Gəncə terroru
Ermənistan 44 günlük Vətən müharibəsində
mülki yaşayış məntəqələrini, dinc
insanları hədəfə almaqla, qadağan olunmuş
silahlardan istifadə etməklə ağır müharibə
cinayətləri törədib. İşğalçı tərəf
44 günlük Vətən müharibəsinin ilk günlərindən
başlayaraq cəbhədə üzləşdiyi
uğursuzluğun əvəzini döyüş meydanından
uzaq məsafədə yerləşən yaşayış məntəqələrimizi
ballistik raket zərbələri endirməklə
çıxmağa çalışdı. Bununla da
bütün dünyanın şahidlik etdiyi dəhşətli
müharibə cinayətlərinə imza atdı. 44 gün ərzində
təkcə Azərbaycanın ikinci ən böyük şəhəri
olan və insanların sıx məskunlaşdığı Gəncəni
Ermənistan silahlı qüvvələri 5 dəfə
bombaladı.
İlk raket hücumu 2020-ci il oktyabrın 4-də səhər
saat 10 radələrində edildi. Ermənilərin
atdığı raketlər mülki yaşayış məntəqəsinə,
o cümlədən, sakinlərin yaşadığı ikimərtəbəli
binaya, fərdi yaşayış evlərinə
düşdü. Nəticədə 1 mülki şəxs -
Tunar Əliyev şəhid oldu, 32 mülki şəxs isə
yaralandı. Yaşayış evləri ilə yanaşı,
mülki infrastruktura və qədim tarixi tikililərə də
ziyan dəydi.
Ermənistan ordusu oktyabrın 5-də, 8-də, 11-də
və 17-də də Azərbaycanın ikinci ən
böyük şəhərinə yenidən ağır
artilleriya hücumu etdi.
Oktyabrın 5-də ikinci raket hücumu nəticəsində
3 mülki şəxs yaralanıb. Üçüncü raket
hücumu zamanı həlak olan və yaralanan olmayıb.
İlk terror hücumundan sonra Azərbaycanın Baş
prokuroru Kamran Əliyev bəyanat yayıb. Bəyanatda bildirib
ki, ilkin araşdırma ilə qeyd olunan fakt üzrə qondarma
"Dağlıq Qarabağ Respublikasının prezidenti"
Arayik Arutunyan tərəfindən Cenevrə konvensiyasının
tələbləri birbaşa pozularaq dinc əhalini qəsdən
öldürmə, insanlar arasında vahimə
yaradılmasına yönələn hərəkətlər
etməsinə kifayət qədər sübutlar toplanıb:
"Buna görə də tərəfimdən Arayik
Arutunyanın barəsində Azərbaycan Cinayət Məcəlləsinin
100.1, 100.2 (Təcavüzkar müharibəni planlaşdırma,
hazırlama, başlama və ya aparma), 116.0.1, 116.0.6, 116.0.7,
116.0.8-1 (Silahlı münaqişə zamanı beynəlxalq
humanitar hüquq normalarını pozma), 117.2 (Silahlı
münaqişə zamanı cinayətkar əmr vermə),
120.2.1, 120.2.4, 120.2.12 (Qəsdən adam öldürmə),
186.3 (Əmlakı qəsdən məhv etmə), 214.2.1, 214.2.3
(Terrorçuluq), 218.3 (Cinayətkar birlik (təşkilat)
yaratma), 279.3-cü (Qanunvericiliklə nəzərdə
tutulmayan silahlı birləşmələri yaratma) maddələri
ilə cinayət işi başlanılıb və
istintaqın aparılması Baş Prokurorluğun İstintaq
İdarəsinə tapşırılıb.
Üçüncü raket hücumu oktybarın 8-də
baş verib, həlak olan və yaralanan olmayıb.
Ermənilər oktyabrın 11-də Gəncəni gecə
saatlarında, insanların yuxuda olduğu bir vaxtda çox təhlükəli
bir silah - "TOÇKA-U" raket sistemindən istifadə etməklə
atəşinə tutdu. Nəticədə 9 mülki şəxs
şəhid oldu, 40-dan çox insan yaralandı. Bu hücum
imzalanan atəşkəsdən bir gün sonra baş verdi.
Hərbi əməliyyatlar meydanından 60 kilometr uzaqda
yerləşən şəhərin raket zərbələrinə
məruz qalması beynəlxalq hüququn kobud şəkildə
pozulmasıyla bərabər, Ermənistanın dövət səviyyəsində
terroru dəstəklədiyini, sülhlə sadəcə
imitasiya etdiyini, atəşkəs
çağırışlarının riyakarlıqdan
başqa bir şey olmadığını aydın şəkildə
göstərdi. Çünki İrəvan Azərbaycanla
humanitar məqsədli müddətli atəşkəs
rejiminin bərqərar olmasından sonra bu addımı
atdı. Moskvanın Azərbaycan və Ermənistan xarici
işlər nazirlərinin iştirakı ilə oktyabrın
10-da əldə etdiyi "humanitar atəşkəs" razılaşması
erməni qatillərinin Gəncəni raket atəşinə
tutması ilə faktiki olaraq ləğv olundu. Eyni zamanda,
müharibədə ciddi ərazi itkiləri verən Ermənistan
ordusu oktyabrın 10-u saat 12:00-dan sonra atəşkəs
zamanı Hadrut və digər istiqamətlərdən Azərbaycan
ordusunun üzərinə gözlənilməz hücumu ilə
itirdikləri torpaqları qaytarmaq, bununla da hər kəsi
"güclü ordu" mifinə inandırmağa
çalışırdılar.
