Balıqçı kəndi
Bura
dağların arasında, Ağ dənizin sahilində, göl
kənarına bənzəyən, durğun, sakit,
havasından, suyundan, daşından, torpağından hüzur
süzülən, uzaqdan ulduz kimi parıldayan Selimiyedir. Marmarisin
Bozburun yarımadasında balaca, şirin bir
balıqçı kəndidir. O qədər
kiçikdir ki, iki-üç saat ərzində bütün
ərazisini gəzib-dolaşmaq olur. Kəndin
cəmi 1252 nəfər sakini var. Ondan qat-qat çox isə
gələni, gedəni olur.
Selimiye
Türkiyənin ən önəmli dəniz limanlarından
biridir. Kənd eradan əvvəl 600-cü illərdə
qurulmuş olan Hydas ərazisinə yaxın olduğu
üçün bir müddət Hidas, Bizans
dönəmində isə Losta adlandırılmışdı.
1391-ci ildə Osmanlı torpaqlarına
qatılmış, cümhuriyyət elan edildikdən sonra
kəndə gəlmək sərbəst olmuşdu. Selimiyedə yaşayanlar girit kökənli
türklər olmağına baxmayaraq, kəndə
türkmən yörük mədəniyyəti hakimdir. Kəndin möcüzə sayılacaq qədər
təmiz havası var. Elə oksigenin bu qədər bol
olduğuna görə, addımbaşı yaşı
100-ü keçmiş insanla rastlaşmaq mümkündür.
Turist
bölgəsi olmağına baxmayaraq, burada qəribə
sakitlik hökm sürür. Əslində, Selimiye ruha dinclik
bəxş edən bu sükutu bir az da
kəndə gəlməyin zəhmətli olmağına
borcludur. Ölkə xaricindən bura üz tutanlar
əvvəlcə Dalaman Hava limanına enir, orada avtomobillə
2 saata yaxın Marmaris mərkəzinə, ardınca
da 1 saata yaxın yol qət edərək Səlimiyəyə
gəlib çatır. Mənim kimi uzun yol
getməyi sevməyənlər üçün isə bu, bir
növ işgəncə sayılır. Kəndin
bir neçə kilometrliyində Türkiyə prezidenti
Rəcəb Tayyip Ərdoğanın yayda qalmaq
üçün yeni tikdirdiyi saraydan dolayı yolun xeyli
hissəsi yenidən qurulub. Buna görə
də, böyük məsafəni mərmər kimi düz
yolla gəlmək mümkündür. Ardınca
sonu gəlməyəcəyini sandığın dolanbac yollar
başlayır. Amma sağda-solda
sıralanan mənzərələr o qədər
gözəl, elə əsrarəngizdir ki, yolun hardan
başlayıb, harda bitdiyindən xəbərin belə olmur
və bütün yorğunluğun canından
çıxır.
Yüksəklikdə
dayanırsan - Ege ilə Ağ dənizin qovuşduğu
möhtəşəm mənzərəni seyr edirsən. Sənə
elə gəlir ki, təbiətin bütün rəngləri
coğrafiyanın məhz bu hissəsində toplanıb. Buradakı torpağın rəngi də
əlvandır - gah qırmızı, gah boz, gah qara, eyni
zamanda, gur gün işığından dolayı
müəyyən edə bilmədiyim xeyli çalarını
müşahidə etdim. Selimiye
Hisarönü körfəzindəki ən güvənli
yerlərindən biridir. Tarix boyu insanlar
üçün önəmli sığınağa
çevrilib. Xüsusilə pis hava
şəraitində bir çox gəminin, yaxtanın,
qayığın dayanma nöqtəsi olub.
Kəndin
sahillə kəsişən hissəsi isə sözün
əsl mənasında nağıllar aləminə
bənzəyir. Sahil boyunca restoranlar, kafelər, butik
otellər, ələməyi, göz nuru ilə
hazırlanmış məhsulların satıldığı
növbənöv mağazalar qarşısından keçənləri
maqnit kimi özünə çəkir. Məhsulların
üzərindəki qiymətlər avro ilə
göstərilib. Ucuzluğundan isə
söhbət belə gedə bilməz. Bu
bahalığı daha çox geyimlərdə
müşahidə etmək olur. Sahilboyu
sıralanan hər məkanın özünəməxsus
dekoru, rəngi, masası, stol-stulu, bəzək-düzəyi
var. Restoran və kafelərlə çimərliklər
demək olar ki, iç-içədir. Sahildə
o qədər yaxta dayanır ki, hardasa dəniz
görünməyəcək vəziyyətə gəlir.
