Tarixə dönənlər, tarixdə qalanlar..

Aprel şəhidlərimizin hüzn və qürur abidəsi olan ailələrilə görüşdən təəssüratlar

“Aprel şəhidləri”. Bu gün bütün Azərbaycan xalqı onları belə tanıyır, belə yadda saxlayır. Axı ilin hər ayında, təqvimin hər günündə bir şəhid vermişik, toyu çalınmayan, xonçası qırmızı qalan bir oğul itirmişik. Nə etmək olar, bu sənin, mənim, bizim yox, torpağımızın alın yazısıdır.

Onlarla igid oğulun düşmən həmləsini dəf edərək əks-hücuma keçməsi ilə o gün Azərbaycan kiçik qələbənin böyük tarixini yazdı. O gün düşmənin “keçilməyən səddini” bir göz qırpımında keçib Vətənimizin bir parçası olan indiki Ermənistanı da almaq gücünü görən düşmənin havadarları əl-ayağa, daha doğrusu, qorxuya düşüb əllərindən gələni etdilər ki, bu el gücünün, xalqın daşmış səbrinin qarşısını kəssinlər. Onlar kəsə bilmədilər, amma biz sülhə, əmin-amanlığa xatir o ildırım sürətli yürüşü dayandırdıq…

Onlarla şəhid verdik. Sanki bir möcüzə oldu. Azad etdiyimiz torpaqlar şəhidlərin ağrısını çəkmək üçün bizə təsəlli oldu. (Mən azad olunmuş torpağın sevinicini Lələtəpəni ziyarətə gedərkən gözlərimlə gördüm)…

Bu həqiqət imiş, gəlişigözəl söz kimi deyilməyibmiş: “Torpaq, uğrunda ölən varsa Vətəndir!”…

“Aprel şəhidləri”. Onların doğulduqları, boya-başa çatdıqları evi, ocağı tapmaq elə də çətin deyil. Adlarını çəkən kimi sanki bir işıq seli yol-yoldaşın olub səni ora-onların doğulduğu ocağa aparır.

Hərəsi bir kənddə, bir şəhərdə doğulsa da, bu gün onların bir ünvanı var: Azərbaycan!

Telefonuma gələn zəngdən sonra mənə elə gəldi ki, günlərlə beynimdə gəzdirdiyim fikri hamı bilir. Xəttin o başından Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər birliklərinin üzvü, Bakı Dövlət Universitetinin doktorantı Aynur Səfərlinin “Vaxt elə, bir-iki günə Binəqədidə yaşayan Aprel şəhidlərimiz Emin Bağırovun və Fəxrəddin Qurbanlının ailələrini ziyarət edək” deməsinə matım-qutum qurudu. Ürəkdən-ürəyə, qəlbdən-qəlbə yol varmış, İlahi…

“Sənə xəbər edərəm” dedikdən sonra Binəqədi Rayon Polis İdarəsinin rəisi, polis polkovniki Namiq İsmayılovla əlaqə saxlayıb, fikrimi ona deyəndə: “Sən nə vaxt gedəcəyini de, biz hazırıq” deməsi və özümdən ixtiyarsız gözlərimin dolub, qəhərin məni boğması sözümü tamamlamağa imkan vermədi. Hiss etdim ki, o da tutuldu.

Handan-hana dilləndim: “Oldu, mütləq deyəcəyəm”…

Mənə elə gəlir ki, məhz aprel hadisələrindən sonra bu gün böyükdən-kiçiyə hər birimizin bir andı var: Vətən haqqı, topraq haqqı, yurd haqqı. Bu birmənalı belədir: Vətən əldən getsə, dilin də, imanın da, sahib olduğun hər şeyin əldən gedəcək. Kölgənin düşmədiyi torpaq, yer yoxdusa, demək sən də yoxsan...

