Yaddaşımdakı Ağa
Laçınlı
"XATİRƏ YARPAQLARI"NDAN
Ağa Laçınlı ağayana
kişi idi. Kitabxanamın "Xəzinə" bildiyim guşəsində
əziz və unudulmaz qələm dostlarımın bir vaxt avtoqrafla mənə hədiyyə etdiyi kitablarını məhəbbətlə qoruyub
saxlayıram.
O kitabların arasında şair Ağa Laçınlının "Yazıçı"
nəşriyyatında 1981-ci ildə çapdan çıxmış və
müəllifin 7 İyun
1982-ci ildə "Vətənin
gözəl guşəsində,
el-obasında maarif, mədəniyyəti təlqin
edən istedadlı yazıçı, büllur
şəxsiyyət, etibarlı
dost olan Aydın Tağıyev yüz yaşasın... Həmişə də düz
yaşasın" ürək
sözləri ilə yazıb mənə bağışladığı "Sevgimizlə sevindirək"
adlı kitabı da var. Həmin kitabı yenidən vərəqləyə-vərəqləyə
unudulmaz şairimiz Ağa Laçınlı
ilə ilk görüşümü
xatırlayıram. Ağa müəllim
qələm dostu Əhəd Muxtar ilə bizim Şabrana (keçmiş Dəvəçi) 1975-ci ilin
yay aylarında o zaman AYB Bədii Ədəbiyyatı Təbliğ
Bürosunun xəttilə
oxucuların görüşünə
gəlmişdi. Rayonun neçə-neçə
kəndində olduq, elə o vaxtdan da aramızda ünsiyyət, səmimi münasibətlər yarandı.
Bakıya yolum düşəndə
onunla ən çox Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin
qarşısındakı bağda
rastlaşar, görüşüb
söhbətləşərdik.
1978-ci il iyun ayının 22-də unudulmaz
dostum Səyavuş Sərxanı ilə bir yerdə idik. Səyavuş bildirdi ki, bəs
bu gecə qatarla Ağa Laçınlı və
60-cı illərdə oxucular
arasında məşhur
olan "Ata laylası"
povestinin müəllifi,
yazıçı Faiq
Dərgahovla Şəmkirə
oxucularla görüşə
gedəcəyik. Qatarın yola
düşməsinə çox
qalmışdı və
Səyavuş yır-yığış
üçün evə
yollandı. Qayıdanda
halı özündə
deyildi, demə, evdə Səyavuşa məlum olub ki, atası Əli kişi
qəflətən vəfat
edib, sabah da dəfnidir. Təbii ki, mən də
Səyavuşa qoşulub
Şəmkirə getməliydim.
Vağzalda qatarın tərpənməsinə az qalmış Ağa Laçınlı
ilə Faiq Dərgahov da gəlib çıxdı.
Onlar da məsələdən halı oldular, əlbəttə, oxucularla
heç bir görüşdən daha
söhbət gedə bilməzdi. Səyavuş Sərxanlı nə
qədər desə də, Ağa Laçınlı və Faiq Dərgahovu fikirlərindən döndərə
bilmədi. Hər iki
sənətkar bizə
qoşulub Şəmkirə
yollandılar. İxtiyar atanın
dəfnində iştirak
edib sonra Bakıya geri qayıtdılar.
Qeyd edim ki, Səyavuş Sərxanlı sonralar bunları "Şəmkir
şikəstəsi" adlı
publisistik yazısında
qələmə aldı.
Ağa Laçınlı
o illərdə BDU-nun filologiya
fakültəsində, dekanlıqda
çalışırdı. Rayondan Bakıya gəlib elə həmin gün də geri dönəcəyimdən
üz tutduğum ünvan yalnız Yazıçılar Birliyi,
o binada yerləşən
ədəbi jurnalların
redaksiyaları olardı
və təsadüfən
o məkanda rastlaşdığım
Ağa Laçınlı,
məsafəcə uzaq
olsa da, iş yerinə gedib onunla görüşməməyimə
görə ərkyana
umu-küsü edər,
sözünün lap sonunda
da: - Etibarlı ol, ay Aydın, etibarlı ol! - deyərdi.
Çünki Ağa Laçınlı özü
etibarlı kişi
idi.
Aradan neçə
illər keçmişdi,
uzun müddət idi, Ağa müəllimi
görə bilmirdim, ancaq o illərdə tez-tez görüşdüyüm
unudulmaz dostum Ələkbər Salahzadədən
eşitmişdim ki, Ağa müəllimlə
qonşudurlar, bir binada yaşayırlar. Ələkbər
müəllimdən Ağa
Laçınlının həm
əhvalını soruşur,
həm də salam yollayırdım.
İş belə gətirdi
ki, BDU-da təhsil alan
oğlum mühazirədə
cavan professorun xətrinə toxunub, təhrif edib söylədiyi şeirə
düzəliş veribmiş.
Əlbəttə, bu da tələbələrin qarşısında
müəllimə bərk
toxunub. Professorla arasındakı bu
soyuqluqdan tələbə
oğlum da imtahan ərəfəsində
həyəcana düşmüşdü.
Professorla tələbə arasındakı buzu əritmək, professoru tələbə ilə barışdırmaq lazım
idi.
Dostlardan öyrəndim ki, həmin professor Ağa Laçınlı ilə yaxındır. Əhvalatı Ələkbər müəllimə danışmışdım. O da Ağa müəllimi məsələdən agah edir. Ağa müəllim elə Ələkbər müəllimin vasitəsilə oğlumla görüş təyin edir. Və əyləşdiyi otağa girən onlarla tələbə arasında Ağa Laçınlı heç vaxt üzünü görmədiyi bir cavanı dərhal tanıyır: "Sən Aydının oğlusan da", sonra da tələbəni qabağına qatıb qonşu binaya, Elmlər Akademiyasında çalışan professorun yanına yollanır...
Sonrasını oğlum danışırdı ki, Ağa müəllim mənimlə həmin professorun kabinetinə girərkən iddialı professor Ağa müəllimi görən kimi yerindən dik qalxıb qabağına yeriyərək ikiəlli görüşdü və təbii ki, mənə də əl uzatdı. Ağa müəllim: - "Yanına dostumun oğlu ilə gəlmişəm" - dedi. Əl-ayağa düşən professor: - "Ağa müəllim, niyə əziyyət çəkirdiniz - dedi, - xəbər yollayaydınız, özüm gələrdim..."
Ağa Laçınlı bax belə kişi idi. Qəbri nurla dolsun!
2017
Aydın
TAĞIYEV
525-ci qəzet.- 2019.- 19 fevral.- S.7.