Vəsilə Vahidqızı:”Gecə-gündüz
bilmədən işimlə məşğulam”
Müsahibimiz tanınmış
telejurnalist, Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin
mətbuat xidmətinin rəhbəri Vəsilə
Vahidqızıdır.
– Vəsilə xanım, sizi daha yaxından tanımaq istəyənlər üçün bioqrafiyanızı, həyat yolunuzun ən vacib məqamlarını özünüzdən eşidib oxuculara çatdırmaq istərdik. Bildiyimizə görə, jurnalistika fəaliyyətinizə televiziyadan başlamısınız.
– Doğulub böyüdüyüm Laçından 20 yaşımda çıxmışam və təhsil almaq üçün Bakıya gəlmişəm. Necə deyərlər, gəliş o gəliş oldu. 1992-ci ildə rayon işğal olundu və bütün ailəmiz də Bakıya köçdü. Həmin il Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirdim və Azərbaycan Dövlət Televiziyasında işə başladım. 10 il sərasər burada çalışdım. Jurnalist kimi iş həyatımın əvvəli AzTV ilə bağlıdı. Burada, xüsusilə “Səhər” proqramında xeyli təcrübə qazandım. Ordakı mühit jurnalistin formalaşması, yoğrulması üçün çox əlverişli idi. “Səhər”də əldə etdiyim təcrübə, o cümlədən, canlı yayımda sərbəstlik bacarığı mənə sonrakı illərdə, xüsusilə İctimai TV-də ciddi kömək oldu.
AzTV-dən çıxandan sonra çox qısa müddətdə “İnternyus-Azərbaycan”da çalışdım və Space TV-də “İnsan mənzərələri” adlı layihə etdim. Mənim marağım daha çox başqalarından fərqliliyin hakim olduğu, fikir balansı sistemi ilə işləyən, xalq üçün yaradılan, mülayim səs tonlu ictimai yayımçının efirində proqram və layihələr etmək idi. Şansım gətirdi ki, İctimai Televiziya açılanda məni ora çağırdılar və 13 il orda işlədim. İctimai TV-də də öyrənməyə, tok-şou aparıcılığı sahəsində bacarığımı formalaşdırmağa, artırmağa çalışdım. Bu gün Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin xətti ilə səfər etdiyim ölkələrdə azərbaycanlılar məni görən kimi İTV-də aparıcısı olduğum “Ortaq məxrəc” verilişinə baxdıqlarını deyirlər. Bununla yanaşı, “Müzakirə vaxtı” tok-şousunun, “Qarabağreal tarix” verilişinin də müəllifi və aparıcısı, onlarla sənədli filmin ssenasi müəllifi oldum. İctimai TV ilə BBC arasındakı uzunmüddətli əməkdaşlıq bizə çox şeyləri öyrətdi.
– Necə oldu ki, məhz
televiziyanı seçdiniz, telejurnalist oldunuz?
– Əsl jurnalistika cəmiyyətlə iç-içə
olmağın, problemləri işığa
çıxarmağın əsas vasitələrindən
biridir. Elə bilirdim ki, jurnalistika dünyanı nizama
salmağın, ideoloji sistemləri dağıtmağın
açarını özündə daşıyır. Jurnalist olmaq istəyirdim, sonra TV daha cəlbedici gəldi.
Bu gün parıltısı o qədər olmasa
da, TV və jurnalistika bir tutqudur. Və hər
yerdə olduğu kimi, burda da uğurun dəyişməz
düsturu var. Uğur nəyə bağlıdır?
Az-çox qabiliyyət, üstəgəl, bilik, işini sevmək,
bir az şans və çox
çalışmaq. Özümü
jurnalistikada o qədər də böyük uğur
qazanmış biri saymıram, amma bu cəhətləri bir
araya gətirərək suda batmamağa çalışmışam.
