Aktrisanın şirin-acı həyat hekayəti

(Əvvəli ötən çərşənbə sayımızda)

Özümü aktrisa kimi təqdim eləməyə gəldikdə, mən fiquramdakı gözəçarpan qadın ləyaqətləri ilə o qədər də öyünə bilmərəm, axı onlar səhnədə heç də az rol oynamırlar. Nisbətən böyük olmayan, paltar altında azacıq özünü hiss etdirməyə müvəffəq olan döşlərə və heç də iri olmayan budlara malikəm. Axı məşhur amerikan kinoaktrisası Elizabet Teylor öz fiqurasının qabarıq hissələri ilə öyünür, qadın ləyaqətlərini gözə çarpdırmanın aktrisa üçün başlıca amil olduğunu qeyd edirdi. Böyük fransız rəssamı Ogyüst Renuar isə qadın döşünün vurğunu idi, deyirdi ki, qadın döşləri olmasaydı, mən rəssam olmazdım. Parisdə XVIII əsrdə şampan şərabının qədəhinin forması müəyyən edilməsi axtarılanda, məhz kral XVI Luinin arvadı kraliça Mariya Antuanettanın döşləri ən yaxşı nümunə kimi götürülmüşdü.

Deməli, qadın üçün, xüsusən səhnəni bir neçə saat işğal edən aktrisadan ötəri göz oxşayan döşlər heç də kiçik məsələ deyildir və sinəsi qabarıqsız olan, taxta səthini andıran aktrisalar buna görə müəyyən natamamlıq kompleksinə malikdirlər. Ancaq tamaşaçı gözü, xüsusən kişilərin nəzəri mənim bədənimin simmetriyasını əsas götürərək, fiquramdakı zəif cəhətləri diqqətdən yayındırır və məni hətta lap gözəllik ilahəsi, bu aləmin şahzadəsi hesab edirdilər. Əlbəttə ki, bu, məni olduqca sevindirirdi, deməli, təşvişimə baxmayaraq, bədənim də tamaşaçıların, xüsusən kişilərin xoşuna gəlirdi. Axı zövqlər də dəyişmişdir, küçədə gedən gombul arvadlara əvvəlki tək heyranlıqla baxanlara olduqca az, bəzən hətta heç rast gəlmirsən. XXI əsr arıqlığı ilə, fiqurası burula-burula hərəkət edən, ilana bənzər qadınların əsridir. Qızlar isə bitki aləmi ilə müqayisə edildikdə, dayağa söykənməklə böyüyən və çiçək açan, həm də gözəllik simvolu olan orxideya timsallı olmalıdırlar.

Mən gülüşün səhnəni canlandırmasına, nikbin əhvali-ruhiyyəni şiddətləndirdiyinə görə onu xərcləməkdə də xəsislik göstərmirəm. Əsasən bu gülüşə və səhnə oyunuma görə çoxları məni dünyanın ən xoşbəxt qadını hesab edirlər. Sinəmin başqalarına toxunan şəkildəki çox qabarıq görünməməsi də məni o qədər narahat etmirdi, çünki fiquramda çoxlarının qeyd etdiyi kimi, bir uğurlu proporsiya, qadın bədəni üçün vacib olan bir simmetriya vardır. Çünki mən məşhur rus aktrisası Tatyana Doronina (30 ildən artıq müddətdə o, M.Qorki adına MXAT-ın - Moskva Akademik Bədii Teatrının direktoru və bədii rəhbəri olmuşdu, Oleq Yefremovun lazımsız material kimi A,P.Çexov adına MXAT-dan qovduğu böyük bədbəxt aktyor kütləsini cəsarətlə himayə edərək, onlar üçün bu teatrı yaratmışdı) cavanlıqda döşlərinin iri olmasından xəcalət çəkirdi, bunu aktrisanı gözdən salan, çox sayda obraza uyğun gəlməyən bir zərərli cəhət hesab edirdi. Qocaman aktrisa Faina Ranevskaya ona ürək-dirək vermiş, üzgün hisslərdən uzaqlaşdırmışdı ki, səhnədəki ilhamlı oyun bədənin kiçik qüsurlarını asanlıqla kölgədə qoya, gizlədə bilir. Axı o, özü də bir qadın kimi daha çox kişilərinkinə bənzər kobud sifətə malik idi, lakin nadir istedadı və iti ağlı ilə seçilirdi. Ona görə də kiçik bədənə malik olduğuma, ilk andan gözlərə sataşan iri döşlərim olmadığına görə mən özümü qınayıb, üzülmürdüm, əksinə, bununla öyünürdüm də.

