Hər kimi el sevərsə,
bülənd olar, ucalar
Dağı sevirik. Min illərdən bu yana dağı
sevənlər dağdanmı öyrənib qürurlu
duruşu? Dağdanmı öyrənib
baxışların sirrini? - baxışlarda
çırpınan sevgini də duyub, bəd niyyəti də.
Sevgilərlə gələnlərə qucaq
açıb, bəd niyyətlə gələnlərə
daş yumruq qıcayıb. Anam rəhmətlik
könlü qübarlananda bir bayatı deyərdi:
...dağ
adamı,
Saxlayar yağ adamı.
Sizə
qardaş olubdu,
A
dağlar, dağ adamı...
Məndə dağa, dağlara, dağlıq yerlərə,
dağlıq yerlərdə boya-başa çatanlara sevgi o
vaxtlardanmı yaranıb, deyə bilmərəm. Onu bilirəm ki,
dağların vüqarını da sevmişəm, dağ
vüqarlıları da, dağ havasını da sevmişəm,
dağların saflığını da, düşüncələri
dağ havasıyla saf olanları da sevmişəm, dağlara
sarılan dumanı da, dağdan sıyrılan dəlisov yelləri
də...
Dağlara söykənən kəndlərin cavanlarıyla
söhbətim həmişə "tutub". Özümdən
bir neçə yaş böyüklərlə də gözəl
ünsiyyətimiz olub. Bu ünsiyyətin
yaradıcısı da dağlar olub; dağları
dürüstlük, saflıq, duruluq rəmzi bilmişik.
Seyfəddin Teymur oğlu Qubadlının Tatar kəndində
anadan olub. 1952-ci ilin iyun ayının 1-də. Göz açıb gözəllik görüb,
gözəlliyə aludə olanları görüb. Dili söz tutandan, ayaqları torpaq tanıyandan bu
duruluqla əhatələnib. Nə
görüb, dürüst görüb, nə duyub,
dürüst duyub. Belə görüm, belə duyum həyatı
da gözəlləşdirirmiş; Seyfəddin
tanıdığı gözəlliyi könlünə
köçürərmiş...
1968-ci ildə orta təhsilini Zəngilanda tamamlayıb.
Ailədə təhsilə, kitaba sevgi görüb. Bu sevgi onda
kitablara sevgi formalaşdırıb. Ali təhsil
almaq istəyi ilə sənədlərini Kirovabad Pedaqoji
İnstitutunun (indiki Gəncə Pedaqoji Universiteti) Riyaziyyat
fakültəsinə verib. Qəbul olunub.
Tələbə Seyfəddin də "əqlin
gimnastikası" adlandırılan bu möcüzəvi elmə
bağlanıb; ma-raq sevgi, sevgi vurğunluq deməkdir. O
illərdə o da inanıb ki, riyaziyyat bütün elmlərin
açarıdır...
1972-ci ildə
ali təhsilini tamamlayıb.
Zəngilan şəhər 1 nömrəli səkkiz illik
məktəbinin müəllimi idi.
Zamanında öyrənmişdi, indi Zəngilanda öyrədirdi. Həm də sevə-sevə
öyrəndiklərini sevə-sevə öyrədirdi...
1973-cü
ilin mayında hərbi xidmətə çağırdılar...
Hərbi
xidmətdən sonra 1974-cü ilin mayın 29-dan 1980-ci il iyulun 17-dək Zəngilanın Qıraq
Müşlan kənd və Zəngilan şəhər 1
nömrəli səkkizillik məktəblərində riyaziyyat
müəllimi işlədi. Yox, fikrimi
düzgün ifadə edə bilmədim. Seyfəddin
müəllim müəllim adının şərəfini
duya-duya yaşadı, öyrətdi.
Böyük
pedaqoq və yazıçı Abdulla Şaiqin bir kəlamı
var: Müəllimin müəllimliyi ilk dərslərdən
bilinir. Seyfəddin müəllimin məktəbə,
təhsilə, şagird dünyasına sevgisini hamı duyurdu.