Şəhidlərimizin ailələri ilə görüşə oğlum Turanı da aparacığımı eşidəndə valideynlərim: “Ora uşaq yeri deyil”,-deyib etiraz etdilər. “Bəs, nə üçün düşmənlərimiz olmayan faciəni körpələrin beyninə, yaddaşına qazıyırlar” cavabımdan sonra razılaşdılar.

İdarə rəisi ziyarət üçün hazırlıq görməyi 4-cü Polis Şöbəsinin rəisi, polis polkovnik-leytenantı Etibar Balakişiyevə həvalə etmişdi. Bələdçimiz isə rəis müavini, polis mayoru Yalçın Yaqubov və təhqiqatçı, polis kapitanı Emil Abbaszadə idi.

Şəhid Fəxrəddin Qurbanlının doğulduğu evin qarşısında bizi ilk salamlayan Azərbaycan bayrağı oldu və Turanın sayğı duruşu ilə bayrağa hərbi salam verməsi hamımızı heyrətləndirdi. Uşaq olsa da o hara gəldiyini anlamışdı.

Mənə elə gəldi ki, ayaqlarımdan dəyirman daşı asılıb, dizlərimin “kəndiri kəsilib”. Şəhid ocağına üz tutanlar bu hissi yaxşı bilirlər…

Qapını üzümüzə açan kişinin baxışları “Şəhid Fəxrəddinin atası mənəm, ocağıma xoş gəlmisiniz”,- deyirdi. Bütün şəhid atalarının, analarının baxışları, gözləri bir-birinə çox bənzəyir. Onların gözləntilərinin bir adı var: Nə vaxtsa gələcəklər!

Şəhidimizin atası da bu ümidlə qapını açmışdı: “Deyəsən, gələn Odur!”

Bu gün bütün şəhid qapılarını döymək, onlarla həmdərd olmaq, onlara təsəlli vermək hər birimizin borcudur. Sayğısızlıq göstərsək, başımızın üstündən göy, ayağımızın altından yer qaçar.

“Nə zəhmət çəkmisiniz”,- deyib şəhidimizin atası Seyfəddin kişi, anası Həzimə xanım boynumuzu qucaqladılar. “Elə torpaqlarımızın ilk qoruqçuları, müdafiəçiləri, ilk şəhidlərimiz də polislər olub, bu gün də onlar ölkəmizdə əmin-amanlığı qorumaq üçün səfərbərdirlər”,-dedi ata. Məlum oldu ki, Fəxrəddinin əmisi Nizami Mustafayev də polisdir. Fəxrəddinlə birgə nəslin daha bir igid oğlu Mahir Mirzəyev də aprel döyüşləri qəhrəmanıdır.

“1988-ci ildə ata-baba yurdumuzdan zorla qovulduqdan sonra elə bilirdim ki, sığınmağa heç kimim, heç nəyim yoxdur. Atadan-anadan yox, torpaqdan yetim qalmışdıq. Hər gün yuxuda əzizlərinin uyuduğu torpağın iniltisini eşitmək adamı lap dəli eləyirdi. İllər keçdi, yaramız az da olsa qaysaq tutdu, ancaq həsrətimiz azalmadı ki, azalmadı. Qayğılara başımız elə qarışdı ki, uşaqların böyüməsindən xəbərimiz olmadı. Bir də gördük bizimlə bir boyda-buxundadırlar. Amma Fəxrəddini itirəndən sonra elə bildim ki, doğulduğum torpağı yenidən itirdim.”…

Dərdli ananı ovutmağa söz tapmırıq. Sadəcə, gözümüzü albomdakı şəkillərə zilləyib onun son döyüşünü xəyalımızda canlandırırıq.

Və qısa xatirlatma…

Fəxrəddin Seyfəddin oğlu Qurbanlı 13 yanvar 1994-cü ildə Bakı şəhərində doğulub. 2011-ci ildə orta təhsilini başa vurduqdan sonra Azərbaycan Universitetinə daxil olub. 2016-cı ilin aprel ayında Azərbaycan-Ermənistan təmas xəttində baş verən atışma zamanı şəhidlik zirvəsinə ucalıb. O, ölümündən sonra göstərdiyi qəhrəmanlığa görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" III dərəcəli medalı ilə təltif edilib. Məzarı Pirşağı qəbirstanlığındadır...

