"And"ına sadiq mübarizlik simvolu
Könül Bünyadzadə: "Ürəyimdə
axan qara qanlar mənim dərdimdi, amma bizi birləşdirən
Ülvinin yaradıcılığıdır"
Mənə görə, bu küçənin hər
yanı bombozdur. Çopur-çopur uzanan yollar əyri
talelərin əyani paralelləridir. Elə
bil, daşlar da öz yerində deyil. Bu məhlə
bir dəfə möhkəm silkələnib. Hər şey müvazinətini itirib. Bakı ağ-qara həyatdan rəngli həyata
keçəndə bu məhlə unudulub, xatirələrdə
ilişib qalıb. Söhbət
keçmiş "Dostluq" ("Drujba")
kinoteatrının yaxınlağından keçən
Ülvi Bünyadzadə küçəsindən gedir.
Uşaq
idik... Onda bilmirdik müharibə nədir, şəhid
kimidir. Onda bir şeyi bilirdik: bura bizim
torpağımızdır, torpağımız bizim Vətənimizdir
və biz bu vətəni ana bilirik. Anamıza səslənəndə
necə "can" deyirsə, Vətənimiz də bizi həmin
hərarətlə bağrına basır. Onda
sinifdən-xaric mütaliə üçün "Ana
sözü" kitabını oxuyurduq. Hamı bu bəndi
əzbər bilirdi:
Bisutunu
biz də yaraq,
Çənsiz
Çənlibellər quraq,
Sazımızda
ağlayaraq
Biz həyata gülməliyik.
Bir sinif rəhbərimiz var idi - Dilarə müəllimə. Əslən
Qubadlıdan idi Həcər qeyrətli o qadın. Bu şeirin mahiyyətini bizə elə
aşılamışdı ki, uzun illər keçməsinə
baxmayaraq, həmin misralar xatirimdədir. Belə
tanımışdıq Ülvi Bünyadzadəni.
Gözümüzün önündə bir Ülvi
böyütmüşdük. Uşaqlıq dostumuz İlqar
Bürcəliyev Vətən müharibəsində şəhid
oldu, bizim "Ülvi"miz Ülvi Bünyadzadədən 2 il az yaşamışdı, 19 yaşında
torpağa tapşırıldı. O torpağa
tapşırılanda iki nüans gözümün
önündə dayandı: Ülvi Bünyadzadənin müəllifi
olduğu "Vətən üçün ölməliyik"
şeirini əzbərləməyimiz və hər səhər
Şəmistan Əlizamanlının ifasında "Cənab
leytenant" mahnısının sədaları ilə sinif
otaqlarına yollanmağımız.
İndi mən də 21 yaşımdayam. Ülvi
Bünyadzadənin şəhid olduğu yaşda. Ürəyimiz eyni hərarətlə
döyünür. Şair demiş, indi mənim
başıma od ələnən
yaşımdı, söykənib bir divara, güllələnən
yaşımdı...
Yolumu bu sazaqlı yanvar günlərində həmin
bomboz məhləyə - Ülvi Bünyadzadə küçəsinə
saldım.
Ülvi Bünyadzadə 20 Yanvar şəhididir. Onu belə
tanımışıq. Amma hər şeydən
əvvəl şair olub. Sözə
könül verib, poeziyadan güc alıb. Onun
bədii portretini oxuculara təqdim eləmək
üçün ömrünün son aylarını
yaşadığı baba evinə gəldim. Bacısı - görkəmli alim Könül
Bünyadzadə və bibisi Həqiqət xanımla həmsöhbət
oldum.
Ülvi universitetə girəndən son günlərinə
qədər bu evdə yaşayıb. Təkcə əsgərlik
müddətində bu məhlədən uzaqda olub. Bu evdə
onun hənirtisini hiss elədim. Mənim üçün də,
müsahiblərim üçün də çox ağır
idi...
- Həqiqət
xanım, şüşəbəndiniz var, lap keçmiş
evlər kimi...
- Hə,
bura bizim Kəsəmən evimizdir.
- Kəsəmən?
-
Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunun Kəsəmən
kəndindənik. 80-ci illərin sonu hamı
köçəndə Bakıya gəlmişik.
Evin ab-havası, həqiqətən, kənd
ocaqlarını xatırladırdı.
- Könül
xanım, siz də hamı köçəndə gəlmisiz?