Hamı Seyfəddin müəllimin pedaqoji ustalığından
danışırdı. Onda atasının dediklərini
xatırlayırdı: İşlədiyin sahənin kamili
deyilsənsə, işləmə, nə özünü
aldat, nə də dövləti. Bu fikri şagirdlərinə
də aşılayırdı, "Riyaziyyatı da, digər fənləri
də qiymət xətrinə oxumayın, öyrənmək
üçün oxuyun" deyirdi...
Rayon
maarif şöbəsi məktəb rəhbərliyinin təşəbbüsünü
dəstəkləyib; o illərdə ali təhsilli
mütəxəssisin partiya sıralarına qəbulu olduqca
çətin idi. Bu çətinliyi geniş
dünyagörüşə malik olanlar, yüksək biliyə,
iş qabiliyyətinə malik olanlar, dövlətçiliyə
sədaqətlilər dəf edə bilərdi. Təbii
ki, müəyyən təşkilatların zəmanəti ilə.
O zəmanəti də yenə mütəxəssisin
özü qazanırdı. Seyfəddin müəllim
savadlı müəllim idi, zamanında bədii ədəbiyyata
meyli, marağı onun nitq qabiliyyətini
formalaşdırmışdı, hadisələrə analitik
münasibət göstərə bilirdi, milli dəyərlərimizin
yaşadılması cəfakeşlərindən idi. Bu kimi xüsusiyyətlərini nəzərə
alıb onu partiya sıralarına qəbul etdilər. Belə
bir etimad o dövr üçün inanılmaz idi...
Belə
etimadlar sabahlar üçün nəzərdə tutulur, yəni
ali təhsilli mütəxəssisin partiya sıralarına qəbul
edilməsi onun yaxın vaxtlarda hansı vəzifəyəsə
təyin edilməsi
ilə nəticələnir...
Seyfəddin
müəllim 1980-ci il iyunun 17-də Azərbaycan Kommunist
Partiyası Zəngilan Rayon Komitəsinin təşkilat şöbəsində
təlimatçı vəzifəsinə irəli çəkildi. Digər fərdi
keyfiyyətlərilə bir sırada həm də siyasi səbatlılığına
görə...
İşə münasibəti də,
tapşırılan işin yerinə yetirilmə müddəti
də, nəticənin faktlarla (və məntiqli mülahizələrlə)
əsaslandırılması da onun necə kadr olduğunun bələdçisi
idi. Bu vəzifədə
islədiyi səkkiz il ərzində rayon
ictimaiyyətinin dərin hörmət və ehtiramını
qazanıb.
Ata-ananı
bütün övladlar sevir...
Ata-ana övladlarının hamısını sevir. Ancaq dədə-babadan
sonbeşik oğulla yaşayırlar. Bu da
xalq hikmətidir. Seyfəddin ata-anasıyla
yaşayırdı. Bu, onun xarakterinin
gözəlləşməsində xeyli dərəcədə
gərəkli olmuşdu; ata ocağı termini var və bu
ocağın müqəddəsliyini ömrü ata-ana
öyüd-nəsihətlərini yaşamına üzərlik
bilənlər məsuliyyətlə qoruya bilər. Seyfəddin
bu mənəvi borcu ata adına, nəsil
adına, şəcərə adına layiq səviyyədə
yerinə yetirirdi...
O illərdə
partiyanın siyasi xətti partiya işçiləri
qarşısında bir təhsil tələbi qoyurdu: partiya
işçisi ya sənaye, ya da kənd təsərrüfatı
sahəsi üzrə ali təhsil almalı
idi. Niyə belə tələb olunurdu? - sovet ideologiyası idarəetməni belə tənzimləyirdi.
Onda Seyfəddin Teymur oğlu Azərbaycan İnşaat
Mühəndisləri İnstitutunun hidromeliorasiya fakültəsində
qiyabi təhsil aldı. 1992-ci ildə həmin institutu hidrotexnika-mühəndisi
ixtisası üzrə bitirdi.