Düşünürəm ki, dünya hələ də
maarifçilikdən üstün dəyər kəşf etməyib. Çalışdığım
hər yerdə, hazırladığım proqramlarda
maarifçilik xəttinin əsas meyar kimi oturuşmasına
çalışmışam.
TV-də “ölsəm də, işləyərək
ölüm” prinsipi ilə işlədim və
özümü işinin “muzdlu qatili” hesab edənlərdənəm. Qırx dərəcə
qızdırman olsa belə, heç bir proqramın çəkilişinin
ixtisara salınmasına razı olmayan, yaxşı nəticə
üçün öz formulunu axtaran biri olmağa
çalışdım. Bu həvəs və
işgüzarlığımı yeni işimdə də
qorumağa çalışıram. Evdə,
işdə, təyyarədə, bir sözlə, həyatın
hər anında, gecə-gündüz bilmədən işimlə
məşğulam. Onu da deyim ki, TV ilə
bağları qoparmamışam və “Vətən uzaqda deyil”
proqramı və ya başqa bir layihə ilə davam etmək
fikrindəyəm.
Jurnalistika elə bir sahədir ki, haqqında
danışdığın, bəhs etdiyin hadisələr
tez-tez dəyişir deyə, sən də yenilənirsən. Amma bəzən
mühit sən deyən olmur. Davamlı
olaraq keyfiyyəti yüksəlməyən eyni işi
gördükcə, eyni biçimdə düşünməyə
məcbur olduqca, çarxın içində fırlanan dələni
xatırladırsan. Fürsət
düşübsə, getmək və həyatına, fəaliyyətinə
yeni çalar qatmaq, yenilənmək ən
yaxşısıdır. Zaman keçdikcə insan
özünə suallar verir: İçində olduğun TV
jurnalistikasından narahatsanmı? TV-də nə
qədər peşəkar qalıb? Peşəkar
yarış mühiti varmı? Jurnalistikamızda harda
yanlışa yol verdiyini soyuqqanlılıqla etiraf edə biləcək
nə qədər nəhəng adam var? Təkbaşına cığır açan adamlar
varmı və var olanlar indi hardadır? Jurnalistikada
əxlaq prinsiplərini pozmamağa çalışan nə qədər
insan var? və s.
– Bir çox həmkarlarınız
kimi siz də televiziya jurnalistikası ilə paralel dövlət
qurumunda da çalışırsınız. Diasporla
İş üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidmətinin
rəhbəri vəzifəsini bir
neçə ildir ki, icra edirsiniz. Jurnalist
işləməklə bir dövlət qurumunda mətbuat xidməti
vəzifəsində çalışmağın hansı
üstünlükləri var?
– Daha
doğrusu, dövlət qurumunda işləməklə bərabər,
TV proqramı da hazırlayıram. Komitənin nəzdində
həm Diaspor TV, həm də Diaspor FM yaradılıb. “Vətən uzaqda deyil” verilişi xaricdə
yaşayan azərbaycanlılarla ünsiyyət qurmağı,
onlarla əlaqələri möhkəmlətməyi,
soydaşlarımızla vahid platforma üzərinə gəlməyi
hədəfləyən bir konsepsiyadır. Bu ad, bu ifadə Komitə rəhbərliyinin
ideyası kimi ortaya qoyulub və artıq xaricdə yaşayan
soydaşlarımız üçün bir şüara çevrilib.
Müəllifi və aparıcısı
olduğum proqram 3-cü ildir ki, yayımlanır və pandemiya
başlayana qədər onlarla ölkədə yaşayan azərbaycanlıların
həyatını, fəaliyyətini məhz
yaşadıqları ölkələrdə lentə
almışıq. Bəzi qurumlar kimi TV fəaliyyətini
də mətbuat xidməti işinin bir parçasına
çevirə bilmişik.
Məncə, jurnalistliklə mətbuat xidmətinin rəhbəri
vəzifəsində çalışmağın fərqindən
danışanda üstünlük deyil, çətinlik yada
düşməlidir. Mətbuat xidməti daha çətin,
çərçivəsi, hədsiz məsuliyyət
yükü olan bir işdir.
