Ruhumuzun bahar fəsli
Esse
Mən
baharda möcüzələrə daha çox inanıram. Bu fəsli
mənə çox sevdirən uşaqlıq xatirələrimdir.
Uşaqlıqda
sakit təbiətli olsam da, heç sözə baxan uşaq
olmamışam. Evdə tək qalıb əlimə keçən
bütün əşyaları bir-birinə qatmağı sevərdim.
Valideynlərim onların sözünə baxmağım
üçün məni dilə tutar və ətrafımda biz
uşaqların bütün hərəkətlərindən xəbərdar
olan nağıl qəhrəmanlarının
varlığına inandırardılar. Xüsusən də mənə
hər axşam kitab oxuyan bacım ilin hər fəslinə
uyğun rəvayətlər, xəyali qəhrəmanlar
uydurardı. Əgər özümü yaxşı
aparırdımsa, həmin sehrli dostlarım mənə hədiyyələr
gətirərdi. Uşaqlıqda bahar fəslində
bütün uşaqların dostu olan "Bahar bacı" kimi
sehrli varlığın gəlməsinə inanırdım. Bu
Bahar bacı Novruz bayramı günü meşənin ən qaranlıq hissəsində
çiçək açır, bir neçə saat ərzində
böyüyüb insan görünüşü
alırdı. O, sehrli
çiçək idi və başında saçalların əvəzinə
çiçəklər bitirdi.
Bacımın sözlərinə görə, yalnız
böyüklər həmin Bahar bacını görə bilərdi. Onu görə bilmək
üçün uşaqların vaxtı-vaxtında yemək
yeyib tez böyüməsi lazım idi. Bahar bacı hər yerdə idi. Yemək yemək istəməsəm,
ya da nəsə dəcəllik
etsəm, Bahar bacı bunu bilib məndən küsərdi.
Bacımın sözlərinə görə, Novruz bayramı
axşamı sehrli Bahar
bacı dünyadakı bütün
evləri bir-bir gəzib valideynlərdən uşaqların
özlərini necə apardığını xəbər
alardı. Onun uşaqlara hədiyyəsi
üzərində gül şəkilləri olan
açıqcalar olurdu. Uşaqlıqda belə
açıqcaları
toplamağı çox sevdiyimdən, bu fəsildə
daha sözə baxan olurdum. Nəticədə evdə heç gözləmədiyim
yerlərdən tez-tez açıqcalar tapardım. Bir dəfəsində
qəzet köşkündə həmin açıqcanın
eynisini görsəm də, bacım bu, onlardan deyil, o
açıqcadakı gül şəkilləri sehrlidir və
zamanı gələndə canlanıb açıqcanın
içindən çıxacaq demişdi. Mən də
onların sehrli olduğuna inanırdım. Əlimdəki
şəkillərin yaxın zamanda böyük gül
bağçasına çevriləcəyini səbirsizliklə
gözləyirdim. Nəsə səhv edəndə isə
bacımgil Bahar bacı adından mənə məktublar
yazardılar. Həmişə təəccüblənirdim ki,
o, tək halıyla dünyadakı bütün
uşaqların necə izləyir. Uşaqlıqda
baharı nağılların
gerçəkləşdiyi fəsil kimi
tanımışdım. Bəlkə də, hazırda uşaq
kitabları yazmağıma səbəb uşaqlıqda sehrli
nağıl qəhrəmanlarının varlığına
inanaraq böyüməyimdir.
Belə bir uşaqlıq keçirdiyimə görə
minnətdaram, təxəyyülümü buna borcluyam. Bəzən
reallıq çərçivələrini qırmaq insana cəsarət
verir. Ən inanılmaz uğurlar da ilk öncə bir xəyal,
arzu ilə başlayır. Bahar fəsli gələndə uşaqlıqda xəyal etdiyim sehrli
gül bağçamı xatırlayıram.
Əslində baharda təbiətdə, canlıların həyatında baş verən dəyişikliklər elə bizim uşaqlıqda inandığımız nağıllar qədər sehrlidir. Bəyəm qurumuş, heç bir həyat əlaməti olmayan ağacın bir yaz günü tumurcuqlaması möcüzə, nağıl deyilmi? Bahar yeni arzular, həyatın oyanışıdır, təbiətin səsi hər yerdə eşidilir. Kimsə xoşbəxtliyi təsvir elə desə, onu bahar fəslinə bənzədərəm. Bəzən yaz yağışı yağsa da, güclü külək əssə də, parlayan günəş həmişə bizi işıqlandırır. Bahar fəslində zaman deyil, həyat sürətlə axır. İnsan da xoşbəxtsə çöhrəsində, ürəyində güllər açır, gözləri bahar günəşi kimi şəfəq saçır. Qış, payız, bütün fəsillər bir-birini əvəz etsə də, ürəyimizdə bahar fəslini yaşada bilsək, elə həyatda əlvan rənglərdə görünər.
Mark Tvenin "İnsan nədir" kitabında gənc və yaşlı adamın söhbətində yaşlı adam xoşbəxltik haqda bir fikir deyir: "İnsan bədbəxt bir temperamentlə doğulmuşsa, heç nə onu xoşbəxt edə bilməz və əksinə, xoşbəxt bir tepramentlə doğulmuşsa, onu heç nə bədbəxt edə bilməz". Yəni xoşbəxtliyin açarı kənarda deyil, bizim özümüzdədir. İnsanın xoşbəxtliyi elə düşüncələrindən asılıdır. Yaşamaqdan qorxmayaq, həyatı yaşamaqda gecikməyək. Bu fəsildə təbiət də canlanır. Sən də canlan, dostum!
Bir müddət əvvəl filosof Senekanın "Həyatın qısalığı və xoşbəxt həyat haqqında" kitabını oxumuşdum. Bu kitabı oxumağı demək olar ki, ətrafımdakı insanların çoxuna tövsiyə etmişəm. Kitabda Seneka həyata dair fikirləri ilə dostuna müraciət edir. Bu kitabı oxuduqdan sonra insanın zaman, həyatla bağlı fikirləri dəyişir. Kitab eramızdan əvvəl yazılsa da, sanki müasir dünya insanı üçün yazılıb. Bu, həm də onu sübüt edir ki, min illiklər keçsə də, insanın təbiəti eyni olaraq qalır. Eramızdan əvvəlki insanın istəkləri, həyatla bağlı fikirləri indikindən fərqlənmir. Onun fikrinə görə, həyatın həqiqətən yaşadığımızı hissəsi çox azdır. Var olmağın qalan hissəsi sadəcə zamandır və insansa dolu bir qaynaqdan qidalanırmış kimi zamanını boşuna sərf edir. Seneka "Yaşamağı öyrənmək bir ömür sürər, amma ölməyi də öyrənmək bir ömür sürər. Bir şeyləri ertələmək ən böyük zaman israfıdır, ertələmək hər bir günümüzü bizdən qoparıb alır. Yaşamaq üçün ən böyük əngəl sabaha tutunub bu günü tükəndirən gözlətdilərimizdir. O halda dərhal yaşa" - söyləmişdir.
İnsan nəyə inanırsa, onu
yaşayır. Nəyi görmək istəyirsə, elə onu
da görür. Sən tikanları deyil, üzərindəki
çiçəkləri gör, dostum. Uşaqlar kimi həyatdan
möcüzəli hədiyyələr gözlə. Ruhun hər
zaman bahar fəsli kimi olsun !
Günel
İMRAN
525-ci qəzet.- 2023.- 17 mart.- S.12.