İgid əsgər,
möhkəm dayan!.
ŞAHİN
MUSAOĞLU: "HƏR BİR ORDUNUN ZƏFƏRİNİN
ARXASINDA ONUN AYDINLARININ, ZİYALILARININ SÖZ
QƏLƏBƏSİ, İDEOLOJİ MÜHARİBƏ
QƏLƏBƏSİ DAYANIR"
Budəfəki müsahibim ötən əsrin 90-cı
illərində, vətənimizin başında qara buludlar
dolaşan bir vaxtda vətənpərvərlik türküləri
ilə insanları mərdliyə, şücaətə səsləyən
Şahin Musaoğludur. O, hələ də dillərdən düşməyən,
insanın vətənpərvərlik ruhunu oyadan, onun vətən
sevgisini alovlandıran, "İgid əsgər, möhkəm dayan", "Cənab leytenant" kimi bir
çox mahnıların yazarı, bəstəkarıdır.
İxtisasca həkim olan Ş.Musaoğlu, bir tərəfdən
əsgərlərin yaralarını sağaldır, digər tərəfdən
də mahnıları ilə onların ruhunu qidalandırır,
mənəvi güc verirdi. Bəli, bu mahnıların insan
ruhuna xitab edən qəribə bir sehri var. Çox
maraqlıdır ki, bu mahnılar illər keçsə də,
hər melodiyasında, hər sözündə öz sehirli
gücünü hələ də qoruyur.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
AYB Hərbi Vətənpərvərlik Komissiyasının sədri
Şahin Musaoğlu ilə müsahibəmizi sizə təqdim
edirik.
-
Şahin bəy, Azərbaycan sizi savaş türküləri
yazan adam kimi tanıyır. Amma
siz həm də həkimsiniz. Həm
müharibəyə səsləyən mahnılar bəstələmək,
həm də həkim olmaq. Bu qədər
fərqli iki baxış bucağı bir zehində, bir bədəndə
necə yuva qurdu?
- Bəli,
mən həkiməm. Həkimlik mənim ana sənətimdir, ali sənətimdir. Bu sənət bizdə
irsidir: anam, dayım, xalam, babam da həkim olublar. İndi iki oğul böyüdürəm və
onlardan da biri artıq bu sənəti seçib. O, həkim
olmaq istəyir və mən də onun seçiminə öz dəstəyimi
verəcəyəm. Mənim hərbiyə gəlməyim
isə həkim kimi fəaliyyətə
başladığım ilk illərə təsadüf etdi.
1987-ci ildə
Nəriman Nərimanov adına Tibb
Universitetini bitirib işləməyə başladım. Elə
bir-iki il idi ki həkim kimi fəaliyyət
göstərirdim, Qarabağ hadisələri başladı. Bir də gözümü açdım ki, bu hadisələrin
mərkəzindəyəm, artıq orduya yazılmışam.
Gənc və dəliqanlı vaxtlarım idi.
O vaxt bir həkim olaraq ordumuza xidmət etmək
üçün mülki həkimliyi hərbi həkimliyə
dəyişdim. Beləcə bir müddət
Müdafiə Nazirliyinin Tibb İdarəsinin əməkdaşı
oldum, tibb xidməti zabiti olaraq fəaliyyətə
başladım. Sonra Müdafiə Nazirliyi
Sənədli Filmlər Kinotelestudiyasının və HET idarəsinin
əməkdaşı oldum. Tez-tez cəbhə
bölgələrinə gedir, əsgərlərimizlə səngərdə
döyüşqabağı, döyüşdən sonra
görüşlər keçirirdim. Orda,
ilk növbədə ilkin tibbi yardım göstərir, əsgər
və zabitlərimizdən tibbə aid omüsahibələr də
götürürdüm. Beləcə, bütün bunlar
mənim əsgər həyatını və bütün bu
situasiyaları qələmə alan
mahnıları yazmağıma səbəb oldu.
Elə bilirəm ki, həkimliklə hərbçi sənətini
bağlayan bir ana xətt var. Bu da elə hər iki sahədə
çalışanların savaşçı
olmasıdır. Həkimlik xəstəliklərlə, hərbçilər
də düşmənlə savaşır. Mənim kimi hazırda hərbidə nə qədər
həkimlərimiz var. Mən də sözsüz ki, həmin
vaxtlarda, gənc yaşlarımda bu məsələlərdən
geri qala bilməzdim.