Ermənistan silahlı qüvvələrinin humanitar atəşkəs
razılığından sonra dinc insanları və şəhərləri
atəşə tutması barbarlığın, faşizm
düşüncəsinin növbəti nümunəsi idi.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev sosial şəbəkə
hesabında Gəncəyə hücumla bağlı yazıb:
"Ermənistan atəşkəs rejimini kobud şəkildə
pozub, Gəncə şəhərinin dinc sakinlərini raketlə
atəşə tutub. Bu, müharibə cinayətidir və
Cenevrə konvensiyalarının kobud şəkildə
pozulmasıdır".
Prezident bildirib ki, bu, Rusiyanın vasitəçiliyi ilə
aparılmış danışıqlara hörmətsizlik və
erməni faşizminin növbəti təzahürüdür.
Bu alçaq əməllər Azərbaycan xalqının iradəsini
heç vaxt sındıra bilməz
Dövlət başçısı bildirib ki, Ermənistanın
hərbi-siyasi rəhbərliyi törətdiyi cinayətlərə
görə məsuliyyət daşıyır: "Azərbaycan
tərəfi bütün bunlara layiqli cavab verəcək!"
Oktyabrın 14-də Türkiyənin "Haber
Türk" televiziya kanalına müsahibəsində dövlət
başçısı Gəncəyə qəddar hücumu ilə
bağlı suala cavabında deyib: "Bu xain hücumun - Ermənistanın
bu çirkin siyasəti anlaşılandır. Çünki
onlar hər zaman döyüş meydanında məğlubiyyətə
uğrayanda belə çirkin əməllərə əl
atırlar. Mülki şəxslərə, əliyalın
insanlara qarşı qəddarlıq göstərmək onlar
üçün adi bir şeydir. Azərbaycan xalqı bunu
Xocalı soyqırımının timsalında görüb...
Biz heç zaman mülki şəxslərə qarşı
heç bir addım atmırıq və bizim bütün hədəflərimiz
hərbi hədəflərdir. Əməliyyatın ilk günlərindən
bütün hərbi hədəflər bir daha nəzərdən
keçirildi və bizim dəqiq, sərrast
atışlarımız bu hədəfləri məhv
etdi".
Mülki şəxsləri hədəf alan beşinci
raket hücumu isə 17 oktyabrda törədildi. Hücum nəticəsində
hamısı mülki şəxslər olmaqla 16 nəfər
şəhid oldu, 55 nəfər isə yaralandı
Ermənilərin Gəncəni bombalaması nəticəsində
ümumilikdə 26 nəfər şəhid olub, 175 nəfər
yaralanıb, şəhərdə yerləşən mülki
infrastruktur obyektlərinə, nəqliyyat vasitələrinə
külli miqdarda ziyan dəyib.
Ümumilikdə Ermənistanın müharibə
günlərində hərbi təcavüzü nəticəsində
12-si uşaq, 27-si qadın olmaqla 93 mülki şəxs həlak
olub, 454 mülki vətəndaş yaralanıb, 12 292
yaşayış və qeyri yaşayış sahəsinə
ziyan dəyib.
Ermənistan Gəncə ilə yanaşı,
döyüş əməliyyatlarının keçirildiyi
bölgədən uzaq məsafədə yerləşən
Mingəçevir, Bərdə, Qəbələ, Naftalan,
Ağcabədi, Xızı, Siyəzən, Kürdəmir və
digər ərazilərimizi raket atəşinə tutub. Həmçinin
Abşeron yarımadasını içməli su ilə təchiz
edən və ölkəmiz üçün xüsusi strateji əhəmiyyətə
malik Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərini,
Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəmərini, Bakı-Novorossiysk neft kəmərini
də hədəfə alaraq, raket atıblar. Lakin raketlər
ordumuzun Hava Hücumundan Müdafiə qüvvələri tərəfindən
zərərsizləşdirilib, onların hissələri obyeklərin
yaxınlığına düşüb.
Təəssüf ki, 30 il işğala göz yuman beynəlxalq
qurumlar Ermənistanın müharibə cinayətlərinə
də lazımi reaksiya vermədilər. Dünya birliyi, beynəlxalq
təşkilatlar bu məsələdə də ikili standartdan
yanaşırlar. Gəncə Ermənistanın cinayətkar,
terrorçu xislətinin aşkar nümunəsidir. Eyni zamanda
susqun qalan, cinayətdə belə tərəfsiz ola bilməyən
dünya birliyi üçün utancdır. Amma doğrudan da
heç bir cinayət cəzasız qalmır. Azərbaycan
Arayik Arutunyan kimi cinayətkarları bu gün istintaqa cəlb
etməklə bunu bir daha sübut etdi.
Pərvanə SULTANOVA
525-ci qəzet.- 2023.- 5 oktyabr.- S.6.