Cüneyt Arkın,
uşaqlığım və Azərbaycan
İlk dəfə
kinoya on-on bir yaşımda İğdırda
getmişdim. İbtidai sinif müəllimimiz
bizi mükafatlandırmaq
üçün İkinci
Dünya müharibəsindən
bəhs edən bir filmə aparmışdı. Toplar partlayanda,
pulemyotlardan atəş
açılanda qorxudan
yan üstə uzanırdıq. İki nəfərlik
motosikletlərlə bizə
tərəf sürətlə
gələn nasist əsgərlərindən qaçmaq
üçün oturacaqların
altında gizlənirdik.
Hərdən kinoteatrda şəhər
uşaqları bizə
baxaraq gülürdülər.
Kinoteatrdan çıxanda qorxudan gözlərimiz yaşla dolmuşdu.
İğdırda orta məktəbə başlayanda bu dəfə dayım məni kinoya aparmaq istədi, amma çox da həvəsli deyildim. Onun təkidi ilə
İğdırdakı iki
kinoteatrdan biri olan Aras kinoteatrına girdik. Bilet iki lirə idi. Film başlamazdan
əvvəl səsgücləndiricidə
bütün ığdırlılara
növbəti filmin reklamını səsləndirdilər.
İstanbul türkcəsinin o melodik tonu küçələrə
yayıldıqca İstanbula
gedəcəyimizi düşünür,
həyəcanlandıq.
Dayımla girdiyimiz filmin adı "Arım, balım, peteyim" idi. Filmin aktyorları
haqqında mənə
ilk məlumatı dayım
verdi. Aktrisanın
adı Türkan idi və bu
ad İğdırda tanış bir ad idi. Amma kişi aktyor Cüneytin adı mənə çox fərqli səsləndi. Daha əvvəl belə bir ad eşitməmişdim.
Filmdə çox yaraşıqlı kişi ilə iri qara gözlü
qadın ilk dəfə
gördüyüm dəbdəbəli
yerlərdə bir-birini
sevərək vaxt keçirirdilər.
O vaxtdan bəri hər həftə çıxan yeni filmi görmək üçün can atırdım.
Bəzi günlər pulum olmurdu. Həmin vaxt kinoteatrın qarşısında bir az dayanıb
dinamikdən çıxan
səsə qulaq asardım.
Bir gün məktəbdə bir nəfərlə dava etdim. Dava etdiyim dostum
Mələkli kəndindən
idi və çoxlu tanışları
vardı. Həmin tanışlarla
birlikdə məktəbin
qarşısında məni
döydülər, ən
pisi də təzə pencəyimi ortasından cırıb apardılar. Həm onlardan,
həm də məktəbdən incimişdim.
On gün dərsə
getmədim. Pulum çatanda
kinoya gedirdim. Təbii ki, o filmlər Cüneyt Arkının filmləri idi. Bir gün kinoteatrdan çıxanda atam məni tutub bir neçə şillə vurdu. On gündür məktəbə
getmədiyimi öyrənib
İğdıra gəlib
hara getdiyimi öyrənmişdi. Bu dəfə kinodan atamın şillələri
ilə incidim, amma Cüneyt Arkın yenə də mənim ən böyük qəhrəmanım idi.
Hərəkətlərini təqlid edib
yaxşı karateçi
olmağa çalışardım.
Dostum Novruzla karate hərəkətləri
edirdik, vaxtaşırı
bir-birimizə vurur, incidirdik. Cüneyt Arkının hər
filmdə sevgilisinə
dediyi sözlərin çoxunu əzbərləmişəm.
Bir gün İstanbuldan bir sevgilim olanda
mən də onun kimi sevgilimə
utancaq baxıb göz qırpacaqdım.
Orta məktəbi
bitirdikdən sonra Müəllimlik məktəbinin
qalibi oldum. İndi İğdırdan
uzaqda başqa bir şəhərə oxumağa gedirdim. Türkiyə siyasi olaraq iki yerə bölünmüşdü.
