Görkəmli alim Həsən Mirzəyevin 95 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfrans

Noyabrın 29-da Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində Əməkdar elm xadimi, "Şöhrət" ordenli, görkəmli dilçi alim, professor Həsən Mirzəyevin 95 illik yubileyinə həsr olunan "Müasir Azərbaycan dilçiliyinin aktual problemləri" mövzusundakı ikigünlük beynəlxalq elmi konfransı öz işinə başlayıb.

Tədbirdə iştirak edən Milli Məclisin deputatları, tanınmış elm və mədəniyyət xadimləri, eləcə də alimin yetirmələri əvvəlcə universitetin foyesində Həsən Mirzəyevə həsr edilən sərgiyə baxıblar.

Konfransı giriş sözü ilə açan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetin rektoru Cəfər Cəfərov fədakar alimin həyat yolundan və elmi axtarışlarından söz açıb. O bildirib ki, Həsən Mirzəyev 1927-ci il noyabrın 26-da Dərələyəz mahalındakı Qovuşuq kəndində anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1948-1950-ci illərdə Naxçıvan Dövlət Müəllimlər İnstitutunda, 1951-1955-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda ali təhsil alıb.

Əmək fəaliyyətinə 1950-ci ildə doğma kəndində orta məktəb müəllimi kimi başlayan Həsən Mirzəyev 1955-ci ildə ali təhsilini başa vurduqdan sonra rayon xalq maarif şöbəsinin inspektoru və Qovuşuq kənd orta məktəbinin müəllimi, 1957-1959-cu illərdə isə məktəb direktoru işləyib. 1959-1962-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda Azərbaycan dilçiliyi ixtisası üzrə aspiranturada oxuyub, aspiranturanı bitirdikdən sonra ömrünün sonunadək həmin institutda çalışıb. O, müxtəlif illərdə müəllim, baş müəllim, dosent, professor, kafedra müdiri və dekan vəzifələrini tutub: "1990-cı illərin əvvəllərində ölkədə cərəyan edən ictimai-siyasi proseslər zamanı Həsən Mirzəyev fəal vətəndaşlıq mövqeyi nümayiş etdirib, taleyüklü hadisələrə münasibətdə Azərbaycan xalqının milli mənafelərinə daim sadiq qalıb. Ölkənin ictimai-siyasi həyatında yaxından iştirak edən alim 1998-ci və 2000-ci illərdə iki çağırış Milli Məclisin deputatı seçilib. Bütün bu dövr ərzində öhdəsinə düşən hər bir işə dərin məsuliyyətlə yanaşaraq, fəaliyyət göstərdiyi sahələrdə yüksək peşəkarlıq nümayiş etdirib".

AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli bildirib ki, Həsən Mirzəyev Azərbaycan dilçilik elminin bir çox sahələri ilə professional şəkildə məşğul olub. Onun sözlərinə görə, H.Mirzəyev Azərbaycan feilşünaslığına öz möhrunu vurub. Həsən Mirzəyev adını Azərbaycanın elm tarixinə böyük hərflərlə yazdırmış alimlərdəndir. Həsən Mirzəyevin dilçiliyin müxtəlif problemlərinə dair bir sıra sanballı tədqiqatlarının, alimin xüsusən Qərbi Azərbaycanın yer adları ilə bağlı araşdırmalarının milli tariximizin öyrənilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb etməsindən söz açıb.

Akademik İsa Həbibbəyli Həsən Mirzəyevin bədii yaradıcılıqla da məşğul olduğunu, folkloru gözəl bildiyi, aşıq yaradıcılığı ilə bağlı tədqiqatlar apardığını da nəzərə çatdırıb: "Onun elmi irsinə bir kompleks halında yanaşsaq görərik ki, professorun elmi-bədii külliyyatı xüsusi monoqrafik tədqiqat obyektidir. Bununla belə düşünürəm ki, hər bir alimin elmi irsinin bir şah əsəri olur. Professorun əsərləri arasında özünəməxsus elmi çəkiyə malik olan şah əsəri 1986-cı ildə nəşr etdirdiyi "Azərbaycan dilində feil" monoqrafiyasıdır. Yazılışından otuz ildən çox zaman keçmişdir, amma əminliklə söyləyə bilərəm ki, Həsən müəllimin "Azərbaycan dilində feil" monoqrafiyası elmi aktuallığını bu gün də qoruyur. Onun Azərbaycan dilçiliyinin demək olar ki, bütün sahələrinə həsr olunmuş monoqrafik tədqiqatları vardır, lakin "Feil"i o, ayrı bir şövqlə işləyib. Monoqrafiyanın hər səhifəsində müəllifin can yanğısını, ruhunu hiss etmək mümkündür".

Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) rektoru Elçin Babayev Həsən Mirzəyevin Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak etdiyini xatırladıb. Rektor bildirib ki, onun yazdığı məqalələr, etdiyi çıxışlar Azərbaycanın inkişafı üçün əhəmiyyət kəsb edib. Qeyd edilib ki, H.Mirzəyevin Azərbaycan folkloruna şərəfli xidməti hər kəsə örnəkdir.

Azərbaycan Dillər Universitetinin (ADU) rektoru, akademik Kamal Abdullayev qeyd edib ki, Azərbaycan filologiyasının inkişafında böyük xidmətləri olan professor Həsən Mirzəyev mövzu seçərkən həmişə mübahisəli, tədqiq olunmamış, dilçilərin və folklorşünasların toxunmadığı məsələləri tədqiqata cəlb edib. O, Azərbaycan dilçiliyində feil bəhsi üzrə məktəb yaradıb, monoqrafiyalar yazıb, 150 ildən bəri türkologiyada mübahisə doğuran bir çox mövzuları araşdırıb və mübahisələrə son qoyub.

Akademik Nizami Cəfərov Həsən Mirzəyevlə bağlı xatirələrindən söz açıb, onun səmimiliyindən, sadəliyindən, istiqanlılığı ilə hamının hörmətini, məhəbbətini qazanmasından danışıb. Bildirib ki, Həsən Mirzəyev milli dəyərləri, milli adət-ənənələrimizi sevən, onları elmində, bədii əsərlərində, sazında-sözündə böyük mühafizəkarlıqla qoruyub saxlayan şəxsiyyət idi.

Bakı Ali Neft Məktəbinin rektoru Elmar Qasımov və digər çıxış edənlər Azərbaycan dilçilik elminin tədqiqində, ümumən filologiya elmində dərin izlər buraxmış Həsən Mirzəyevin elmi əsərlərinin öz aktuallığı ilə bu gün də tələbələr, tədqiqatçılar, xüsusən də gənc alimlər üçün əsl mənbə olduğunu vurğulayıblar.

Çıxışlardan sonra təşkilat komitəsi adından konfransın təşkilindəki xidmətlərinə görə professor Cəfər Cəfərov, professor Asəf Zamanov, professor Mahirə Hüseynova, professor Ahmet Duran, professor Hülya Kasaboğlu, dosent Cumali Şabanov, dosent İlkin Qulusoy və Gürcüstan Dövlət Universitetinin professoru Elizabet Bjalava mükafatlandırılıb.

Sonda professor Həsən Mirzəyevin ailəsi adəndan çıxış edən Mərkəzi Dəmiryol Xəstəxanasının baş həkimi Müşfiq Mirzəyev göstərilən yüksək diqqətə görə ADPU rəhbərliyinə və elmi ictimaiyyətə minnətdarlığını bildirib.

Konfrans bu gün öz işini davam etdirəcək.

Sevinc QARAYEVA

525-ci qəzet.- 2022.- 30 noyabr.- S.8.