- Vətənpərvərlik
mövzusunda ilk bəstənizi yazmağınızı necə
xatırlayırsınız? O
illərdə nələr yaşadığınız, nələr
hiss etdiyinizdən bir az bəhs edə bilərsinizmi?
- Mən bu böyük musiqi
dünyasına "İgid əsgər, möhkəm dayan!" mahnısıyla gəldim. Mənim konservatoriya təhsilim yoxdur. Orta məktəbdə
valideynlərim məni tar sinfinə qoymuşdular. O vaxt kəndimizdə
kiçik bir mədəniyyət evi vardı, həmin mədəniyyət
evində tar sinfinə gedir, Azərbaycanın
muğamlarını öyrənirdim. Mən musiqiçi də
ola bilərdim, amma daxilimdəki həkim
olmaq istəyi daha güclü idi. Tarı isə
sonradan, tələbəlik illərində gitara əvəz
etdi. O vaxtlar gənclik enerjisi ilə həm gitarada ifa
edib, həm oxuduğum qayğısız günlər idi.
"İgid
əsgər, möhkəm dayan!"
mahnısının sözlərini isə mahnıdan çox
əvvəl yazmışdım. İlk
batalyonumuz, Birinci Batalyon Şəhidlər Xiyabanında and
içib cəbhə bölgəsinə gedirdi. O zaman mən
orduda deyildim, amma yaxın bir dostum həmin andiçmə mərasimində
iştirak edib cəbhə bölgəsinə
yollanırdı. Mən də onu ötürməyə
getmişdim. Həmin hisslərin təsiri
ilə əvvəlcə şeiri yazdım. Mahnı isə bundan ilyarım sonra ərsəyə
gəldi. Bu mahnının ərsəyə
gəlməsində yaxın dostum, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
Yusif Mirzəyev böyük rol oynadı. O, bu
mahnını çox bəyəndi və Şəmistan
Əlizamanlının ifasında səslənməsini istədi.
Amma o, sağlığında bu mahnının
studio variantını eşitmədi. Şəhid
olduqdan sonra onun qırx mərasimində Müdafiə Nazirliyi
Sənədli Filmlər Kinotelestudiyasının o vaxtkı rəhbəri,
rəhmətlik Seyidağa Mövsümlünün təşkilatçılığı
ilə Yusif Mirzəyevə həsr olunmuş "Vətən
sənə oğul dedi" sənədli film çəkildi.
Həmin filmin sonunda biz bu mahnının studio
variantını səsləndirdik. Nə
ifaçının, nə bəstəkarın, nə də
sözlərin yazarının adı çəkilmədən,
sadəcə olaraq biz filmə bu mahnını yerləşdirdik.
Hər şey də bundan başladı.
Bir də
gördük ki, o dönəm Azərbaycan
Televiziyasının bütün redaksiyaları bizimlə müsahibə etmək
istəyir. Mahnı çox populyar olmuşdu.
Bu bizə bir məsuliyyət verdi. Düşündük ki, bu mahnını yazmaqla
ictimaiyyətin ürəyinə yol tapa bilmişiksə,
yaradıcılıq fəaliyyətini davam etdirək.
Beləcə, "Çağırır vətən", hərbçi tibb işçilərinə
həsr olunmuş "Ağ ümid" , "Birinci
batalyon", "Əsgər, vətən əmanəti",
"Səma şahinləri",
sonra hazırda da populyar olan "Cənab leytenant"
mahnılarını yazdım.
Fəxr edirəm ki, mənim əsərlərim, 30 ilə
yaxındır yazılan bu mahnılar hələ də
sevilir. İnsanlarımızın bu mahnıları hələ
də sevə-sevə oxuduğunu görmək məni
qürurlandırır.
