Duymaq xoşbəxtliyi

Bir narahat gecəmin də sabahı gəldi və nə yaxşı ki, mən də bu gecəylə birgə sabaha çıxa bildim. Səhərüzü saat 6-dan sonrakı iki saatı nəzərə almasaq, gecə çimir etməmişəm, yox, əsaslı bir səbəbi də yoxdu, elə yuxumu öz əlimlə açıb buraxmışam, sonra da nə qədər çağırsam da, şıltaqlığından əl çəkib geri dönməyib. Beləcə hərəmiz bir yanda düşüb qalmışıq...

İndi pəncərəmdə Günəşin şəfəqləri oynayıb gözlərimə əksi düşəndə azca yatdığımı fərq etdim, mən də cavabında Yer kürəsinin, ümumiyyətlə, elə dünyanın şahzadəsini təbəssümlə salamladım, sevindim ki, bir gecəni də sabaha çıxaranların sırasındayam.

Yatağımdan qalxıb açıq balkona çıxaraq ucsuz-bucaqsız, əsrarəngiz səmanı minnətdarlıqla seyr edib Gözləgörünməzə çoxlu şükürlər ismarlayıram, mesajımın ünvanına çatdığına isə qəti şübhəm yoxdur...

Hə, indi məni çoxlu sayda səhər prosedurları gözləyir, yubanmaq olmaz... Amma bu nədir, krantı açıram su yoxdur, işığın düyməsini basıram işıq yanmır! Nə yaxşı, az da olsa ehtiyat suyumuz var hələ, bir neçə saat yaşamaq olar, amma telefonumun enerjisi tükənir, işıqsız çətin olacaq. Tez telefonu üzü üstə çevirirəm, qoy ekrandakı saat da enerji xərcləməsin. Belə, həyatın bir tərəfi iflic olub, amma insan beynindən fərqli olaraq bəla hansı yandan vurubsa iflic də o tərəfi tutur...

Eh, hələ nə ağrılar var ki, can çəkir, nə bəlalar var başa gələsi. Anamın ən çox eşitdiyim dualarından biri "İlahi, sən sağ əli sol ələ möhtac eləmə...", uşaq idim, dərinliyini anlamırdım, böyüdüm də sonacan dərk edə bilmədim. Bu söz sən demə, həm hərfi, həm də məcazi mənada düzgün ifadə edirmiş istəkləri. İlahi, nə boyda hikmət var imiş bu sözlərdə, insan əzalarından tutmuş ta qarışıq dünyamızın bildiyimiz və bilmədiyimiz ehtiyaclarına, daxili və xarici tələbatlarına, qarşılıqlı münasibətlərinə qədər! Keçənlərdə gözləmədiyim halda bir bəla tapdı məni (əlbəttə, bəla elə həmişə gözlənilmədən gəlir), əl-bilək oynağında yaranan problem bir əlimi demək olar ki, tamamilə "çıxdaş" etdi, qaldım bir əlimin umuduna. Bax onda gördüm tək əldən səs çıxmadığını, gündəlik həyati ehtiyaclarının bir əl ilə yerinə yetirməyin əslində mümkünsüzlüyünü... Bax onda dedim: "Nə xoşbəxt imişəm bir zaman, Allah..."

Anam bir də onu deyərdi ki, bala, adama təkcə işləyəndə deyil, yeyəndə, içəndə də kömək lazımdır. Əslində, bu, adi bir kənd qadınının heç adını belə bilmədiyi "humanizm"in təntənəsi idi, olanını paylaşmaq mədəniyyəti idi, yanındakı insanın kim olur olsun, ac qalmadığına əmin olmaq demək idi! Heç duydunuzmu siz də, başınıza gəldimi, bişirdiyiniz yeməyin ehtiyacınızdan artığı məhz təkliyiniz ucbatından qalıb xarab oldumu?! Vəsilə xanımı xatırlayıram, Vəsilə Usubovanı, keçmiş iş yoldaşımı, gözəl yazar-jurnalisti, qələmindən zər tökən bu xanım gözləmədiyi, ağıla gəlməyən bir dərdə düşmüşdü, elə o dərdlə də getdi dünyadan... Əvvəlcə udması çətinləşdi, çeynədiyi çörəyi qida borusuna ötürə bilmədi, sonra bu hiss tamamilə öldü. Yerli həkimlərdən əl üzüb xaricə üz tutdu, amma ümidsiz döndü geriyə. Onda böyüklərin dərdə də şükür etməsinin səbəbini anladım: "Allah adama dərmansız dərd verməsin..." Amma gəlin düzünü deyək, sonuncu dəfə nə vaxt ağzınıza qoyduğunuz halal tikənizi çeynəyə və uda bildiyinizin fərqinə varmısınız, bunun üçün Allaha şükranlıq etmisiniz? Vəsilə xanımla bir telefon söhbətimi unuda bilmirəm:

- Salam, axşamın xeyir, necəsən, Vəsilə xanım? Müalicən necə keçir?

