Vətən var olsun deyə...
44 günlük Vətən
müharibəmizin qəhrəman
şəhidi Əliyev
Ziyadxan İbrahim oğlu 12 yanvar 1997-ci ildə Kürdəmir rayonunun Carlı kəndində anadan olub. Əslən Cəbrayıl rayonundan
olan Ziyadxangilin ailəsi 1993-cü ildə
Cəbrayıl mənfur
düşmənlərimiz tərəfindən
işğal olunduqdan sonra Kürdəmirə üz tutub, burda məskunlaşıblar.
3 övlad sahibi
olan İbrahim bəy və Müşgünaz xanım
övladlarına görmədikləri
doğma el-obalarını
sevdirmiş, uşaqlarını
vətənpərvər böyütmüşlər.
Ziyadxan
X-XI sinifi Sumqayıt şəhərində fəaliyyət
göstərən Qubadlı
rayonunun Fərzən kənd tam orta məktəbində oxuyub,
2014-cü ildə orta
təhsilini başa vurduqdan sonra Azərbaycan Texniki Universitetinin "Avtomatika və Kompüter texnikası" fakültəsinə
daxil olub. Gənclər arasında vətənpərvərlik
ruhunun yüksəldilməsi
üçün yorulmadan
fəaliyyət göstərən
Ziyadxan 2018-ci ildə universitet təhsilini müvəffəqiyyətlə başa vurub, 2019-cu ilin oktyabr ayında
hərbi xidmətə
gedib. Hərbi tibb kursunda 3 ay təhsil alan
Ziyadxan tərxis olunmasına 5 gün qalmış müharibə
başlayır və
o, cəbhənin Suqovuşan
istiqamətində döyüşlərə
qatılır, səhra
tibb məntəqəsinin
heyətində yaralı
əsgərlərimizin həyatını
xilas edir. Ziyadxan Əliyev oktyabrın 1-də
yaralı yoldaşlarına
yardım edərkən
Suqovuşanda şəhadətə
yüksəlib. Qəhrəman şəhidimiz oktyabrın
2-də Kürdəmir rayon Şəhidlər xiyabanında
dəfn olunub. Ziyadxan İbrahim oğlu Əliyev ölümündən sonra
Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin sərəncamı
ilə "Vətən
uğrunda", "Suqovuşanın
azad olunmasına görə", "Cəsur
döyüşçü" medalları ilə təltif edilib. Ən böyük arzusu doğma yurdunu işğaldan azad etmək və kəndini görmək olan Ziyadxan o günü görə bilməsə də, ruhu şaddır. Çünki bu gün torpaqlarımız işğaldan
azad olunub. Nur içində uyu, Şəhidim!
***
Müşgünaz xanım əziz
övladını - qəhrəman
şəhidimizi belə
xatırlayır:
- Ziyadxan çox ağırtəbiətli, tərbiyəli,
məsuliyyətli uşaq
idi. 2003-cü ildə getmişdi birinci sinfə. Səliqəli, təmiz xətlə
yazar, dərsə hazırlıqsız getməzdi.
Orta məktəbdə də, universitetdə də əla oxuyurdu.
Biz çox əziyyət
çəkmişik. Rayonumuz işğal
olunan zaman qayınanam qaçaqaçda
vəfat etdi. Onu kənddə dəfn edib, gözümüzün
yaşını silə
bilmədik, yığışıb
qaçdıq. Baldızım burda vəfat etdi, qayınatam yataq xəstəsi oldu. Xeyli müddət onun
əziyyətini çəkdik.
Hər dərdə, acıya dözmək olurdu, vətənsizliyə dözmək
çətin idi.
Ailə olaraq bir süfrə
arxasında elimizin, obamızın adət-ənənəsindən,
yurdumuzun gözəlliyindən
danışırdıq. Çalışırdıq ki, uşaqlarımız
Vətənini görməsə
də, Vətən, torpaq, yurd sevgisi
ilə böyüsünlər.
Onların yazdıqları şeirlər,
inşa yazıları
Qarabağa həsr olunurdu. Ziyadxan bayrağa aşiq
idi. Birinci sinfə gedəndə
atası ona pul vermişdi ki, rayon mərkəzindən
özünə istədiyi
paltarı alsın.
Ziyadxan balaca masaüstü bayraq gördü, qaçıb onu aldı. Orta məktəbi qurtaranda, sinif yoldaşları bir-biri ilə rəqs edəndə Ziyadxan bayraqla rəqs etmişdi...
