"Pişiyim alaboyundur..."
Səhv
etmirəmsə, 2005-ci il idi...
Bir axşam işdən yorğun halda evə
qayıdırdım. Bloka girən kimi haradansa yaxından gələn
zəif pişik miyoltusu eşitdim. Pilləkənləri
qalxdıqca miyoltu güclənirdi. Nəhayət,
mənzilimin yerləşdiyi 3-cü mərtəbənin
meydançasına çatanda bu yanğılı səsin
yiyəsini gördüm - hələ əməlli-başlı
yeriyə bilməyən, sürünə-sürünə
çox güman ki, anasının isti qucağını,
dadlı döşlərini axtaran əlçim boyda bir
pişik balası idi. Onu kim, nə
ağılla bura atmışdı - məlum deyildi. Amma dünyanın bütün canlılarının
balaları kimi, o da gözəl və məsum idi və bu
gözəlliyin, məsumluğun belə miskin vəziyyətə
düşməsi, təbii ki, ürəyimi
ağrıtdı. Qapımızdan azca aralıda
dayanıb ona baxa-baxa düşündüm: "İndi mən
nə edim? Bu zavallı gecəni burada qalsa, ya
acından, ya da qaranlıqda kiminsə ayaqları altında
qalıb məhv olacaq. Bəlkə onu evə
aparım, süd verim, özünə gəlsin? Sonrasına baxarıq".
Mən fəkirləşdiyim
müddətdə pişik balası mənə tərəf
süründü, çətinliklə sol
ayağımdakı ayaqqabının üstünə
çıxdı və dərhal da miyoltusunu kəsərək
yumurlanıb yuxuya getdi...
Mənim
bir andaca matım-mutum qurudu...
Sol ayağımı ustufca qaldırıb 1 addım
atdım və qapının zəngini basdım. Qapı açılanda əvvəl
sol ayağımın üstündəki pişik balası, ardınca da
özüm içəri keçdim.
Qızım bu mənzərəni görüb əvvəlcə
kövrəldi, ardınca ağlamağa başlayan kimi
başa düşdüm ki, bu andan etibarən bu pişik
balası evimizin sakini olmaq hüququ qazandı.
Ona
süd içirdik və dərhal cana gələn
qonağımız yanlarını basa-basa qəribə bir
yerişlə yan otağa keçdi, qızımın
çarpayısının altına girib şirin yuxuya getdi.
Səhər
onu çimizdirdik, zoomağazadan aldığım dərmanla
bütün bədənini dərmanladıq və pişik
balasının xoş günləri başladı...
Pişik ilə bağlı xalqımızın
çoxlu inancı var. Məsələn, deyirlər ki, o, ruhu
hiss edən yeganə məxluqdur; çox utancaq, təmizkar
heyvandır; mehr saldığı insanların
ağrısını götürür və s.
Bunların
hamısını yoxlamaq imkanım olmasa da, saatbasaat
böyüyən pişiyimizin təmizliyinə,
utancaqlığına söz ola bilməzdi.
Mən divana uzanıb mürgüləyəndə qalxıb
ya sinənin üstündə, ya da balınc tərəfdə bədənini
başıma dayayaraq yumurlanıb yatmağı da vardı. Yaşlı adamlar deyirdilər ki, vaxtilə səndən
gördüyü yaxşılığın əvəzini
çıxmaq üçün ağrılarını
götürür.
Bəli,
ilk vaxtlar - nə qədər ki, böyüyüb fitnə-fəsad
elminin sirlərinə vaqif olmamışdı - xilaskarı olduğum həmin
o pişik balası mənim də əziz dostuma
çevrilmişdi. Elə bil hər gün
böyüdükcə yaşamaqdan, həyatdan ləzzət
alırdı - qaçırdı, tullanırdı. Hələ
onun sap yumağı, kiçik top ilə
çıxartdığı hoqqaları demirəm. Bu
hoqqaların tamaşasına dayanmaq daha çox zövq
verirdi, nəinki məzmunsuz bir TV proqramına tamaşa etmək...
Amma sən demə, böyüdükcə (!)
pişiyin xislətinin üxə
çıxan özünəməxsus (və xoşagəlməz!)
nüansları da varmış.
