"Gənc
nəslin vətənpərvər ruhda tərbiyəsi prioritet
tələbdir"
"Gənclərimizə
vətənə, xalqa məhəbbət hisslərinin
aşılanması daha da aktuallaşıb"
Cəmiyyəti
inkişaf etdirən, irəli aparan vətəndaşlar -
müstəqil vətənimizin keşikçiləri məktəblərimizdə
tərbiyə alır və formalaşırlar. Azərbaycan
xalqı bütün zamanlarda gələcəyimiz olan gənc
nəslin öz vətəninə, xalqına, soy-kökünə,
ata-babalarımızın bizə miras qoyduğu adət-ənənələrimizə
sədaqət və hörmət ruhunda tərbiyə
olunmasına böyük məsuliyyətlə
yanaşmışdır.
Danılmaz
faktdır ki, ümumtəhsil məktəblərində təbliğ
olunan vətənpərvərlik ideyaları şagirdlərdə fədakarlıq,
qəhrəmanlıq və məğlubedilməzlik kimi ən
ülvi hisslər yaradır. Müasir dövrdə təhsilin
qarşısında qoyulmuş fəal vətəndaşlar
yetişdirmək vəzifəsi də məhz sistemli,
ardıcıl aparılan vətənpərvərlik tərbiyəsinin
nəticəsində reallaşdırılır.
Müəllim
Kamil Hüseynov deyir ki, məktəbin, müəllimin vəzifəsi
təkcə bilik vermək, hansısa elmin sirlərini
açıqlamaq deyil, həm də Vətənə layiqli
şəxsiyyət yetişdirməkdi. Məktəblərdə
uşaqlara ilkin vətənpərvərlik hissinin
aşılanması müxtəlif üsullarla - onlara vətənpərvərlik
mövzusunda mahnı və şeirlər öyrətmək, dövlət
atributlarının şəkillərini çəkdirmək
və digər vasitələrlə öyrədilir: "Gənc
nəslin milli-vətənpərvər ruhda tərbiyə
olunub yetişməsi son dərəcə vacib şərtdir və
bu, biz müəllimlərin qarşısında ən
mühüm vəzifələrdən biri kimi dayanır. Bizim
məqsədimiz uşaqlara təhsil, elm verməklə
yanaşı, həm də onları yetkin bir vətəndaş
kimi yetişdirmək, onlarda vətənə, torpağa sədaqət,
lazım gələrsə, Vətən yolunda şəhidliyə
hazır olmaq ruhunu aşılamaqdır.
Mən
bir müəllim kimi gələcəyimiz olan
balalarımıza vətənimizi, dilimizi sevmək,
torpaqlarımızı qorumaq, keçmişimizi, tariximizi
öyrənmək, milli-mənəvi dəyərlərimizə
sahib çıxmaq kimi ali hissləri aşılayıram. Məktəbimizdə
il boyu təşkil etdiyimiz vətənpərvərlik ruhlu tədbirlərlə
belə hissləri onların qanlarına, canlarına
hopdurmağa çalışırıq".
Əməkdar
elm xadimi, professor Şahlar Əsgərovun sözlərinə
görə, insan özünü və dünyanı əsasən
gənclik yaşlarından dərk edir. Onda doğma Vətən,
mənsub olduğu xalq qarşısında borc, məsuliyyət
hissləri də bu yaşdan təşəkkül tapır. Ona
görə də hər bir ölkənin, xalqın gələcəyinin
necə olması bugünkü gəncliyin hansı ideallarla
yaşamasından, övladı olduğu Vətəni,
xalqı qarşısında borc, məsuliyyət hissini necə
dərk etməsindən, vətənini, xalqını nə dərəcədə
sevməsindən, milli-mənəvi
özünüdərkindən asılıdır: "Əgər
biz gələcəyimizi xoşbəxt, əmin-aman görmək
istəyiriksə, sadalanan cəhətlərin bugünkü gənclikdə
olmasına çalışmalıyıq. Bu
çalışmanın mərkəzində isə gənclərin
vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsi durur. Ona
görə də gənclərimizin vətənpərvərlik
tərbiyəsi, onlara Vətənə, xalqa məhəbbət
hisslərinin aşılanması bu gün daha da
aktuallaşıb".