Ziyadxan xoş xasiyyət, mehriban idi. Bacısını da, məni də "ceyranım"
- deyə əzizlərdi.
Diqqətcil, qayğıkeş, ailəcanlı olduğu üçün qohum-əqrəbanın
da sevimlisi idi.
Uşaq vaxtı idmana da çox marağı vardı. Rayonda bir il karateyə getdi. Bürünc medal almışdı. Bakıda olanda bir müddət boksa da getdi. Ancaq Ziyadxan daha çox elmə, kitaba maraq göstərir, çox mütaliə edirdi. Deyirdi ki, ana, hərbi xidmətdən qayıdandan sonra türkçülüyün kitabını yazacağam. Elmi araşdırmalara marağı çox idi...
Mən bir filmə baxmışdım. Orda əsirlərə işgəncə verir, məcbur edirdilər ki, Azərbaycan əleyhinə danışsınlar. Mən uşaqlarıma da, yoldaşıma da demişəm ki, hər gün Şəhidlər xiyabanına gedib ağlamağa razıyam, ancaq o dağı çəkə bilmərəm. Həmişə onlara tövsiyə etmişəm ki, əsir düşsəniz, nə əzab çəksəniz də, Vətənə, bayrağa dönük çıxmayın. Bayraq mənim üçün bir əski parçası deyil, müqəddəsdir və mən bunu uşaqlarıma öyrətmişəm. Bayraq həmişə başımızdan ucada dalğalanmalıdı. Ziyadxan həmişə ən çox sevdiyi dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi və bayraq günündə səhər tezdən mənə zəng edirdi və zarafatla:
- Ana, Bəxtiyar Vahabzadə bayraq haqqında nə demişdi?
...Bayraq mənliyimdi,
bayraq kimliyim,
Bayraq öz yurdumda
öz hakimliyim...
Gecənin hansı saatında uşaqları oyadıb soruşsaydım, yuxulu-yuxulu bu şeiri əzbərdən deyərdilər...
Ziya çox əziyyət çəkmişdi. Hərbi xidmətə getməmişdən 4-5 gün əvvəl kəndə gəldi ki, bizə təsərrüfat işlərində kömək etsin. O zaman biz hələ təzə evə köçməmişdik. Əkin torpağın bellədi, peyin səpdi. O, əsgər gedəndən sonra, Ziyadxanın ad günündə evin orderin bizə verdilər. Döyüşdə olmasını mənə də, bacısına da bildirmədi.
Ziyadxan sosial
şəbəkələrdə məşhur idi.
"Ziya ata" adı ilə FB-da fenomen idi. Türkçü, millətçi gənclər
hərəkatının liderlərindən
idi. Vətənpərvərliyi, milli qüruru
ilə, xeyirsevərliyi,
mübarizliyi ilə sevilirdi gənclər arasında. Çoxlu sayda dostları,
tanışları vardı.
Ona bir neçə
gənc müraciət
etmişdi ki, biz ali təhsil
almaq istəyirik, ancaq maddi imkanımız
yoxdu hazırlaşmağa.
Ziya savadlı tələbələrdən ibarət
hazırlıq qrupu yaratmışdı və
123 nəfər imkansız,
şəhid, əlil uşaqlarını ali məktəblərə
pulsuz hazırlaşdırmışdı.
Öz kirayə qaldığı
otağı həmin qrupa veribmiş ki, əlavə xərc çıxmasın.
Biz övladımızı tanımamışıq...
Onun dəfninə o qədər adam
yığılmışdı ki, məəttəl qaldıq. Dəfninin 7-ci günü bizim
qonşular, qəsəbə
sakinləri izdihamı
görüb elə bilmişdilər ki, qəsəbəyə yeni
şəhid gəlib.
Bayraqlarla bəzənmiş
35 maşın gənclər
gəlmişdi, millətçi,
türkçü gənclər
təşkilatının üzvləri,
tələbələr, müəllimlər
onun qəbrini ziyarət edərkən məzarı başında
elə sözlər söylədilər ki, çaşıb qalmışdım
ki, həqiqətən
bizim oğlumuzdan bəhs edirlər? Ziya bizim üçün qapalı bir sandıq imiş. Ölümündən sonra açıldı.
Nə qədər vətənpərvər,
nə qədər ziyalı, qeyrətli, təəssübkeş olmalısan
ki, bu qədər
insanın sevgisini qazana biləsən. Deyirlər ki, Tanrı şəhidi doğulduğu
gündən özü
üçün seçir
və ona özəllik verir. Ziyadxan seçilmişdi, fərqli
idi, özəl idi.