Bir az irəli
gedib ondan başlayaq ki, pişik ona bəslənən xoş
münasibətə heç də həmişə adekvat
reaksiya vermir, əzizləndikcə, sığallandıqca
eqoistləşir, tənbəlləşir və nəhayətdə pişiklik
missiyasını unudub sırtıq bur müftəxora
çevrilir. Hətta bu, o dərəcəyə
çata bilər ki, məsələn, sən nahar süfrəsi
arxasına keçməmiş ədəb-ərkanla
çıxıb oturar stulların birində, par-par yanan
gözlərini də zilləyər masanın üstündəki
nemətlərə. Hələ bir az
üz versən masanın üstünə də
çıxıb salmanbəyi gəzə bilər.
İkincisi, dilinə çiy ət dəydimi -
pişiyin əvvəlki nəcibliyi çıxıb gedəcək
öz işinin dalınca - əvvəl gözünə təpdiyi
çörəyə indi heç gözünün ucu ilə
də baxmayacaq.
Deyə bilərsiniz ki, nə olsun, məgər
naşükür adamlar yoxdur? Razıyam. Amma tutaq ki, bunu pişiyin
naşükürlüyünün ayağına yazdıq, bəs
ət probleminin ən ciddi sindromunu - vəhşiləşmək,
yırtıcılaşmaq meylini nəyin ayağına yazaq?
Bəli, pişiyə 2-3 gün çiy ət
ver, dönüb olacaq pələngin mini variantı,
üstünə atılıb cırmaqlamağa,
caynaqlarını batırmağa yer axtaracaq. Elə bizim
pişik də vaxtilə onun xilas olmağında həlledici
rol oynayan qızımı özünün caynaq lütfü
ilə mükafatlandırmağı unutmadı - qəflətən
cumub caynağını onun ayaq damarına necə
batırdısa, uşağın qorxmağı bir yana, ayağından axan qanı kəsmək
üçün az qalmışdı təcili yardım
çağıraq...
Və nəhayət,
çox vaxt siçanlarla köməksiz ətcə cücələri,
quş balalarını "səhv salmağı",
oğurluğu peşəyə çevirməyi də öz
yerində...
Amma mən hələ pişik xislətinin bu cizgiləri
barədə o vaxtlar bir o qədər də məlumatlı
deyildim və belə şeylər haqqında söhbətləri
də yaxına buraxmır.
Tezliklə
məni heyrətə salan bir hadisə baş verdi.
Yay məzuniyyətim başlamışdı.
Ailəvi şəkildə rayona getməyə
hazırlaşırdıq. Ötən il
yarım müddətində evimizdən başqa heç yeri
görməyən, tanımayan pişiyimizi, təbii ki, burda
qoyub gedə bilməzdik. Təcrübəli
adamlarla məsləhətləşmişdim, demişdilər
ki, pişiyi iri karton qutuya qoyub maşının yük yerində,
yaxud qucağında apara bilərsən. Biz
hazırlığı başa çatdırıb yola
düşmək ərəfəsində
aşağıdakı mağazadan götürdüyüm
qutunu evə gətirən kimi pişiyin əhvalı dəyişdi,
elə bil əsəblərinə iynə batlrdılar,
başladı miyoldaya-miyoldaya ora-bura vurnuxmağa.
Görün
sonra nə oldu...
Məqam yetişəndə onu götürüb qutuya
qoymaq istədim. Başqa vaxtlarda çağıran kimi özünü
az qala üstümə atan pişik bir
hoqqalar çıxarmağa başladı ki, gəl görəsən
- onu heç cür tutub əlimə götürə
bilmirdim. Nəhayət, birtəhər
qamarladım - caynaqları ilə qollarımı
cırmaqlayıb qanatdı, sonra qaçıb ağır
kitab şkafının dalında - lap küncdə, əlçatmayan
yerdə gizləndi.
Qollarımın qanını silə-silə fikirləşdım
ki, pişik bizim səfərimizi boykot edir. Amma mən
onun nazı ilə oynanaq halında deyildim - həyətdə
maşın bizi gözləyirdi. Gücüm ona
çatdı ki, üzümü şkaf tərəfə
tutub acıqla deyim:
-
Özün bil. Getmirsən-getmə. Qal, acından öl. Biz getdik..
Çevrilib qutu tərəfə addımladım ki, onu
götürüb yolu azad edim və yüklərimizi
aşağı daşıyaq. Məni heyrətə salan hadisə
də elə bu anda baş verdi - səhərdən
mənimlə siçan-pişik oynayan "dostum" gizləndiyi
yerdən çıxaraq özünü tələsik qutuya
çatdırdı və ədab-ərkan ilə içinə
girib oturdu. Hələ desən,
başını da bir balaca əydi ki, qutunu rahat
bağlayım.