- Yox, atam
geoloq idi. İşi ilə əlaqədar
Daşkəsənə köçdük. Onda hamı öz elində, obasında idi. Mənim
beş yaşım var idi, Ülvinin isə
10 yaşı. Ülvi
4-cü sinifdə oxuyurdu, qardaşım Şövqi 2-ci sinifdə,
mən isə məktəbə getmirdim.
- Deməli,
bir bacı, iki qardaş olmusunuz.
- Bir
bacı, iki qardaşıq elə.
Bu cavab nə küçədəki sazağa bənzəyirdi, nə də başqa bir şeyə. Şillə kimi bütün ağrıların üzünə vurulurdu. Mən "Ülvi" deyib xitab edəndə utanırdım. Axı yaşasaydı, 50-ni keçmişdi yaşı. Onda "Ülvi müəllim", "Ülvi əmi" deyə müraciət edərdim. İndi "Ülvi" deyirəm. Amma Könül xanımın bu cavabından sonra bildim ki, Ülvi hələ də mənlə yaşıddı, 21-indədir...
Könül xanım:
- Mənə maraqlıdı, Ülvi yaşasaydı, indi necə olardı. Amma əminəm ki, bəzi yaşıdlarından fərqli olaraq öz vicdanını qoruyub-saxlayardı. Orta məktəbdə hamı özünə ideal kimi nağıl qəhrəmanını seçərdi. Mən isə özümə ideal kimi Ülvini seçmişdim. Mənim qardaşım hamıdan gözəldi... Feysbukda yazmışdım bir dəfə: "Sən demə, neçə ildi, onun səsini eşitmirəm".
- Kəsəməndən köçməyinizi xatırlayırsınız?
- Hə, bizim üçün böyük
travma idi. Böyük evimiz var idi. Köçüb gəldik,
doğmalarımız orda qaldı. Amma hər yay dincəlməyə gedirdik. Bir itimiz var idi
- "Totuş"... Köçəndə
ardımızca atılıb-düşməyi
gözümün qabağından getmir. Amma
yerli-dibli o yerlərdən insanların
köçürülməsi daha böyük travma idi. Biz burda bir-birimizə hayan idik. Onda
Ülvi əsgərlikdə idi. Həmin
vaxtlar məktublaşırdıq. Onun
üçün bu, iki qat ağır idi. Qağamgil
Bakıda, indi olduğumuz evdə məskunlaşdılar.
- Ülvi
haylı-küylü idi?
Könül
xanım:
- Qəti.
Türkiyədə onun bir qrup yoldaşı var.
Danışır ki, BDU-da bir təşkilat
yaratmışdıq. O təşkilatın iclaslarına
gedəndə qışqırır, ağır sözlər
işlədirdik, tez-tez siqaret çəkirdik. Ülvinin
səsi də çıxmırdı, siqaret də çəkmirdi.
Bir dəfə ona dedim ki, ay rəhmətliyin nəvəsi, sənin
ürəyin partlayacaq, barı bir siqaret
çək. Üz-gözünü turşutdu
ki, yox, siqaret mənlik deyil, əsas - işdi, işimizi
görək.
Könül xanım mənə "Gəncliyin fəlsəfəsi"
adlı kitabını gətirmişdi. Kitab Ülvi
ilə yanaşı dünyadan cavan yaşda köç edən
məşhur fikir adamlarına həsr olunub.
-
Könül xanım, niyə təkcə Ülviyə kitab həsr
eləmədiniz, Ülvi bu kitabın yalnız bir hissəsidir...
- Digər
haqqında söhbət açılan nakam insanlar mənə
təsəlli oldu. Sırf Ülvi
üçün kitab yazmaq mənim üçün çox
ağır olardı.
-
Yaxşı, bəs bu kitab necə yarandı?
-Günlərin bir günü atam gəldi ki, Könül, hamıdan yazı yazmısan, niyə Ülviyə bir kitab həsr eləmirsən? Bunu deyəndən sonra mənə bir sirr açdı. Bunu heç bilmirdim. Bəlkə bu sirr məni yazmağa vadar elədi.
- Bu sirr nə ilə bağlı idi?