Təhsil
nazirinin müavini Firudin Qurbanov deyir ki, gənclər milli
ruhda, vətənpərvərlik ruhunda, ənənəvi dəyərlər
əsasında tərbiyə olunmalı, yaxşı oxumalı,
bilikli, savadlı olmalı, ölkənin tarixini yaxşı
bilməli, antiazərbaycan dairələrinin təsiri
altına düşməməlidirlər: "Hesab edirəm
ki, bu istiqamətdə, xüsusən ailədə və təhsil
sistemində aşağıdakı prioritet məsələlərə
diqqət artırılmalı, vətənpərvərlik tərbiyəsi
sahəsində qazanılmış tarixi təcrübə
daha da inkişaf etdirilməli, tərbiyə işi
qloballaşan dünyanın müasir
çağırışlarına cavab verməli, ölkənin
iqtisadi, siyasi, sosial inkişafı ilə
ayaqlaşmalıdır. Təhsil sistemində tərbiyə
işinin səmərəli təşkili, bu sahənin dinamik
və davamlı inkişafı üçün mövcud
reallıqlar və dünya təcrübəsi nəzərə
alınmaqla, tərbiyənin milli konsepsiyası və
inkişaf strategiyası hazırlanmalıdır. Gənc nəslin
vətənpərvər ruhda tərbiyəsi təhsildə
prioritet tələbdir və bu şəkildə də müəyyənləşdirilməlidir.
Vətən müharibəsinin nəticələri nəzərə
alınmaqla, təhsilin məzmununda müvafiq korrektə və
düzəlişlər aparılmalı, Azərbaycanın ərazi
bütövlüyünün təmin olunması və
işğaldan azad olunan ərazilər haqqında yeni
reallıqlar ümumi təhsilin məzmununa daxil edilməlidir.
Təhsil Nazirliyi bu haqda öz mövqeyini cəmiyyətə
açıqlayıb, dərsliklərdə müvafiq dəyişikliklər
aparılmasına başlanılıb. Vətən müharibəsində
Azərbaycanın qələbəsini təmin edən amillər
təhlil olunmalı, bütün təhsil müəssisələrində
"Qarabağ dərsləri", "Qarabağ şahinləri",
"Milli qəhrəmanlar", "Qarabağ müharibəsi
qəhrəmanları", "Şuşa əməliyyatı"
adlı ustad dərsləri təşkil olunmalı, müharibə
şəhidləri və qaziləri təhsilalanlara dərindən
tanıdılmalıdır. Tərbiyə işinin sistemli təşkili,
azərbaycançılıq ideologiyasının təbliği,
Azərbaycan dilinə, ədəbiyyatına, tarixinə, mədəniyyətinə
məhəbbət hissinin, milli-mənəvi dəyərlərə
hörmət duyğularının aşılanması, Vətənə
sədaqət - vətənçilik, vətəndaşlıq
mövqeyinin formalaşdırılması, vətənpərvərlik
tərbiyəsi bütün təhsil sisteminin, xüsusən
ümumi təhsil və məktəbdənkənar təhsil
müəssisələrinin qarşısında duran prioritet vəzifələrdən
biri olmalıdır. Vətən müharibəsində
qazanılan uğurlara dair elmi, elmi-kütləvi, bədii,
publisistik əsərlər yaranacaqdır. Hesab edirik ki,
"Qarabağ Azərbaycandır!" seriyasından bu tipli əsərlər
çap olunmalı, dünyanın müxtəlif dillərinə
tərcümə edilməli, tariximizin bu şərəfli səhifəsi
uşaq və gənclərimizə
çatdırılmalıdır. Bunlarla yanaşı,
Qarabağ müharibəsi qəhrəmanları, qaziləri,
şəhidləri, iştirakçıları haqqında
ensiklopedik soraq kitabları hazırlanmalı, sənədli
filmlər çəkilməli, həmin insanlar yetişməkdə
olan uşaq və gənclərə yetərincə
tanıdılmalıdır.