Əsgərlərlə görüşə gedəndə
bəziləri mənə "Cənab leytenant"
mahnısından sonra leytenantlıq peşəsini seçib,
zabit olmaq istədiklərini, deyirlər. Bu, adamın
üstünə həm də böyük məsuliyyət
qoyur. Anlayıram ki, mənim
mahnılarım bir insanın həyatının dəyişməsinə
səbəb olub, ona yön verib. Bu isə
mənim həyatımın məsuliyyətini daha da
artırır. Buna görə, elə bilirəm
ki, mənim hərbiyə gəlməyim, bir həkim, bir bəstəkar
kimi Allahın mənə lütfüdür.
- Gənclərimizin
bir öncəki nəsil qədər vətənpərvər
olmamasından narahatçılıq zaman-zaman dilə gətirilirdi.
Amma bu günlərdə bir daha anladıq ki, biz
gənciylə, yaşlısıyla, qadınıyla,
uşağıyla hamımız vətənimiz
üçün birləşməyə hazır, vətənimiz
uğrunda döyüşə getməyə həvəsliyik.
Siz necə düşünürsüz,
xalqın bugünkü milli iradəsi, vətənpərvərlik
ruhu 90-cı illərdən fərqlənirmi? Fərqlənirsə, nə ilə fərqlənir?
- Azərbaycanda
çox güclü vətənpərvərlik ruhunda
böyüyən gənclərimiz var. Biz son hadisələrdə
də bunun şahidi olduq. Sadəcə, onlar üzərlərinə
düşən iki əsas ana qayəni unutmamalıdırlar:
Biz müharibə şəraitində yaşayan və
torpağı işğal altında olan ölkənin vətəndaşlarıyıq.
Bizim bir milyondan artıq soydaşımız
qaçqındır. Bunun
üçün biz düşmənə qalib gəlmək
üçün birinci özümüzü, sonra düşmənimizi
tanımalıyıq. Mənə elə gəlir
ki, bizim bugünkü problemimiz məhz bundadır. Biz ya özümüzü, ya, da düşmənimizi
tanıya bilməmişik. Biz
özümüzü tanısaq, amma düşmənimizi
tanımasaq, məğlub olacağıq. Özümüzü
tanımasaq, düşmənimizi tanısaq, yenə məğlub
olacağıq. Biz bu problemi həll etmək
üçün ilk növbədə özümüzü,
sonra düşmənimizi yaxından tanımalıyıq.
Özümüzü tanımağımız, milli mənlik
şüurunu özümüzdə formalaşdırmaqdan ibarətdir. Bəs, bu nədir?
Bu, yalnız və yalnız öz ata-baba yurduna
sahiblənmək duyğusudur. Bu, öz adət-ənənələrini
qoruyub-saxlayıb inkişaf etdirmək, nəsildən-nəsilə,
qürurla, şərəflə ötürmək
duyğusudur. Bu, sənin milli kimliyin, milli varlığın, eyni
zamada ölkənin tarixini, onun coğrafiyasını dərindən
bilməkdir. Əxlaqın, mədəniyyətin,
vicdanın kateqoriyalarını bilməkdir. Müharibə vətənpərvərlikdən ibarət
deyil. Torpaq dərdi təkcə vətənpərvərliyi
təbliğ etməkdən ibarət deyil. Müharibənin sosial-siyasi tərəfləri də
var. İstənilən qələbəni sözsüz ki,
ordunun sayəsində əldə etmək olar. Amma ordudan əvvəl biz mədəniyyətin,
sözün, sənətin bayrağını Şuşada,
Qarabağda sancmalıyıq ki, sonra bizim ordumuz gedib o qələbəni
təmin etsin. Hər bir ordunun zəfərinin
arxasında onun aydınlarının, ziyalılarının
söz qələbəsi ideoloji müharibə qələbəsi
dayanır. Dünyada əbədi olan
heç nə yoxdur, bütün müharibələrin sonu
var. Qarabağ müharibəsinin də sonu olacaq. Amma ayaqda duran, var olan, inkişaf etməkdə olan
dövlətin bir müharibəsi var ki, o əbədidir.
O da ideoloji müharibədir. Siz jurnalistlər,
biz yazıçılar, bəstəkarlar bu müharibənin
önündəyik. Bizim dövlətimiz nə
qədər ki ayaqdadır, nə qədər ki
yaşayır, bizim müharibəmiz də davam edəcək.
