Dün hökm qıldı qətlimə ol şəh itab ilə,

Şad eylədi gədasını bu xoş cavab ilə.

Olsun qara üzü görəyim qanlı qəmzənin,

Öldürmədi məni, yenə qoydu əzab ilə.

Zülfi siyahlər ğəmini şam ta səhər,

Ömri-dirazdır çəkirəm piçü tab ilə.

Ol gül üzardə ərəqin xoş səfası var,

Türfə budur ki, saziş edər atəş ab ilə.

Öldürməsən nə süd mana bərqi-tiğdən,

Mümkün degil ki, siyr ola təşnə sərab ilə.

Gündüz üzün ğəmi, gecə zülfün kəşakəşi,

Asayişim nə xürd ilə hasil, nə xab ilə.

Zakir o şux nərgisi-məstin xərabıdır,

Ha böylə sərxoş olmaq olurmu şərab ilə.

***

Nola gər saxlar isəm təndə dilü cani əziz,

Bir pərinindir, onunçun tutaram ani əziz.

Qılmışam nəzr onu mən ol səri-ku itlərinə,

Rəsmi ayindir, əzizin olu qurbani əziz.

Əşkimi, çöhreyi-zərdimi görüb qədr etməz,

Mən eşitmişdim edər simu zər insani əziz.

Atəşi-eşqi-dərun ilə ərindi axır,

Saxlar idim neçə əyyam idi peykani əziz.

Naqisəm, alsam əgər bir kələfi-rismanə,

Misri-dildə sata ol Yusifi-Kənani Əziz.

Mana nisbətdi siyəhbəxtü pərişanlıqda,

Vəchi oldur tutaram zülfi-pərişani əziz.

Zakiri-xəstədilə rəhm qıl, ey sərvi-rəvan,

Novcavanlar tutar, adətdi ki, pirani əziz.

***

Qadir Allah səbəb salıb arayə,

Sevdiyim, ixtilat qatmaq çağıdı.

Dur qolboyun olaq, fürsət var ikən,

Nə qəmə, qüssəyə batmaq çağıdı?

Qoşmalar

Götür qoy bir səmtə bəzəyin sərin,

Qorxuram dağıla zərü zivərin.

Başın qullabəsin, belin kəmərin

Hər birin bir yana atmaq çağıdı.

Uz bürüməz yar yarını görəndə,

Bu xasiyyət nədir bilməzəm səndə?

Biganələr kimi oturma gendə,

Gəl sarmaşaq, alıb-satmaq çağıdı.

Qul xətasız olmaz, ey çeşmi xumar!

Öldürsən də sonra ixtiyarın var.

Bu gündən sabaha yoxdur etibar,

Soyun, gecə keçdi, yatmaq çağıdı.

Canım qurban qaşlarının tağına,

Pərvanə tək dolan solu sağına.

Zakir, dön başına, düş ayağına,

Nə danışıb söz uzatmaq çağıdı?!

***

A ləbləri badə, ağzı piyalə!

Bir söz desəm olma bidəmaq, sana.

Yetişibsən, indən belə yaraşmaz

Yadlar ilə deyib-danışmaq sana.

Əcəb bihəyadır çərxi-kəcrəftar,

Hər ayda bir hilal eylər aşikar;

Şəksiz sənin ilə ədavəti var,

Göstərir düşəndə qaş-qabaq sana,

Mədənisən felin, nazü ğəmzənin,

Bərabərin yoxdu aləmdə sənin;

Təhrik eyləməsə səba, qönçənin

Ağzı nədir aça dil-dodaq sana?!

Cəvahir qolbaqlar bəyaz biləyi

Gahi qucar, gahi eylər hənəyi,

Behiştin hurisi, göyün mələyi

Yetişməz, yüz çala əl-ayaq, sana.

Zakirəm, eylədin əqlimi zayil,

Olmaz belə surət, belə şəmayıl;

Elə mən deyiləm hüsnünə mayıl,

Göz dikibdir tamam Qarabağ sana.

