Mənalı yaşamağın Oqtay Mirqasımov formulu

Sənətkar ömrü! Taleyi hər zaman çətinliklərlə, keşməkeşlərlə dolu, amma özündən, öz həyatından daha çox xalqının rifahı, gələcəyi, inkişafı üçün bir şam kimi yanan, yandıqca əriyən, əridikcə ziyası qocaman cəmiyyəti aydınladan bir ömür! Bu ömrü daşımaq nə qədər çətindirsə, bir o qədər də şərəfli və qürurludur, əlbət!

12 iyun Azərbaycan incəsənəti, mədəniyyəti üçün bir şamtək yanan, əriyən, şöləsi ilə neçə on illikləri, əsrləri nura qərq edən sənətkarlarımızdan mərhum Xalq yazıçısı İsa Muğannanın, mərhum Xalq artisti Hacıbaba Bağırovun və Azərbaycan kinematoqrafiyasının yaşayan əfsanəsi Xalq artisti Oqtay Mirqasımovun bu xalqın taleyinə ərməğan kimi yazıldıqları gündür. Dahi yazıçımızın 95 illik yubileyi, gülüş ustadı Hacıbaba Bağırovun 91 illiyi tamam olur. Hər iki sənətkarımızı sonsuz sayğı və sevgi ilə anırıq!

Qeyd etdiyimiz kimi, bu 12 iyun həm də tanınmış kinorejissor, Xalq artisti Oqtay Mirqasımovun 80 illik yubileyilə əlamətdar oldu. Ömrünün 60 ildən çoxunu Azərbaycan kinosunun, ekran yaradıcılığının inkişafına həsr etmiş, 50-dən çox ekran əsərinin müəllifi olan O.Mirqasımov 12 iyun 1943-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1963-1968-ci illərdə Moskvada Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunun rejissorluq fakültəsində təhsil alıb. Təhsilini başa vurduqdan sonra Bakıya qayıdıb və C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında çalışmağa başlayıb. Oqtay Mirqasımov bir çox sənədli, bədii filmlərin quruluşçu rejissoru və ssenari müəllifidir. "Azərbaycan haqqında etüd" (1969) "Bakı haqqında 10 dəqiqə" (1970), "1001-ci qastrol" (1974), "Gümüşü furqon" (1982), "Azərbaycan kinosu-80" (1996), "Arzularını çəkən rəssam" (2007), "Günaydın, mələyim! (2008), "Qisas almadan ölmə. Keçmişdən məktublar" (2014) və digər filmlərin rejissorudur.

Onun filmləri Ümumittifaq festivallarında bir çox mükafatlara layiq görülüb. Oqtay Mirqasımov 1993-2001-ci illərdə "Azərkinovideo" İstehsalat Birliyinin baş direktoru vəzifəsində çalışıb. 2015-ci ildə Cəfər Cabbarlı Mükafatına layiq görülüb. 2018-ci ildə "Şərəf" ordeni ilə təltif edilib.

Bütün ömrü boyunca məhsuldar və hərtərəfli fəaliyyəti, peşəkar yanaşması ilə seçilən rejissorun filmləri istər yerli, istərsə də xarici tamaşaçılar tərəfindən hər zaman maraqla, rəğbətlə izlənilir. O.Mirqasımov nəinki rejissor kimi, həmçinin, yüksək idarəçilik qabiliyyətinə malik rəhbər, zəngin biliyə malik pedaqoq və Azərbaycanın ictimai-siyası xadimi olaraq da hər zaman dövlətinə, xalqına sadiqlik örnəyidir.

Ürəyi vətəni, milləti ilə bir döyünən, xalqına, torpağına, dövlətinə bütün qəlbiylə bağlı olan sənətkarın bu sonsuz məhəbbəti filmlərində də özünü göstərir. Onun filmlərində bəşəri problemlərlə, ictimai məsələlərlə yanaşı, hər zaman vətənpərvərlik duyğuları, ölkəsinin, xalqının taleyüklü məsələləri əsas mövzu qaynağı olub.

Ömrünün və yaradıcılığının müxtəlif dövründə qarşılaşdığı bir sıra süni əngəllərə, maneələrə baxmayaraq, Oqtay Mirqasımov ürəkdən bağlandığı və dərindən mənimsədiyi rejissorluq sənətini daima uca tutub, bu sənətin inkişafı yolunda yorulmadan, bütün səyi və qüvvəsi ilə çalışıb. Əslində, bir sənətkarın qələbəsi, ən böyük uğuru da məhz budur. Necə ki, bir müsahibəsində öz qəhrəmanları haqqında danışarkən demişdi: "Əgər biz filmdə, ədəbiyyatda qəhrəmanlarımızın yollarında maneələr, əziyyətlər, bəzən əzablar, bəzən işgəncələr qoymasaq, o zaman tamaşaçı qələbənin nə qədər böyük məsələ olduğunu necə başa düşə bilər? Qələbə nədir? Qələbə qazanmaq üçün bir əziyyət olmalıdır ki, sən özündə güc tapıb onu keçə biləsən. Mənim qəhrəmanlarımsa həmişə belədir. Mən heç bir zaman axırda məğlub olmuş, oturub ağlayan qəhrəman verməmişəm".

Bəli, Oqtay Mirqasımovun qəhrəmanları hərəsi bir cür məğrur, hərəsi bir cür qalibdir. Özlərinin müəllifi kimi...

Bunun nəticəsidir ki, sənətkarın zəngin yaradıcılıq yolu hər zaman ləyaqətlə xidmət etdiyi dövləti və xalqı tərəfindən layiqincə dəyərləndirilib. O, sənətin ən uca zirvəsi hesab olunan "Xalq artisti" fəxri adı və sonsuz tamaşaçı sevgisi ilə mükafatlandırılıb.

Şahanə MÜŞFİQ

525-ci qəzet.- 2023.- 13 iyun.- S.12.