- Şahin bəy, "Gənc nəsildə milli mənlik
şüurunun inkişaf etdirilməsi və vətənpərvərlik
hisslərinin tərbiyəsi" layihəmiz çərçivəsində
müsahiblərimə ünvanladığım bu sualın
cavabını sizdən də almaq istəyirəm. Gənclərin
milli ruhda yetişməsi, həqiqi vətən sevgisiylə
böyüməsi üçün bu gün cəmiyyətimizdə
ən çox nəyə ehtiyac var? Ümumiyyətlə,
bu baxımdan ən çox nələrdə boşluq hiss
edirsiz?
- Ümumən onu deyə bilərəm ki, gənc
nəslin vətənpərvərlik ruhunda formalaşması,
heç şübhəsi doğma torpağa
bağlılığıdır. Milli adət-ənənələrə
hörmət və qayğı gənclərdə mənəvi
və emosional hisslərin formalaşmasında əvəzsiz
rol oynayır. Bu hisslər olmadan insan əsl vətəndaş
və vətənpərvər olmaq iqtidarında deyil. Öz
xalqının dilini, tarixini, mədəniyyətini bilməyən
insanda milli mənlik şüurunu da inkişaf etdirmək
mümkün deyil. Vətənini sevməyən insan heç
vaxt vətənpərvər ola, qəhrəmanlıq göstərə
bilməz. Bu yolda doğulduğun torpağın
tarixini, onun mədəniyyətini, adət-ənənələrini
bilmək, mənsub olduğun xalqın keçmişinə, gələcəyinə
hörmət etmək, xalqın tarixi və etnik mədəniyyəti
ilə fəxr etmək, dövlətinin tərəqqisi
üçün can yandırmaq, milli mənin
şüuruna malik olmaq, vətənin rifahı naminə əlindən
gələni etmək deməkdir. Vətənpərvərlik
tərbiyəsi uşaqların, gənc nəslin milli mənlik
şüurunun formalaşmasına və həmçinin
inkişafına, onun dünyagörüşünə, həyat
hadisələrini düzgün dərk etməsinə səbəb
olur və rəvac verir. Milli mənlik şüuru ictimai
şüurdan kənarda mövcud ola bilməz. Milli mənlik
şüuru şəxsin daxili xarakterini insanlara, cəmiyyətə
olan münasibətini ifadə edir. Bu, həm də, dövlətin
gənclər siyasətinin ən vacib və həyati elementlərindən
biridir.
Fransız filosof Appolinerin bir sözü var:
"Ruhun işğal olunması silahla işğal olunmaqdan
daha önəmlidir". Biz çalışmalıyıq ki,
gənc nəslin ruhunu işğaldan qoruyaq. Buna görə də
biz, gənc nəslin bu ruhda böyüməsi
üçün əlimizdən gələni əsirgəməməliyik.
Bu, ailədən başlayıb, məktəbdə, universitetdə,
cəmiyyətdə davam etdirilməlidir. Hər birimiz fərd
olaraq öz evimizdə övladlarımızı bu ruhda tərbiyə
etməliyik. İmkan verməməliyik ki, onların ruhu
işğal olunsun. Yəni bir ruhun köləliyinə,
işğalına rəvac verməmək üçün biz
nəsə etməliyik. Bunun arxasında birinci növbədə
adət-ənənələrimizi qoruyub saxlamaq, öz ata-baba
yurdumuza bağlılığımızı göstərmək
və ona sahiblənmək duyğusunu ortaya çıxarmaq
dayanır.
Gənclik yeni nəfəs, güc-qüvvət,
enerjidir. Amma təəssüf ki, bu əbədi deyil. Gənclik
bir zaman ölçüsüdür. Bununla yanaşı,
anlamalıyıq ki, gənclik əbədi olmadığı
üçün həm də bir zəka
ölçüsü hesab olunmalıdır. Bizim gənclərimiz
bunu unutmamalıdırlar. Gənclərimiz birinci növbədə
özlərini, ikinci növbədə düşmənlərini
tanımalıdır.
Natəvan ABDULLA
525-ci qəzet.- 2020.-
23 iyul.- S.13