Şərqşünaslıq İnstitutunda Atatürklə bağlı elmi konfrans olub

Mayın 18-də AMEA-da böyük siyasi və hərbi xadim, Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu və ilk Prezidenti, Qazi Mustafa Kamal Atatürkün 140 illik yubileyinə həsr olunan "Mustafa Kamal Atatürk - Türk dünyasının böyük öndəri" mövzulu elmi konfrans keçirilib.

Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun təşkilatçılığı ilə, AMEA-nın əsas binasının kiçik akt zalında gerçəkləşən tədbiri giriş sözü ilə açan Akademiyanın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli Azərbaycan və Türkiyə arasında münasibətlərin ən yüksək səviyyədə olduğunu söyləyərək, bu konfransı da dostluğun, qardaşlığın, işbirliyinin təzahürü kimi dəyərləndirib. Mustafa Kamal Atatürk haqqında fikirlərini bölüşən İ.Həbibbəyli onun dünya ölkələri liderləri arasında xüsusi yerinin olduğunu vurğulayıb, türk xalqının onun ətrafında birləşərək xarici işğalçıları ölkədən qovduğunu deyib. Mustafa Kamal Atatürkü istiqlal savaşının ən böyük qəhrəmanı adlandıran İ.Həbibbəyli onun həm də dövlətin ideoloji əsasını qurduğunu, Türkiyənin Atatürkün yolu ilə gedərək dünya dövlətləri arasında öz layiqli yerini tutduğunu bildirib. İ.Həbibbəyli Türkiyənin Azərbaycan üçün qardaş ölkə, daimi strateji müttəfiq kimi əvəzsiz olduğunu deyib.

Tədbirdə çıxış edən Türkiyənin Azərbaycandakı Səfirliyinin təhsil müşaviri Nihat Böyükbaş Anadolunun 1000 ildir ki, azad, müstəqil yaşadığını deyərək, buradan türklərin bir sıra liderinin çıxdığını və onların da uğurunun təhsili ana dildə, milli ruhda almaları ilə bağlı olduğunu qeyd edib. O, Atatürkün də bu cür mühitdə, mədəniyyətdə yetişən məsləkdaşları ətafına yığaraq Türkiyə Cümhuriyyətini qurduğunu söyləyib. Türkiyəli diplomat, Mustafa Kamal Atatürkə həsr olunan konfransı yüksək dəyərləndirərək, təşkilatçılara öz təşəkkürünü bildirib.

Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru, akademik Gövhər Baxşəliyeva iki ölkə arasında qardaşlıq münasibətlərindən danışaraq, bu münasibətlərin inkişafında alimlərin də rolu olduğunu qeyd edib. Şərqşünaslıq İnstitutu yarandığı gündən bu elm müəssisəsində türkoloji tədqiqatlara böyük önəm verildiyini, Osmanlı İmperiyası və Türkiyə Cümhuriyyətinin tarixinin, ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi və mədəni inkişafının ətraflı araşdırıldığını bildirən G.Baxşəliyeva qeyd edib ki, şərqşünas tarixçilər Türkiyədə milli azadlıq hərəkatı, Türkiyə Respublikasında dünyəvilik prinsipinin bərqərar edilməsi, millətçilik ideologiyasının formalaşması, ictimai və bədii-estetik fikrin yaranması, maarif və mədəniyyətin inkişafı, islam, müasir Türkiyədə müxtəlif ictimai-siyasi hərəkatlar problemlərinin öyrənilməsinə diqqət yetiriblər.

Şərqşünaslıq İnstitutunun direktor müavini, akademik Şahin Mustafayev "Dünya və türk tarixində Mustafa Kamal Atatürkün yeri" mövzusunda məruzə edib. Mustafa Kamal paşanın bir millətin və bir dövlətin - Türkiyə Cumhuriyyətinin qurucusu və yaradıcısı olduğunu deyən Ş.Mustafayev qeyd edib ki, Atatürk şəxsiyyətinin əzəməti sadəcə Türkiyə tarixi ilə məhdudlaşmır. Akademikin fikrincə, Atatürk dünya tarixindəki ən böyük siyasi, hərbi və dövlət xadimlərinin sırasındadır.

Konfransda tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Firdovsiyə Əhmədova "Azərbaycan hakimiyyətinin Türkiyə milli-azadlıq hərəkatına münasibəti", Şərqşünaslıq İnstitutunun "Türkiyə tarixi və iqtisadiyyatı" şöbəsinin əməkdaşlarından Hüseyn Günəşli "M.K.Atatürk və Türkiyədə milli azadlıq hərəkatı", tarix üzrə fəlsəfə doktoru Namiq Məmmədov "M.K.Atatürkün hüquqi dövlət quruculuğu və iqtisadi islahatları", Mirzə Ənsərli "Türkiyə Respublikasının güc strukturlarının formalaşması sahəsində M.K.Atatürkün fəaliyyəti" mövzularında məruzələr ediblər.

Sonra məruzələr ətrafında müzakirələr aparılıb.

525-ci qəzet.- 2021.- 20 may.- S.7.