Keçən
əsrin
sonlarında, konkret olaraq 1988-ci ildə Zəngilan
rayon Əhaliyə Məişət Xidməti
İstehsalat İdarəsində çətin vəziyyət
yaranmışdı. Bu çətinlik istehsalla
da bağlı idi, idarəetmə ilə də. Hansı hansı üçün səbəb
olmuşdu? - idarəetmədə yol verilən nöqsanlar
istehsala ciddi təsir göstərirdi. Sovet
ideologiyası, sovet rejimi belə vəziyyətin davamlı
olmasına imkan verməzdi. Belə bir xəziyyətdə
kadrın çox şeyi arzulanan səviyyədə həll edəcəyinə
əminlik üçün vəzifəyə kimin daha layiqli
namizəd olması haqqında çox qapalı bir dairədə
həmin namizədlər haqqında rəy-zəmanətlər
toplanırdı. Belə zəmanətlərin ən
etibarlısı partiya təşkilatının verdiyi zəmanət
olurdu.
Əhaliyə
Məişət
Xidməti
İstehsalat İdarəsinə rəhbərlik Seyfəddin
Teymur oğluna etibar edildi. O, "Nədən
başlamalı?" sualı ətrafında çox
düşünüb-daşınıb: Hesabında pul vəsaiti
olmayan idarəni hansı yollarla, hansı vasitələrlə,
hansı mövcud iş metodlarını təkmilləsdirməklə
vəziyyətdən çıxarmaq olar? İdarənin
çox yüksək rəqəmlərlə ifadə edilən
borcunu necə ödəmək mümkündür? Bu suallar fəaliyyətin istiqamətini müəyyənləşdirib.
Seyfəddin Paşayev kadrlarla işin təşkilində
inam, etibar amilinə də söykəndi, tələb
ciddiliyinə də. Yəni bu və ya digər
tapşırığın kimə verilməsini də
düzgün müəyyənləşdirirdi, o
tapşırığın hansı söz tərkibləri ilə
verilməsini də. Bir psixoloji məqama da diqqət
yetirirdi: tapşırıq hansı səs tonu ilə verilirdisə,
nəticə də həmin səs tonu ilə tələb
olunurdu. "Ən yaxın, ən etibarlı məsləhətçim
atamdan sonra anamın, qardaşlarımın məsləhətləri
olub. O məsləhətlər ümumi məsləhətlər
kimi illərlə eşitdiklərim idi. Bir dəfə anama
dedim ki, sizin məsləhətlərinizi ömrümə Dədə
Qorqud öyüdləri bilirəm. Onda anamın əli
çiynimə enmişdi...".
Əhaliyə
Məişət
Xidməti
İstehsalat İdarəsində vəziyyətin getdikcə
düzəlməsi, idarənin borcları ödəməsi
rayon rəhbərliyinin də, ictimaiyyətin də diqqətindən
yayınmamışdı. Ona zəmanət verən təşkilat
da, bu zəmanətə inananlar da, bu zəmanətin
reallaşması üçün qərar qəbul edilməsinə
nail olanlar da, qərar qəbul edənlər də
razılıqla gülümsünüb yəqin,
gümanındayam...
Dağları, dağa söykənən torpaqları
sevməmək mümkünmü?
Seyfəddin Teymur oğlu dağları sevirdi,
torpağı sevirdi. O da ömür payını Vətən
üçün yaşayanlardan biri idi. Ermənistanın
Azərbaycandan torpaq iddiası səbəbindən
başladığı elan edilməyən müharibəyə
zəngilanlılar da səfərbər edilmişdi. Əli silah tutan hər zəngilanlı bir əsgəriydi;
müharibə hamını əsgərləşdirmişdi.
Vəzifəsindən asılı olmayaraq.
Rayonun rəhbər işçiləri də,
idarə rəhbərləri də, müəllimlər də,
fəhlələr də. Ona görə Zəngilan
qətiyyətlə müdafiə olunurdu.
Seyfəddin
Paşayev də Zəngilanı müdafiə edənlərin
sırasındaydı...
Döyüşlər genişləndiyi vaxtlarda idarənin
ümumi yığıncağında mövcud vəziyyət
haqqında danışmışdı. "Sizinlə
İdarənin rəhbəri kimi deyil, eloğlu kimi
danışmaq istəyirəm. Dədə-babadan
torpaq sevilib, sevilən torpaq qorunub. Dədə
Qorqud da deyirdi ki, torpağı qorumadınsa əkib-becərməyə
dəyməz. Biz də bu müharibənin
iştirakçısı olmalıyıq. Qələbədən
sonra özümüzə verdiyimiz suala cavab tapa bilmək
üçün: Mən müharibədə nə etdim?".
