"Müşfiq bulağı" qırx yaşında

İttifaq MİRZƏBƏYLİ

Söz, sənət, ədəbiyyatla bağlı xatirələr nəinki unudulmur, hətta vaxt keçdikcə daha da əzizləşir və yaşanılmış ömrün dəyərli səhifələri kimi qeyri-adi bir əhəmiyyət kəsb edir.

Bugünlərdə "Səs" qəzeti baş redaktorunun müavini, Əməkdar jurnalist Valeh Məhərrəmlinin zəng edərək mənə xatırlatdığı bir məqam da məhz həmin əzizləşən və gənclik illərində yaşadığımız ömrün dəyərli səhifələri kimi əhəmiyyət kəsb edən xatirələrdən idi. Valeh müəllim yada saldı ki, bu ilin sentyabrında "Müşfiq bulağı" Ədəbi Birliyinin 40 yaşı tamam olur və soruşdu ki, niyə susursan?

Doğrusu, mən həmin tarixi, yəni ədəbi birliyimizin yaranmasının qırx ilinin tamam olmasını yadda saxlaya bilmədiyimə görə susmuşdum. Həmkarımın bu xatırlatmasından sonra müxtəlif illərdə götürüb saxladığım bəzi qəzetləri vərəqlədim və "Müşfiq bulağı" haqqında əsas məqalələri olmasa da, bəzi yazıları tapdım. Məsələn, "Azərbaycan gəncləri" qəzetinin 19 iyul 1984-cü il tarixli nömrəsində "Ədəbi birliklərdə" rubrikası altında verilmiş "Müşfiq bulağı" adlı şeirlər toplusu və təqdimatda (əslində, bu material redaksiyaya bir il qabaq, ədəbi birliyin yaradılmasının 5 illiyi münasibətilə təqdim edilmişdi) oxuyuruq:

"Neftçilərin İliç adına Mədəniyyət sarayında fəaliyyət göstərən "Müşfiq bulağı" Ədəbi birliyinin yaranması Mikayıl Müşfiqin adı ilə bağlıdır. Hələ 1936-cı ildə M. Müşfiq bu mədəniyyət sarayının nəzdində ədəbiyyat dərnəyi təşkil etmişdi. İllər ötdükcə bu bulaq qurumamış, Azərbaycan ədəbiyyatına onlarca istedadlı şair, yazıçı və alim vermişdir. Hazırda "Müşfiq bulağı" Ədəbi birliyində İttifaq Qaçayev (Mirzəbəyli), Əlislam Bilal, Elşad Səfərov, Teyfur Quliyev (Çələbi), Ramiz Qusarçaylı, Zəhra Həsənova, Məlahət Yusifqızı, Çingiz Ələsgərov, Rəfael Qəribov, Telman Quliyev, Xəlil Xəlilov və başqa istedadlı gənclər fəaliyyət göstərirlər. Müxtəlif peşələrdə çalışan bu gənclərin özünə xas poetik duyumları, onları əhatə edən rəngarəng aləmə lirik münasibətləri vardır. Onlar gələcəkdə kim olacaqlarından asılı olmayaraq, gözəllik vurğunu, poeziya vurğunudurlar. Birliyin rəhbəri fəlsəfə elmləri namizədi Telman Haqverdiyevdir".

Bu təqdimatdan sonra İttifaq Qaçayev, Məlahət Yusifqızı, Ramiz Qusarçaylı, Çingiz Ələsgərov, Teyfur Quliyev, Ayaz Abbasov, Məsumə İsayeva və Qəşəm Qəhrəmanovun müxtəlif məzmunlu şeirləri verilmişdir. Xatırladaq ki, "Bakı" qəzetinin 27 iyul 1983-cü il tarixli sayında verilmiş "Əmək və poeziya" adlı məqalədə və indi tapa bilmədiyimiz başqa mətbuat vasitələrində də "Müşfiq bulağı" haqqında kifayət qədər söz açılıb. O ki qaldı "Azərbaycan gəncləri"nin 1984-cü ildə yazdığı "Onlar gələcəkdə kim olacaqlarından asılı olmayaraq…" ifadəsinə, deyə bilərik ki, həmin illərdə "Müşfiq bulağı"ndan su içmiş gənclərdən Rusiya və Azərbaycan Yazıçılar Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Moskva bölməsinin katibi Nəsib Nəbioğlu (Verdiyev), Ramiz Qusarçaylı, Məlahət Yusifqızı, mərhum Əlislam Bilal, Əlişad Cəfər, Cəlilabaddakı "Sözün işığı" jurnalının təsisçisi və baş redaktoru Ədalət Salman, Mübariz Mənsimoğlu şair, Elşad Səfərli şair-ədəbiyyatşünas alim, Yaşar Məmmədov filologiya elmləri namizədi, Bakı Dövlət Universitetinin dosenti kimi, Teyfur Quliyev 10-dan çox şeirlər kitabının müəllifi, qəzet redaktoru kimi, Alı Kamal (Kamal İbadov) tanınmış mətbuat təmsilçisi kimi, Valeh Məhərrəmli və İttifaq Mirzəbəyli isə Əməkdar jurnalist kimi sözə, sənətə xidmət edirlər.

