Hər qaranlığa bir az işıq...

"İNDİ CƏMİYYƏT YIĞILIB QALAN EMOSİYALARI AŞKARA ÇIXARMAQ FAZASINI YAŞAYIR"

Müsahibimiz şəxsi inkişaf kouçu, "Mind Academy MMC"nin təsisçisi, rəhbəri Gülgün Quliyevadır:

- Gülgün xanım, öncə ondan başlayaq ki, kouçluq nədir və özəllikləri nədən ibarətdir?

- Məsləhət alan ilə mütəxəssis arasında razılaşdırılmış ortaqlıq münasibətidir kouçluq. Şəxsi və ya professional sferada ortaya çıxan qeyri-müəyyən, qarışıq mühitlərdə kouç məsləhət alanı - Türkiyə türkcəsində bu, "danışan" kəlməsi ilə ifadə edilir - ilhamlandırır, ən üst potensialını kəşf etməsi, ortaya çıxarması üçün kömək edir, düşünməyə və yaratmağa vadar edir.

Kouç hər zaman qarşısındakını güclü, bacarıqlı, potensialı yüksək fərd olaraq görür və onun bu fərqindəliyə gəlməsi üçün yol yoldaşlığı edir. Biz mütəxəssislər ən güclü qaynağın insanın özündə olduğuna inanırıq və doğru suallar, doğru kommunikasiya ilə onun içindəki gücün fərqinə varmasına fürsət yaradırıq. Kouçluq öz içində bir neçə qola ayrılır: şəxsi inkişaf, ikili münasibətlər, biznes, qrup (komanda), idarəçi kouçluğu bu qəbildəndir.

- Bu sahəni seçməyinizdə başlıca səbəb nə oldu?

- Düzünə qalsa, mən onu seçməzdən çox əvvəl o məni seçmişdi. Lap erkən uşaqlıq illərindən müşahidə etməyi, mümkün variantları dəyərləndirməyi, davranış və hadisələrə məntiqi açıqlama tapmağı çox sevirdim. Əlbəttə, bütün bunlar öncəliklə, dinləmə bacarığı tələb edirdi. Kouçun ən önəmli keyfiyyətlərindən biri məhz dinləmə bacarığı hesab olunur. Zamanla ətrafımdakı hamı üçün "müraciət butonu"na çevrildim. "Onu necə edim?", "Bu yolu seçsəm, necə olar?", "Səncə, mən hansı işdə uğur qazanaram?" kimi suallar məni ünvansız ekspertə çevirmişdi. 2017-ci ildə anladım ki, ən çox zövq aldığım məşğuliyyət məhz insanlarla ünsiyyət və inkişafına dəstək olduğum sahələrdir. Beləcə, 2018-ci ildə Türkiyənin İzmir şəhərinə müvafiq istiqamət üzrə təhsil almağa yollandım. Sertifikasiya proqramım tamamlandığı gündən etibarən bu sahə üzrə fəaliyyətə başladım.

- Kouçun psixoloqdan nə kimi fərqi var?

- Bir neçə bariz fərq var arada. Psixoloq keçmişlə, kouç gələcəklə çalışır. Psixoloq psixoloji pozuntular, kouç isə sağlam psixologiyaya sahib insanla çalışır. Psixoloq, qəbulunda olan insanı pasiyent, xəstə adlandırır və patoloji aspektləri dəyərləndirir, kouç isə fərdin potensialına köklənir və yeni vərdişlərin inşasına dəstək olur.

- İşinizin ən sevdiyiniz tərəfi nədir?

- Təbiətim etibarilə qəlibləşmiş sistem insanı deyiləm. Mənə görə hər an, hər şey dəyişir. Çalışdığım sahə bu yeniliyi qəbul edir, geniş tətbiq edir və hər zaman "daha yaxşı nə ola bilər?" sualı üçün yer açır. Bu nüans sadəcə məsləhət alanların yox, mənim də yeniliklərlə ayaqlaşmağıma, daha çox araşdırmağıma və öz xidmət sahəmi gücləndirməyimə imkan yaradır. Həm prosesdən, həm nəticədən zövq almaq imkanı da bonus kimi gəlir.

- İnsanlarla işləməyin asan və çətin tərəfləri nələrdir?

- Bəlkə mübaliğə kimi səslənə bilər, amma işimin çətin heç bir tərəfi yoxdur. Mən kimliyindən asılı olmayaraq, bir insanla çalışmağa başlayan zaman onun gedə biləcəyi yolu, çata biləcəyi zirvəni aydın şəkildə görə bilirəm. Həm özümün, həm də məsələhət alanlarımın lüğətindən çıxardığım ilk söz "bacarmıram" olur. Hər şeyi bacaran insanla çalışmaq, niyə çətin olsun ki? Hamıya zamanım çatmır, bundan şikayətlənə bilərəm.

- Sosial şəbəkədə kifayət qədər aktivsiniz və həyatın içindən maraqlı mövzularda paylaşımlar edirsiniz. Aldığınız rəylərdən məmnunsunuz?