***

Gəraylılar

Nə faidə, ildə bir yol

Olur lazım sizə qurban.

Mən istərəm sana gündə

Olam tazə-təzə qurban.

Əqlü huşu, din- imanı

Etmişdim qaşın qurbanı;

Dur öldür, sevdiyim, canı

Gətirmişəm gözə qurban.

Eşq əhli cüstü cuyində

Dolanır dövri-ruyində,

Yatarlar səri-kuyində,

Tökülübdür düzə qurban.

Deyin sərvi-güləndamə:

Öldürsün, yetişim kamə;

Müşküldür gələn bayramə

Acu susuz dözə qurban.

Siyəh zülfün kəmənd eylə,

Zakiri payibən eylə;

Etibar yoxdu, bənd eylə,

Qoyma açıq gəzə qurban.

***

Bənzər meyxanədə sərxoş

İki tərsayə gözlərin.

Dəxi sürmə nə hacətdir,

Can alır sayə gözlərin.

Kaman qaşın peyvəstdir,

Oxları dilnişəstdir,

Guya hinduyi-məstdir

Giribdi yayə gözlərin.

Zülfün könüllər məskəni,

Pabəst eylər hər görəni;

Məcnun tək, aqibət, məni

Salır səhrayə gözlərin.

Neyləmişəm o xunxarə,

Müttəsil baxar əğyarə.

Bir dəm eyləməz nəzzarə,

Məni-rüsvayə gözlərin.

Bir tərəfdən artırır ğəm,

Bir tərəfdən edir mərhəm,

Həm öldürür Zakiri, həm

Qaçar hərayə gözlərin.

***

Yeni tapılan şeirlərindən

Bəyazi-hüsnündə, sevdigim, bənzər

Baş-başa çatılmış yayə qaşların.

Badi-səba əymiş gül budağıtək

Salıb üzzarına sayə qaşların.

Ləbin meyi-nabə nəzakət eylər,

Hüsnün günəş ilə ədavət eylər,

Gözlərin nərgisə şəmamət eylər,

Şikəst vurur yengi ayə qaşların.

Tək yaradıb səni xaliqül-əşya,

Şəhdi-müsəffadır cismin sərapa.

Dilin, dişin, bir də gözlərin, əmma

Tək gəlibdi bu dünyaya qaşların.

Düşmüşəm çöllərə əlli yaşında.

Gəzirəm səhranın dağü daşında.

Hilalı-no kimi hər ay başında

Salır məni bir sevdayə qaşların.

Gələ gör Zakirin yaman çağıdı.

Dərdi-möhnət əqlü huşun dağıdı.

Gisulərin əyri qılınc bağıdı,

İki tiği-giranmayə qaşların.

***

De görüm ki, neyləmişəm mən sənə

Bu nə qaşdı, bu nə qabaq sevdigim?

Rəqib ilə xəlvət nə danışırdın,

Bana baxa-baxa alçaq , sevdigim?

Əzəlki adətə bənzəməz halın

Hicrdən bədtərdir zövqi-vüsalın.

Bu gün neçə gündür, fikrü xəyalın

Görünür bir özgə siyaq, sevdigim.

Bivəfalıq zən əhlinin işidi.

Dedigindən dönməz o kim kişidi.

Asta danış, qonum-qonşu eşidi,

Məbada, olalar oyaq, sevdiğim.

Filankəsin yoxdu həmdəmi, demə,

Çağırsam əllisi girər qoynuma.

Tay-tuş arasında düşüb boynuma,

Neçə ildir quru-qısnaq, sevdigim.

Müddətdi Zakiri salıbsan işə;

Sanasan od düşüb bir qom qəmişə.

Yar, yar ilə gərək elə danışa,

Nə diş bilə, nə də dodaq, sevdigim.

Qasım bəy Zakir

525-ci qəzet.- 2022.- 18 may.- S.23.