– Sizcə, hər hansı bir qurumun mətbuat
xidmətinin rəhbəri seçilmək və uğurlu fəaliyyət
göstərmək üçün nələr tələb
olunur?
–
Doğrusu, heç vaxt belə bir vəzifədə işləmək
kimi arzum və ya iddiam olmayıb deyə, tələblər
haqqında da heç vaxt düşünməmişəm. Bu, daha çox qurum rəhbərlərinin
seçimidir. Mən təklif aldıqdan
sonra Komitəyə gəlməklə bağlı qərarı
anında vermədim, 2-3 gün fikirləşdim və
apardığım proqramlara vaxtaşırı qonaq olan Fuad
Muradovla işləməyin faydalı olacağını
düşündüm. Fuad müəllimi
dəfələrlə müzakirələrə, xüsusilə
gənclərlə açıq debatlara dəvət
etmişdik və onun geniş düşünməyi bacaran,
müzakirəyə açıq insan olması, tənqidi
fikirləri qəbul etməsi, bir sözlə, “yeni beyin”
olması diqqətimizdən yayınmırdı. Onunla
işləmək sürətli, sistemli, hədəflənmiş
iş prinsiplərini mənimsəmək deməkdir. Komitə sədrinin Azərbaycanın diaspor siyasətinə
yeni çalar qatacağına əmin idim və məncə,
bir jurnalist kimi bu işin, həm də çox çətin
bir işin içində olmaq faydasız deyil.
O ki
qaldı mətbuat katibi kimi uğurlu fəaliyyətə, bu,
çətin və zamanla keyfiyyət çalarını
artıran bir işdir. Media ilə olan əlaqələri
daha da təkmilləşdirmək, medianın dilini bilmək,
həm təmsil etdiyi qurumun nümayəndəsi, həm də
mətbuatın nümayəndəsi olmağı bacarmaq
vacibdir. İki tərəfin ortasında
olduğun üçün burda da “ortaq məxrəci”
tapmalısan, buranın da öz “ortaq məxrəc”i var.
Ümumiyyətlə, mətbuat xidmətini mətbuatın
xidmətçisi hesab edirəm və 24 saat media nümayəndələrinin
sual və müraciətlərini cavablamalı olan şəxs
kimi anlayıram. Yeri gəlmişkən
deyim ki, mediamız, jurnalistlər diaspor mövzusuna hər
zaman böyük həssaslıqla yanaşır və əməkdaşlığımız
uğurla gedir. Əlavə edim ki, istənilən iş
komanda işidir, mətbuatla işləyən böyük
komandamız olmasa da, müsbət nəticə göstərə
bilirik. Sosial media sahəsində ciddi
uğurlarımız var, TV proqramlarını sistemli şəkildə
davam etdirə bilirik, yazılı media ilə əlaqələrimiz
qaneedicidir.
– Vəsilə xanım,
aparıcısı olduğunuz “Vətən uzaqda deyil”
proqramı izləyicilər tərəfindən maraqla
qarşılanır. Bu layihənin həyata
keçirilməsində əsas məqsəd nə idi?
– “Vətən uzaqda deyil” proqramı Diasporla İş
üzrə Dövlət Komitəsinin layihəsidir və Komitənin
nəzdindəki Diaspor TV-də, eləcə də İctimai
TV-də yayımlanır. İctimai TV 3 ilə
yaxındır ki, həm proqramın istehsalında iştirak
edir, həm də yayımını təmənnasız olaraq
həyata keçirir. Proqram diaspor sahəsində
ixtisaslaşmış bir proqramdır və bu qısa vaxtda
xaricdə yaşayan onlarla azərbaycanlının
tanıdılmasında əvəzsiz rol oynayıb. Cəmiyyətimizə
tanış olmayan, xaricdə böyük işlər görən,
yüksək mərtəbələrə çatan,
dünyaca məşhur universitetlərdə oxuyan, uğurlu
biznes yaradan neçə-neçə soydaşımız məhz
“Vətən uzaqda deyil” proqramı sayəsində Azərbaycanla
bağlarını bir az da möhkəmləndirib.