- Məhz Ülvi, onun adı ilə bağlı sirr idi. Deməli, atam tələbə vaxtı bir gizli təşkilatın üzvü olub. Nələrsə uğrunda mübarizə aparıb. Müxtəlif təqiblərə də məruz qalıb. Atam mənə sirrini açdı: "Düşünürdüm, iki sandıq var. Yaxşı əməllərimi yığdığım sandığın adı Ülvidir. Beynimə belə həkk olmuşdu. Həm də Ülvi adında yaraşıqlı, ağıllı, elmli bir tələbə var imiş. Ürəyimdə paxıllıq edirdim ki, niyə mənim yaxşı əməllərin adı ilə həmin oğlanın adı eynidi. Ürəyimdə həmin adı yaşadırdım. Bilirdim ki, ilk övladım oğlan olacaq və adını Ülvi qoyacağam. Hətta Ülvi doğulmamışdan onun yaş vərəqini yazdırmışdım. O mənim yaxşı əməllərim idi. Bütün bu yaxşı əməllərimi mən Ülvi kodunun altına yığırdım. Bəlkə də Ülvi kodunun xatirinə belə düşündürücü, yaradıcı əməllərə qaçırdım, milli təfəkkürümün cilalanmasına, dilimin, düşüncəmin saflığının qorunmasına xüsusi diqqət yetirirdim".
Təsadüfi deyil ki, atasının şair təbi, əsarətə qarşı mübarizlik hissi Ülviyə də sirayət eləmişdi...
- Könül xanım, Ülvi ilk dəfə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (İndiki BDU) Şərqşünaslıq fakültəsinə sənədlərini verib, amma qəbul ola bilməyib. Bunu necə qarşıladı?
- Mən o vaxtı "şərqşünaslıq" sözünü başa düşmürdüm. Amma Ülvi 8-ci sinifdə oxuyandan deyirdi ki, mən şərqşünas olacam. Ərəb dilini, qədim mənbələri öyrənmək istəyirdi. Amma "konkurs"a düşdü, daxil ola bilmədi.
- Ruhdan düşdümü?
- Ruhdan düşəndə bir otağımız var idi, özünü ora qapadırdı. Qələmə aldığı şeirlər vasitəsilə ürəyini boşaldırdı və beləcə arzudan arzu doğurdu, yenidən onda stimul qazanırdı. Yenidən hazırlaşdı. Əvvəl dedilər imtahana Tarixdən suallar düşəcək. Gecə-gündüz tarix oxuyurdu. Sonra qərar dəyişdi, dedilər, İctimaiyyətdir. Başladı onu oxumağa. Sonra təzədən xəbər çıxdı ki, Tarix olacaq. Bax beləcə çətinliklə yenidən hazırlaşdı və Xarici Dillər Universitetinə daxil oldu.
- Ülvi həm də poliqlot idi, çoxlu dil bilirdi: fars, özbək, ingilis, rus və s. Bu qısa zamanda dilləri necə öyrəndi?
- Ülvi Azərbaycan bölməsində oxuyub, amma rus dilini də öyrənirdilər. Bizdə eyni kitabı həm rus, həm Azərbaycan dilində alırdılar. O vaxtı dünya ədəbiyyatı seriyası var idi. Bir gün Firdovsinin "Şahnamə"si gəldi. Atam götürdü, vərəqlədi. Dedi ki, tərcümədi də, deyilənə görə, "Şahnamə"dəki döyüş səhnələrini fars dilində oxuyanda qılıncların şaqqıltısı eşidilir. Bizdə dəhşət maraq oyandı. Görünür, Ülvinin fars dilinə də marağı belə yarandı. Əvvəllər şərqşünas olmaq istəyirdi deyə, ərəb dilinə də həvəsi ordan qaynaqlanırdı. Əsgərlikdə özbək dilini öyrəndi. İngilis dilini imtahana hazırlıq vaxtı öyrənmişdi. Bir müəllimimiz var idi, ingilis dilini Ülviyə Bayronun şeirləri ilə öyrədirdi.
- Ülvinin tərcümələri də var...
- Həmin müəllimimiz Ülviyə tərcümə üçün kiçik şeirlər, hekayələr verirdi. Çox həvəslə tərcümə edirdi. Onun ingilis dilindən ilk tərcüməsi Bayronun "Alatoran" şeiri idi. Şilleri, Şevçenkonu, Lermontovu, Cek Londonu çox sevirdi, mütəmadi tərcümələr edirdi. Poetik təfəkkürünün formalaşmasında dünya ədəbiyatının rolu böyük olub. Hətta onun ingiliscə danışığının səs yazısı arxivdə var.