Bax belə!
Sonra da deyirlər ki, heyvanların ağlı yoxdur.
Sonda pişik "fəlsəfəsinin"
daha dərin qatlarına enib bir sıra nəticələr
çəxarmaq olar.
Bu
yaxınlarda az-maz sahmana salıb yaşamaq üçün
yararlı vəziyyətə gətirdiyimiz bağa təzəcə
ayaq açmışdıq ki, 2 pişik hardansa iyimizi alıb
özlərini atdılar həyətə... Biri bir az arıq,
sarı rəngli, kifir, o biri pişik deyəndə göz
önünə gələn imicdə - boz zolaqlı, nisbətən
"göyçək" pişik idi. Və tezliklə bu
pişiklər arasında bizim etimadımızı qazanmaq
uğrunda açıq və gizli gedişlərlə zəngin
bir rəqabət başladı... Darvazanı
açıb içəri girən kimi irəli
sıçrayıb miyoldaya-miyoldaya özlərini
ayaqlarımıza sürtmək uğrunda didişirdilər.
Mənim isə elə pişiklərin də
yaltaqlanmağından zəhləm getdiyi üçün həmişə
ayağımla vurub özümdən uzaqlaşdırmağa
çalışırdım. Necə deyərlər,
ismarıc göndərirdim ki, "sizdən mənə yar
olmaz".
Əlqərəz, rəqabətdə sarı pişik
qalib gəldi və həyətdə hakimi-mütləqə
çevrildi.
İstədiyi yerdə yatır, istədiyi yerdə
miyoldayır, istədiyi vaxtda və yerdə də zəhləmizi
tökürdü...
İndi də keçək əsas məsələyə.
Bu il yanvar ayında bir gün işdən sonra evə yox, bağa üz tutdum ki, həm həyət-bacaya baş çəkim, həm də xoşladığım sakitlikdə bir az dincəlim. Yolüstü mağazadan çörək, bugünkü şam, sabahkı səhər yeməyi üçün 3 ədəd sosiska, bir balıq konservi aldım. Darvazanı açıb içəri girən kimi sarı pişik pişvazıma çıxdı. Yuxarı qalxıb aynabəndin qapısını açdım, əlimdəki selofan torbanı divanın üstünə qoyub yenidən həyətə düşdüm ki, əllərimi yuyub qayıdım, həm özüm şam yeməyimi yeyim, həm də pişiyi yedizdirim. Maksimum 2 dəqiqə çəkən bu proseduru yerinə yetirib axşam yeməyindən alacağım ləzzəti damağımda hiss edə-edə aynəbəndə qalxdın, selofan torbanı ləzzətlə açdım və gözlərim çıxdı kəlləmə - bayaq çəkdirdiyim həmin o 3 sosiska yox idi. "Yəqin satıcı onları torbaya qoymağı unudub" - deyə fikirləşddim və dilxor halda deyinə-deyinə gödəkcəmi geyindim ki, mağazaya qayıdıb sosiskalara sahiblik hüququmu bərpa edim. Divanın yanından keçəndə qeyri-ixtiyari bayaq torbanı qoyduğum yerə baxdım və ayaq saxladım - orada çeçələ barmağın dırnağı boyda nə isə düşüb qalmışdı. Yaxınlaşıb qaldırdım və donub yerimdə qaldım. Bu, bir növ "caninin" cinayət yerində qoyduğu əşyayi-dəlil - sosiska qırıntısı idi. Başımı qaldırıb cəmi 2 addımlığımda yağlı şam yeməyindən sonra özündən razı halda pəncələrini yalayan sarı pişiyi axır ki, gördüm. Sanki mənə acıq verə-verə öz qələbəsini qeyd edirdi.
Mən gülmək tutdu. Sarı pişik mənə
qalib gəlmişdi. Nə olsun ki, fənd-fəsadla. Məgər istənilən
qələbənin kökündə fənd, hiylə
dayanmırmı?
Bir də 2 dəqiqəyə 3 sosiskanı aşırmaq
sizə asanmı gəlir?
Xülasə,
bu qələbəni "yumaq" üçün konserv
bankasını da açıb qoydum pişiyin qabağına ki,
kef eləsin və üz tutdum mağazaya...
Məğlub
olmağı da bacarmaq lazımdır axı!
P.S. Amma öz
aramızdır, zəhrimara
qalsın belə qələbə.
Əlisəfdər
HÜSEYNOV
525-ci qəzet.- 2021.- 27 avqust.- S.12.