44 günün telesalnaməsi

Vətən müharibsəinin möhtəşəm zəfərlə başa çatmasının bir ilinin tamamına bir neçə gün qalır. Artıq dünya siyasətçiləri bu müharibədə Azərbaycanın şanlı qələbəsini tarixiləşdirən 44 günün hərbi sirlərini və bu döyüşlərin taktiki gedişlərini öyrənməyə ciddi cəhdlə çalışırlar. Bu döyüş taktikası müxtəlif ölkələrin hərb təhsilində qiymətli təcrübə kimi öyrənilir. Xalqımız şanlı zəfər qələbəsinin ildönümünə böyük ruh yüksəkliyi, şəhidlərimizin müqəddəs ruhuna, qazilərimizin rəşadətlərinə ehtiram və məhəbbətlə hazırlaşır.

Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri QSC (AZTV) 44 günlük müharibənin möhtəşəm salnaməsini yaradır. Bu salnamə illər, qərinələr, əsrlər keçdikcə tarixmizin, azadlıq mübarizəmizin inci xəzinəsi kimi daha da möhtəşəm və əzəmətli olacaq.

Ona da inanıram ki, gələcəkdə 44 günlük müharibədən ssenari yazan qələm ustadlarımız, film çəkən operator və rejissorlarımız üçün AZTV-nin salnamə-arxiv xəzinəsi əvəzsiz istinad mənbəyi olacaq.

Əvvəlcədən ürək dolu sevinc və iftixarla onu xüsusi qeyd edim ki, son üç ildə AZTV-nin proqram siyasətində yaxşılığa doğru ciddi dönüşlər yaranıb, perspektivli və müasir forma-məzmunlu dəyişikliklər aparılıb. Peşəkarlıq axtarışları inam və qətiyyətlə davam etdirilir. Proqramların mövzu əlvanlığı artıb, yeni geniş imkanlı çağdaş kameralarla çəkilişlərdə rəng parlaqlığı güclənib, forma müxtəliflikləri cazibəlidir, əlvandır, gözəyatımlıdır. "Əsas məsələ" (aparıcılar Elnar Məmmədli, Rüfət Həmzəyev, Tofiq Abbasov, Ətayə Əlamdarqızı, Jalə Əsgərova, Cəsarət Qəmbərli), "Hədəf" (Tofiq Abbasov) "Çıxışa doğru" (Nailə Babayeva) verilişlərində təhlilə çəkilən, müzakirə olunan mövzuların araşdırılıb təqdim edilməsində peşəkarlıq, məna və mahiyyət, aktuallıq və reallıq qat-qat güclənib. Elnar rus, fransız, ingilis, Rüfət ingilis və rus dillərində birbaşa efirdə xarici ölkə politoloqlarından müsahibələr alırlar. Bu müsahibələr verilişlərin mahiyyətini, siyasi təsir gücünü çox və güclü şəkildə artırır.

"Həftə" (aparıcı Rövşən Məmmədov) analitik informasiya proqramı yeddi gün ərzində ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında, eləcə də dünyada baş verən son dərəcə vacib hadisələr televiziyanın bədii-estetik təqdimatında yüksək texniki imkanların ifadə gücü ilə efirdə yayımlanır. Verilişin dinamik ritmi, mövzu seçimi və onun sıra düzümü, təqdimatın bədii cazibəsi və məntiqi aydınlığı dünyanın qabaqcıl telekanallarının eynitipli verilişləri ilə yüksək peşəkarlıq rəqabəti apara bilər.

Yenidən müharibə mövzusuna qayıdıram. Sadaladığım tok-şoularda və müxtəlif xarakterli siyasi-bədii verilişlərdə, AZTV-nin çəkdiyi bədii, bədii-sənədli, xronikal filmlərdə 44 günün şücaət və qəhrəmanlığı, xalqın qələbə və zəfər əzmi, döyüşçülərimizin inam yenilməzliyi teletəqdimatın şah damarını, ana xəttini təşkil edir. Çox mürəkkəb siyası mövzularda da aparıcılarımız dilimizin zərifliyini, lətafətini, incəliyini, gözəlliyini, cazibəsini həssaslıqla qoruya bilirlər. Verilişlərin bədii ruhu, aparıcıların davranışları televiziya etikasına, milli ədəb-ərkanımızın müqəddəsliyinə əsaslanır.

