"Nə 30 qram hörmətimiz
vardı, nə də 10 faiz perspektiv..."
YELENA EYVAZLI-SİDORENKO: "MƏNİ
JURNALİSTİKADAN AYIRAN TƏK BİR SƏBƏB OLUB -
GÖRDÜYÜM İŞİN MÜQABİLİNDƏ
ALDIĞIM MƏVACİBİN ÇOX AŞAĞI OLMASI"
Hər dövrün öz trendləri olur. İnformasiya texnologiyalarının
sürətlə inkişaf
etdiyi, insanlar arasında qarşılıqlı
ünsiyyət zamanı
daha çox rasionallığa, öz fikirlərini tərəf müqabilinə maksimum dərəcədə lakonik
məzmunlu, aydın, yığcam və təsirli şəkildə
çatdırmağın tələb
olunduğu müasir dövrdə cəlbedici sahələrdən biri də natiqlik sənətinin tədrisi məsələsidir. Bu gün
dünyanın hər
yerində olduğu kimi, ölkəmizdə də minillik ənənələrə malik natiqlik sənətinin tədrisi ilə məşğul olan müxtəlif təlim mərkəzləri və
təşkilatlar fəaliyyət
göstərir. Belə
təşkilatlardan biri
də "Azerbaijan İnfluence Academy"dir. Təşkilatın
təsisçisi, natiqlik
üzrə təlimçi
Yelena Eyvazlının siması
isə yəqin çoxlarına tanışdır.
Yelena Eyvazlı - Yelena Sidorenko neçə illər fəal jurnalistika ilə məşğul olub, ayrı-ayrı televiziya kanallarında aparıcı kimi fəaliyyət göstərib.
O, 1986-cı ildə Bakı
şəhərində anadan
olub, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət
və İncəsənət
Universitetinin bakalavr,
2009-cu ildə magistr pilləsini bitirib, sonra Azərbaycan Prezidenti Yanında Dövlət İdarəçilik
Akademiyasında, siyasi
idarəetmə fakültəsində
təhsil alıb.
Beləliklə, "Azerbaijan İnfluence Academy"nin
təsisçisi, natiqlik
üzrə təlimçi
Yelena Eyvazlı-Sidorenko ilə
müsahibəni təqdim
edirik.
- Yelena xanım, neçə illər jurnalistika sahəsində çalışmısınız,
sonradan fəaliyyətinizi
müxtəlif sahələrdə
davam etdirmisiniz. Sizi jurnalistikadan ayıran səbəb nə oldu?
- Məni jurnalistikadan iki dəfə ayıran tək bir səbəb
olub - gördüyüm
işin müqabilində
aldığım məvacibin
çox aşağı
olması. Lakin ikinci dəfə - 2016-cı ildə
artıq fəaliyyət
istiqamətimin dəyişdirilməsi
ilə bağlı qəbul etdiyim qərar maliyyə məsələsindən əlavə,
həm də mənəvi səbəblə
bağlıdır. Bu zaman artıq
30 yaşım vardı,
10 ildən artıq jurnalistika təcrübəsinə
malik idim. Amma nə 30
qram hörmətimiz vardı, nə də bu sahədə
10 faiz perspektiv. Mən "sözün keçmirsə, sözünü
yox, yerini dəyiş" prinsipinə
çox sadiq adamam. Odur ki, yerimi dəyişdim... Düzmü elədim? Bəli, düz elədim. Lakin bəzən
düşünürdüm ki, düz eləsəm də, yaxşı eləmədim. Çünki
mən bu peşəmi çox sevirəm. Xəbəri, suflyoru, səndən məlumat gözləyən
milyonlarla tamaşaçını
sevirəm. Peşmanam?
Qətiyyən! Amma nə
qədər mən varam, xəbər olacaq, nə qədər ki, xəbər
var, mən də olacam. Əkizlərin bir-birinə bağlılığına
bənzər olan mən və efir arasındakı o bağ daima qalacaq. Qismət olsa, bir gün
yenidən bir-birimizə
qovuşarıq.
- Təcrübənizdən nə
deyə bilərsiniz? Aparıcıların nitqindəki
əsas qüsurlar hansılardır?
- Açığı, aparıcıların
nitqinə qiymət vermək kimi haqqımın olmadığını
düşünürəm. Çünki bir vaxtlar efirdə mən özüm də çox səhvlər buraxmışam.
Yaxşı ki, 20 il əvvəl sosial şəbəklər
bugünkü qədər
inkişaf etməmişdi.
Əks halda, efirdəki səhvlərim
hər gün həm aktual, həm də əsas gülüş obyekti olardı. Buna baxmayaraq, təxminən 5-6 il öncə hiss etməyə başladım
ki, radioya qulaq asanda qıcıqlanıram.
Səbəbini axtardım.
Sən demə, bəzi aparıcıların
düzgün olmayam tələffüzü, səhv
ritorikaları, vurğuları,
ləhcələri və
digər belə məqamlar sonda məni radiodan uzaqlaşdırdı. Sonuncu
dəfə radioya nə vaxt qulaq
asdığımı xatırlamıram.
