AŞIQ ŞƏMŞİRƏ TUMOV
HAQQINDA
BƏZİ EPİZODİK
MƏLUMATLAR
Dədə Şəmşir, Kəlbəcərdən
xəbər tut,
Sənə duaçıdır eli-obası.
Bizim başımıza gör nələr gəlir,
Zəhmət çəkib bir qulaq ver, qadası.
Cırcırama olub tumovun təbi,
Gah sovuyur, gah güclənir
qəzəbi,
Bircə
həftə bağlamışıq
məktəbi,
Zəqqum olub Kəlbəcərin havası.
Yorğan-döşəkdədir büsbütün
şəhər,
Başımızı girləyirik birtəhər.
Alqış edir seyid-filan hər səhər,
Müstəcəb olaydı, barı duası.
Çoxlarının qulağını
deşibdi,
Şeşələnib, bığlarını
eşibdi,
Qoca-qaltaq
tamam əldən düşübdü,
Tapılmayır nə dərmanı, davası.
Kimi görsən, ağız-burnu
bulanır,
Qripin qəhrindən can çalxalanır.
Zalım
Ölət yalım-yalım
yalanır,
Fağır tapıb bizi dərdin yavası.
Ad çəkməsək tanıyarsan
özün də,
Kosaların saqqal bitib üzündə,
Oda yanır bu qripin
közündə,
Buz bağlayıb
dostlarının yuvası.
Yaxşı saxlayıbdı Oktayı
araq,
Xumarlanır gündə yüz-yüz
vuraraq.
Əskinazda özgə cürdü
kef-damaq,
Bir balaca nasazlayıb çağası.
İmansızdı, burda dostluq işdəmir,
Gödəkdimi, uzundumu, heç
demir!
İşə bax ki, çinar boyda Daşdəmir
On altı gün
olub yerdə yatası.
Fətullayev zökəmə də
nazirdi,
Dünənəcən çox havalı gəzirdi,
Xəstələri ipə-sapa düzürdü,
Bu gün olub xəstələrin atası.
Bir istədik Şamilə də baş çəkək,
Başında çalması, əlində
əlcək.
Kişinin iştahı pozulub
gerçək,
Allah, bizə toxunmasın xatası!
Fərruxa hamımız ümid
edirdik,
Axşam-səhər məsləhətə gedirdik.
Bir gün gəlib nələr gördük,
nə gördük:
Heç olmadı dadımıza çatası.
İslam
deyir: otuz iki növdədi,
Ona dözən
gövdədi ki, gövdədi.
Kar eyləmir iynə, sədəf dəbdədi,
Dərmanın yox etibarı, vəfası.
Bizim Məcid tüstülənir
eşqidən,
Qan ağlayır əhvalını
eşidən,
Bulalanır, fərqi yoxdu teşidən,
Hal qalmayıb çöldə
tonqal çatası.
Deyək
sənə Fətəliyev
Əhməddən,
Çox çalışdı, bar götürdü
zəhmətdən.
Təzə-təzə can qurtarıb möhnətdən,
Axır onun zühr eylədi butası.
Qəsdə düşüb söyləyirlər
qana-qan,
Bivecə bax, dağ dolanır
qorxudan.
Yazıq-yazıq durub baxır arxadan:
"Yass" eyləsən,
toyuq kimi yatası.
Qoşma
yazıb ürkütmüşük
Zəhranı,
O Zəhra ki, gülşən edər səhranı!
Yeddi
batman ət götürüb
hər yanı,
Nur dəryası
çənəsinin çotası.
Leylanın yanağı bomboz
olubdu,
Bürüşüb, domuşub, dumbuz olubdu,
Soyuyub nəfəsi,
bumbuz olubdu.
Öskürməkdən kəlmə tutmur çənəsi.
Dözümlüdur, hər nə desən götürür,
Bir öynədə yeddi fətir ötürür,
Gündə beş-on kökə
yapıb gətirir,
Beşimizə düşür bircə dənəsi.
Başın-gözün seyid kimi bağlayır,
Bir neçə
sirrini pünhan saxlayır.
Axşam-səhər nöyütləyir,
yağlayır,
Yenə də qopmayıb qrip gənəsi.
Deyillər ki, pusqusuna yatıblar,
Milisələr çox günaha batıblar.
Litr yarım konyakını tutublar,
Yola salır
dədəsini nənəsi.
Məmişov adlanan bir nəfər də var,
Arxasını yerə qoymaz hər azar.
Biçarədə qrip qoymayıb tutar,
Deyən, olub ağır pirə gedəsi.
Aşağı məktəbdə Qəhrəman,
Muxtar,
Yamanca tövşüyür,
çətin ki, toxtar.
Səsi
çoxdan batıb, oğulsan axtar!
Çoxdan gəlmir qulaqlara sədası.
Döşü atlanırdı, gülürdü
Azay,
Kim ax-vay deyəndə deyirdi: "A zay!"
Ona lazım deyil günləri az
ay,
Çox
lazımdı: otuz bir gün hərəsi.
Sizdə
nə var, olan bizə olubdu,
İtilənib, qrip nizə olubdu,
Xəstəxana hıqqıltıyla dolubdu,
Yer qalmayıb
gizlənəsi, sinəsi.
Nə burunda, nə başda var isdahat,
Dağala bax, heç götürmür məsləhət.
Gah sinənə, gah qıçına islaq at!
Od qalayıb, çətin ola sönəsi.
Kəsib
səsi, elə susub loğazlar,
Bir görəsən,
nə qırışıb
qoğazlar.
Öskürəyə tab gətirmir boğazlar,
Heç
olmasa ola
sapı, pinəsi.
Buz bağlamış bir Tərtərik, Qarqarıq,
Bir səhərdə,
bir axşamda qarqarıq.
Ölüsünə, dirisinə qarğarıq,
Hər kimsədə
siftə olub binəsi.
Olmamışdı indiyəcən bu
hədə,
Çətin bizdən əl
götürə bir vədə...
Qoşun
çəkib, halay vurub zirvədə:
Çətin ola bir də ordan
yenəsi.
Dədə Şəmşir, daim
ümid bəslə sən,
Müdam
varsan başımızın
üstə sən!
Şəxsi halımızı bilmək
istəsən:
Nə Məmməddi, nə Qənbərdi dinəsi.
(25 fevral 1970)
Məmməd ASLAN
Qənbər ŞƏMŞİROĞLU
525-ci qəzet.- 2020.- 25 aprel.- S.21.