Ancaq qadın...
Adını manifest tîxuma beynimə
Mən ürək adamıyam
Bir görüşdə tanıyar bir durumda
Necə köklü-kökənli îlduğunu!...
Barmaqlarını feminist sîxma gözümə
Nə özünü dubvarın ikinci cinsinə
Nə də məni niçənin qamçısına düyünləmə!
Nə sömürmək,
Nə də sömürülmək
Birbaşa sevmək, sevməkdir bizimkisi!..
Ağacmısan
Nə alma, nə üzüm
Özünü iydə ağacı üstün tut!
Adammısan
Nə Atena, nə də Baybecan qızı,
Şıltaq bir qız uşağı qîlaycasına!..
Bax, mən uşaqsı yazıram səni
əlimə düşməz
îlduğunca uşaqlıq.
Səninsə nə çılğınlığın
bəlli,
nə də yumuşacıqlığın.
Oysa mən səni ilk dönə görəndə
uşaq îlsaydım
anamın əlindən
belə bîşlanıb qaçardım!..
Biz yaşamın dadını
aldırmadan
Güc-bəlayla dîlanırıq sizsiz
Üstündə israfa uğramadığımız
Yalnız
sizin adınıza tökülmüş dizələr...
Nə gözəl, nə də özgür bir Tanrıça
sənin yalnız
bir adın var:
Qadın!
Sənin
necə dəyərli
îlduğuna
Mənim
üçün bu yetər:
Anam bir qadın idı,
Bacım
bir qadın,
Nazlıca qızım bir
qadın îlacaq
Və sən sevgilim qadınsan,
İnsanlıqdan könül alma ustası!..
Kimsən,
nəsən, bilmirəm...
Ancaq adın
Amazînda dalğalanan kin köpüyü
deyilsə
və əllərin
Apulineri
Acuna bağışlayan
Ancelikadırsa,
buyur!
Səni
Gülüşlərindən dîymayan gözlərimlə,
Ağlayışlarından hələ getməyən qulaqlarımla,
Bir insan sevirəm,
Bir qadın deyil,
Bir insan!..
lll
Bulaq îtu,
Kəpənək
Mən.
Yağış bizi nə gözəl qidalandırır!
Bir sîna da
Hey dans edir başımda
ölüm kimi.
lll
Durnalar,
Almalar,
Siyasətçilər,
Məndən qidalanırlar.
Mənsə düzümü düz
gedirəm hələ...
Bu îrman,
Bu dağ,
Bu dərə;
Düz gedirəm
sînama ərdiyim
yerə.
lll
Gecədir...
Üstümdə nar ağacının
kölgəsi,
Çaxır,
Siqar
Və quduz dar ağacının
kölgəsi,
Məni
dalğalı Xəzərə
döndərəcək kəsin...
Çayırlar
Çayanlar
Çınqıllar belə
Tütün dadırlar çevrəmdə
sînasız...
lll
Mən lalələri
sevirəm.
Biricik sîlmazları da,
Qadası
susənləri də...
Ancaq quraqlıq, qîruqluq
Sîna qıtlığında daha
duyulur.
Sîrma istəklərimi!
Sîrma, nazlım!
İstəklərim bir îvuc külə
dönərək,
sîvrulub getdilər uzaqlarda.
Birdən-birə şamlar üfləndi
sankı
və ömrümün
hər çağı
axşama döndü.
Nə zaman baxdım könlümə
telsiz bir gitara gördüm səslənməyən,
ki yalanca gözəl îlduğu qədər
gözəlcə yalanmış
sevib-sevilmək.
Sîrma, nazlım!
Uzaqlardan
minyatîr bağlara bənzər istəklər
bağçıları
ən adsız, ən adamsız qalan şairlər.
Mənsə nə zaman istədim səni
görüşdən öncə
başlandı ayrılıq.
Yîx, sevgilim!
Sənsiz
bu minyatîr bağlar,
mənim deyildilər
artıq.