Televiziyaya baxmıram.
Bir-iki dəfə çalışdım, amma
baxmağımın mənə
faydadan daha çox ziyan verdiyini gördüm və kiminsə təqdimatında olan
"Xəbər" adlı
dostumdan tam uzaqlaşdım. Efirdə
ləhcəni qəbul
edə bilmirəm. Mən bütün regionlarımızın dialektini
çox sevirəm, Azərbaycan dilini isə bütün dialektlərdən daha da çox sevirəm.
Amma qəzet oxuyuram. Məhz qəzet mənə efirdə yaşadığım
hissləri yaşatdırır.
- Sizcə, teleaparıcı
üçün lazım
olan əsas xüsusiyyətlər hansılardır?
- Hörmət! Özünə, tamaşaçısına,
dilinə, vətəninə
hörmət! Öz peşəsinə bu 4H prinsipi ilə yanaşan aparıcı mütləq fərqlənəcək
və digərlərindən
seçiləcək.
- Təsisçisi olduğunuz "Azerbaijan İnfluence Academy"də
daha çox hansı sahələr üzrə təlimlər
keçirilir?
- Bizim
təşkilat üç
istiqamət üzrə
fəaliyyət göstərir:
Bakı Natiqlik Məktəbi (natiqlik, diksiya, Azərbaycan dili), Bakı Blogerlik Məktəbi (bloginq, SMM, podkast, foto və video
təlim) və Bakı İncəsənət
Məktəbi (yoqa, rəsm, rəqs, gitara və s.). Bu yaxınlarda cəmiyyət üçün,
məncə, faydalı
olacaq daha iki fəaliyyət istiqamətini elan edəcəyik. Gənclər
Təşkilatımız və
Karyera Mərkəzimiz
fəaliyyətə başlayacaq.
Burada da unikallığımızı qorumağa
və "təsir etmək" fəlsəfəmizə
sadiq qalmağa çalışacağıq. Demək
olar ki, bütün fəaliyyət
sahələrimiz üzrə
tələbat böyükdür
və hər biri özünə görə çox aktualdır. Mərkəzimizdə
Azərbaycan dilinə
olan maraq məni olduqca çox sevindirir. 6 yaşdan 70 yaşadək olan çoxsaylı tələbələrimiz var.
Xoşbəxtəm ki,
doğma dilimizin təbliğatı və qorunması missiyasında,
kiçik də olsa, rolum var.
- Təşkil etdiyiniz təlimlərdən
daha çox hansı sahəyə üstünlük verirlər?
- Natiqlik, blogerlik və Azərbaycan dili. Hər birinin özünəməxsus səbəbi
var. Natiqlik təliminə
dövlət və özəl sektorda yüksək vəzifələrdə
çalışan, o cümlədən,
karyerada yüksəlmək
istəyənlər daha
çox maraq göstərirlər. Dərk
edirlər ki, uğurun
təməlində öncə
özünü və
işini düzgün
təqdim etmək bacarığı dayanır. Blogerlik son vaxtlar bütün dünyada çox populyar və kifayət qədər gəlirli sahəyə çevrildiyindən, insanlar
bu təlimə, həm özgüvənin
artırılması, həm
də lazımlı texniki biliklərə yiyələnmək üçün
müraciət edirlər.
Bu sahədə missiyamız
hər kəsi bloger etmək deyil. Unikal proqramımıza
əsasən, blogerlik
uşaqlarda açılışmanı,
yeniyetmələrdə özgüvəni
formalaşdırır, böyüklər
üçün isə
alternativ qazanc imkanını yaradı.
- Natiqlik üzrə mütəxəssis kimi necə düşünürsünüz,
bu sahədə irəliləmək üçün
təlimlər daha çox hansı yöndə keçirilməlidir?
- Bu, mənim üçün çox ağrılı mövzudur.
Ölkəmizdə ən
böyük problem əksər
hallarda bu sahədə vahid və ya standart
proqramın hamıya tədris olunmasıdır.
Mənim üçün
hər tələbə
fərddir, şəxsiyyətdir
və hər kəsin uğurlu nəticəsi üçün
fərdi "dil"lərim
var.
- Bəs maraq necə, varmı?
- Var, çox var...
- Nitq mədəniyyətinin
iş həyatımızdakı
rolu nə dərəcədədir?
- Hər kəsin anladığı dərəcədə...
Həyatımın istənilən
sahəsində əldə
etdiyim istisnasız bütün nailiyyətlərimin
kökündə, təvazökarlıqdan
uzaq olsa da, başda nitq olmaqla, natiqlik bacarıqlarım dayanır.
Ona görə də,
mənim tədris proqramım kitablarda yazılanların deyil, şəxsi təcrübəm
əsasında tərtib
edilib.
Havar ŞƏFİYEVA
525-ci qəzet.- 2023.- 9 sentyabr.- S.12.