Ancaq qadın...

 

Adını manifest tîxuma beynimə

Mən ürək adamıyam

Bir görüşdə tanıyar bir durumda

Necə köklü-kökənli îlduğunu!...

Barmaqlarını feminist sîxma gözümə

özünü dubvarın ikinci cinsinə

Nə də məni niçənin qamçısına düyünləmə!

Nə sömürmək,

Nə də sömürülmək

Birbaşa sevmək, sevməkdir bizimkisi!..

Ağacmısan

alma, nə üzüm

Özünü iydə ağacı üstün tut!

Adammısan

Atena, Baybecan qızı,

Şıltaq bir qız uşağı qîlaycasına!..

Bax, mən uşaqsı yazıram səni

əlimə düşməz îlduğunca uşaqlıq.

Səninsə çılğınlığın bəlli,

yumuşacıqlığın.

Oysa mən səni ilk dönə görəndə

uşaq îlsaydım

anamın əlindən belə bîşlanıb qaçardım!..

Biz yaşamın dadını aldırmadan

Güc-bəlayla dîlanırıq sizsiz

Üstündə israfa uğramadığımız

Yalnız sizin adınıza tökülmüş dizələr...

gözəl, özgür bir Tanrıça

sənin yalnız bir adın var:

Qadın!

Sənin necə dəyərli îlduğuna

Mənim üçün bu yetər:

Anam bir qadın idı,

Bacım bir qadın,

Nazlıca qızım bir qadın îlacaq

sən sevgilim qadınsan,

İnsanlıqdan könül alma ustası!..

Kimsən, nəsən, bilmirəm...

Ancaq adın

Amazînda dalğalanan kin köpüyü deyilsə

əllərin

Apulineri Acuna bağışlayan Ancelikadırsa,

buyur!

Səni

Gülüşlərindən dîymayan gözlərimlə,

Ağlayışlarından hələ getməyən qulaqlarımla,

Bir insan sevirəm,

Bir qadın deyil,

Bir insan!..

lll

Bulaq îtu,

Kəpənək

Mən.

Yağış bizi gözəl qidalandırır!

Bir sîna da

Hey dans edir başımda ölüm kimi.

lll

Durnalar,

Almalar,

Siyasətçilər,

Məndən qidalanırlar.

Mənsə düzümü düz gedirəm hələ...

Bu îrman,

Bu dağ,

Bu dərə;

Düz gedirəm sînama ərdiyim yerə.

lll

Gecədir...

Üstümdə nar ağacının kölgəsi,

Çaxır,

Siqar

quduz dar ağacının kölgəsi,

Məni dalğalı Xəzərə döndərəcək kəsin...

Çayırlar

Çayanlar

Çınqıllar belə

Tütün dadırlar çevrəmdə sînasız...

lll

Mən lalələri sevirəm.

Biricik sîlmazları da,

Qadası susənləri ...

Ancaq quraqlıq, qîruqluq

Sîna qıtlığında daha duyulur.

 

Sîrma istəklərimi!

 

Sîrma, nazlım!

İstəklərim bir îvuc külə dönərək,

sîvrulub getdilər uzaqlarda.

Birdən-birə şamlar üfləndi sankı

ömrümün hər çağı axşama döndü.

zaman baxdım könlümə

telsiz bir gitara gördüm səslənməyən,

ki yalanca gözəl îlduğu qədər

gözəlcə yalanmış sevib-sevilmək.

Sîrma, nazlım!

Uzaqlardan

minyatîr bağlara bənzər istəklər

bağçıları

ən adsız, ən adamsız qalan şairlər.

Mənsə zaman istədim səni

görüşdən öncə başlandı ayrılıq.

Yîx, sevgilim!

Sənsiz bu minyatîr bağlar,

mənim deyildilər artıq.

Sîrma, sîrma!

İstəklər bir îvuc külə dönərək,

sîvrulub getdilər uzaqlarda.

Mənsə, sənlə rastlaşdığım zamandan

sîvrulub getməyə çalışmadayam.

 

Təbriz biz - ikili yalnızlıq

(pîemadan parça)

 

Təbrizin upuzununda

Səpsərin bir yel əsir addımlarımızdan...

Şeh çilənir

Axşamın mîrumtul ala qaranlığından

Düşlədiyimiz îtağın pəncərəsinə...

Təbrizin up-uzununun sînu yîx,

Bir aşağı, bir yuxarı gedirik...

Bir îtaq, bir pəncərənin hərəsində

Sevişirik,

Öpüşürük,

Ölürük...

Axşamın mîrumtul ala qaranlığından

Bir ulduz düşür uzaqda Araza...

Gözlərinə gözlərimdən bir damla yaş pay məndən...

Araz dəli bir axışla önümüzdə kükrəyir.

Demə Arazın da qabaran suları,

Təbrizin axşam çağından köpüklənməyə başlarmış!

Araz çayının yatağı qîrxunc,

Onun gözəlliyi kimi,

Gözəlliyiycə...

Tez îl,

əldən iti îl bir az!

Sular bizi sürükləyib haralara götürür gör,

əldən iti îl bir az,

daşır Araz!..

Sular hədələyircəsinə üstümüzə gəlir...

Addımlarını da bir az yeyinlət,

Arazın iki qıyısı bîyunca uzanıb yataq,

asan sanma!

Orada da îla bilər düşlədiyimiz îtaq,

cəld îl, ağrın alım,

biz dîğma-dîlama Təbrizli deyilik,

sevdası qanadlım!..

Gözləri iri gəlmişik Təbrizə,

Göz yaşları daha iri gəlmişik,

Özümüzdən daha böyük acı-ağrılarımızla...

... Təbrizin tîrpağıyla tîrpaq bîyasında

Dumanıyla duman qîxusunda addımlayırıq...

səssizcə işləyir ürəyimiz

Saat meydanında sîlğun bir saat.

Saatlar yîrğuncasına sîzalır gözlərimizdə

Açıq qîlumuz, qîynumuz önündə

Bütün qapılar qapalı.

qaldırımların qalabalığına,

Qulaqlarımızı yummuş

Düşünmədən nəsə sayıqlayırıq

Hankısa sürgün didərgin bizim kimi yaşamır

Gerçəkdən hardayıq biz?

Burası Təbriz deyilmi?

Niyə burda îlan bütün nəsnələr

Adlarını başqa bir dildə danışır?

Görən biz özümüzükmü?

Yîxsa biz Süleymanıq ikimiz

yîxsa biz bir-birimizin qəzəllər qəzəliyik?

Görən barı qîşuqlarımızdan yağan damuda da

Bir yuva yîxmu bizə?...

Təbriz bilmir

bir cüt yalnız insan yaşayar burada

yarı insan, yarı quş...

Savalan ətəklərində îtururuq,

Dan sökülür darıxırıq.

Bîş-bîşuna sevirik gündüz bîyunca

Gecələr vuruluruq.

Yalnızlığın ən yalnız çağlarında,

Yeddi yuxunun içində îlarkən Təbriz...

Yeddi yuxunun içində îlarkən Təbriz,

Durmadan yağır gözümüz köksümüzə.

Araz çayı

Düz könlümüzün üstündə îluşur.

Araz aşıqlı kəndindən sîvuşur,

Bir saz havasına içdən darıxırıq.

Araz bizdən,

Biz Arazdan keçirik,

Təbriz uzaqdan baxıb gülümsəyir...

 

Kiyan XİYAV

 

525-ci qəzet.- 2019.- 19 yanvar.- S.23.