– Xaricdə yaşayan həmvətənlilərimiz
üçün sözügedən veriliş hansı əhəmiyyət
daşıyır?
–
Sözümə konkret faktla başlamaq istəyirəm. Bu il mayın 28-də müxtəlif ölkələrdə
yaşayan Cümhuriyyət varislərinin Azərbaycan
xalqını təbrik videolarını yaydıq və bu, cəmiyyətimizdə
böyük marağa səbəb oldu. O insanların özləri
də bu işdən, xalqımıza səslənməkdən
böyük zövq aldılar. Bu və bunun kimi
faktlar verilişin əhəmiyyəti barədə az-çox
məlumat verir. Verilişi Azərbaycandan
çox xaricdə daha yaxşı tanıyırlar. Həm də insanların bu proqramda yer almaq
üçün maraqlarını da görürük. “Vətən uzaqda deyil” verilişi daha çox
informativ xarakter daşıyır və əsas missiyası
qarşılıqlı maariflənmədir. Diasporla bağlı ölkəmizə, ölkəmiz
və Komitənin gördüyü işlərlə
bağlı diasporumuza gərəkli məlumatları
çatdırmaq yolundayıq. TV
proqramı müəyyən bir missiyanın
daşıyıcısıdır, ciddi informasiya
ötürücüsüdür. Həm də
bu, təkcə bir TV proqramı deyil, elə bir platforma, Azərbaycanla
xaricdə yaşayan soydaşlarımız arasında qurulan elə
bir körpüdür ki, onun üzərindən çox nəsillər
keçə, bir-birinə doğru addımlaya bilər bilər.
– Bir az da Diaspor
TV-nin fəaliyyətindən, burada yayımlanan verilişlərdən
danışardınız.
– Komitənin
nəzdində fəaliyyət göstərən Diaspor TV
dünya azərbaycanlılarını tanımaq və
tanıtmaq üçün vacib bir vasitədir. Komitədə
studiyamız və çəkiliş üçün
lazım olan və necə deyərlər, özümüzə
yetəcək qədər digər texniki imkanlarımız
var. TV-ni az qüvvə ilə çox
iş görməyə çalışan, işləyərək
dincələn kiçicik bir komanda ilə ərsəyə gətirmişik.
Diaspor TV-nin “Vətən uzaqda deyil” proqramı ilə
yanaşı, “Qarabağ saatı”, “Qarabağdan
danışaq”, “Azərbaycanca danışan xaricilər”, “Azərbaycan
dili”, “Dünyada yaşayan azərbaycanlıları tanıyaq,
tanıdaq”, “Xaricdəki azərbaycanlı jurnalistlər” və
s kimi verilişləri var.
Bir dəfə
mühafizə xidməti məni çağırdı ki,
sizi soruşan var, gördüm ki, tanımadığım bir
nəfər gəlib və dedi ki, mən Afrikada yaşayan azərbaycanlıyam,
istəyirəm biləsiniz ki, diasporun sıralarında mən
də varam. Onunla maraqlı müsahibəmiz də
oldu. Sonra bu cür hallar təkrarlandı
da. Sözümün canı odur ki, Diaspor
TV-ni zənginləşdirən həm də ona marağı
olan Azərbaycan diasporudur. İnternet
televiziyamız xaricdə yaşayan soydaşlarımız
üçün faydalı informasiyanı əlçatan edir.
Mən çox şanslıyam ki, bu platformada
yer almışam və ələ düşən imkanı,
ideyanı gerçəkləşdirmək fürsəti
olanların sırasındayam.
Sevinc Qarayeva
525-ci qəzet.-
2020.- 12 sentyabr.- S.16.