F.Qurbanovun fikrincə, böyük və
aydın faktiki-sənədli bir material üzərində
qurulan, səmimi və həqiqət əsasında yazılan,
zəngin şəkildə təsvir edilən və gözəl
çap olunan xüsusi bir kitab seriyası - dastanlar
yaradılmalıdır: "Qarabağımızın rayon və
kəndlərinin yeni məhəllələrindən, meydan və
prospektlərindən kənarda gənclərimiz
keçmiş müharibənin qanı ilə səpilən
küçələri, dağılan və yanğından
qaralan divarları, torpaqlarımızdan babalarının,
atalarının və analarının əlləri ilə qəddar
düşmənin süpürülüb
atılmalarını görsünlər.
İkinci
Qarabağ müharibəsinin qəhrəmanlıq hadisələrinin
şahidləri və iştirakçıları hələ
sağ ikən bunu etməyə dəyər. Şübhə
yoxdur ki, Azərbaycan cəmiyyəti və təhsil sistemi vətənpərvərlik
tərbiyəsi sahəsində qazanılmış nailiyyətləri
Vətən müharibəsinin yaratdığı yeni
reallıqlara uyğun daha da inkişaf etdirəcəkdir. Ulu öndər Heydər Əliyevin
böyük uzaqgörənliklə söylədiyi kimi, ilkin
olaraq ailədən başlayan bu tərbiyəvi iş təhsil
müəssisələrində davam etdiriləcək,
bütün cəmiyyətin hər bir üzvünün əməlindəki
müsbət nümunələrlə yetkinləşdiriləcək".
Təhsil
eksperti Kamran Əsədov bildirib ki, Azərbaycanın 5 min ilə
yaxın dövlətçilik tarixində Qarabağ
müharibəsi çox əhəmiyyətli və xüsusi
yer tutur: "Tariximizə nəzər salsaq görərik ki,
yaratdığımız dövlətlər daha çox ərazi
itkiləri ilə yadda qalıb. Amma 44 günlük Vətən
müharibəsi Azərbaycanın 5 min ilə yaxın dövlətçilik
tarixində xüsusi bir hadisədir. 44 gün ərzində
Ali Baş Komandanın rəhbərliyi altında Azərbaycan
Ordusu itirdiyimiz torpaqları özümüzə qaytardı.
Burada Azərbaycan igidləri yalnız silah və texnika
gücü ilə yox, eyni zamanda, fərdi şücaətləri
ilə yadda qaldı".
Ekspertin
qənaətincə, 44 günlük müharibənin hər
günü yox, hər saatı şagirdlərimizə örnək
olaraq çatdırılmalıdır: "Tarix dərsliklərində
elə faktlar olurdu ki, şagirdlərə öyrədəndə
əziyyət çəkirdik. Məsələn, xarici ölkələrin
hərb və döyüş tarixindən nümunə gətirirdik.
Artıq Prezident İlham Əliyevin özü Azərbaycanı
bütövləşdirən və gücləndirən bir
şəxsiyyətdir. Qədim dünya tarixindəki Roma və
digər dövlətlərin ordusundan
danışırdıqsa, bundan sonra Vətən müharibəsində
iştirak edən generallarımızın da hər biri
şagirdlərimizə çatdırılacaq. Yalnız dərsliklərdə
yox, həmçinin, müxtəlif əsər və filmlərdə
qəhrəmanlıq tariximizi əks etdirməliyik. Gənclərimiz Polad Həşimovun
həyatından və döyüş yolundan nümunə
götürməlidirlər.
Eyni
zamanda, digər qəhrəman sərkərdələrimizi dərsliklərimizə
gətirməliyik. Bu günə qədər tarix dərsliklərimizdə
daha çox məğlubiyyət ruhunda və ərazi itkisi
fonunda tarixi faktları qeyd etmişik. İndi isə İkinci
Qarabağ müharibəsində yaşananlarla bağlı
yeni bir nümunə olacaq. Bütün dərsliklərimizdə
qəhrəmanlıq nümunələrimizə yer verməliyik
ki, gənc nəslimiz vətənpərvər ruhda
böyüyə bilsin".
Sevinc QARAYEVA
Mədəniyyət.- 2021.- 16 iyul. S.
10.