Biz uşaqlar baş verənlərdən
xəbərsiz idik, amma milli hisslər,
xüsusən də Azərbaycan həsrəti
içimizdə dərin
idi. Evdə eşitdiyimiz "qaçaqaç", "o tay"
əhvalatları, bölgədəki
rusların zülmü
bizi istər-istəməz
Arazın o tərəfindəki
qardaşlarımızın qayğısına qalmağa
vadar edirdi. Bir gün dedilər ki, kinoteatra Azərbaycanla bağlı
film gəlir. Həftə
sonu kinoya getməyə can atırdıq.
Filmin adı "Günəş
nə vaxt doğacaq" idi. Baş rolda da Cüneyt
Arkın vardı.
Şənbə günü kinoteatrın qapısına söykəndiyimiz
zaman burada işləyənlər bu
maraqlı izdiham qarşısında təəccübləndilər. Kinoteatr tələbələrlə
dolu idi və çoxumuz oturmağa yer tapa bilməyərək ayaq üstə qalmışdıq. Filmdə sovetlərin
zülmündən qaçan
Yavuz Məmmədov (Cüneyt Arkın) və Alpgiray Nuriyevin (Baki Tamer) Türkiyədə baş
verən hadisələrdən
və başlarına
gələn məyusluqlardan
bəhs edilirdi. Filmin əvvəlində göstərilən
sovet vəhşiliyi və işgəncələri
hamımızı göz
yaşlarına boğmuşdu.
Filmin musiqisi, "Çırpınırdın
Qara dəniz",
"Gözəl Türküstan"
və başqa Qafqaz melodiyaları bizi xayalimizdə o torpaqlara aparmışdı.
Film krımlılardan bəhs etsə də, mənim gözümdə ora Azərbaycan idi. Hamımız atlara minib,
gənc ürəklərimizlə
Araz çayını
keçməyə hazır
idik.
İndi artıq Cüneyt Arkın mənim üçün sevgilisini
gözəl İstanbul
türkcəsi ilə
ovsunlayan yaraşıqlı
bir gəncdən daha çox qəhrəman idi. O qəhrəman
gah Karaoğlan, gah da Fatehin
Fədasi Kara Murat idi.
Sonradan öyrəndim ki, o, təkcə bizim qəhrəmanımız deyil, həm də Azərbaycanda insanların qəlbində qəhrəman kimi yaşayırmış. Naxçıvan Universitetində yaşlı bir xanımla tanış olanda "Cüneyt Arkına xoş gəlmisiniz" deyəndə təəccübləndim, sağa-sola baxdım. "Sənə deyirəm" deyəndə daha çox təəccübləndim. "Mən ona heç bənzəmirəm" dedim. O mehriban xanım gülümsəyərək "Mənim gözümdə hər türk kişisi Cüneyt Arkındır" dedi. İlahi, mən o an necə fəxr etmiş və xoşbəxt olmuşdum!
Cüneyt Arkın Xocalı faciəsi ilə bağlı bir neçə mesaj paylaşmışdı. İkinci Qarabağ müharibəsi başlayanda həvəslə mesajlar verirdi: "Qarabağın işğaldan azad edilməsi uğrunda mübarizədə ürəyimiz Azərbaycanla döyünür".
10 noyabr 2020-ci ildə göndərdiyi mesajda daha bir sevinc var idi: "Qələbə bizim qələbəmizdir, sevincimiz sevincimizdir, əziz azərbaycanlı!
Qarabağ Azərbaycanındır, Qarabağ Azərbaycanındır".
Bu gün onun dünyadan getməsi xəbərini eşidəndə həmişə qəhrəmanlar haqqında dediyim sətirlər dilimdən töküldü:
"Sızlasa da gönüller düşenlerin yasından
Koşar adım gitmeli onların arkasından.
Kahramanlık; içerek acı ölüm tasından
İleriye atılmak ve sonra dönmemektir".
Ruhun şad
olsun, milyonların qəhrəmanı!..
Orxan ARAS
525-ci qəzet.- 2022.- 30 iyun.- S.16.