Fiqurada hansısa kiçik də olsa, qüsurun olmasına baxmayaraq, tamaşaçı gözləri sevimli aktrisaya xüsusi mərhəmət nümayiş etdirib, onu sevir. Olduqca balaca boylu rus aktrisası Marina Neelova səhnədəki və ekrandakı oyununun hesabına heç də karlik kimi görünmürdü, tamaşaçılar, xüsusən kişilər az qala bu xırda bədənli qadını gözəllik simvolu hesab edirdi. Mən də əvvəllər bədənimdə ləyaqət nişanəsinin kiçik ölçülü olmasından qorxurdum. Sonra onlar böyüməyə başladı və çar Solomonun "Şərqilər şərqisi" kitabında Salamitin döşləri barədə dediyi tərifli sözləri mənim sinəmi bəzəyənlərə də cəsarətlə aid etmək olardı. Bütün bunların cəmi mənim xoşbəxt olmağım barədəki rəyin kütlə arasında geniş yayılmasına səbəb olmuşdu. Əslində isə sonralardakı haylı-küylü səhnə həyatıma baxmayaraq, yeniyetməliyimdə bəlkə də, mən bir qəribə hadisə hesabına təsadüfən müəmmalı düşüncələrin təsiri altına düşən qızlardan birinə çevrilmişdim.

Həyatımdakı təəccüb doğuran ilk öpüş

Yeniyetmə qız kimi mən tez-tez dəyişməyə məcbur olduğum növbəti orta məktəbin səkkizinci sinfində oxuyurdum, 14 yaşım tamam olmuşdu. Biz paytaxta yenicə köçmüşdük, qədim yəhudilər Sinay yarımadasında 40 il dolaşdığı kimi, ailəmiz də əvvəlcə atamın sənəti ilə əlaqədar olaraq, sonra isə anamın himayəsində əslində köçəriliyin əlaməti olan sərgərdan həyat keçirirdi. Başqa qızlardan fərqli olaraq sinfin oğlanlarından heç kəs mənə bu vaxta qədər eşq elan etməmişdi, mənə qarşı anlamadığım bir laqeydlik hökm sürürdü. Bir dəfə Bakıda nadir peyda olan qar yağmışdı və küçədə uşaqlar hay-küylə qartopu oynayır, xüsusən qızları qar topası ilə daşlayırdılar. Bir içində iri buz parçası olan ağır qar topası mənim sifətimə dəydi və ağrıdan yerə yıxıldım. Qəddi-qamətli, yaşlı bir kişi mənim qolumdan tutub qaldırdı, paltomu çırpıb, qarını sildi, sonra yaralanıb-yaralanmadığımla maraqlandı. Mən özümə gəldim, ona "yox" cavabı verdikdə, kişini xeyli süzdüm. Ondan mənim üşüyən bədənimə bir mehribanlıq nişanəsi olan qayğıkeşlik dalğası yayılırdı.

Həmin gün axşamtərəfi olduğundan mən həyətdə gəzməyə çıxmışdım. Lakin gəzintimə belə bir zərbə hesabına son qoyulmuşdu. Kişi mənə tərəf əyilib dedi ki, yəqin, sənə soyuqdur. Ona görə də bir isti yerdə qızınmalısan, həm də bu vaxt kobud oğlanın qar atəşindən incikliyin də yoxa çıxar. O, məni yaxınlıqdakı restorana dəvət etdi. Mən heç vaxt belə yerlərdə olmamışdım, susmağım mənim razılıq qərarı verməyimin əlaməti idi. Kişi əlimdən tutub, məni restorana apardı, paltomu soyundurub, özününkü ilə birlikdə qarderoba təhvil verdi. Yüngül, bədənimin xüsusiyyətlərini nümayiş etdirən paltarımda kişi məni müştəri gözü ilə seyr etməyə başladı və nəzərlərini yenicə özünü büruzə verib, koftamın sinəsini qaldıran hissəsinə dikdi. Onun baxışı məni utandırdı və hiss etdirdi ki, mən artıq heç də kiçik qız uşağı deyiləm. Qızlar bulağından hətta az da olsa su içməyi də bacarmışam.