Həqiqət xanım:
- Qarmon çalğısının səs yazısı da var. Hətta səs yazısında Basarkeçərin səs-küyü də eşidilir....
- Hə, elə onu soruşacaqdım, necə oldu musiqiyə marağı yarandı, bildiyimə görə bir neçə alətdə ifa etməyi bacarırdı.
- Hə,
bir qonşumuz var idi. Pəncərənin
önündə oturub qarmon çalırdı. Bir gün Ülvi gəldi ki, mən də qarmon
çalmaq istəyirəm. O vaxtı elə də gen-bol
yaşamırdı. Belə qərara gəldik
ki, Ülvi şampan butulkasına 10 qəpikliklər
yığsın, yığılan pula qarmon alaq. Bir gün yığdığımız pula
Ülviyə qarmon aldılar. Ülvi musiqi
məktəbinə getməyə başladı, qarmon sinfinə
daxil oldu, Şövqi isə tar sinfinə. Onda ağladım ki, bəs mən? Ülvi dedi
ki, yaxşı, sənə də piano alaq.
Həqiqət xanım:
- Ailə ansamblı yaranmışdı. Axşamlar, oynayan kim, deyib-gülən, oxuyan, əl çalan kim, heyif o günlərdən.
Könül xanım:
- Atam işdən gəlirdi, deyirdi, Ülvi, bir "Göyçəgülü" havası çal. Ülvi bilmirdi. Anam zümzümə edirdi, həmin havanı öyrədirdi, Ülvi başlayırdı ifa eləməyə, atam da oynayırdı, hamımızın kefi kökəlirdi, bütün qonşular yığılırdı, həyətdə toy-bayram olurdu.
- Adətən,
qardaşlar bacılarla sirdaş olurlar. Ülvinin
könül verib könül aldığı kimsə var
idimi? Bu barədə nəsə
demişdi?
- Ülvi
yaraşıqlı oğlan idi. Konkret kiminsə
adını çəkmirdi. Amma bir gün bir xanım
qız kimdənsə mənə xəbər göndərdi
ki, qardaşına denən, özünü
yığışdırsın haa... Gəldim
Ülvinin üstünə. Dedi, yox eee, mənlik deyil...
Mən də inandım, nə edim...
- Həqiqət
xanım, siz nəsə hiss eləməmişdiz?
-
Ülvinin bir şeiri var: "Bu qız hara gedir". Qonşuluqda iki bacı var idi. Biri
universitetdə oxuyurdu, o biri 10-cu sinifdə. Gözəl də qızlar idi. Bir
gün Ülvi gələndə qızlardan biri
çıxdı qabağına. Dedi ki, hardan gəlirsən?
Ülvi dedi ki, bulvardan gəlirəm. Qız
qayıtdı ki, məni niyə aparmadın? Ülvi
güldü, dedi, sonra da sənlə gedərik. Tez çıxıb Ülvini səslədik. Evə gəldi, balaca bir vərəq tapdı, həmin
şeiri yazdı. Pəncərəni
döydü, böyük qız çıxdı. Amma əslində, bayaq qabağına çıxan
balaca bacı idi. Elə böyük bacıya verdi şeiri, əlini cibinə qoyub harasa getdi.
Bir də gördük qonşuda
qırğındı, o bacı deyir mənə yazıb, bu
bacı deyir mənə yazıb. Axırı
böyük bacımız Almaz dedi ki, ay qızlar bu şeiri
heç birinizə yazmayıb, tələbə
yoldaşına yazıb. Güclə sakitləşdilər...
(Gülüşdük)
Beləcə gah gülüşürdük, gah kədərlənirdik. Gah araya sükut
çökürdü, heç kim
danışmırdı. Mən Ülvinin ruhunu otaqda hiss
edirdim. Sükutun bir anı azan səsi o
şüşəbəndi keçib otağa doldu, içəri
təravətləndi. Azan səsi ilə birlikdə
Ülvinin ruhu da otağa daxil oldu sanki...
- Deməli,
Ülvi universitetə qəbul olandan bu evdə yaşayıb,
hə?
Həqiqət
xanım:
- Yox,
universitetə daxil olanda qardaşımgildə qalırdı. Birinci kursu bitirib əsgər getdi. Əsgərlikdən qayıdanda bu evə gəldi.
O, əsgərlikdə olanda tələbələrlə
bağlı qərar çıxdı ki, xidmət müddəti
qısadıldı. Qağam universitetdən
kağız alıb Ülviyə yolladı. 89-cu ilin
axırları idi...