Seyfəddin
Paşayevin özü də müharibə
iştirakçısı oldu, İdarənin onlarla
işçisi də...
Döyüşə-döyüşə müdafiə
olunan Zəngilan döyüşə-döyüşə
işğal olundu; qaçqınlıq həyatı
başladı Zəngilanın.
Zəngilan
Əhaliyə Məişət Xidməti İsehsalat İdarəsi Bakıda
məskunlaşdı. İdarənin respublika
boyunca məskunlaşan şöbə və bölmələrini
sistem halına gətirmək, onların fəaliyyətini
koordinasiya etmək asan olmadı. Ancaq
mümkün oldu. Seyfəddin Paşayev bu
çətin işin öhdəsindən optimal müddətdə
gəldi. Az sonra İdarənin fəaliyyəti
normallaşdı. Normallaşdırma prosesinin çətinlikləri
də vardı: doğma ocağından qaçqın
düşənlərlə iş haqqında söhbət, bu
söhbətin mahiyyətinin də vətənsevərliklə
əlaqələndirilməsi, qaçqınlığın
uzun çəkməyəcəyinə inandırma
mühüm əhəmiyyətə malik olardı. Seyfəddin Teymur oğlu bunu məharətlə,
duyğu-düşüncə vəhdətinə istinad etməklə
bacardı, İdarənin fəaliyyəti bərpa edildi.
Bu prosesin bu səviyyədə yerinə yetirilməsi rayonun rəhbərliyini də
razı saldı, işçiləri də...
Yaxşı iş, dövlətə, dövlətçiliyə gərəkli iş həmişə diqqətçəkən olur, həmişə qiymətləndirilir. Bu tezis rayon qaçqın həyatı yaşayanda da yaşadılıb. Seyfəddin Paşayev 1996-cı ilin mayında Zəngilan rayon İcra Hakimiyyəti başçısının sosial-iqtisadi məsələlər üzrə müavini vəzifəsinə təyin edilib. Yeni təyinat, yeni məsuliyyətlər...
Seyfəddin Teymur oğlu Əhaliyə Məişət Xidməti İsehsalat İdarəsinin timsalında rayonun idarə və müəssisələrinin də fəaliyyətinin tənzimlənməsi istiqamətində mühüm işlər görülməsinə nail oldu. Seyfəddin Teymur oğlu buna təkcə vəzifə borclarını məsuliyyətlə yerinə yetirməklə nail olmamışdı, həm də vətəndaşlıq duyğularıyla nail olmuşdu. Zəngilanın idarə və müəssisələri normal fəaliyyətini davam etdirirdi. Kaş dönüşümüz tezləşəydi düşüncəsiylə, istəyiylə, niyyətiylə...
Dövlət qulluğunda səmərəli fəaliyyətinə görə Seyfəddin Teymur oğlu Paşayev Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 22 iyun 2015-ci il tarixli sərəncamı ilə "Tərəqqi" medalı ilə təltif edilib. Bu təltif ona dövlət tərəfindən dövlətçiliyə, dövlətə xidmətinə verilən təltifdir. Tanıdığı, rəhbərlik etdiyi idarələrdə, müəssisələrdə işləmiş insanların xoş xatirələri də ona gözəl təltifdir. Bu təltiflər onun ömür fəlsəfəsinin qibtəedilənliyi kimi dərk olunur...
2017-cı il iyunun 1-nə kimi Zəngilan Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini-sosial-iqtisadi inkişafın təhlili və proqnozlaşdırılması şöbəsinin müdiri vəzifəsində işləyib. Burda da ata öyüd-nəsihətlərinə, qardaş tövsiyələrinə və illərlə qazandığı təcrübəyə istinad etməklə işləyib...
Unutmadığım bir deyim düşür
yadıma: Hər kimi el sevərsə, bülənd olar,
ucalar. Dövlət qulluğu
müşaviri kimi təqaüddə
olan Seyfəddin Teymur oğlu bu gün də zəngilanlıların
inandığı və ehtiram bəslədiyi dəyərli
ziyalı, elin-obanın məsləhət
aldığı insandır...
Bayram
MƏMMƏDOV
Ehtiyatda
olan polkovnik-leytenant, Əməkdar müəllim
525-ci qəzet.- 2022.- 9 iyun.- S.14.