Vaxtı, zamanı unutmuşuq. Nə su yadımıza düşür, nə də çörək. Elə bil bütün dünyanı “yemişik”.

Daha bir aprel şəhidimizin evini, ailəsini ziyarət etmək üçün tələsirik. Ağ saçlarına dərd çökmüş kişini uzaqdan tanıyırıq. Emin Bağırovun atası İmran dayıdır. Elə onun da ilk sözü bu olur: “Nə zəhmət çəkmisiniz?”...

Eminli xatirələrin sükutu çökür şəhid ocağına. Məktəbə getdiyi gündən şəhid olduğu günə kimi onu xatırlayırlar. Yenə gözlər yola dikilir, yenə də “Ana, mən gəldim” sözünə tamarzı qalır qulaqlar. Şəhidimizin bəlkə də özü boyda olan böyüdülmüş şəklinə baxanda mənə elə gəlir ki, Emin şəkil çəkdirməkdən həmişə qaçıb. Bəlkə də heç valideynləri ilə birlikdə üst-üstə 3-5 şəkli yoxdur. Elə onun həmən şəklinin yanında xatirə şəkli çəkdirəndə İmran kişinin gözlərinin dərinliklərindəki hüznlü fikri sezə bildim: “Oğlum, mən axı şəkildə sənsiz yaxşı düşmürəm”...

“Hərbi xidmətə yola düşən günü- 2014-cü il oktyabrın 8-i sevincinin həddi-hüdudu yox idi. Əvvəlcə Beyləqanda hərbi xidmət keçdi. Vətənpərvərliyi, cəsarəti, verilən tapşırıqları heç bir çətinlik olmadan yerinə yetirməsi hissə komandirinin də diqqətindən yayınmayıb. Orduda nümunəvi xidmətinə görə iki dəfə məzuniyyətə buraxıldı. Bir gün mənə xəbər göndərdi ki, Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr bölüyünə yazılmaq istəyir. Sonuncu dəfə martın axırında evə gələndə çox dəyişmişdi. Elə bil ki, boyu uzanmışdı, daha cüssəli olmuşdu.

Aprelin 1-i cəbhədəki gərginliyin eşidəndə narahat olduq. Ayın 2-də ondan gələn zəngdən sonra yerə-göyə sığmadım. Eləcə yorulmadan deyirdi: “Ata, biz qalib gələcəyik, düşmən qaçır. Onunla danışdıqdan sonra bir az təsəlli tapdım”...

Komandiri əməliyyata gedən dəstəyə Emini salmayıbmış. Bunu eşidəndə Emin pərt olub və komandirinə: “Mənim evdə iki qardaşım da var”,- deyib. Yəqin sonrasını siz də, xalqımız da yaxşı bilir”...

Və kiçik bir xatirlatma: Şəhid Emin Bağırov 1996-cı il 15 iyulda Bakıda anadan olub. 2016-cı ilin aprel ayında şəhidlik zirvəsinə ucalıb. O, da ölümündən sonra "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" III dərəcəli medalı ilə təltif edilib.

Aylar, illər keçsə də bu görüşlərin, bu ziyarətlərin sonu olmayacaq. Əksinə, şəhid ailələrini, onların doğulduqları ocaqları, ata yurdlarını ziyarət edənlərin sayı gündən-günə çoxalacaq. Və biz bilirik ki, bu torpağı, bu xalqı uca yaradan Vətən sevdalı, bir az da obrazlı desək, baxanda dibi görünən saf insanlarının xatirinə birliyinə və bütövlüyünə qovuşduracaq. Daha doğrusu, biz o torpaqları azad edib ona qovuşacağıq.

Hafiz Təmirov,

polis mayoru

525-ci qəzet 2018.- 12 sentyabr.- S.8.