

rəis bilsin bunu...

Düş qabağıma elə indi...

...Rəis cavan oğlanı

görən kimi sevindi:

- Boy, səhər-səhər

sən hara, bura hara

Yoldaş Sekakomsomol!

Çərkəz kişi, sən qayıt bazara

Hörmətli qonaq gəlib,

hazır ol!

Elə bil yoxa çıxdı

tüstü oldu, duman oldu...

Pota Çərkəz...

Deyəsən əhvalı dəyişdi

birazca yaman oldu...

III. Xasay kişi

Xasay kişiylə qonşuyduq,

Dəli-dolu bir kişiydi.

Küçəmizin tinində durardı,

Gəlib-gedənlərə sataşmaq

onun işiydi...

Gözümü açıb onu

elə beləcə görmüşəm.

Ağdama, evimizə gedəndə

Birinci o çıxardı

qarşıma həmişə.

Başlardı danışmağa:

- Bax, sizin ağacların

dibini belləmişəm.

Zibili atdırmışam,

İstəyirsən,

Zəhra xaladan soruş.

Baxıram ki, işığınız

yanırmı hər axşam.

Suyunuz gəlməyəndə

Komxoza da getmişəm.

Allah haqqı 

evinizdən

Muğayat olmaqdı

işim-peşəm...

Qollarını boynuma salıb

məni öpərdi,

Mən onu öpərdim.

Eh, o günlərdə nisgilim,

dərdim...

İndi Ağdam

hardadır ki...

Küçəmiz itkin düşüb,

qeyb olub Xasay...

Sən sinəmi iki bölüb

 yerə düşmüş

Ürəyimin gününə bax...

Ayaqyalın, başıaçıq

hara gedir?!

Ay aman...

Ay haray...

 

XƏBİS

 

Açırsan televizoru

görürsən oturub

Əldə - qələm,

gözdə - eynək.

Baxırıq,

Son xəbərdir

baxmayaq neynəyək...

Özünü oxumuş bilir,

alim bilir.

Əslində alim kimidir

Xalq bilir,

  elim bilir.

Həqiqi alimlərə

ağız büzdü, şər atdı,

Vəzifəyə çatınca

özünə

mikromühit yaratdı...

Telefonu,

içini, çölünü dəyişdi,

Dostlardan aralandı

Baş açan olmadı bu

işdi...

Odur ey, yenə oturub

bu maygülü

Təbəssümü ütülü,

Bilənlər bilir

bu adamın

Söz-söhbəti, dili - xəbis.

Dəftəri, qələmi, əli - xəbis,

pis...

Dünya hər gün dəyişir,

təzələnir.

Deyəsən axı,

bu teledünya

bizimlə məzələnir...

Bir gördün bu xəbis

Özünü təpib evimizə

Ekrandan baxır bizə.

...Belə antipodları

rədd eləmək çox asan.

Gərək durub ekranın

qulağını burasan...

 

ƏLVİDA

 

Guya sən ağasan,

mən sənin qulun...

Nədən kəndir oldu sarmaşıq qolun?

Kölgəsi yoxuymuş sən keçən yolun

Heyif, sərvə dönüb bitdim,

Əlvida!

Bu külək haraya apardı səni,

Deyəsən köksündən qopardı səni,

Olmasam, kim gəlib tapardı səni?

Kül oldum, toz oldum, itdim,

Əlvida!

Kim deyir nöqtəsi yox məhəbbətin,

Yetməz sevdalara gücün, qüdrətin.

Mənsiz keçinərsən,

Sənsiz - çətin...

Ta yoxam, rahat ol, getdim,

Əlvida!

 

DƏRD ELƏMƏ

 

Həvəsə bax, istəyə bax:

- Neçə belə yaz, qış görüm...

O dünyaya çox tələsmə,

Bu dünyadan yapış görüm.

Gedəsiyik əvvəl-axır...

Dərd eləmə,

dünya - nağıl...

Bu göylərdə var axı,

Səmalardan bir düş görüm.

Dünya həm çəmən, çiçək:

Ömür yolu - bir kəpənək...

Araz Kürlə qovuşan tək

Sən gəl mənə qovuş görüm...

Yamaclara şeh düşməkdə,

Uçan quşlar ötüşməkdə,

Su torpaqla öpüşməkdə

Göy ol,

Yerlə öpüş görüm...

 

Oktyabr-noyabr 2018-ci il,

Şüvəlan

 

Ramiz MƏMMƏDZADƏ

 

525-ci qəzet.- 2018.- 24 noyabr.- S.19.