- Sağ ol, Şahnaz xanım, bu gün Allaha çox şükür olsun, bir dənə peçenye yemişəm, yarım fincan da çay içə bilmişəm...

Təsəvvür edə bilməzsiniz bu anlarda onun səsi necə xoşbəxt idi!..

... İnsan niyə narazıdı, nədən narazıdı, hər şeyi varikən nədən o var olanları ayağının altına yığıb yenə uzaqlara boylanır, nə axtarır görəsən!? Sanki dünya bir yarış meydançasıdır, insanlar da yarışçı, əli yetənın, ovcunda olanın fərqində deyil, aza qane olmamaq, daha çoxunu istəmək və yeni, bəzən də lüzumsuz arzu-istəklərin peşində keçir ömür-gün. Axı insan qaçmaq üçün gəlməyib dünyaya, oturmalı, dayanıb nəfəsini dərməli və yoluna həyatın ritminə uyğun davam etməlidir. Niyə bəs o, hər şeyin qədir-qiymətini onu itirəndən sonra dərk edir!? Bəzən xoşbəxtliyin, səadətin içində olub, əlini əlində tutduğu halda görə bilmir, hiss edə bilmir? Lap elə R.Taqorun Divanəsi kimi... Bütün həyatını dincəlmək nə olduğunu bilmədən "məhək daşı"nı axtarmağa sərf edən Divanənin başı işinə elə qarışmışdı ki, belindəki zəncirin nə vaxt qızıla çevrildiyini hiss etməmişdi. "Beləcə, o, məhək daşını tapmış və itirmişdi..."

Xalq şairi, bəşəri şair Cabir Novruz demiş:

... Demə hər günümüz bir nağıl imiş,

Bu ölməz nağılı görmürük ancaq...

Bəli, ən adi şeylər imiş elə xoşbəxtlik içdiyin su, yediyin çörək, səni aparan ayaqların, işləyən əl-qolun, danışan dilin, görən gözün, düşünən beynin.., hər şey, hər şey xoşbəxtliyin özü imiş! Əli Kərim də xoşbəxtliyin şəklini bax elə belə çəkib:

... İçdiyim o su da səadət imiş,

İşə getməyim də, qayıtmağım da...

Dünyada nə qədər müxtəlif cür şikəst insan var, kimi bircə dəfə Günəş işığını görməyinə bütün varını verər, kimi yeriməyinə.., kimi də dilinin söz tutmasına... Nə qədər valideyn övladı üçün hər gün mücadilə verir görən!? Deməli, insanı yaradan çox zəngin və varlı yaratmışdır, amma insan buna heç bir pul-para xərcləmədiyindəndir ki, naşükürlük edir. Təsəvvürə sığmayacaq böyük bir məbləğ edərdi insanın əzaları, daxili orqanları! Amma nə olsun, vaxtında dəyərini bilirmi? Bu yerə gəlib çatanda murdar ermənilərin Birinci Qarabağ müharibəsində əsir götürdüyü yüzlərlə uşağın daxili orqanlarının alveri ilə məşğul olmasını xatırladım... Dünyanın erməni yarasına nifrətim bir az da artdı!

Xoşbəxtliyin çox çaları var, amma sağlamlıq olmasa, heç nədən zövq almaq olmur. Deməli, sağlamlıqdan başlayır xoşbəxtliyə gedən yol, özü də tək cismani sağlamlıq deyil, ruhi, zehni sağlamlıq şərtdir. Pifaqor boş yerə demirdi:

- Xoşbəxtlik ardınca qaçma, o, sənin özündədir!

Xoşbəxliyin qafiyəsi də yoxdu, çünki tərkibi olduqca zəngin olan, özündə ən müxtəlif makro və mikro xoşbəxt hissəciklər birləşdirən bu nəhəng hissin dadı bir ömür insanın damarında gəzib dolanır, tərk etmir onu.

Və hər kəs öz xoşbəxtliyinin memarı olmalı, onu qurmalı, qorumalı və elə yaşamalıdır ki, sonra deyə bilsin:

Biz elə dünyanın bəxtəvəriyik,

Sən və mən, eləcə xoşbəxt və xoşbəxt...

Şahnaz Şahinn

525-ci qəzet.- 2021.- 4 fevral.- S.13.