Uşaqlar tələbə olanda tətillərdə, bayramlarda
onların gəlişini
səbirsizliklə gözləyirdik,
hazırlıq görürdük. Həmin vaxtlarda
evimizə nur, sevinc, bərəkət gəlirdi elə bil. Keçən Novruzda biz bayram
etmədik Ziya hərbi xidmətdə, qızımla kiçik oğlum Bakıda idilər. Pandemiya səbəbindən yollar bağlı oldu, heç biri gələ bilmədi. Onlarsız heç süfrə
açmaq istəmədim.
Biz övladlarımız üçün
yaşamışıq, hər
şeyin ilkini, yaxşısını onlara
ayırmışıq...
Sentyabrın 30-da gecə saat üçdən keçmişdi. Ziyadxandan atasına zəng gəldi. Həyəcanla qulaq asırdım. Atası ilə danışandan sonra dedi ki, telefonu anama ver. Əlim əsə-əsə telefonu əlimə aldım. Salamlaşandan sonra:
- Qadan alım, Ziya, məndən gizlətsən də bilirəm, döyüşdəsən. Ön xətdəsən? Vəziyyətin necədi? - soruşdum.
- Ana, mən yaxşıyam, narahat olma! Qardaşımdan muğayat ol! Sizin dərmanınız var? Qurtarıbsa, bacıma yazın, tez göndərsin. İşdi, mənə bir şey olarsa, ağlama, başını dik tut, xahiş edirəm. Mən səni dostlarıma elə təqdim etmişəm ki, dostlarım səni cəsur, vətənpərvər qadın kimi tanıyırlar, - dedi.
Dizi üstə çöküb:
- Elə demə, bala, ölüm mənimdi. Sənə gələn bəla mənə gəlsin! - deyib ağladım.
Kövrək, həzin səslə:
- Elə demə ana, sənin dərdini mən çəkə bilmərəm. Həmişəki xitabı ilə: "Ürəyindən öpürəm, gözlərindən öpürəm, ceyranım. Salamat qal!" - dedi və telefonu söndürdü (ağlayır)...
Səhəri gün, axşamçağı yoldaşımla kəndə gedirdik. Kəndin girəcəyində Soltanlı kəndinin İcra nümayəndəsindən zəng gəldi. Yoldaşım maşını saxladı. Dedi ki, yəqin Orxanı da çağırırlar. Axı, o da könüllü səfərbərliyə yazılmışdı. Telefonu açdı, nə eşitdisə, qışqırdı: - Nə danışırsız? Ola bilməz! Yoldaşımın halı pisləşdi, şəkəri qalxmışdı. Heç nə deməsə də, bildim ki, balam şəhid olub (ağlayır)... Ziyanın nəşini qəsəbəyə gətirirdilər. Geri qayıtdıq. Həmin gecə xəstəxanada saxladılar. Oktyabrın 2-də rayonun Şəhidlər xiyabanında dəfn etdik...
Müharibə bitəndən sonra
döyüş yoldaşı bizə gəlmişdi.
Hər gün fikrimdən çıxmayan
bir suallarımı verdim ona:
- Ziyanın son dəqiqəsi,
son sözü nə oldu? Necə vuruldu? Yarası çox
idimi? Çoxmu əziyyət çəkdi?
Onun ölmünün şahidi
olan yoldaşı bizə hər şeyi danışdı:
- Ziya sizinlə telefonla danışan zaman mən yuxulamışam. Ayılanda gördüm ki, Ziya yoxdu. Mən yaralıların təxliyyəsinə getməliydim, məni yuxudan ayıltmağa qıymayıb, özü gedib. Yuxudan ayılıb yaralıları nəzərdən keçirib, çıxmaq istəyirdim ki, minamyot atıldı. Gözlədim, atəş kəsiləndən sonra yenidən çıxdım. Elə bu anda biri də yaxına atıldı. Yoldaşlarımızın qışqırtısı gəldi: - Ziyanı vurdular...
(44 günlük Vətən
müharibəsinin Kürdəmirdən olan
şəhidlərinə həsr edilmiş
"Ölümü ömür
seçənlər" kitabından)
Yaqut
BAHADURQIZI
AMEA
Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı
Muzeyi Aran filialının müdiri, filologiya üzrə fəlsəfə
doktoru
525-ci qəzet .- 2021.- 6 oktyabr.- S.23.