Diqqətçəkən,
heyran edən ən maraqlı yerlər isə burada
yerləşən otellərdir. Yox, 5-10
mərtəbəli, dəbdəbəli,
daşlı-qaşlı, şüşə kimi asfaltla
gəlib, lüks avtomobillərdən enib, fəxri qarovul kimi
sıraya düzülən bir dəstə insanın
önündən keçərək içəri girilən
otellərdən deyil. Sadə, adi butik
otellərdir. Ən hündürü
ikimərtəbəlidir. Taxtadan,
müxtəlif rənglərə boyanmış,
önündə ucaldıqca ucalan beqonya güllərinin,
sarmaşıqların, növbənöv
çiçəklərin yetişdirildiyi bu yerlər
insanı köçüb qoynuna yerləşməyə
səsləyir. Butik otellərin
əksəriyyəti kənd sakinlərinin şəxsi evidir.
Burada həm özləri, həm də
turistlər qalır. Şərait,
xidmət isə eyni ilə 5 ulduzlu oteldəki kimidir. Addımbaşı qarşına çıxan
qəzet köşkləri, kitab rəfləri insanın
içində qəribə sevinc yaradır. Fikirləşirsən ki, internet nə qədər
surətli olursa olsun, yenə də çap mediasını yox
edə bilmir. Bir daha toxunmağın nə qədər
önəmli olduğunu düşünüb, xeyli
ümidlənirsən, azalsa belə, yox olmayacağına
inanırsan!
Marinadan
qalxan təknələrlə ətraf əraziləri,
adaları, kəndləri də kəşf etmək
mümkündür. Gündə iki dəfə dəniz
turları olur. Birincisi səhər saat 9-10
radələrində, ikincisi isə 4-5 arası
başlayır. Bu vasitə ilə Kamelya adası, Aşk
adası, Bencik, Kız Kumu kimi yerləri ziyarət etmək
mümkün olur. Ərazi qədim olduğu
üçün bura ilə bağlı əfsanələr,
miflər də bitmək bilmir. Bunlardan
ən məşhuru isə Kız Kumu çimərliyidir.
İnsanın ağzını açıb seyr
edəcəyi mənzərəsi olan yerlərdəndir. Buranı məşhur edən təbii
gözəlliyi, dəniz üzərində yeriyirmiş kimi
hiss verən 600 metrlik suyun üzündəki qumluqdur. Əvvəlcə sənə elə gəlir ki,
insanlar suyun üzündə yeriyirlər. İnanmaqda
çətinlik çəkirsən, ilk baxışda
möcüzədir deyirsən. Amma bir az
yaxınlaşanda bunun möcüzə yox, sadəcə
dənizin ortasından gedən bir cığır olduğunu
görürsən. Bu əsrarəngiz yerin
əfsanəsi isə elə görüntüsü
qədər maraqlıdır. Rəvayətə
görə, qədim zamanlarda kralın qızı kasıb
balıqçıya aşiq olur. Ancaq kral
qızını ona vermir. Qız isə
sevgilisidən əl çəkmir, onunla gizli-gizli
görüşməyə davam edir. Bunu
görənlər vəziyyətdən kralı agah
edirlər. Deyirlər ki, qızın
sahildə dayanıb balıqçıya işıqla
işarə verir, o da qayığına minib sahilə
gəlir və səhərə qədər
eyş-işrətlə məşğul olurlar.
Bunları
eşidən kralın hirsdən gözü dönür. Pusqu
qurur. Gecə qızı sahilə
gələndə onu yaxaladır. Adamlarına
isə "işarə edin, balıqçı gəlsin"
əmri verir. Oğlan işığı
görən kimi qayığına minib sahilə doğru
üz tutur. Bu məqamda qız
atasının adamlarının əlindən
çıxır və sevgilisinə qurulan tələnin
qarşısını almaq üçün dənizə
doğru qaçmağa başlayır. Amma
qayığa yetişə bilmir. Suda
çırpınarkən möcüzə baş verir. Qızın boğulmaq üzrə olduğu yer quma
çevrilir. Arxasınca onu tutmaq
üçün gələnlər isə dənizdə
boğulur. Qız özünü
qayığa çatdırır. Qovuşduq
deyərkən, kralın adamlarının oğlanı
öldürmək üçün atdığı ox
qızın kürəyinə sancılır.
Oğlan
yaralı sevgilisi ilə çıxıb gedir. O gündən sonra bir
daha onları nə görən olur, nə eşidən. Geriyə isə bu Musa peyğəmbərin dənizi
ikiyə bölüb keçdiyini ağıla gətirən
bu mənzərə qalır. Kənddə
bənzər rəvayətlər həddən artıq
çoxdur. Bunu böyük zövq və
həyəcanla danışırlar. Sənin
də özünü inanmış kimi
göstərməkdən başqa yolun qalmır.
Təəccüb dolu baxışlarla hərdən
qaşlarını çatırsan, bir az
da özünü fikrə dalmış kimi göstərirsən,
bu, onların çox xoşuna gəlir.
Selimiye
Günəş kimi parlaq və isti yerdir, ona toxunmaq
istəyən yolunu mütləq Muğladan salsın.
Türkan TURAN
525-ci qəzet.- 2019.- 27 iyul. S. 10.