- Könül xanım, həmişə 20 Yanvar faciəsi barədə danışırıq. Amma əminəm ki, o hadisələrə qədər Ülvidə bu hisslər baş qaldırmışdı, içində üsyan var idi. Dədə-baba yurdunuzdan əhalinin köçü də onu qıcıqlandırırdı...
- Əvvəla, qeyd etdim ki, atam tələbə vaxtı mücahidlərdən olub. Bizim evimizdə bu cür söhbətlər adət halı almışdı. Üç uşaq idik, evdə ancaq dava-dava oynayırdıq. Bu baxımdan, Ülvinin poeziyasında mübarizlik ab-havası daim duyulub. O vaxtı atam yaratdıqları gizli təşkilat, o təşkilatın iclaslarına gizlin getmələri barədə danışardı. Yoxsa, Ülvi hardan bilirdi Şimali Azərbaycan, Cənubi Azərbaycan məsələsi nədir? Şeirlərində də bu hiss olunurdu. Daha sonra Əfqanıstan məsələsi haqqında iki poema, bir povest necə yazılmışdı? Gözümüzlə Əfqanıstandan gələn dəmir tabutların şahidi olmuşduq. O vaxtı Hüseyn Arifin bir şeiri məşhurlaşdı: "Göyçəlilər, dağılmayın Göyçədən". Həmin şeirdə milli kimliyə, adət-ənənələrə sadiqliyə çağırış var idi. Bir gün atam evə gəldi. Dedi ki, vəssalam, köçürük Göyçəyə! Onda hələ kütləvi köç olmamışdı, camaat yurdunda-yuvasında idi. Sonra qaçaqaç oldu, köçə bilmədik. Cek Londonun əsərlərini oxuyurduq. Evdə böyük müzakirə başlayırdı və mütləq Azərbaycanla müqayisələr aparılırdı, paralellər üzə çıxırdı.
- Ülvini atanızın şah əsəri adlandırmaq olar...
- Əlbəttə... Sabirin bir şeiri var idi: "Şairəm, çünki vəzifəm budur..." Ülvi bu şeiri əzbərləmişdi. Atam dəfələrlə Ülviyə o şeiri dedizdirdi, ta ki lap yaxşı deyənə qədər. Ülviyə qarşı çox tələbkar idi.
- Ülvi o vaxtın qərarına əsasən 9 ay tez gəlib əgərlikdən. Gec gəlsəydi, 20 Yanvar hadisəsində şəhid olmayacaqdı. Heç demisiz, kaş tez gəlməyəydi?
- Təbii ki, kiminsə ürəyindən keçir. Ən azı, anamızın ürəyindən keçir ki, ay bala, niyə gəlirdin...
- Həqiqət xanım, Ülvi ömrünün son 4 ayını bu evdə yaşayıb. Əsgərlikdən qayıdandan sonra hadisələrə necə reaksiya verdi?
- O gəlməmişdən hazırlıqlı idi. Tez-tez atası ilə məktublaşırdı. Xaosdan xəbəri var idi. Gəldi, təmkinlə hadisələri izlədi və öz qənaətləri formalaşdı. Mübarizəyə tam hazır idi. Paralel olaraq təhsilini də davam etdirirdi, əlaçı idi. Yazı-pozusundan, tərcüməsindən də qalmırdı.
-
Ülvinin bir "And"ı da var idi...
- Əsgərlikdən gələn kimi o
"And"ı yazdı. Ümumiyyətlə,
nə yazıbsa, hər şey qalıb. Heç
nə itib-batmayıb.
-
Könül xanım, heç olubmu ki, neçə müddət
sonra hansısa şeirini hardansa tapmısınız?
- Olub... Bizdə 78-ci ildən etibarən "Azərbaycan" jurnalının müxtəlif nömrələri toplanmışdı. Ülvi onları maraqla oxuyurdu. Bir dəfə həmin jurnalları vərəqləyəndə birinin arxa səhifəsində Ülvinin şeirini tapdım. İnanmadım... Dedim, bəlkə, öz şeiri deyil, hansısa bəyəndiyi şeirdi... Çox axtarış elədim. Hətta bir dəfə səvhliklə tərcümə şeirinin biri öz şeiri kimi getmişd. Ona görə, çox diqqətlə yanaşırdıq. Çox axtardım, araşdırdım. Məlum oldu ki, jurnalının arxasında tapdığım şeirlər Ülviyə məxsus imiş. Şeirləri qəzetə verdim, amma heç bir kitaba düşmədi. Türk Ədəbiyyat Vəqfi Ülvinin şeirlərini türk dilində kitab şəklində çap edəndə son anda İmdat Avşardan xahiş etdim ki, bu şeirlər də olsun. Sağ olsun, sözümü yerə salmadı.