- Sosial şəbəkə məsələsi mənim üçün bu işin ən qəliz və anlaşılmaz tərəfi idi. Çünki şəxsi səhifələrim belə heç vaxt aktiv olmayıb, yaxın çevrəmdən başqa kimsəni izləməmişəm və təbii olaraq, tanımadığım insanlar tərəfindən müzakirə olunmaq kimi təcrübəm olmayıb. Amma etiraf etməliyəm ki, özümü buna mental olaraq hazırlamaq üçün xeyli öz üzərimdə çalışmışam. Anlayıram ki, hamı eşitdiyini öz qavrama potensialına uyğun anlayır. Təbii ki, bu da zaman-zaman fikir ayrılıqlarına gətirir. Hər nə qədər özümü başlarda qorxutsam da, çox sayda pozitiv rəy, dəstək alıram. Artıq real həyatımla yanaşı, virtual həyatımı da rutinimin bir parçasına çevirmişəm və daha böyük kütləyə çıxmaq imkanı məni çox sevindirir. Əlbət ki, anlamayan, tənqid edənlər də var, amma mən təmkinli, anlayışlı olmağı seçirəm və hər neqativ rəy alanda içimdən deyirəm ki, "Məni tanısan, çox sevərsən".

- Əsas motivasiya mənbəyiniz nədir?

- Motivasiyanın şişirdilmiş termin olduğunu düşünürəm. İnsanın icra planına ehtiyacı var. Bu, təkcə, professional sferaya aid deyil, elə sıradan günlərdə də yatıb-durduğun, yemək yediyin, çalışdığın, istirahət etdiyin, özünə qulluq etdiyin saatlar rutin hala gətirilməlidir. Bu zaman həyat balansda qalır və hamının qorxduğu yanma sindromu yaşanmır. Hesab edirəm ki, həvəsimin səbəbi gün ərzində həyatımın hər sahəsi üçün zaman ayırmağı öyrənməyim olub (əlbəttə ki, həmişə belə deyildi, mən də sonradan öyrənmişəm).

- Belə bir iddia var ki, son zamanlar insanlarda aqressivləşmə, hətta qəddarlaşma gedir. Sizin müşahidələriniz necədir və belə bir hal varsa, öhdəsindən necə gəlmək olar?

- Deməzdim ki, bu, son illərə bağlı narahatlıqdır, amma artma halı da müşahidə olunur. Bir müddətdir ki, insanlar arasında ətrafdan qopuqluq, empatiya əskikliyi gözə daha kəskin çarpır. Əlbəttə ki, bura sosio-psixoloji aspektlər, yaxın zaman öncə yaşanan pandemiya, müharibə, onlardan qaynaqlanan həyəcan-təşvişin artması kimi faktorlar ciddi təsir edir. Əgər əvvəllər çox şey bağlı qapılar ardında yaşanırdısa, indi sosial media platformaları, dünyanın o biri ucundan bir saniyədə xəbər ötürən saytlar digər insanların həyatında yaşanan həm neqativ, həm də pozitiv nüansları bütün çılpaqlığı ilə ortaya qoyur. Hər travmanın emosiyaları üzə vurma fazası var. İndi dünya, cəmiyyət, bir növ, yığılıb qalan emosiyaları aşkara çıxarmaq fazasını yaşayır. Belə periodların öhdəsindən gəlmək üçün insan özünü bütündən ayırmağı və öz şəxsi sferasına yönəlməyi öyrənməlidir. Fərdi maraqları, zövqləri, inkişaf etdirilməli olan sahələri axtarmağa başlayan insanın başqalarına zamanı çatmır. Təsəvvür edirsiniz, bir ay hamı yalnız özü ilə məşğul olsa, necə böyük dəyişiklik baş verə bilər?

- Şəxsi inkişaf və motivasiya yönlü kitablara müasir dövrümüzdə çox tələbat var. Sizin belə bir planınız varmı?

- Mənim öz fərdi aydınlanmağım məhz kitablarla başladığı üçün, hesab edirəm ki, bu, inkişaf etmək istəyən beyinə əvəzsiz alətdir. Bəzən bir fikri, sözlü şəkildə ifadə edəndə, insan özünü təzyiq altında hiss edə bilir, mövzuları şəxsiləşdirir, bir növ acığa düşür ki, sən niyə mənə nəsə öyrədirsən? Kitab isə qınamayan, sorğulamayan, sənə müdaxilə etmədən, özün seçdiyin və hazır olduğun zamanlarda ən yaxın dosta çevrilir. Bu sual çox yerinə düşdü, çünki mənim də bu qəbildən olan ilk kitabım yaxın günlərdə işıq üzü görəcək. Niyə kitab yazmağa qərar verdim? Çünki özüm-özümü anlamağa o qədər zaman və enerji sərf etmişəm ki, təcrübələrimin mənim kimi özünü axtaran insanlara işıq tutmağını istəyirəm. Tez-tez eşidirik ki, "adam özünü tərifləməz", "ayıbdır", amma ayıb olsa da, deyəcəm, bu kitab hər insanın həyatına toxuna biləcək, yüzlərlə bağlı qapı aça biləcək bir kitabdır. Çapdan çıxacağı günü səbirsizliklə gözləyirəm.

- Bu yolda əsas hədəfləriniz və başlıca məqsədiniz nədir?

- Sözün düzü, öz işimi hədəf, məqsəddən çox missiya kimi görürəm. Hesab edirəm ki, əgər sən bir şeyi yaxşı bilirsənsə, onu insanlarla bölüşməyə məcbursan. İnsana bacarıq onu dolabda saxlasın deyə verilmir. Varsa və istifadə edilmirsə, bu, həmin bacarığa qarşı haqsızlıqdır. Mən ən qəliz anlayışları, ən sadə, anlaşılır dilə tərcümə edə bilirəm, kitabı oxuyanda nə demək istədiyimi daha yaxşı anlayacaqsınız. Bu fikirdən yola çıxaraq deyə bilərəm ki, məqsədim hərənin qaranlığına az da olsa işıq salmaqdır.

Şahanə MÜŞFİQ

525-ci qəzet.- 2023.- 24 iyun.- S.19.