Sifariş verdiyi çox sayda yeməklər süfrəni bəzədi, o, mənim qədəhimə də şərab süzüb, tanışlığımızın şərəfinə sağlıq dedi. Mən həyatımda ilk dəfə bir qurtum şərab içdim və elə hesab etdim ki, mən artıq sərxoşam. Bu kişi mənim üstümə olduqca xoş sözlər yağdırırdı, guya ki, mən çox gözələm və tanşılığımıza da o, olduqca şaddır. Təklifini rədd etmədiyimə görə də mənə razılığını bildirdi və birdən söhbəti yaxşı anlamadığım bir müəmmalı səmtə yönəltdi.

O, tam açıq şəkildə dedi ki, mən onun xoşuna gəlirəm və mənimlə evlənməyə şad olardı. Qulaqlarıma inana bilmirdim, yaşlı kişi yeniyetmə qıza izdivac təklifi edir.

Mən azyaşlı olduğumu bildirdikdə dedi ki, məhz ona görə o, belə bir təkliflə çıxış edir. Onun atası da yaşlı kişi olanda 14 yaşlı qıza evlənmiş, bir il sonra o, özü dünyaya gəlmişdir. Təəccüblənməyə ehtiyac yoxdur, məşhur aktrisa Lyudmila Qurçenkonun 7-ci sinfi bitirmiş anasını pioner düşərgəsində bayan çalan yaşlı kişi götürüb qaçmışdı. Axı Romeo ilə fiziki yaxınlığın şirin ləzzətini dadmış Culyettanın da 14 yaşı vardı, anası isə hətta bir yaş cavan olanda ərə getmişdi. Bu izdivaclardan isə Culyetta və rus aktrisası meydana gəlmişdi. Culyettanın hekayətini biz Şekspirin məşhur əsərindən biliriksə, Qurçenko yaşlı atası və yeniyetmə anası barədə özünün "Mənim yaşlı uşaqlığım" adlı əsərində geniş söhbət açır. Axı islam dininin müqəddəsləri də yeniyetmə qızlara evlənirdilər və bunda elə bir qəbahət görmürdülər. Məhəmməd peyğəmbər axırıncı arvadı olan Aişəyə, birinci xəlifə olacaq Əbubəkrin bu qızının 9 yaşı olanda evlənmişdi. Peyğəmbər, birinci arvadı Xədicədən olan yeganə qızı Fatiməni də öz əmisi oğlu, gələcək beşinci xəlifə olacaq imam Əliyə yeniyetmə olarkən ərə vermişdi. İnan ki, mən bunları uydurmuram, ciddi mənbələrə arxalanıb, deyirəm. Müqəddəslər barədə isə yalan danışmaq asi düşmək deməkdir.

O, davam etdi ki, mənim təklifim hansısa şıltaqlığın təzahürü deyildir, başqa ciddi səbəblərə də əsaslanır. Təbiət canlılar yaranandan onların nəslinin kəsilməməsi, davam etməsi üçün də böyük qayğı göstərmişdir. Hər ay davam edən mensturasiya yeniyetmə qızlarda böyük dəyişikliyin əmələ gəldiyindən, onları uşaq doğmağa, ana olmağa hazır olduqlarından xəbər verir. Bu vaxt qızların özləri üçün ağır xəstəlik kimi qəbul etdikləri qan itirməsi, ağrılar, həm də onları uşaq doğmağın ağır əzablarına, ağrılarına dözməyə hazırlayır. Adətən qızlarda, bizdə aybaşı adlandırılan bu proses 13-14 yaşında, bəzən bir qədər tez başlayır. Heyvanlarda və quşlarda isə cinsi yetkinlik daha tez meydana gəlir, çünki onlar daha az özmür sürürlər. Ona görə də onlarda nəsl artırmağa qayğı və istək daha güclüdür. Əgər canlılarda, o cümlədən insanlarda da nəsil artırılması belə nizamlanmasaydı, onların növü az keçməmiş sıradan çıxardı. Bu təbiətin sarsılmaz qanunudur.