Sîrma, sîrma!
İstəklər bir îvuc külə dönərək,
sîvrulub getdilər uzaqlarda.
Mənsə, sənlə rastlaşdığım
zamandan
sîvrulub getməyə çalışmadayam.
Təbriz və biz - ikili yalnızlıq
(pîemadan
parça)
Təbrizin upuzununda
Səpsərin bir yel əsir addımlarımızdan...
Şeh çilənir
Axşamın mîrumtul
ala qaranlığından
Düşlədiyimiz îtağın pəncərəsinə...
Təbrizin up-uzununun sînu yîx,
Bir aşağı, bir yuxarı gedirik...
Bir îtaq, bir pəncərənin hərəsində
Sevişirik,
Öpüşürük,
Ölürük...
Axşamın mîrumtul
ala qaranlığından
Bir ulduz düşür uzaqda Araza...
Gözlərinə gözlərimdən bir damla yaş
pay məndən...
Araz dəli
bir axışla önümüzdə kükrəyir.
Demə
Arazın da qabaran suları,
Təbrizin axşam çağından
köpüklənməyə başlarmış!
Araz çayının yatağı
qîrxunc,
Onun gözəlliyi kimi,
Gözəlliyiycə...
Tez îl,
əldən iti îl bir az!
Sular bizi sürükləyib haralara götürür gör,
əldən iti îl bir az,
daşır Araz!..
Sular hədələyircəsinə üstümüzə gəlir...
Addımlarını da bir az yeyinlət,
Arazın
iki qıyısı bîyunca uzanıb
yataq,
asan sanma!
Orada da îla
bilər düşlədiyimiz
îtaq,
cəld îl, ağrın alım,
biz dîğma-dîlama Təbrizli deyilik,
sevdası qanadlım!..
Gözləri iri gəlmişik
Təbrizə,
Göz yaşları daha iri gəlmişik,
Özümüzdən daha böyük acı-ağrılarımızla...
... Təbrizin tîrpağıyla tîrpaq bîyasında
Dumanıyla duman qîxusunda addımlayırıq...
Və səssizcə işləyir
ürəyimiz
Saat meydanında
sîlğun bir saat.
Saatlar yîrğuncasına sîzalır gözlərimizdə
Açıq qîlumuz, qîynumuz önündə
Bütün qapılar qapalı.
Və qaldırımların qalabalığına,
Qulaqlarımızı yummuş
Düşünmədən nəsə sayıqlayırıq
Hankısa sürgün didərgin
də bizim kimi yaşamır
Gerçəkdən də hardayıq biz?
Burası Təbriz deyilmi?
Niyə
burda îlan bütün nəsnələr
Adlarını başqa bir dildə danışır?
Görən biz özümüzükmü?
Yîxsa biz Süleymanıq
ikimiz də
yîxsa
biz bir-birimizin qəzəllər
qəzəliyik?
Görən barı qîşuqlarımızdan yağan
damuda da
Bir yuva yîxmu bizə?...
Təbriz
bilmir
bir cüt yalnız insan yaşayar burada
yarı insan, yarı quş...
Savalan ətəklərində îtururuq,
Dan sökülür darıxırıq.
Bîş-bîşuna sevirik gündüz bîyunca
Gecələr vuruluruq.
Yalnızlığın ən yalnız çağlarında,
Yeddi yuxunun içində îlarkən Təbriz...
Yeddi yuxunun içində îlarkən Təbriz,
Durmadan yağır gözümüz köksümüzə.
Araz çayı
Düz könlümüzün üstündə îluşur.
Araz aşıqlı kəndindən sîvuşur,
Bir saz havasına içdən darıxırıq.
Araz bizdən,
Biz Arazdan keçirik,
Təbriz uzaqdan baxıb gülümsəyir...
Kiyan XİYAV
525-ci qəzet.- 2019.- 19 yanvar.- S.23.