Xatırladaq ki, vaxtilə Mikayıl Müşfiq tərəfindən yaradılmış bu ədəbiyyat dərnəyinin məhz nakam şairin adını daşıyan Ədəbi birliyə çevrilməsi ötən əsrin 70-ci illərində ölkədə gedən ictimai-siyasi hadisələr fonunda yeni istiqamət almış ədəbi proseslərin nəticəsi idi.

Belə ki, 1976-cı il may ayının 26-27-də Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının VI qurultayı keçirilmişdi. Görkəmli yazıçılar İlyas Əfəndiyevin və İmran Qasımovun sədrliyi ilə aparılan qurultayda Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Heydər Əliyev geniş nitq söyləmiş və yazıçıların qarşısında böyük vəzifələrin dayandığını demişdi: "...Bizim tanınmış söz ustalarımız onları əvəz edəcək gənclərin yaradıcılıq inkişafının daim qayğısına qalmalıdırlar… Belə bir işi Yazıçılar İttifaqı təşkil etməlidir, gənc ədəbiyyatçılar böyük yaradıcılığa qədəm qoyan gündən, hələ ilk addımlarından Yazıçılar İttifaqının qayğı və köməyini görməlidirlər. Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı gənclərin bir sənətkar kimi inkişafına diqqəti artırmaqla bərabər, onları yaradıcılıq təşkilatının ictimai fəaliyyətinə də, respublikanın ictimai həyatına da geniş cəlb etməlidirlər".

Məhz bu çağırışdan sonra mədəniyyət ocaqlarındakı ədəbiyyat dərnəklərindən bir neçəsinə Ədəbi birlik statusu verilmişdı. Mən məmnunam ki, 1977-ci ildən həmin saraydakı ədəbiyyat dərnəyinin üzvü olduğuma görə, sonrakı il - 1978-ci ildə "Müşfiq bulağı"nın yaradılmasının da şahidi olmuşam. Ədəbi birliyə "Bayıl" və ya "Bibi-Heybət" adlarının verilməsi təklif olunsa da, mərhum şair Zamin Mahmudov (professor Mahmud Mahmudovun qardaşı) "Müşfiq bulağı" təklifini irəli sürmüş və saray rəhbərliyi bu adı qəbul etmişdi. Saraydakı ədəbiyyat dərnəyinin də, "Müşfiq bulağı"nın da rəhbəri Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun dosenti, fəlsəfə elmləri namizədi Telman Haqverdiyev idi. Allaha min şükür ki, "Müşfiq bulağı"nın rəhbəri bu gün də bizim bəzi yazılarımıza münasibət bildirir. Telman müəllimin o zamankı elmi və ədəbi mühitdə tanınmış simaların bir çoxu ilə dostluq münasibətləri var idi. Məhz həmin təmasların nəticəsi idi ki, ədəbi birliyin üzvləri dövri olaraq görkəmli söz adamlarını dəvət edərək, onlarla görüşmək imkanı qazanırdılar. Yazılarımız qəzetlərdə verilir, radio-televiziya verilişlərinə çıxarılırdı. "Bakı" qəzetinin yazdığı kimi, çoxsaylı ədəbi-bədii və mədəni-kütləvi tədbirlərdə iştirak edirdik. Biz həmin illərdə Bəxtiyar Vahabzadə, Nəriman Həsənzadə, Qulu

Xəlilov, Xəlil Rza, Tofiq Bayram, Sabir Rüstəmxanlı, Firudin Ağayev, Tofiq Mütəllibov və digər yaradıcı şəxslərlə bilavasitə "öz meydanımızda" görüşə bilmişdik. Sonrakı dövrlərdə sürətlə məşhurlaşan Vilayət Quliyev, Rafael Hüseynov və Kamal Abdullayev də "Müşfiq bulağı"nın ünlü qonaqları kitabına düşmüşdülər. Sonra zaman başqalaşdı, hadisələr kimi həyatımız da müxtəlif istiqamətlərdə inkişaf etdi və… çox şey dəyişdi. Dəyişməyən təkcə sözə,sənətə, ədəbiyyata münasibətimiz oldu. Əgər 40 il əvvəlki xatirələr yaşayırsa, bu dar macalda nəyisə qələmə ala biliriksə, onda inanıram ki, sözə münasibətimiz gələcəkdə də, ömrümüz boyu heç zaman dəyişməyəcək.

525-ci qəzet 2018.- 3 oktyabr.- S.7.