Qədim dövrlərdə pis qidalanma, ağır zəhmət, müharibələr və təbii fəlakətlər hesabına insanlar az yaşıyırdı. Qadınların reproduktiv bacarığı da zəif idi, məsələn, belə ki, başqa qida növləri olmadlğından köçəri xalqların qadınları uşaqlarını 4-5 yaşına qədər əmizdirirdilər və bu, yeni hamiləliyin baş verməsinə mane olurdu. Ona görə də əhalinin artımı çox yavaş gedirdi. Lakin bütün çətinliklərə baxmayaraq, bəşər nəsli davam edirdi. Təbiət nəslin artırılması üçün imkanında olan bütün vasitələrdən istifadə edirdi, süni məhdudiyyətlərə yol vermirdi. Bu məhdudiyyətlər dövlətlərin qanunlarında meydana gəldi. Bu da heç də səbəbsiz deyildi. Yeniyetmə qızın bədəni lazımınca inkişaf etmirdi, bətnində uşaq gəzdirmək üçün vacib möhkəmliyə yiyələnmirdi. Lakin qədim qanunlarda pozulmaz təbii qanunlar hökmən nəzərə alınırdı.

Biz restorandan çıxanda qar yağırdı, o, guya məni soyuqdan qorumaq üçün qucaqlayıb, dodaqlarımdan öpdü. Bəlkə də, uşaq olmağımla bağlı hansısa bir dad hiss etməsəm də, mane olmadım, ancaq buna qarşı elə bir ehtiras da hiss etməmişdim. Siniflərimizdəki oğlan və qızların utanmadan, çəkinmədən ləzzətlə öpüşdüklərini də görmüşdüm. Ancaq bu könülə yatan cismani sevgi mübadiləsi məndən daim yan keçmişdi, heç bir oğlan məni öpməyə cəhd etməmişdi. Özümün də təşəbbüsümün cavabsız qalacağı məni qorxudurdu və buna da heç vaxt cəsarət etməmişdim. Sinfimizdəki bir qız isə bir neçə oğlanla öpüşürdü, lakin onları öz dodaqlarına yaxın buraxmırdı. Həmişə deyirdi ki, ancaq mənim yanaqlarımdan öpə bilərsiniz. Onun dodaqları Avropadakı Orta əsrlərə məxsus olan qəsrləri andırırdı, onların sakitliyinə toxunmaq olmazdı. Qız da bu yolla nümayiş etdirdiyi müstəqilliyi ilə öyünürdü.

Mən başqalarının təcrübəsinə qısqanclıq edirdim, bir gün yaşlı bir kişinin məni bərk-bərk öpəcəyi isə heç ağlıma da gəlməzdi. O, elə bil ki, uzun illər xərcləmədiyi ehtirasını bir daşqına çevirib, mənim kimi yeniyetmə, təcrübəsiz bir qızın dodaqlarına yönəltmişdi. Mən özümü itirmişdim, ancaq dodaqlarımdan ağzıma axan mayenin şirinliyini hiss edir və özümdən asılı olmayaraq bundan ləzzət alırdım, daxilimdən gələn bir səs mənə bu öpüşün və ondan aldığım həzzin davam etməsini deyirdi. Mənim istəyimdən asılı olmayaraq, mənə evlənmək təklif edən kişi də bu fağır yeniyetməni ağuşundan buraxmaq istəmirdi, ist nəfəsi ilə həmişə soyuqdan qorxan bir qızcığaza, əslində ətcəbala quşcuğaza hərarət cərəyanı ötürürdü. Nəhayət, körpə göyərçin kimi mənim çırpındığımı görüb, çarpazlaşmış qollarını bədənimdən çəkib, məni azad etdi.

Mən baş verən təsadüfün yaratdığı ağlasığmayan reallıqla gələcək məchulluq arasında qalmışdım, özümü səssiz də olsa danlayırdım ki, gərək bu kişinin nəvazişinə boyun əyməyəydim, heç əvvəldən təklifinə razılıq verməyəydim. Mən bu qəribə hadisə hesabına elə bil ki, zamandan və məkandan ayrılmışdım, nağıllar aləmində məskən salmışdım. Lakin hadisə baş vermişdi, özümü qınamağım da artıq gecikmiş olmaqla, yersiz idi. Dodaqlarım gözlənilmədən bərk sıxılmağa məruz qaldığından, elə bil ki, daxilən isti qan axınına məruz qalmışdı, yaxşı ki, kişinin dişləri onları qanatmamaqla, mənə anlaşılmayan rəhm göstərmişdi. Çünki sərt təbiətli anam bunu görüb, mərəkə qaldıra, məni söyüşlərə qərq edə bilərdi.

(Ardı var)

Telman ORUCOV

525-ci qəzet.- 2023.- 13 dekabr, № 226.- S.14.