Nigar Rəfibəylinin
çiçək ətirli poetik
dünyası
Ömrümü güllərə məftun
yaşadım,
Gülü, bənövşəni, nərgizi sevdim...
Gecə
qaranlıqda üşüdü
qəlbim,
Səhəri, işığı, gündüzü
sevdim.
Bu yazımın qəhrəmanı
unudulmaz şairimiz, əsərlərinin içərisindən
bahar təravəti ilə boylanan, şeirləri çiçək
ətrinə bürünən
Nigar Rəfibəylidir. Söz vaxtına çəkər,
deyirlər, indi də bahar fəslidi,
çiçəyin, gülün
könül taxtına
çıxan vaxtıdı...
Pəncərəmin önündə
bir ağac
puçurladı,
yarpaq açdı
aram-aram...
Üzərinə qar kimi töküldü
ağ
çiçəklər
səhər-axşam...
("Bahar lövhəsi")
Nigar xanımın şeirlərindəki
rəngarəng çiçəklərin
hərəsi öz dilində nəğmə
deyir və oxucusuyla doğmalaşır...
Güllər çiçək kimidir,
Saçı ipək kimidir,
Gül də onun yanında
Bir az qəşəng
kimidir.
Bu şeirə bəstəkar
Emin Sabitoğlunun bəstələdiyi "Güllər"
mahnısını kim dinləməyib ki... Kövrək səsli, unudulmaz müğənnimiz Şövkət
Ələkbərovanın ifasında
bu mahnı uşaqlıqdan yaddaşımıza
hopub və hələ də ana laylası kimi könlümüzü
oxşayır...
Nigar xanımın
çiçəkləri sanki
insan kimi gülümsəyir, onlar da kövrəlir və qəribsəyir. Ona görə də müəllif söyləyir
ki:
Gəldim
çiçəklərlə vidalaşmağa
Gördüm ki, yaşlıdır gözü güllərin.
Bəlkə, gileylidir, şikayəti
var,
Bəlkə vardı mənə sözü güllərin.
Adətən, əksər müəlliflər
təbiət gözəlliyini
ürək genişliyi
ilə vəsf edir, ancaq insanlara
gələndə od püskürürlər.
Sanki ömür boyu heç bir yaxşı adama rast gəlməyibər.
Axı güllər arasında da tikanlar az
deyil. Amma Nigar xanım
gülü tikandan seçməyi bacarıb.
Çünki o, insanları
təmənnasız məhəbbətlə
sevirdi...
O, güllər içində ağ çiçəklərə könül vermişdi. Ağ rəng təmizliyin, saflığın nişanəsidir. Bu da Vətəni, insanı, təbiəti təmiz bir ürəklə sevmək deməkdi...
Ömrümün-günümün yar-yaraşığı,
Al-əlvan geyimli dağ çiçəkləri.
Niyə əziz tutdu könlüm, bilmirəm,
Çiçəklər içində ağ çiçəkləri.
Nigar xanım düşünürdü ki,
...Ürək geniş olarsa,
xəyal
dərin olarsa,
Nə arzular ölər,
nə fikir sönər,
Könüldə bir işıq,
bir
atəş varsa-
Balaca bir mətbəxdən də
böyük
bir dünya görünər...
Yəni
baxmaqla görmək ayrıdı... Elə ona görə də:
Ömrün uzunluğu bəs
deyil, ömrün
Mənalı keçməsi bir səadətdir.
deyir...
Mən
yuxuda
durna oluram gecələr,
çırpıb
qanadlarımı
yerdən
üzülürəm... ("Durna")
Deyirlər, əsl şair
göyadamıdı... O, xırda
hisslərin əsiri olan adamların arasından hərdən qanadlanıb uçmasa, yaşaya bilməz yəqin ki...
Məni
hər görəndə
özündən
dedin...
Özündən danışdın
baharda,
qışda,
İnsanı ucaltmır
özünü
öymək,
Ucalmır inan ki,
bircə
qarış da...
O isə xöşbəxt insan və işıqlı
bir şairdi. Və bu xöşbəxtlik insanın həm də öz əlindədir axı.
Tikanlar arasında könlünü çiçəklərə
vermək kimi...
Göy çəməni, axar suyu,
İlk baharı sevməsəydim,
Xoşbəxt ola bilərdimmi
İnsanları sevməsəydim?!
... Nigar xanımla bağlı yazı yazmağa, düzü, onun uşaq şeirlərinə görə qərar vermişdim. Amma yaradıcılığı ilə daha geniş tanış olduqdan sonra gördüm ki, bu şeirlərdə bir uşaq saflığı var və çiçək ətri oxucunu sanki müşayiət edir... Elə uşaq şeirlərindən də çiçəklər boylanır...
N.Rəfibəylinin 35 kitabı arasında "Balaca qəhrəman", "Günəşin cavabı", "Məstanın balaları" və "Bizə bahar yaraşır" adlı uşaq kitabları da var. Bu da çox təbiidi. Əslində, onun şeirlərinin içərisində olan uşaq şeirləri bəlkə bu kitablardakından da artıqdır. Bu da onun şair ruhundan irəli gəlir. Yəni sözü incəliklə demək bacarığından... Yəqin elə bundandır ki, tanınmış italyan bəstəkarı Franko Manino "Məhəbbət kantatası"nda onun lirikasından istifadə edib.
Akademik Bəkir Nəbiyev Nigar Rəfibəylinin seçilmiş əsərlərindən ibarət olan kitaba yazdığı "Sahilsiz dəniz" adlı ön sözündə belə deyir: "...Mətbəx pəncərəsi küçəyə, onun könül aləminin pəncərəsi isə dünyaya, canlı aləmə açıq idi... O qədim bir xalqın şair övladı, şair anası idi..."
Mən sənin torpağından
Boy atmışam, Vətənim...
Dirçəlmişəm, qalxmışam
Dənli sünbül olmuşam.
Qəlbi çiçək qədər təmiz, sahilsiz dəniz kimi geniş olan Nigar xanım Rəfibəyli çox sevdiyi çiçək dünyası ilə hər bahar yenidən doğulur...
Axı
Dünyanın hamıya çatar günəşi,
Suları, havası odu, atəşi...
Mina RƏŞİD
525-ci qəzet.- 2019.- 19aprel.- S.10.