- Niyə o iki şeirə belə həssaslıqla yanaşırsız?
- Bu şeirlər bir vaxt onun ürəyindən gəlib, yazıb. Heç özü də bilməzdi ki, nə vaxtsa bu şeirlər üzə çıxar. Ona görə bu şeirlərə çox sevindim. Sevindim ki, ürəyinin bir çırpıntısı yaddan çıxmadı...
- O Qanlı yanvar günlərini necə xatırlayırsız?
- İşdə hamı deyib-gülür. Soruşurlar ki, ay Həqiqət, sənə nə olub? Deyirəm, yanvar ayı gələndə mən özümə yer tapa bilmirəm. Çox dəhşətli günlər idi. O hadisələr bu evdə yaşandı. Siz o günləri görmüsüz?
- Yox, Həqiqət xanım, onda mən dünyaya gəlməmişdim.
-Yaxşı ki, görməmisiz...
Könül xanım tez müdaxilə edir:
- Yox, deməzdim. Düzdü, çətin günlər idi, amma kaş o günlərin şahidi olardız. Bilirsiz, əgər Ülvi həmin gündən sağ çıxsaydı, onun yaradıcılığında ayrıca bir səhifə açılardı. Əgər dağa-daşa, atasının mübarizəsinə baxıb nəyisə yazmağı bacarırdısa. O, rus ordusunda hərbi xidmət eləmişdi. Amma gəlib and içdi ki, mən öz millətimə xidmət edəcəyəm. Sovet ordusunda da yaxşı xidmət eləmişdi. Orda divar qəzetinin redaktoru idi, özünün "Xətai" təşkilatını yaratmışdı. Azərbaycan həqiqətlərini öyrənmək istəyən gəncləri başına yığırdı. Həmin Ülvi Bünyadzadə vətəninə qayıdıb o "And"ı yazmalı idi. O hərəkata "And"la qoşuldu. Bəzən anama deyirəm ki, sənə analıq hissi mane olur ki, hər şeyi başqa cür görəsən. Amma siz yaşda gənc üçün Ülvi nə oğul deyil, nə də 90-cı ildə həyatı bitmiş bir gənc deyil. Ülvi qəhrəman şairdi. O, dövrünün ruhunu duyan, dövründən çıxan şairdi. Onun oğul, qardaş, nəvə kimi portreti tamam başqadı, onu qoyun bir tərəfə. O millətinin şairi kimi tamam başqadı. Onun ədəbi portretini tamamlamaq üçün bu lazımdır. Ürəyimdə axan qara qanlar mənim dərdimdi, amma bizi birləşdirən Ülvinin yaradıcılığıdır.
Könül xanım danışdıqca hiss edirdim ki, o, Ülvinin şəhid olduğu günlə bağlı xatirələri yaxına buraxmaq istəmir. Hər cəhdlə söhbətin yönünü dəyişir. Mən də qaysaq bağlamayan yarasını bir az da göynətməkdən çəkindim.
Həqiqət xanım həmin günləri təfsilatı ilə danışdı. Sözün əsl mənasında, faciədir...
Anası xalçaçı, atası mühəndis, həm də şair təbiətli bir mühəndis olan Ülvini valideynləri bu millət üçün ilmə-ilmə toxumuşdu. Ülvi və Ülvi kimi neçə-neçə günahsız, əliyalın insana tuşlanan düşmən gülləsi Bisutunu yardı. Onlar xalqın mübarizə simvoluna çevrildilər.
Bu evdən ayrılanda artıq axşam
düşmüşdü. Kədərli idim. Kaş Ülvini
görə biləydim deyə heyfislənirdim. Amma o
hamımızın tanımadığımız
tanışımıza çevrildi. Ülvi Bünyadzadə
son nəfəsinə qədər "And"ına sadiq
qaldı. Ruhun şad olsun, yaşıdım Ülvi...
Nadir
YALÇIN
525-ci qəzet.- 2022.- 20 yanvar.- S.8-9.