"Oxuyur Vətən" konsertləri işğaldan azad olunan ərazilərimizdə, məhz erməni faşistlərinin vəhşiliyini dünyaya göstərən xarabalıqların fonunda çəkilir (İnanırıq ki, tezliklə bu xarabalıqlar gülüstana çevriləcək. Bu istiqamətdə görülən möhtəşəm quruculuq və abadlıq işləri göz qabağındadır). Konsertin proqram tərtibi, rejissor işi, kompozisiya qurumu, operatorların seçdikləri cazibəli rakurslur zəfər qələbəsinin möhtəşəmliyinə teleəzəmət gətirir. Çağdaş reallığı lentdə əbədiləşdirib gələcək nəsillərə ötürür. Yüksək zövqlü konsertlərin ruhunda qələbə əzmi, vətənə ülvi sevgi var, azadlığın füsunkar hüsnü, xalqın monolit birliyinin əzəməti, əsgər və zabitlərimizin rəşadətli hünəri vəsf olunur.

"Döyüşçü", "Vətənimiz Azərbaycan", "Azərbaycan deyəndə", "Tarixin izi ilə" və digər bu səpkili veriləşlər müharibə mövzusuna son dərəcə müxtəlif və müxtəlif olduğu qədər də fərqli estetikada, orijinal formalarda çıraq tuturlar. Format və məzmunca fərqli olan "Telesəhər"də, "Gün başladı"da da qazi qonaqlarımız döyüşçülərimizin misilsiz rəşadətlərindən söz açırlar.

"44 günün xronikası" gün ərzində dəfələrlə ekranda yer alır. Tamaşaçılar 44 günün xronikasının telegüzgüsünü görürlər. Həmin gündə bir il əvvəl hansı vacib döyüşlər olduğu, hansı yaşayış məntəqələrinin döyüşçülərimiz tərəfindən işğaldan azad edildiyi barədə rəsmi məlumatlar verilir. Eyni zamanda, bu təqdimatı AZTV-nin müxbirlərinin məhz həmin hadisə yerlərindən qaynar xətlə hazırladıqları reportajlar informasiyanın təsir gücünü qat-qat artırır. Məsələn, Gəncəyə, Bərdəyə, Tərtərə raket zərbələrinin endirilməsi barədə AZTV-nin əməkdaşlarının hazırladqları kadrlar müharibə salnaməsinin qanlı səhifələridir və bu səhifələr xalqımızın qan yaddaşında əbədi yaşayacaq.

"Memorial" videoçarxda şəhidlərimizin şəkilləri, doğum və şəhidlik tarixləri tamaşaçılara çatdırılır.

Tamaşaçılarımıza bəllidir ki, AZTV-də neçə illərdir "Mədəniyyət" və "İdman" kanalları da fəaliyyət göstərir. Müharibə mövzusu bu kanallarda da hər qurumun bədii-estetik qayəsinə uyğun şəkildə tamaşaçılara təqdim olunur. Bütövlükdə bu verilişlərdə qürur, şərəf, ləyaqət, vətənsevərlik kimi estetik kateqoriyalar bədii ecazkarlıqla yaddaşlara həkk olunur. Həmin kanallarda da ciddi yaradıcılıq axtarışları aparılır, yeni istedadlı gənclərə yaradıcılıq üfüqləri açılır, uğurlu layihələr prqoram şəbəkəsinə daxil olur. Onlar barədə danışmaq başqa bir yazının mövzusudur, çünki nailiyyətlər və perspektiv planlar çoxdur.

Mən əminəm ki, ölkə Prezidentinin 44 günlük müharibənin rəmzinə çevrilən "Dəmir yumruq" deyimi Vətənimizə ləyaqətlə xidmət etmək üçün AZTV kollektivinin də daim peşəkarlıq meyar və yaradıcılıq şüarı, əzmkar fəaliyyət birliyi olacaq.

İlham ƏZİZOĞLU

525-ci qəzet.- 2021.- 3 noyabr.- S.13.